Vida útil da porcelana e Neste Momento foron as propostas seleccionadas no VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir para a súa estrea entre 2024 e 2025 en Ponte de Lima e A Coruña, respectivamente

No marco da VIII Xornada da Sección de Literatura Dramática. VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir 2023: Galiza + Portugal. A descentralización das artes escénicas, organizada pola Sección de Literatura Dramática da AELG, co apoio do Concello da Coruña, Deputación Provincial da Coruña, CEDRO e o Camões-Centro Cultural Portugués en Vigo, tivo lugar o VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir 2023: Galiza + Portugal, que intentou servir como viveiro e estímulo para as creadoras e creadores que, nestes momentos, estivesen a escribir ou a bosquexar algún tipo de peza para os palcos. Nesta quinta edición do festival acolléronse 7 proxectos (galegos e portugueses), que foron amosados e compartidos en público.

Desa selección, logo das presentacións no VI Festival, un comité, formado por Afonso Becerra, Vogal de Literatura Dramática da AELG, o director do Teatro Rosalía Castro da Coruña, Xosé Paulo Rodríguez, o director do Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima, Luís Miguel Franco da Silva, e Célia Guido Mendes, en representación do Camões-Centro Cultural Portugués en Vigo, e contando cos votos das/os creadoras/es participantes, seleccionaron propostas para ofrecerlles a posibilidade de ser estreada. O xurado tamén podería decidir deixar o premio deserto se os proxectos (re)presentados non reunisen as características e condicións necesarias.

Finalmente, esta foi a resolución:
– Proposta escollida para ser representada no Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima durante 2024 ou 2025: VIDA ÚTIL DA PORCELANA, de Samuel Merino e Silvia Penas.
– Proposta escollida para ser representada no Forum Metropolitano da Coruña durante 2024 ou 2025: NESTE MOMENTO, de Alexandre Sá.

VIII Xornada da Sección de Literatura Dramática. VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir 2023: Galiza + Portugal. A descentralización das artes escénicas


A VIII Xornada da Sección de Literatura Dramática. VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir 2023: Galiza + Portugal. A descentralización das artes escénicas é unha actividade da AELG, que conta co apoio do Concello da Coruña, CEDRO, Deputación Provincial da Coruña e do Camões-Centro Cultural Portugués en Vigo. Terá lugar o 18 de novembro de 2023 no Forum Metropolitano da Coruña (Rúa Río Monelos, 1), con entrada libre e gratuíta para calquera persoa que queira acudir como público.

As Xornadas da Sección de Literatura Dramática da AELG naceron con vocación de poñer en foco unha das manifestacións artísticas máis senlleiras e estratéxicas dun sistema literario e dunha cultura de seu.
Desde sempre, as artes vivas, especialmente o teatro e tamén a danza, utilizan o movemento, a emoción e, en moitos casos, a acción verbal, a palabra, para contestar, reivindicar, apuntar ou interrogar á comunidade que congregan sobre aspectos fundamentais da actualidade.
Co paso do tempo, démonos conta de que o impulso necesario debía poñerse no apoio e fomento de novos proxectos escénicos a través dunha convocatoria e mostra dos mesmos, dentro dunha xornada para compartir, analizar e debater. Así naceu, no seo das xornadas, o Festival Pezas dun Teatro do Porvir: Galiza + Portugal. Trátase dun festival único en Galiza para impulsar e analizar pezas que están en proceso de creación e que buscan abrir e compartir ese proceso con outras persoas, cun público, e con especialistas en artes escénicas. Ao mesmo tempo, tamén se procura tender pontes, dentro do Eixo Atlántico peninsular, coa veciña Portugal.
En todas as edicións deste evento sempre puxemos especial atención en dedicar un espazo para traer algunha personalidade relevante do mundo das artes escénicas que nos brinde o seu coñecemento sobre algún aspecto candente ou de actualidade. Ademais, esa personalidade tamén é convidada a ver e, se así o considera, intervir nas conversas de análise sobre cada un dos proxectos escénicos seleccionados, participando, incluso, no Xurado que vai valorar a posibilidade de premiar cunha estrea nun teatro un dos proxectos presentados no Festival.
Por tanto, dentro do programa incluímos unha Masterclass sobre un tema relevante. Para esta edición de 2023 propoñemos o tema “A descentralización na programación de artes escénicas en Portugal, o caso do Teatro Diogo Bernardes”. Sempre se considerou que as artes escénicas son un fenómeno metropolitano, para cidades grandes. A oferta maior sempre está nas capitais, incluso no que atinxe aos teatros públicos que non moven as súas producións. Isto xera unha periferia marxinada no que se refire ao acceso ás artes escénicas. Queremos convidar a unha directora ou director artístico de algún teatro portugués que estea a traballar neste ámbito para que nos conte os retos. A persoa que a vai impartir é Luís Miguel Franco da Silva, director do Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima (Portugal).

