A AGADIC lanza as axudas á creación 2021 e impulsa unha bolsa de dramaturxia co CDG

Desde Erregueté:
“Esta semana, coincidindo cos actos de celebración do Día Mundial do Teatro, a Consellería de Cultura, Educación e Universidade da Xunta, e os seus órganos depentes, AGADIC e Centro Dramático Galego (CDG), abriu o prazo para que as compañías de artes escénicas soliciten as axudas á creación deste ano, así como unha convocatoria para a recepción de proxectos de escrita dramática coa fin de desenvolver unha dramaturxia que será coproducida polo teatro público.
A convocatoria vai dirixida ás compañías que se dedican de xeito profesional á produción de actividade escénica e desenvolven a meirande parte do seu traballo en Galicia. As bases continúan a clasificación de apartados aplicada en 2020 e distinguen catro modalidades de subvención.
Así, a Modalidade 1 inclúe os espectáculos de empresas de nova creación e a dotación máxima é de 70.000 euros, dos que cada compañía beneficiaria recibirá ata 18.000 euros. Na Modalidade 2, para a creación escénica no ámbito do teatro, o novo circo e a maxia, a dotación máxima é de 430.000 euros, con ata 60.000 euros por empresa beneficiaria.
Pola súa banda, á danza e artes do movemento, integradas na Modalidade 3, destínanse ata 100.000 euros, con 37.500 euros máximos por adxudicatario. En todos estes casos, a estrea do espectáculo obxecto de subvención debe producirse entre o 1 de abril de 2021 e o 31 de marzo de 2022.
As axudas inclúen unha Modalidade 4 para a actividade escénica de carácter trianual, cunha dotación máxima de 200.000 euros, dirixida a subvencionar ata dous proxectos escénicos para desenvolver durante o período 2021-2023, con ata 100.000 euros para cada un deles. Estes proxectos deben conter cando menos unha produción con data de estrea entre o 1 de abril de 2021 e o 31 de marzo de 2023, así como un plan de xira de 70 funcións que considere tanto o mercado galego coma o exterior.
Para a fixación da contía que recibirá cada proxecto teranse en conta o plan económico-financeiro presentado, a contía solicitada e a puntuación obtida nos criterios de valoración. A achega ten un límite do 90% do orzamento na Modalidade 1, do 75%, nas Modalidades 2 e 3 e do 80%, na Modalidade 4. Neste sentido, atenderase a aspectos como a empresa, a capacidade de produción e de distribución, e as características da produción. Tamén se valorarán criterios como o interese cultural e artístico, as estratexias de difusión e promoción, a repercusión na creación e fomento de públicos, a viabilidade técnica e económica, e a memoria de dirección.
O obxectivo desta liña de apoio é favorecer a produción escénica en todas as súas disciplinas artísticas e incrementar o público, así como consolidar as industrias culturais competitivas que xeren retorno e buscar a excelencia nos produtos culturais galegos.
Bases axudas á creación escénica

Bolsa de dramaturxia e creación
Con este procedemento preténdese darlle impulso á promoción da dramaturxia galega contemporánea, mediante a convocatoria a todo o sector para que presente proxectos de escrita dramática, co compromiso de formalizar, coa entidade/profesional seleccionada pola comisión técnica profesional que se constituirá para este efecto, os correspondentes contratos de creación dramatúrxica do proxecto seleccionado.
A esta primeira convocatoria, dotada con 4.000 euros, seguiralle unha segunda, dotada con 12.000 euros, para levar a cabo este ano, en réxime de coprodución co CDG, un espectáculo teatral a partir da dramaturxia elaborada polo presente procedemento.
Poderán presentar os seus proxectos as persoas, físicas ou xurídicas, así como as sociedades civís e comunidades de bens ou calquera outra agrupación de persoas sen personalidade xurídica propia, así como as unións temporais de empresas, dedicadas profesionalmente á produción escénica, que desenvolvan maioritariamente a súa actividade en Galicia. Quedan excluídas as asociacións e as restantes entidades sen fins de lucro.
Xunto coa solicitude, deberá achegarse, no prazo de 20 días naturais, unha memoria explicativa do proxecto que conteña unha sinopse/proposta do texto (máximo 10.000 caracteres, espazos incluídos), a traxectoria das persoas ou do colectivo que participe na escrita e unha carta de motivación.
Bases bolsa de dramaturxia e creación

