Polafías Polavida (cantos tradicionais), Abertal

Publicado o por

Desde a sección de Literatura de Tradición da AELG convidámosvos a reunirnos cada día, momentaneamente, arredor da lareira virtual que representa o noso inmenso arquivo.
A música e o canto tradicional foron parte fundamental das polafías da AELG.
Velaí a Abertal na polafía de Vilamartín de Valdeorras o 15 de novembro de 2008 nterpretando “Chiquichiqui de Sabaxáns/ Danza de Lourido “.
Aquí podes ver os vídeos desta Polafía.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #CulturaNaRede, #Aculturasegue e/ou #aculturasegue.

Fina Casalderrey le un texto de Ricardo Carvalho Calero

Publicado o por

Desde a AELG recollemos a lectura dun texto de Ricardo Carvalho Calero, por parte de Fina Casalderrey, no marco da homenaxe ao autor ferrolán proposta desde a área de Patrimonio e Lingua da Deputación de Pontevedra en colaboración coa AELG, aquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #Aculturasegue e/ou #CulturaNaRede.

Club das lerchiñas | Paula Carballeira

Publicado o por


Desde a Cidade da Cultura:
“A Cidade da Cultura botou a andar o selecto e divertido Club das Lerchiñas con creadoras ou fiadoras deses relatos que tanto nos prestan, deses que dá igual que sexas avoa, papá ou rapazada, porque te engaiolan independentemente da idade que teñas e non te soltan ata escoitar o de colorín colorado, dá este conto por rematado.
Cada sábado traerannos os seus contos desde o seu fogar ao noso, porque a narración oral ten esa maxia de non saber de lindes de tempo e de espazo; o que nos permite continuar a escoitar aínda as historias que lles contaban ás nosas tataravoas ou poder gozar neste necesario #quedanacasa de sesións de contacontos en liña axudadas por Internet e polas redes sociais (Facebook, Instagram e Twitter).
O sábado 30 de maio a convidada é Paula Carballeira, nacida e criada en Maniños (Fene), aínda que despois de licenciarse en Filoloxía na Universidade de Compostela, quedou a vivir en Compostela. Narradora oral profesional desde 1994, actriz e escritora.
Sinopse de Un conto con miga e codia
Unha nai e o seu fillo viven na casa pequena a carón do bosque. No bosque hai un muíño. A nai e o neno son tan pobres que só poden mercar un pouco de fariña para facer pan. Iso si, o pan sabe como ningún outro, porque mentres o fai a nai invéntalle ao neno a historia que queira escoitar, e cando o neno come o pan lembra a historia e soña cos ollos abertos. Pero, un día, quedaron sen ningunha moeda para mercar fariña, porque os malos tempos chegan antes para a xente pobre, e tiveron que discorrer unha solución.
Adaptación dun conto popular pensado para alimentar o corpo e a imaxinación.”

Alfredo Conde: “Moito me gustaría recobrar as noites que Juan Ramón Díaz, Casares e mais eu pasamos bebendo Porto e falando”

