José Carou: “Todo autor aspira a facer de carne e óso os seus personaxes”

Entrevista de Antón Riveiro Coello a José Carou en La Voz de Galicia:
“(…) – Antón Riveiro Coello (ARC): Cales foron as primeiras lecturas? En que instante localizas no recordo os inicios da pulsión creadora?
– José Carou (JC): Despois dos primeiros contos infantís, as primeiras novelas que lin foron Robinson Crusoe, As viaxes de Gulliver, O derradeiro dos mohicanos e, de Stevenson, A illa do tesouro e O estraño caso do Dr. Jekyll e Mr. Hyde. Conservo eses exemplares, son alfaias coas que aínda de neno comecei a miña educación sentimental e literaria. Regaláramos meu pai. Sempre foi un gran lector. A súa influencia abriume as portas da ficción e da fabulación. A partir de aí, comecei a bosquexar en libretas invencións, relatos e biografías de personaxes ficticios que vencían perigos e resolvían misterios. (…)
– ARC: Sempre aclaras que es profesor de filosofía antes ca escritor? Imaxino que non te refires só a que ese sexa o teu traballo. Canto hai de certo nesta afirmación?
– JC: Para min é unha certeza incuestionable. Escritoras ou escritores de verdade hai moi poucos. Cunqueiro, Rosalía, Rulfo… por poñer só algúns exemplos. O resto somos eternos aprendices dun oficio inabarcable, buscadores, xente que nos deixamos levar pola imaxinación e polos enredos da métrica e da sintaxe na teima de perfilar uns protagonistas sempre en movemento, afanándonos en lles conferir unha voz interior que lles sexa propia. Todo autor aspira a facer de carne e óso os seus personaxes, a darlles de respirar un ar de autenticidade. Acabamos véndoos detidos nos seus autos diante de semáforos en vermello, preguntándose que decisións deben tomar para saír adiante un día máis sen traizoarse demasiado a si propios.
Se algo dá sentido á miña vida, se algo son, é a paixón pola filosofía e polas clases co alumnado. Aprendo deles cada día, da súa espontaneidade, das novidosas e intelixentes interpretacións que fan do que eu consideraba asuntos xa resoltos. Traballar con eles é un agasallo, un espazo sempre sorprendente, lonxe de convencionalismos e seguridades. O pensamento crítico que van construíndo día a día faime ver o mundo con ollos novos e ilusionados. Aos meus alumnos pasados e presentes débolles a intensa sensación de sentirme autenticamente vivo. (…)”

Rianxo: presentación de O libro secreto da filosofía, de José Carou

Rianxo: Actos Castelao 2024

Xosé Henrique Rivadulla Corcón: “Na vida debemos ter motivacións poéticas”

Entrevista a Xosé Henrique Rivadulla Conde en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Como de ben acollido estivo?
– Xosé Henrique Rivadulla Corcón (XHRC): Moi ben. A Fernán Vello coñézoo de hai moitos anos, tiñamos menos de vinte daquela. Falou do libro con palabras sabias e achegouse xente de Carballo e incluso de Muxía. Totalmente grato. Carballo mesmo é importante para min. Coa infancia a cabalo entre A Coruña e Muxía, para ir a Muxía pasabamos por Carballo e tiñamos a tradición de parar a mercar algunha empanada. Por iso e máis éme un sitio de agrado.
– LVG: Chorente protagoniza a obra.
– XHRC: Trata de ser un lugar idílico, que me serve como exemplo para dicir como me gustaría a min que fose a vida e a relación entre as persoas. Non son un ser inxenuo, son realista e sei que non é posible, pero en certa medida si o podería ser, procurando relacións máis humanas. Escribilas é doado, na vida non o é tanto.
– LVG: E Chorente soa a Muxía.
– XHRC: Claro. Chorente é unha aldea na entrada de Muxía. Mais o libro non ten que ver con ela, é unha aldea literaria. Emprego o nome como homenaxe. En case todos os meus libros Muxía ten presenza. O último antes deste, tamén editado por Positivas, titulábase Moraime, pequena vila con mar. As dúas obras teñen certa continuidade, un co outro son libros de relatos que naceron na Radio Galega.
– LVG: A aldea deste libro cre nos soños para facer unha vida mellor.
– XHRC: Neste Chorente todo sae ben, aínda que iso non significa que non haxa problemas, que os hai, e algúns complexos, pero todo se resolve a partir dunha relación humana. O que sucede neste aldea moitas veces ten que ver coa estrutura dos soños, ter soños é o que máis lles interesa aos habitantes de Chorente. Soños de todo tipo, os que se teñen durmindo e os que se teñen como ilusións do que un quere facer na vida. Todo é algo fantástico, algo absurdo, inesperado. Un mundo menos materialista… Non digo que o diñeiro non sexa necesario, digo que non é importante. (…)”

