Paseniño, paseniño: García Teijeiro volve achegar a infancia ás pegadas poéticas de Rosalía

Entrevista de Romina Bal a Antonio García Teijeiro en Praza:
“(…) – Praza (P): Que supón a reedición deste libro [Paseniño, paseniño]?
– Antonio García Teijeiro (AGT): : Foi unha aposta persoal, actualizada por Marcos Viso, e que posúe unha visión actualizada e suxestiva, acompañada por música feita ad hoc e pola voz do poeta. Aínda que o primeiro volume resistiu perfectamente o paso do tempo e aguantou moi ben tamén o traballo exquisito de Xosé Cobas, a proposta de Xerais, ofrece un formato actualizado, moi coidado e editado e, así mesmo, unha lectura distinta.
– Marcos Viso (MV): Por suposto, eu coñecía xa o volume, xa que forma parte deses álbums especiais vangardistas da nosa LIX, editado ao coidado de Irene Penas Murias de Everest Galicia e ilustrado por un referente como é Xosé Cobas. O feito de que Antonio García Teijeiro confiase en min supuxo unha sorpresa e unha responsabilidade, pola aposta do poeta e pola lectura que fixo del Cobas. A miña proposta desde o principio foi a de ofrecer unha visión distinta, desvinculándome e evitando as comparacións. A proposta de Cobas segue a ser sublime.
– P: O libro é unha homenaxe a Rosalía de Castro. Como é esa nova visión, que ofrece o álbum?
– AGT: Paseniño, paseniño é un volume ao que eu lle teño un agarimo especial. Trátase dun camiño cara a Rosalía. Todos os poemas parten dun diálogo con ela, coa súa lírica. O rastro das pegadas que Rosalía de Castro deitou sobre as palabras, sobre a natureza e sobre o amor. Marcos Viso crea un todo dentro de cada ilustración que me parece fantástico, déixase guiar por elementos do texto e fainos moi seus e, a partir de aí, desde as súas ilustracións, poderíase facer incluso outro texto. Non tiven dúbidas en absoluto en que tiña que ilustralo Marcos e tampouco en confiar en Xerais para facelo, xa que esta editorial apostou por un formato de calidade. Un valor engadido desta nova proposta é tamén a música, que flúe canda a voz do poeta e transmite sensacións, acompaña o camiño, é atemporal e sensitiva, e dálle profundidade ao texto e á ilustración.
– MV: Desde o principio tanto Antonio García Teijeiro como a editora Helena Pérez, de Xerais, e eu tiñamos moi claro que a proposta tiña que ser elegante. A presenza da cor, de pouca cor, desa cor salmón nas letras iniciais, das texturas, eses pequenos detalles que poñen os ollos sobre a ilustración son o fío condutor. O traballo de Cobas era moi emocional, de percepción sen elementos figurativos, atmosférico. O meu traballo parte dunha concepción máis concreta da realidade, a partir do texto, das pegadas de Rosalía. Nas miñas ilustracións hai un xogo, un diálogo, un gato que miaña con dúas caras por poñer un exemplo, unha contradición que camiña cara á abstracción, cara ao que sente o lector, aberta á interpretación. No álbum, a presenza das iniciais da propia Rosalía complementan unha proposta cohesionada e que invita á lectura. As letras son un elemento que aglutina.”

A Estrada: obradoiro intensivo de relato curto de terror Memorias dun esquelete

Orientado a público a partir dos 14 anos, as sesións terán lugar nas mañás dos sábados 4, 11, 18 e 25 de Novembro, en horario de 11:00 a 13:30 horas, na Casa das Letras. O número máximo de participantes será de 15, e terá unha matrícula de 5€.
A inscrición pode facerse aquí.

Antonio Fernández Morales, escritor berciano. Bicentenario do seu nacemento (1817-2017)

O sábado 17 de xuño, en Cacabelos, terá lugar un acto en homenaxe o autor berciano Antonio Fernández Morales, organizado polo Grupo As Médulas para a Lingua e Cultura galegas do Bierzo, coa colaboración da Xunta de Galicia, Concello de Cacabelos, Consello Comarcal do Bierzo, Instituto de Estudios Bercianos e La Moncloa.