Publicado o por

Entrevista de César Lorenzo Gil a Alfredo Conde en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Con que escritor/a lle prestaría pasar unha noite de festa? Pode estar vivo/a.
– Alfredo Conde (AC): Se por unha noite de festa se entende unha noite grata, unha noite amena na que falar de todo, moito me gustaría recobrar as moitas noites que Juan Ramón Díaz, Carlos Casares e mais eu pasamos bebendo viño do Porto e falando de todo o divino e o humano. Gustaríame falar con Murasaki Shikibu, a xaponesa do século XI. Debeu ser unha persoa extraordinaria.
Pero se do que se trata é de pasar unha noite de festa-festa, unha noite pagá, diríalle que iso se lle pregunta a un escritor ou a unha escritora antes da vellez ou, coma mal menor, formúlaselle doutro xeito, por exemplo e no caso que me ocupa: con que escritora lle tería gustado facer un par de pecadiños por detrás da igrexa, que diría o finado do Carlos Casares, facéndoo coa conciencia de que non hai que andar dando que falar e, a maiores, un élle moi mirado no tocante a certos asuntos. Velaí unha razón máis para quedar caladiño coma un peto e, por outra parte, responder á derradeira opción, a de que pode estar viva, podería implicar, no caso de non estalo, certa tendencia á necrofilia que non profeso en absoluto. (…)
– B: Que libro lle gustaría ter escrito?
– AC: Unha saga de Allariz, que comezase no século XVII ou no XVIII coa descrición da vida e do ambiente dunha familia ilustrada, pola familia dos Feijoo-Montenegro, que se cruzaría logo, chegado o XIX, coa dos Rumbao, outra familia comezada por un Audal Rumbao no 1818, ao chegar á vila e se casar cunha Dopico Conde, para deixar vinte e dous fillos vivos e unha fábrica de curtidos a cada un deles e logo no, xa no XX cruzar as dúas anteriores coa dos Conde, tanto cos de Vilaboa, como cos de Valverde e tamén cos da Veiga, dos que precedo eu, tecendo unha trenza na que collesen tres coros que compuxesen unha a modo de sinfonía dun país coma o meu. Unha obra moi ambiciosa que para poder escribila tería sido preciso que eu dispuxera de tanta ambición e capacidade como as que ao mellor non teño e sobre todo dun tempo de dous ou tres anos e dun diñeiro dos que nunca dispuxen pois non levo feito outra cousa na vida máis que traballar arreo. O milagre é que deixe escrito todo canto deixo. Espero que por iso se me xulgue chegado o día. Se se decata, no que veño incidindo é na necesidade de que á xente, tamén a un escritor e tamén a min, se lle xulgue non polo que din que dixo, senón polo que realmente escribiu e fixo. (…)
– B: E un libro galego posterior ao 1970 que adora?
– AC: Hai moitos, faltaría máis. De rapaz lin con verdadeira devoción O acomodador e outras narracións, de Marcial Suárez e Vilardevós, de Silvio Santiago. (…)”

Cuestionario Proust: Elba Pedrosa

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Elba Pedrosa:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
-Son persoa sociábel, as máis das veces alegre. Sempre lembro cando me dixeron que tamén un chisco tola. Gustoume moito.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-A xenerosidade, que vén sendo ausencia de egoísmo. Tamén a sinceridade e o respecto.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Amor, que abrangue moitas cousas.
4.– A súa principal eiva?
-A impaciencia, entre outras. E neste oficio, pouco se fai sen paciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
-Vou dicir varias, son un pouco fuxefuxe tamén… Ler ao carón da cheminea, pasear pola praia, cociñar lambetadas. E escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Perderme soa nunha cidade descoñecida e fisgar todo o que me dea tempo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-Prefiro non amentala, non vaia ser o demo…
8.– Que lle gustaría ser?
-De maior? Escritora e actriz.
9.– En que país desexaría vivir?
-Gústame este para quedar. E poder liscar cando me pete mesmo a Portugal. Pero liscar de cando en vez.
10.– A súa cor favorita?
-A negra. Cada día máis a cor negra.
11.– A flor que máis lle gusta?
-Tiña máis dúbidas coa cor… Eu sonche moito de mimosas de campo, fanme lembrar de cousas fermosas.
12.– O paxaro que prefire?
-Os de ferro son dos que máis gosto. Dos outros, as garzas de pés amarelos que vexo na Foz do Miñor.
13.– A súa devoción na prosa?
-Adoro a Zweig. Tamén Kundera, Almudena Grandes, Rosa Montero. E moitos autores galegos contemporáneos: Inma López Silva, Antón Riveiro, Suso de Toro…
14.– E na poesía?
-Whitman, Pessoa. A que leo de Ismael Ramos, Claudia Castro. E moita que me queda por ler…
15.– Un libro?
-Sempre anda aí a voltas… Una música constante, de Seth.
16.– Un heroe de ficción?
-Eu marcharía con Supermán. Penso que é dos voan máis lonxe, non si?
17.– Unha heroína?
-Marie Curie, entre moitísimas. Engaioloume a orixinal achega que fai dela Rosa Montero, no seu A ridícula idea de non volver verte.
18.– A súa música favorita?
-A que me pon a pel de galiña, que é case que toda. Dende Bach e Schubert ata, por exemplo, Sting, Amy Whitehouse ou Carlos Núñez, Guadi Galego coas súas Matriarcas.
19.– Na pintura?
-Fago escolma de cousas ben afastadas: esas inquedanzas que provoca Hopper, as bailarinas sen alma de Degas, as olladas curiosas das mulleres de Vermeer, ou a retranca (neoiorquina) de Rockwell. Tamén o pintor vigués da capa da miña novela en galego, Jorge Alonso!
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-A muller que loita cada día por acadar a súa esencia e, ao tempo, leva silandeira unha chea de cargas no lombo.
21.– O seu nome favorito?
-Os das persoas que quero.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-Para algúns iso da envexa é máis ca un hábito. Non o aturo. Penso que se estamos aquí, será para facer algo positivo entre todas as persoas, mais seica ando errada.
23.– O que máis odia?
-Ademais da envexa, e da falta de profesionalidade, tamén lle teño un pouco xenreira ao médico que non me deixa tomar lambetadas. Ata o punto de odiar, tampouco.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Isto para min é coma as posíbeis desgrazas, perfiro nin amentalas. Aprecio ningún para os que sementan o odio.
25.– Un feito militar que admire?
-Encantaríame que non fosen necesarios nin os militares nin os seus feitos. Creo nas verbas, na conciliación sen o emprego da forza.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-Moitas veces penso que a insensibilidade, por iso de non padecer tanto.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-Desta non mirei as respostas dos compañeiros, ha, ha! Teño moi claro que quero morrer sen darme de conta. Zas!
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-O optimismo, a alegría, aínda que non estea nada doada a cousa, e o da falla de liberdade desta situación de confinamento lévoa moi mal.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Sempre que hai un arrepentimento verdadeiro, para min hai sempre perdón.
30.– Un lema na súa vida?
-Tempo é cambio.”