Manifesto Galego no Día Mundial do Teatro 2020, por Isabel Risco

Desde a Asociación de Actores e Actrices de Galicia:
“Ouh! Fagamos unha arroutada colectiva, descontrolada, desacralizada, incemos os peitos de irreverencia, de rebelión, de gargalladas, de sensacións, abramos as cancelas da percepción, botemos o seu cadeado ao mar bravo e xeneroso que nos azouta transformando ese efecto en aloumiño, para que o engula e o deposite nas súas profundidades ignotas e transforme a súa materia en máis forza natural. Declarémonos insubmisas da ameaza dos urcos encadeados con gravatas de seda que cuspe o mar embravecido e que presiden a falsidade e intentan reducirnos a cinzas, que asexan máis aló das bambolinas como predadores, agardando que caiamos na trampa dun falso medo que intentan inocular con xiringas invisíbeis de agullas penetrantes e aloumiños que subministran con gadoupas envoltas en luvas de lá mariñá, que non atopan acomodo nas butacas ao estaren nun patio, xa que prefiren un salón engraxado de opulencia, a quen o palco lles parece un cubículo incómodo no que se retorcen como bechas velenosas e o galiñeiro pouco menos que unha latrina. Subxuguémonos a esta terapia liberadora e libertaria. As táboas, para as que non importa a materia da que están feitas, trasládannos ao espazo, ao tempo, á dimensión que desexemos, que os mecanismos sensoriais, que o corpo na súa fisioloxía orgánica e metafísica, precise.
Aurg! Bruemos como fan as cachenas ou as rubias máis abraiantes, que de bestas tornan rebeldes. Fagamos un aquelarre de bufonas, de Marías Balteiras, onde nos proclamemos raíñas da artesanía teatral e sobre a cachamúa un circo por coroa. Que veñan por nós por cometermos o delito de compartir a gargallada coa veciñanza, coas compatriotas, co público bo e xeneroso, atoparannos á beira do mar, nel non prendemos, e se o lume prende o teatro é a almadía salvavidas que nunca naufraga, sempre aboia, e non precisa de estruturas complexas para transmitilo, para compartilo, para conservalo. Mais quen lle negue á xente este alimento imprescindíbel, intentando desangralo aos poucos, nunha lenta purga, ou transformalo nun híbrido homoxéneo e inocuo, toda esta arte-sanía, antes ou despois, tornarase en tractorada pilotada pola rebeldía, a rebelión e a desobediencia máis creativa, a tolemia máis incontrolada propia dos anos 20, a indocilidade máis alegre, festiva, divertida e emocionante co motor da res-pública a todo full speed contra quen así o pretenda.
Ouveade con forza, somos as lobas que desmontamos o estabelecido, da raíña Lupa a Pepa a Loba, que se alían coas ovellas para guialas por vieiros que nunca se atreveron a rozar. Arrincámoslle a quen pretende amordazarnos o pano enxoito para devolverllo enchoupado de liberdade a quen lle pertence, ao pobo, ao público, a nós. Incémolo co músculo colectivo da resistencia, para mostrar o que agocha detrás, a luz ao final do túnel angosto, a perspectiva máis ampla da realidade, da imaxinación, da creación colectiva, do entretemento, da información, da transmisión do coñecemento, aquí e agora, alá e onte, aló e manhá. Seguimos o exemplo das mulleres bravas que lle berraban ao capital paternalista e abafante “Fóra, aquí bastamos nós!” Recollemos a semente pétrea que nos deixaron tatuada coa poética da liberdade. Nós, as inadaptadas, que navegamos en dornas cos refachos do nordés e forza 8 de atlantismo na procura da nosa orixe para ofrecerlle ao mundo a nosa identidade colectiva.
Somos as bruxas, as Marías Soliñas que volveron ignífugas, transformamos o lume nunha ferramenta que racha cos muros da indecencia e a obscenidade e por tanto fora da escena, sistémica e institucionalizada. Neste taboleiro desenvólvese o mellor xogo colectivo nunca inventado, unha loita na que as armas só disparan sensacións pracenteiras, sorrisos iridescentes, gargalladas estrondosas, risadas irisadas, bombas racimo de emocións, a munición son caraveleiras, camelias, rosas, chorimas, xestas, carballos, castiñeiros, fauna e flora propia, para erguer un exército como no bosque de Birnam, unha fraga pangalaica, o da illa á que chegou un tal Amaro ou o bosque encantado de Aldán, con vocación de ofrecérenlle ao mundo a nosa propia aportación na conquista da liberdade, ouveo que pronunciamos na nosa creación común máis grande e poderosa, porque o idioma é o primeiro instrumento do xenio dun pobo e que entre carballos vizosos e ergueitos vólvese aturuxo, EI CARBALLEIRA! Este berro cheo de aire purificador das que aman a comedia, que afasta os virus todos, aumenta as defensas do noso organismo, é medicina natural porque só o pobo salva o pobo; vai para quen teima na idea de concederlles a quen exerce oficio tan honroso, dunha beira e doutra das bambolinas, a titulación de proscritas e proscritos, substancias psicotrópicas que alteran a percepción da súa realidade porque no canto diso fan abrir os ollos e espreitar as orellas. EI TEATREIRAS!