VI FESTIVAL PEZAS DUN TEATRO DO PORVIR, GALIZA + PORTUGAL 2023
Estímulo para as creadoras e creadores que, nestes momentos, están a escribir ou a bosquexar algún tipo de peza para os escenarios. Cómpre facilitar, visibilizar, abrir espazos de encontro para compartir eses procesos de creación e para encontrar unha complicidade e un diálogo que poida potenciar esas pezas en construción. Ademais, queremos procurar o diálogo coas inquedanzas que, neste ámbito, podemos compartir coas dramaturgas e dramaturgos de Portugal, reforzando os lazos de irmandade que se remontan á orixe común da nosa lingua.
Nesta sexta edición do festival propoñémonos acoller 7 proxectos (4 galegos e 3 portugueses), que serán amosados e compartidos en público.
Desa selección, logo das presentacións no VI Festival Pezas dun Teatro do Porvir 2023: Galiza + Portugal, a comisión organizadora da AELG, Xosé Paulo Rodríguez, director do Teatro Rosalía de Castro da Coruña, Célia Guido Mendes, en representación do Camões-Centro Cultural Portugués en Vigo, e o director convidado para a Masterclass, Luís Miguel Franco da Silva, director do Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima, contando co voto emitido polos propios participantes, premiarán un proxecto coa posibilidade da súa estrea. Non obstante, este premio podería quedar deserto, se o xurado así o considerase.

PROGRAMA
No Forum Metropolitano da Coruña (con entrada libre).

10:00 h. Apertura da Xornada a cargo de Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e representantes das institucións colaboradoras.

VI Festival Pezas dun teatro do porvir, Galiza + Portugal. Procesos abertos de escrita dramática (mañá).
– 10:30 h. Primeira proposta escénica. A voar, de Andrea Dunia.
– 11:15 h. Segunda proposta escénica. Porvir dun centennial, por Laura López Esteban, Martín Espantoso e Marcos Grandal.
– 12:00 h. Terceira proposta escénica. Derma, de Sonsoles Cordón.

– 12:45 h. Aula maxistral sobre a descentralización das artes escénicas, a cargo de Luís Miguel Franco da Silva. Director do Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima (Portugal).

VI Festival Pezas dun teatro do porvir, Galiza + Portugal. Procesos abertos de escrita dramática (tarde).
– 16:30 h. Cuarta proposta escénica. Uma Espécie Em Viagem, de Renata Flaiban & Grupo de Teatro Comunitário do Campo.
– 17:15 h. Quinta proposta escénica. Vida útil da porcelana, de Samuel Merino e Silvia Penas.
– 18:00 h. Sexta proposta escénica. A Busca, de Fabiano Assis da Silva.
– 18:45 h. Sétima proposta escénica. Neste Momento, de Alexandre Sá.

– 19:30 h. Deliberación, por parte do Comité de Selección do Festival, formado por Afonso Becerra, Vogal de Literatura Dramática da AELG, Paulo Rodríguez, Director do Teatro Rosalía Castro da Coruña e Membro da Xunta Directiva de La Red do Estado español, Luís Miguel Franco da Silva, director do Teatro Diogo Bernardes de Ponte de Lima, e Célia Guido Mendes, en representación do Camões-Centro Cultural Portugués en Vigo, contando cos votos emitidos polas/os creadoras/es dos proxectos escénicos presentados.

Ourense: Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil 2023. A dramatización na formación da identidade lectora, con Carlos Labraña, o 15 de novembro

O Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil. A dramatización na formación da identidade lectora é unha actividade coordinada por Isabel Mociño, Carla Míguez e Verónica Pousada Pardo (Facultade de Educación e Traballo Social, Campus de Ourense – Universidade de Vigo).

