Xosé Neira Vilas: “Os emigrantes hai sesenta anos eran campesiños semianalfabetos, agora son licenciados”

Entrevista a Xosé Neira Vilas en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): As voces da infancia tiveron sempre un peso moi importante na súa obra; Memorias dun neno labrego, Cartas a Lelo… Significa isto que a súa tivo moita importancia para vostede? Como foi a súa infancia?
– Xosé Neira Vilas (XNV): A miña infancia foi a dun neno campesiño de familia pobre. Unha infancia de moito traballo, de moito esforzo, de pan de broa, remendos, zocos. Pero en definitiva toda infancia equivale ao paraíso da nosa existencia. Por tanto, aínda que foi dura, foi un tempo feliz coma no caso de todos.
– NG: E á hora de escribir, que lle permite esta perspectiva? Que ten de diferente esa visión dos rapaces?
– XNV: Síntome moi a gusto entre nenos e nenas, e adolescentes. Estiven en moitos colexios de toda Galicia, e sigo indo a eles porque me gusta escoitalos e falarlles. Tiven unha bonita experiencia en Cuba cando dirixín a revista Zunzún durante sete anos. Unha revista da que publicabamos 250 mil exemplares cada mes e que resultaban insuficientes.
– NG: Xa ten contado noutras ocasións que Memorias dun neno labrego orixinariamente non era un libro para nenos. Sen embargo, a pesares de non estar escrito con esa idea converteuse en todo un referente en colexios e institutos, por que cre que foi así?
– XNV: Efectivamente Memorias non é un libro para nenos, pero é que en 1961 non estaba definida a literatura propiamente infantil. Botáronlle man os rapaces e os mestres anos despois, cando empezou a utilizarse o galego nas escolas porque se trataba dun protagonista neno. O máis asombroso para min é que Balbino vivía nun ámbito moi distinto ós rapaces de hoxe, e sen embargo os de hoxe ségueno lendo. Eu asino mitos exemplares cada vez que vou a un colexio ou a outro lugar onde haxa rapaces. E tamén adultos. É un fenómeno que pertence á socioloxía da literatura. (…)”