– PRESENTACIÓN E LECTURAS NA RÚA SANTA MARÍA, A CARÓN DA CASA DO ESCRITOR. Ás 11:30 horas, na rúa Santa María, 16.
– Presentación a cargo de Manuel González Prieto, membro do Grupo As Médulas para a Lingua e Cultura galegas do Bierzo.
Participarán no acto Valentín García, secretario xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia, Luis Alberto Arias e Gerardo Álvarez, en representación do Consello Comarcal do Bierzo, e representantes do Concello de Cacabelos.
Lectura de poemas a cargo de Eduardo Campelo Nieto, estudante de primaria en Vilafranca do Bierzo, estudantes de bacharelato do IES Bérgidum Flávium, Cacabelos, Ana Carballo, vicepresidenta do Instituto de Estudios Bercianos e Felipe Lubián, académico correspondente da Real Academia Galega polas Portelas.
Discurso a cargo do escritor Xosé Luís Méndez Ferrín.
Musicando os poemas do escritor berciano o grupo 2naFronteira.

– INAUGURACIÓN DA EXPOSICIÓN “FERNÁNDEZ MORALES HOXE: CREACIÓNS E RECREACIÓNS” E PRESENTACIÓN DA OBRA ANTONIO FERNÁNDEZ MORALES, AUTOR BERCIANO. BICENTENARIO DO SEU NACEMENTO (1817-2017). Ás 12.30 horas, en La Moncloa
Presentación do libro e exposición.
Coa presenza de:
Héctor Silveiro, académico correspondente da Real Academia Galega polo Bierzo.
Xosé Henrique Costas, académico correspondente da Real Academia Galega.
Anxo Angueira, escritor e presidente da Fundación Rosalía de Castro.

– EXPOSICIÓN “FERNÁNDEZ MORALES HOXE: CREACIÓNS E RECREACIÓNS”
A través da creación libre e co obxectivo de divulgar a obra literaria do escritor SirAntonio Fernández Morales, no bicentenario do seu nacemento (1817-2017), o Grupo As Médulas para a Lingua e Cultura galegas do Bierzo convidou a crear unha caricatura, haiku, poema, fotografía, deseño gráfico, canción,.. a partir dun verso, dous versos, máximo unha, dunha serie de poemas do autor e recollidos na obra Ensaios poéticos en dialecto berciano, 1861. Os poemas seleccionados foron os seguintes: O fiandón da aldea, A Ponferrada, Villafranca i a vendima, Os magostos, O Entroido e Na volta da sega e As rogativas a San Crispín.
A exposición recolle un total de 16 traballos:
Caricatura de Siro López.
Fotografías de Xurxo Lobato e Víctor Miguel Villar López.
Debuxo de Carlos López.
Acuarela de Jose Luis Almajano Esteras.
Alalá cantado por Carmen Penim, grupo 2naFronteira.
Deseño gráfico de Diego Jiménez Merayo.
Haiku de Mercedes Queixas Zas.
Poemas de Noelia Estévez Rionegro, Marco Paone, Rosa Enríquez, Raúl Gómez Pato, Suso Díaz, Romina Bal, Igor Lugris e Manuel González Prieto.

– PRESENTACIÓN DA OBRA ANTONIO FERNÁNDEZ MORALES, AUTOR BERCIANO. BICENTENARIO DO SEU NACEMENTO (1817-2017)
Publica Edicións Fervenza, maio de 2017. Coordinada polo Grupo As Médulas para a Lingua e Cultura Galegas do Bierzo, e ao coidado de Manuel González Prieto, membro do Grupo As Médulas para a Lingua e Cultura galegas do Bierzo. Colabora a Xunta de Galicia.
A obra Antonio Fernández Morales, autor berciano. Bicentenario do seu nacemento (1817-2017) conta coas seguintes achegas:
“Un xardín que chaman Bierzo”, limiar de Valentín García Gómez, secretario xeral de Política Lingüística da Xunta de Galicia.
“Antonio Fernández Morales, autor berciano”. Unha serie de apuntes sobre a vida de Antonio Fernández Morales.
“Selección de poemas”. Unha selección de poemas do autor, debidamente revisados: O fiandón da aldea, A Ponferrada, Villafranca y a vendima, Os magostos, O San Roque en Paradela, O Entroido, Na volta da sega e As rogativas a San Crispín.
“Fernández Morales hoxe: creacións e recreacións”. Traballos de Siro López, Xurxo Lobato e Victor Miguel Villar López, Carlos López, Jose Luis Almajano Esteras, Carmen Penim, Diego Jiménez Merayo, Mercedes Queixas Zas, Noelia Estévez Rionegro, Marco Paone, Rosa Enríquez, Raúl Gómez Pato, Suso Díaz, Romina Bal, Igor Lugris e Manuel González Prieto.