Isabel Risco”

O Teatro é a arte sublime. Manifesto da ESAD de Galicia no Día Mundial do Teatro. 27 de marzo de 2016.

Recollemos12809708_983609908390449_2745907594720798990_n o texto do manifesto emitido pola ESAD de Galicia.

“Desde a ESAD DE GALICIA queremos reivindicar un teatro de calidade e con denominación de orixe protexida!
Queremos reivindicar o teatro como servizo público.
Queremos reivindicar o teatro como profesión necesaria nunha sociedade civilizada e xusta.
Por tanto, defendemos a importancia dunha formación regulada, nunha escola pública cos recursos necesarios para desenvolver ao máximo as potencialidades desta arte.
Defendemos os criterios humanísticos e artísticos, por riba dos criterios cuantitativos e mercantís.
A ESAD DE GALICIA quere sumarse ás reivindicacións das asociacións sectoriais do teatro galego para reivindicar a arte das artes, a arte máis sublime de todas as artes: o teatro.
Propoño unha demostración brincadeira de por que o teatro é a arte máis sublime de todas as artes, máis que a literatura, máis que a pintura, máis que a escultura, máis que a música, máis que o cinema… Éo porque o teatro, ademais de empregar a literatura, a pintura, a música…, sitúa como obxecto artístico a persoa, co corpo, o movemento, a voz, as luces e as sombras do humano en movemento, de maneira más literal ou máis metafórica, enriba do palco.
O teatro suscita emocións igual que o deporte rei, o fútbol, pero, ademais, move pensamentos. O teatro pode contar historias e abordar mitos, igual que a novela ou o cinema, pero faino desde a síntese explosiva da vivencia empática en directo. O teatro pode xerar poesía enriba da escena, cunha alta dose de polisemia ou incluso, alén da semántica, poñer diante ou entre nós o inefable, o inenarrable. O teatro pode xerar cadros pictóricos dinámicos e animar volumes escultóricos cun magnetismo sen igual.
É certo que a boa literatura esperta en nós imaxes e prodúcenos unha vivencia enriquecedora, non obstante o teatro é, en si mesmo, experiencia e vivencia sublimadas.
O teatro é danza e música, no teatro aválanse pensamentos e emocións. Pero, ademais, actívase esoutra comunicación alén do racional, esoutra química na que pesan os valores intuitivos da percepción directa e interactiva, esoutra comunicación na que as miradas e os corpos, coas súas texturas enerxéticas, cos seus temperamentos, entran en relación.
Celebramos o teatro, porque o teatro é a celebración do humano, na súa dimensión máis lúdica, política, filosófica e artística.

