Pontevedra: Festa dos Libros 2023

Programa da Festa dos Libros 2023 en Pontevedra

Allariz: Festival Internacional de Poesía Poemagosto

Estíbaliz Espinosa: “Na literatura randéome sen rede”

Entrevista a Estíbaliz Espinosa en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (P): Comecemos cunha idea de peso. Que supón para vostede a poesía?
– Estíbaliz Espinosa (EE): Mmm, un clásico para crebar o xeo dun machadazo ☺
De nena, os poemas eran iso que lle dedicaba ao meu gato ou á virxe María [son a típica atea caldeada nun colexio de monxas]. Moito tempo despois, pensaba na poesía como unha radiación lingüística destas unidades de carbono que somos. Unha torsión da linguaxe, a ver até onde é capaz de chegar.
A nivel social, a poesía é un tanto bipolar: tanto a consideran como pura e xenuína dun corazón auténtico [oh, Stephen King escribe poesía en secreto, ten un paxaro azul que quere saír!], como a brasa inintelixible de xente tipo Asuranceturix, presuntuosa, vaidosa, un bluff nacido da música que chegou demasiado lonxe, unha vez emancipada na era Gutenberg e confinada en páxinas de libro. Faime chiste iso. Atráenme os paradoxos, os crebacabezas.
Esta mañá véxoa como un transbordador que quixen pilotar para chegar a outro lado, pero o outro lado en si non é o único que me interesa. Tamén interésame a nave en si. E iso que en ocasións sentínme unha intrusa na poesía, alguén que debería estar escribindo novela gráfica, relato, programas sinfónicos…ou dedicándome só á música ou á astronomía. Pero, sabes que pasa? Que cando por exemplo me exclúen do presunto Canon da Poesía, considéranme unha friki, invisibilizan un vieiro literario de hai 20 anos que gustará máis ou menos [e iso do gusto é boa miraxe tamén, xa non só o digo pola socioloxía da distinción de Bourdieu: as redes sociais deixáronolo clariño coa cantidade de cousas que significan like]… refórzanme as ganas de dar coa palabra, de dar voz. Ao revés que esa tendencia a empregar a poesía para certa vitimización autoindulxente, trato de non caer nese cliché. Vitimizacións, as xustas. Son cero conspiranoica, sei que non existe ningunha confabulación secreta e consciente para eclipsar a ninguén. Simplemente, as regras de xogo na literatura –e iso custoume varias saudades asumilo- entrañan ás veces compoñentes extraliterarias, mesmo azarosas. Claro que ninguén che vai dicir que é recoñecido por coñecer a fulanito, ser máis plasta ca unha carracha ou por certas serendipias: ao final, a lectura que facemos do recoñecemento é a dos méritos propios. E logo o tempo peneira o seu. [Pero o tempo máis aló dunha vida humana, claro. Resulta que a posteridade literaria é unha idiotez.]
Así que son desobedientiña. Que non me consideran poeta nas antoloxías, retrospectivas? Pois velaí van, dúas cuncas. Aprendín a crer no que escribo, sei ben que quero dicir e onde vou…malia que esas coordenadas sexan as da incerteza. E ao final, collinlle cariño ao transbordador, gústame pilotalo mesmo para ir a ningures.
Se a pregunta foi de peso, a resposta deixoume baldada.
– P: Como concibe o proceso creativo?
– EE: Con optimismo na capacidade humana de observación lúcida e de inventiva: a alegría da que falaba Spinoza [o filósofo xudeu, nada que ver comigo, que eu saiba] nun mundo que tira de ti cara abaixo, que trata de apagarte se fulguras. A curiosidade é unha paixón animal, infantil, sagaz nun eido como o poético, non exento de imposturas amargadas, resentidas. Fuxo diso. Cultivo un escepticismo optimista, igual no fondo son unha melancólica ou unha idiota, pero tanto ten.
O proceso creativo para min é bastante introvertido e autoesixente. Non creo nesa superstición de escribir sen corrixir. A escrita ten moito de deriva pero tamén de rigor e técnica. Matino moito os temas, son teimas que levan comigo dende nena, e ás veces teño que raspar, furgar en silencio [e son nai monoparental de dous, imaxina que silencio], porque as modas poñen en bandexa falar de certos temas cando xa callaron socialmente. Igual que existe unha axenda política ditada polos medios de comunicación [debemos falar disto agora], existe unha axenda literaria [cómpre escribir disto agora]. É doado: sabes que se escribes novela negra en certo momento, malo será! Hai escritor*s expert*s en osmar as tendencias e engatarse a elas, e non falo só de best-sellers. Ben, opción moi válida sempre que se faga con estilo [ahhh, o punch da cuestión], cunha voz propia. Pero unha opción válida.
A min vaime a exploración espacial.
– P: Cal é o xerme de Curiosidade (Aira, 2017)?
– EE: Mentres o artellaba, pensaba nel como un libro de texturas diversas, un prisma de luz con algo Mentres o artellaba, pensaba nel como un libro de texturas, un prisma de luz con algo de crebacabezas. Funo escribindo en anos, pero tiña o título e o seu ADN, digamos, dende 2012-2013: sabía que quería abordar a curiosidade humana como punto de ebulición no que a ciencia pasa ao estado físico da literatura, que quería unha voz ás veces coloquial e outras divulgativa, non moralizante, con retranca, lizgaira. Como a propia curiosidade que vai dun tema a outro, dunha extensión a outra [texto longo, chío de Twitter], coa mesma actitude de captura e mordacidade. Non se fala moito da curiosidade como motor, ás veces si como defecto [sobre todo nese feminino de fisgona, curiosa, sabichona]: quería poñer sobre a mesa a relevancia desta actitude pouco grandilocuente, e a reivindicación da curiosidade feminina polas corgas non trazadas, non esperables [dende mitos como Pandora a figuras como a astrónoma que abriu á teorización da materia escura, Vera Rubin], da muller como mente ademais de, como de sobra sabemos, corpo.
Estou algo cansa de utilizar a beleza como punto de partida para protestar de que só se fale da nosa presunta [ou non] beleza. Cansa do eu, do meu sufrimento, eu. Sempre tratei de esquivar ese eu de melaza, falar dun nós dende unha perspectiva de cosmonauta. Ou falar dende outras perspectivas. Neandertal, tardígrado, humana do futuro noutro planeta… Un prisma de voces. (…)”