Ledicia Costas: “A señorita Bubble reivindica o papel das mulleres na ciencia, historicamente silenciadas”

Entrevista de Romina Bal a Ledicia Costas en Praza:
“(…) – Praza (P): Por que a Señorita Bubble?
– Ledicia Costas (LC): Quería darlle unha volta ao estereotipo do inventor home. A señorita Bubble reivindica o papel das mulleres na ciencia, historicamente silenciadas en incontables ocasións. No plano narrativo quería que esta inventora fose unha muller estrafalaria, dotada dunha intelixencia extraordinaria, que tivese intacta a capacidade de soñar, e tamén de facer soñar aos demais. De feito, todo isto é o que engaiola as irmás Noa e Sofi, e ao mesmo tempo, o que provoca o rexeitamento do resto da veciñanza. (…)
– P: N’A Señorita Bubble hai moitas personaxes femininas ademais dela, e entre elas, dúas que chaman especialmente a Buldog e a Caniche desde o punto de vista do xénero. Por que dúas mulleres e caracterizadas así?
– LC: De novo teño que falar dos meus referentes. Hai unha personaxe feminina na historia da literatura que a min me marcou. Sae nun dos meus libros favoritos. Matilda, de Roald Dahl. Falo da señora Trunchbull. Esa mestra de dimensións desproporcionadas que esperta o pavor no seu alumnado. Unha lanzadora de martelo que non ten reparos en agarrar das trenzas a unha nena e lanzala voando polos aires. Co humor como recurso, construín a Bulldog, antagonista da Señorita Bubble, e tamén a súa irmá, a Caniche. A temida bibliotecaria con alerxia aos nenos. Nunha ocasión, sendo eu unha cativa, esquecín devolver un libro na biblioteca da escola e fun castigada sen ler pola bibliotecaria. Con todo isto na cabeza, deseñei estas personaxes, estas dúas mafiosas cheas de carraxe e de odio que son mestras, mais aborrecen a poboación infantil. Caractericeinas así de xeito deliberado. Unha é moi masculina, a outra delicadísima. Creo que de a partir dese retrato pode facerse unha reflexión sobre os estereotipos.
– P A idea fundamental do libro é o medo ao diferente en xeral, hai moito de crítica social.
– LC: Sempre me preocupou a cuestión da diversidade. Amólame que a sociedade rexeite por sistema aquelas persoas que saen do convencional. Imaxino que por iso no libro hai moitos personaxes que son diferentes e non encaixan na norma. A propia señorita Bubble, as irmás Noa e Sofi, Vincent, ese neno cun corazón de ouro… E tamén por esta razón, entre as páxinas desta obra latexan emocións de todo tipo. O lectorado vai atopar momentos en que os personaxes estouran de alegría e outros en que a tristura consegue envolvelo todo. Mais ao final do camiño sempre hai unha luz á que aferrarse. (…)”

Preséntase en Galiza o Protocolo de Donostia para a garantía dos dereitos lingüísticos

Desde a Mesa pola Normalización Lingüística:
O pasado 17 de decembro presentábase en Donostia o texto final do Protocolo para a Garantía dos Dereitos Lingüísticos. Asinado por centos de entidades sociais de toda Europa e promovido por organizacións internacionais como ELEN, CIEMEN, Linguax, UNPO, PEN International e Kontseilua de Euskaherría. Hoxe as entidades sociais galegas que xa se adheriron ao documento presentárono publicamente co obxectivo de comezaren un amplo proceso de difusión dun texto que pretende dotar de capacidade de exercicio práctico a dereitos lingüísticos recoñecidos mais “coa condicionados a non se exerceren”.
O Protocolo de Donostia é froito dun proceso de acordo desenvolvido nos anos previos por diferentes grupos de traballo, combinando os enfoques científico, académico e social, para construír unha ferramenta que permita reverter a situación das linguas minorizadas e construír unha Europa baseada na igualdade entre as comunidades lingüísticas, de maneira que este protocolo foi trasladado a foros e instancias internacionais para que institucións de diferente carácter o utilicen como instrumento práctico do seu compromiso coa diversidade lingüística. Continúa así co establecido en 1996 coa aprobación en Barcelona da Declaración Universal dos dereitos lingüísticos.
Segundo explicou Pilar García Negro, membro do Comité científico do documento internacional, o protocolo é fillo da Declaración Universal dos dereitos lingüísticos aprobado en 1996 e que pretendía dotar de contido o artigo 2 da declaración de dereitos humanos que contempla a non discriminación, entre outros motivos, por razón de lingua.
O protocolo consta de catro obxectivos principais: reivindicar a garantía da diversidade lingüística e o desenvolvemento das linguas; crear unha ferramenta efectiva para a igualdade lingüística e o desenvolvemento das linguas en situación de desvantaxe; presentar as comunidades lingüísticas como suxeitos dentro deste proceso e reivindicar o seu papel de garantes dunha xestión xusta da sociedade.
Pilar García Negro interviu acompañada de representantes de diversas entidades con práctica continuada de defensa e promoción da lingua galega: Marcos Maceira (A Mesa pola Normalización Lingüística), Anxo Louzao (CIG-Ensino), Romina Bal (ProLingua), Queca Carballo (Coordinadora de Traballadoras e Traballadores pola Normalización da Lingua), Andrés Bellas (Asociación de Profesionais da Rama Artística da Dobraxe de Galicia, APRADOGA), Mercedes Queixas (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, AELG) e Séchu Sende (A Semente Escolas de ensino en galego). Sigue lendo