Afonso Becerra de Becerreá

Xurxo Borrazás reivindica o teatro no Manifesto Galego para os Premios María Casares

DesdeXurxo Borrazás Sermos Galiza:
““A nai de todos os obxectivos é conter a lingua galega como emblema da nosa cultura”, conclúe o Manifesto Galego do Día Mundial do Teatro que este ano ten como autor ao escritor Xurxo Borrazás, encargado tamén de ler o texto no Teatro Rosalía Castro da Coruña a vindeira quinta feira 26 de marzo, a víspera do Día Mundial do Teatro. (…)
Na cerimonia entregarase o Premio de Honra Marisa Soto a Vicente Montoto e daranse a coñecer os nomes gañadores nas 14 categorías, ás que concorren un total de 16 espectáculos. A tempestade, de Voadora, con 10 nomeacións; Perplexo, de IlMaquinario Teatro, con 9, e Ultranoite no País dos Ananos, con 7 son as que compiten a máis premios da Asociación de Actores e Actrices de Galicia.

Manifesto Galego do Día Mundial do Teatro
Autor: Xurxo Borrazás

Ser … basicamente, é ser outro.
Desde cativos xogamos a ser trastes e a ser quen non somos, e no marco dese xogo xogamos outros xogos dramatizados, teatro dentro do teatro, coma se non houbese límites. Xogamos despois a construír o personaxe en escenas de familia, de amor, de revolta, de desamor… Buscamos papeis de adulto e disfrazámonos de adulto para resultar críbeis. Xogamos a ser traballadores, ou pais e nais, sen estar moi convencidos de que eses sexan os papeis da nosa vida. Dicimos que a vida en parella é teatro, que a oficina é teatro, que unha voda, un xuízo, un discurso ou un funeral son teatro. Preguntámonos que facemos aquí e afirmamos que toda a vida é teatro…
Quen lle dera!
No teatro non se perde o norte. Na vida, quen máis quen menos cae no erro de tomarse en serio. E que ocorre cando alguén se toma demasiado en serio? Primeiro que os demais o toman a broma, segundo que o serio se radicaliza e tenta prohibir as bromas. E para non caer no ridículo de prohibir unicamente as que lle fan a el, ou ela, prohíbeas todas, a ver se así non se nota.
No escenario máis extremo, nas dictaduras e as teocracias, prohíbese non só a escola, senón bailar e cantar, disfrazarse, a risa pública, a festa, a caricatura, e por suposto o teatro enteiro.
Aquí non.
Aquí somos civilizados e as autoridades non prohiben a festa, “sempre que sexa sá”, nin a protesta, “con tal que sexa construtiva”. Non se leva a ninguén ao cárcere por protestar, simplemente se lle mete unha multa de cabalo para que a próxima vez o pense dúas veces antes de dar un couce.
Da mesma maneira non se persegue o teatro, só se adurmece ninguneando as iniciativas ou menosprezando as compañías, racaneando o acceso ás salas, arrombándoo nas programacións culturais, desecando os orzamentos para a formación e o teatro público, subindo impostos para que o prezo actúe de barreira, renunciando á promoción… Ao teatro non hai que cortarlle os pés senón darlle patadiñas nas canelas e regalarlle ás de chumbo para que non voe, obrigar a que cada representación se convirta nunha epopea de actores e actrices que ao tempo deben ser directores, produtores, representantes, iluminadores, músicos, transportistas, maquilladores, escenógrafos, xastres, cobradores… e por suposto ter un traballo aparte que os manteña. O obxectivo último é impedir que o espectáculo se normalice e poida converterse en medio de vida digno, atraente e non desilusionante para quen se apaixone por el.
Aqueles que se toman en serio son sistemáticos. A mesma medicina aplícanllela á literatura, aos medios, mesmo á música… se é en galego, porque a nai de todos os obxectivos é conter a lingua galega como emblema da nosa cultura. Os serios non teñen nada contra o polbo á feira, a praia da Lanzada, o Pórtico da Gloria, o albariño de Cambados ou a romaría da Franqueira. Son os primeiros en chorar cando escoitan unha gaita. O que non aturan é a diferenza da lingua. De maneira que a representación de Galiza prefiren deixala en mans de Enrique Iglesias, David Meca, ou Marina Castaño.
E aínda así no teatro seguimos adiante, escachamos coa risa e fervemos cada vez que se descorre o pano e o público aplaude.
Que frío vai no mundo!
Que ben se está no teatro!