Raquel Castro, escritora: “Falta saber que o teatro tamén serve para ler”

Entrevista a Raquel Castro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Que achega unha obra escrita xa para teatro fronte a coller un conto e adaptalo para unha representación?
– Raquel Castro (RC): Á parte de que xa tes un traballo feito, o máis imporante e que si ti estás na escola ou nun taller de teatro, non podes coller á metade da clase ou do grupo e poñelos a facer de árbores ou pedras. Nunha obra teatral incorpóranse moitas personaxes secundarias ou corais que poden, por exemplo, encaixar moi ben eses rapaces máis tímidos, aos que lles costa asumir un papel protagonista, por exemplo pero que así forman parte activa na historia.
– LVG: Por que cre que non hai tanta demanda deste xénero cando o habitual é que incluso cando lemos calquera historia aos pequenos poñamos voces?
– RC: É, efectivamente, unha paradoxa. Eu entendo que é por descoñecemento, porque a literatura dramática promociónase pouco, aínda que imos mellorando. Tanto no cole como na casa, cando pensas nun libro para que os rapaces entren no hábito da lectura, pensas en narrativa. Falta saber que o teatro tamén é para ler, porque podes facer lecturas compartidas de forma moito máis áxil, asignando unha personaxe a cada alumno, que tamén aprenden a entoar. Unha lectura dramatizada é moi diferente a ler un texto cun ton plano, préstase ao xogo e iso fai a clase máis divertida e dinámica e axuda a interiorizar e concentrarse na historia que están lendo, entre outras vantaxes. (…)”

Luís Lamela: “No franquismo, guerrilleiros de Ordes atacaron a Garda Civil de Vimianzo”

Entrevista a Luís Lamela en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Enfocar, poñer rostro, crear unha imaxe máis humana, e quizais máis equilibrada, da loita antifranquista: ese é o propósito desta obra. Que o levou a iniciar este proxecto?
– Luís Lamela (LL): Pois un dos primeiros libros que publiquei foi sobre a figura dos Foucellas, que a pesar de ser personaxes míticas, realmente non se sabía moito delas. Isto levoume, anos despois, a falar sobre os escapados, que foron os precursores dos guerrilleiros. Nese camiño, quixen saber máis deses homes, mortos na súa maior parte a mans dos seus perseguidores, e levei a cabo unha investigación que me levou moitos anos, pois a documentación non era accesible. Fun creando biografías dunha xente, completamente descoñecida, que formou o exército que durante anos despois da guerra loitou contra as forzas franquistas.
– LVG: Contar esas vidas, en biografías que van dende o 1936 ao 1965, é para vostede unha forma de facerlles xustiza?
– LL: Pois si, porque durante a súa loita a propaganda franquista calificábaos de bandoleiros, ladróns e delincuentes, cando sabían perfectamente que non eran máis que soldados da República. Irregular, si, pero un exército ao fin e ao cabo que loitaba para recuperar a democracia en España e reclamar a atención das nacións aliadas para que botasen abaixo a ditadura. Cantidade de xente morreu nesa loita.
– LVG: En que papel deixou a historia —digamos, hexemónica, coñecida— o papel desta loita guerrilleira e os seus integrantes? Que discurso imperou?
– LL: Desapareceron. Realmente a ditadura nunca recoñeceu esa loita. Cando había algún tipo de acción súa contra os franquistas esas noticias nunca saían nos medios, só se coñecían no seu radio de actuación. Para o sistema, eran delincuentes, e unha vez desapareceron, foi con todas as consecuencias.
– LVG: Fala no texto de que os guerrilleiros foron, «eternos perdedores». Eles creron posible un cambio, pero nunca chegou.
– LL: Nun primeiro momento escaparon ao monte para non ir á guerra, e por medo a que a represión se cebase con eles. Pensaban que serían dúas semanas ou un mes, pero tiveron que permanecer alí durante anos. Ao ver que non podían reintegrarse na sociedade foi cando se radicalizaron e organizaron para loitar contra os seus perseguidores. (…)”