A Coruña: presentación de Curiosidade, de Estíbaliz Espinosa

O 28 de xuño, ás 19:30 horas, no Planetario da Casa das Ciencias (Parque de Santa Margarita, s/n.), na Coruña, Estíbaliz Espinosa presenta Curiosidade, publicado por Aira Editorial. No acto participan, xunto á autora, César Lorenzo Gil e Joana Magalhães.

Chaves: Ponte Escrita 2018 – III Encontro Luso-Galaico de Escritores

Vigo: presentación de Curiosidade, de Estíbaliz Espinosa

A sexta feira 13 de abril, ás 20:00 horas, na Libraría Andel (Avenida das Camelias, 102), en Vigo, Estíbaliz Espinosa presenta Curiosidade, publicado por Aira Editorial. No acto, xunto á autora, participa o editor César Lorenzo Gil.

Curiosidade, un poemario de Estíbaliz Espinosa para observar o mundo

Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Hai uns días sabíamos que Estibaliz Espinosa era a gañadora do premio Afundación de poesía con As neuronas irmás e que se vai publicar en ‘A arte de trobar’. Pero hai apenas uns días, Estíbaliz presentaba tamen Curiosidade, o primeiro poemario publicado por Aira editorial na coleccion Fina Rei. Curiosidade, para observar o mundo desde a poesía, a prosa poética, a ciencia, a tecnoloxía, a lingua, astronomía…, con ilustracións de Celsius Pictor. Pode verse aquí.”