Día Mundial do Teatro: Mensaxe 2010

O Día Mundial do Teatro é unha oportunidade para celebrar o teatro en todas as súas múltiples manifestacións. O teatro é fonte de entretemento e inspiración e ten a capacidade de unificar as diversas culturas e pobos que existen no mundo. Pero o teatro vai aínda máis aló e ofrece tamén oportunidades para ensinar e informar.

O teatro represéntase en todo o mundo e non sempre no escenario tradicional dun teatro. As representacións poden ter lugar nunha pequena aldea de África, a carón dunha montaña en Armenia, ou nunha diminuta illa do Pacífico. O único que se precisa é un espazo e un público. O teatro ten a capacidade de facernos rir, de facernos chorar, pero tamén nos debería facer pensar e reflexionar.

O teatro é produto do traballo en equipo. Os actores son a xente que se ve, pero hai un grupo marabilloso de xente que non se ve. Son tan importantes coma os actores, e as súas habilidades, diversas e especializadas, fan posible a produción. Tamén eles deben compartir os triunfos e os éxitos que se poidan acadar.

O 27 de marzo sempre é oficialmente o Día Mundial do Teatro. Por moitos motivos, todos os días se deberían considerar o día do teatro, pois temos a responsabilidade de continuar a tradición de entreter, ensinar e ilustrar o noso público, sen o cal non poderiamos existir.

Judi Dench
Tradución: Sandra Sanmiguel

Manifesto galego do Día Internacional do Teatro

Moitas persoas non poderíamos vivir sen a cultura, sen o coñecemento e o pracer que nos facilita a lectura, o teatro, a música, o cine… Pero, ademais sabemos por fiables e recentes estudos que a cultura en Galiza xera un PIB e case un 2%, está por riba do sector téxtil, do naval e do químico. É, daquela, tamén un ben económico, un sector produtivo. As Institucións e as Autoridades, pois, ademais de estaren interesadas polo fomento da cultura no país, saben que é un sector estratéxico que crea riqueza. Son conscientes de este importante e amplo valor.

Entre as que máis progresaron ultimamente están as artes escénicas. O público asiste cada vez máis ao teatro confirmando as ansias de participación cívica. O teatro é un xénero político por excelencia, e leva a cabo unha actividade pública que mantén o compromiso coa realidade. Unha arte na que o proxecto é imprescindible. Para facer teatro é preciso ter unha historia, un conflito, uns personaxes e un método sistemático para desenvolver a trama. Achegase máis que outros xéneros a un traballo científico.

Na comunicación directa co público é necesaria a comprensión. O teatro é a escola do mundo moral, ten unha gran responsabilidade ética. No escenario créase tensión, hai conflitos como na vida mesma. Ten carácter dialéctico, orixina unha oposición discrepante, un debate de ideas e de comportamentos.