Vaise desenvolver o 25 e 31 de outubro e o 8 e 15 de novembro, ás 18:00 horas, na Sala Emilia Pardo Bazán da Facultade de Educación e Traballo Social, no Campus de Ourense. O programa pode descargarse aquí.

A AELG colabora con esta actividade ao abeiro do convenio coa Secretaría Xeral de Política Lingüística.

O programa é o seguinte:

15 de novembro
Carlos Labraña
Non dramatices!!! Censura e autocensura no teatro infantil

Ourense: Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil 2023. A dramatización na formación da identidade lectora, con Antón Cortizas, o 8 de novembro

O Ciclo de Literatura Infantil e Xuvenil. A dramatización na formación da identidade lectora é unha actividade coordinada por Isabel Mociño, Carla Míguez e Verónica Pousada Pardo (Facultade de Educación e Traballo Social, Campus de Ourense – Universidade de Vigo).

Vaise desenvolver o 25 e 31 de outubro e o 8 e 15 de novembro, ás 18:00 horas, na Sala Emilia Pardo Bazán da Facultade de Educación e Traballo Social, no Campus de Ourense. O programa pode descargarse aquí.

A AELG colabora con esta actividade ao abeiro do convenio coa Secretaría Xeral de Política Lingüística.

O programa é o seguinte:

8 de novembro
Antón Cortizas
E se a escola fose un teatro? A tradición oral como recurso educativo

15 de novembro
Carlos Labraña
Non dramatices!!! Censura e autocensura no teatro infantil

Paula Carballeira: “Na obra reúnense moitas teimas que teño desde sempre”

Entrevista a Paula Carballeira no Diario de Ferrol:
“(…) – Diario de Ferrol (DF): Hai referentes reais –o caso de María Barbeito–. Como foi o labor de contextualización da obra?
– Paula Carballeira (PC): A obra abrangue desde a II República até finais da ditadura, 1970, que é cando morre María Barbeito, mestra destas dúas alumnas, Elvira Fontao e Rosa Lires, ás que se refire o título. Eu nacín no 72 e tiña referencias directas, por exemplo, da miña nai, pero como estamos a falar de antes da Guerra Civil houbo un importante labor de documentación. Con todo iso elaborei un discurso que no referido a María Barbeito non é complicado porque hai obra publicada, pero recrear a época si custa un pouco máis porque, máis alá da figura histórica de Barbeito, o resto son creacións en base ao que eu recollín, o que me foron contando ou o que eu mesma vivín coa miña ollada de nena que, porén, xa non viviu directamente esa época.
– DF: Como definiría a Barbeito?
– PC: Para min fixo un labor revolucinario a nivel pedagóxico. Introduciu unha maneira diferente de entender o ensino e métodos que co paso do tempo se foron instaurando pero que daquela eran pouco menos que revolucionarios: educación mixta, accesible para todas as persoas, alén das clases sociais, que prestase atención a cada persoa e á súa capacidade crítica e creatividade… É un exemplo destas mulleres que caeron no esquecemento coa Guerra Civil. O Comité de Depuración apartouna da vida pública, forzárona a xubilarse e quedou na súa casa, e todo ese traballo cara a fóra quedou silenciado. Aínda resoa algún eco de quen foi, pero moito foise esquecendo, un exemplo do que acontece con moitas mulleres na Historia.
– DF: Como foi o trauma para as mulleres que tiveron a oportunidade de coñecer ese ensino e que co golpe de Estado sufriron a involución?
– PC: Ese é o tema da obra porque as dúas protagonistas da peza, Elvira e Rosa, representan dous camiños distintos que seguiron posibles alumnas de María Barbeito: unha delas seguiu o ronsel da mestra e adicou a súa vida a continuar con esa maneira de entender o ensino a costa da represión, o exilio… Outra decide ir polo outro camiño: quedar na casa e facer o que se espera dela nesa sociedade que se abriu paso despois da guerra.
– DF: Na consecución deste éxito, que papel xogou a súa longa traxectoria como narradora oral?
– PC: Totalmente decisivo. Estamos a falar de artes escénicas que beben das doutras. Nesta peza hai momentos en que as personaxes lle falan ao público e aí a narración oral serviume de moito para conectar con el. A miña traxectoria nas artes escénicas, ademais, fai que entenda o xeito de contar a historia de maneira dramática, mesturando referentes. É unha obra contemporánea porque mestura textos informativos con ficción. Esta peza é resultado desa traxectoria; se non a tivese, non sería posible.”