Compostela: actos destacados do venres 6 na Feira do Libro

OFeira do Libro Santiago 2016 venres 6 de maio continúa a Feira do Libro de Santiago de Compostela (no Paseo Lateral da Alameda, con horario de 11:00 a 14:00 horas e de 17:30 a 21:30 h.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, cos seguintes actos literarios destacados para ese día:

19:00 h. Presentación de Contos nerviosos, de Fran Alonso, publicado por Embora, coa participación de María Solar.
– 20:00 h. Presentación de Canta o cuco, libro-CD de Uxía e Magín Blanco, baseado en poemas de Manuel María, publicado en Galaxia. Participan tamén Romina Bal e Víctor F. Freixanes.

Contos que saben a Nadal e Reis

Artigo de Romina Bal en Praza:
“A nosa LIX está chea de referencias ao Nadal, a figuras tradicionais como o Apalpador, os Reis ou a un tempo que reservamos á familia, ás amizades, á recuperación dos valores que este tempo representa. Neste artigo queremos facer unha recompilación das lecturas específicas deste tempo. Para levalo a cabo falamos con moitas das nosas editoriais galegas e seleccionamos unha pequena mostra natalicia de recursos de Nadal.
Así pois, sobre a figura galega do Apalpador, un personaxe que cada Nadal está máis presente, podemos atopar en álbum ilustrado O rei da Floresta, de Adela Figueroa Panisse, con ilustracións de Mª Celsa Sánchez Vázquez editado por Edicións do Castro; O tesouro do Apalpador, de Jorge Rodrigues Gomesende con ilustracións de Eva Yusti Campo (autoeditado), Antón e o Apalpador, de Manuel Castro Lima e Mª Mar Ameixeiras Sánchez con ilustracións de Francisco Ameixeiras Sánchez editado por Barafunda Editorial; O conto do Apalpador, de Lúa Sende e Alexandre Miguens con ilustracións de Leandro Lamas e editado por A Fenda Editora e O Apalpador e a castaña máxica, de Xoán G. editado por Biblos Clube de Lectores. E para mozos xa máis grandes en Urco editora a serie xuvenil Apalpador Vs Papa Noel, As aventuras do Apalpador e o tesouro dos mouros, As aventuras do Apalpador e a carballeira dos druídas e As aventuras do Apalpador e as portas do tempo.
No que se refire a Nadal, ese tempo de valores, de tradición e de familia e tamén de sorrisos comprometidos a mesma editora propón Contos estraños volume 4. Nadal Impío, todo un alegato da condición do ser humano para lectores autónomos. En Edicións do Cumio podemos atopar a clásica novela de Charles Dickens, Canción de Nadal, adaptada e ilustrada por Rosa Fuentes e protagonizada polo avarento señor Scrooge e os xa célebres espíritos do Nadal Pasado, do Nadal Presente e do Nadal Futuro. Un cálido relato que nos convida a tomar en consideración as cousas que realmente teñen un gran valor na vida. A mesma obra de Dickens pero ilustrada por Roberto Innocenti e traducida por Carlos Acevedo podémola atopar en Kalandraka para nenas a partir dos dez anos, sen dúbida, desde unha coidada perspectiva. Sigue lendo