Na acción escénica hai necesariamente movemento. O escenario é o espazo de aparición. Os personaxes son axentes transformadores que fan pensar en común ao público asistente, unido polos mesmos criterios e acontecementos. O teatro é público e move a conciencia colectiva, ten un carácter interactivo. Non é unha arte que se goce individualmente. É unha vibración común e pública. No teatro únese pensamento e acción; política e liberdade.

Velaí, clan do teatro, amigas e amigos do teatro, o gran papel que tendes nas vosas mans, nesta sociedade que tanta necesidade ten de acción, de progreso e de transgresión.

María Xosé Queizán
27 de marzo, Día Mundial do Teatro

Día Mundial do Teatro

Mensaxe Internacional do Día Mundial do Teatro

Todas as sociedades humanas son espectaculares na súa vida cotiá, e producen espectáculos en momentos especiais. Son espectaculares como forma de organización social, e producen espectáculos como este que vostedes viñeron ver.

Malia que inconscientemente, as relacións humanas estrutúranse de forma teatral: o uso do espazo, a linguaxe do corpo, a elección das palabras e a modulación das voces, a confrontación de ideas e paixóns, todo o que facemos no escenario facémolo sempre nas nosas vidas: nós somos teatro!

Non só as vodas e os funerais son espectáculos, senón tamén os rituais cotiáns que, pola súa familiaridade, non nos chegan á consciencia. Non só pompas, senón tamén o café da mañá e os bos días, os tímidos namoramentos, os grandes conflitos pasionais, unha sesión do Senado ou unha reunión diplomática; todo é teatro.

Unha das principais funcións da nosa arte é facer conscientes eses espectáculos da vida diaria onde os actores son os propios espectadores e o escenario é a platea e a platea, escenario. Somos todos artistas: facendo teatro, aprendemos a ver aquilo que resalta aos ollos, pero que somos incapaces de ver ao estarmos tan habituados a miralo. O que nos é familiar convértese en invisible: facer teatro, pola contra, ilumina o escenario da nosa vida cotiá.

En setembro do ano pasado fomos sorprendidos por unha revelación teatral: nós pensabamos que viviamos nun mundo seguro, a pesar das guerras, xenocidios, hecatombes e torturas que estaban acaecendo, si, pero lonxe de nós, en países distantes e salvaxes. Nós, que viviamos seguros co noso diñeiro gardado nun banco respectable ou nas mans dun honesto corredor de Bolsa, fomos informados de que ese diñeiro non existía, era virtual, fea ficción dalgúns economistas que non eran ficción, nin eran seguros, nin respectables. Non pasaba de ser mal teatro con triste enredo, onde poucos gañaban moito e moitos perdían todo. Políticos dos países ricos encerrábanse en reunións secretas e de aí saían con solucións máxicas. Nós, as vítimas das súas decisións, continuabamos de espectadores sentados na última fila das bancadas.

Vinte anos atrás, eu dirixín Fedra de Racine, en Rio de Janeiro. O escenario era pobre: no chan, peles de vaca; arredor, bambús. Antes de comezar o espectáculo, dicíalles aos meus actores: “Agora acaba a ficción que facemos no día a día. Cando crucemos eses bambús, alá no escenario, ningún de vós ten dereito a mentir. O Teatro é a Verdade Escondida”.

Vendo o mundo, ademais das aparencias, vemos opresores e oprimidos en todas as sociedades, etnias, xéneros, clases e castes, vemos o mundo inxusto e cruel. Temos a obriga de inventar outro mundo porque sabemos que outro mundo é posible. Pero atínxenos a nós construílo coas nosas mans entrando en escena, no escenario e na vida.

Asistan ao espectáculo que vai comezar; despois, nas súas casas cos seus amigos, fagan as súa obras vostedes mesmos e vexan o que xamais puideron ver: aquilo que salta aos nosos ollos. O teatro non pode ser soamente un evento, é forma de vida!

Actores somos todos nós, e cidadán non é aquel que vive en sociedade: é aquel que a transforma!

Augusto Boal