Contan que contan: Miguel Ángel Alonso Diz recita “Historia da lingua da fraga”

Publicado o por

Desde a AELG recollemos o vídeo das Bibliotecas Municipais da Coruña onde Miguel Ángel Alonso Diz recita “Historia da lingua da fraga”, do seu libro O cullarapo Croque, aquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #CulturaNaRede e/ou #aculturasegue.

Iván García Campos: “Todos os anos escríbense cousas brillantes, pero o sistema literario galego toma o luxo de non poñerlles o foco enriba”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Iván García Campos en Praza:
“(…) – Praza (P): Dise nalgún momento na novela [O viaxeiro perfecto] que o viaxeiro perfecto é o que nunca chega ao seu destino. Nun libro que é, en parte, novela de viaxes. Por que ese título?
– Iván García Campos (IGC): En realidade todas as historias son historias de viaxes. Espaciais, temporais, vitais,… mesmo a palabra “metáfora” connota “viaxe, transporte”. Así que, vida, viaxe e literatura son practicamente o mesmo. Non hai ningunha orixinalidade nisto, porque tampouco o buscaba. Non era o obxectivo neste caso. Na literatura, a orixinalidade, por veces, pode non significar nada se non está cargada de sentido. A cuestión é que no libro, como eu coido que debería pasar na vida, priorízase o traxecto sobre a chegada. O feito de darlle valor non ao lugar de onde vés ou o lugar cara a onde vas, senón ao propio camiño.
O viaxeiro perfecto non só é aquel que viaxa sen ignorar que viaxa, senón aquel que comprende que moverse é máis nobre que a quietude. O estático está condenado a dexenerar e a derrubarse; en troques, o móbil, pode chegar a durar sempre. Xustamente, o maior defecto da vida é que sempre está inacabada, que algo dela sempre se apraza. Por outra banda, o viaxeiro perfecto tamén pode ser o propio lector sentado no sofá, metido de cheo na aventura da lectura. E mesmo o propio escritor, coa súa angueira de artista e a súa incesante pelexa co imposible. Que cada un escolla, ou mesmo que engada. A verdade, eu podería dicir unha cousa ou outra dependendo do día que me pregunten. (…)
– P: Non publicas con demasiada frecuencia, supoño que porque non sentes necesidade diso. Cres que ás veces se tende a publicar demais, seguindo as esixencias do mercado?
– IGC: Pois non che podo dicir. Si que creo que no sistema literario galego se escriben todos os anos cousas moi lúcidas e brillantes, pero que curiosamente, o sistema galego tómase o luxo de non poñerlles o foco enriba e acaban por pasaren desapercibidas ás máis, a costa de poñerlles a luz a novelas máis… como podo dicir… máis de masas… máis comerciais… e ao final sempre temos o mesmo menú para comer…
No persoal, sempre me tomo un longo tempo de espera ata que chega o principio doutra idea, en realidade moitas ideas. Aparece na miña cabeza unha imaxe que anoto, unha, dúas, tres ideas, e ata que teño case todo na cabeza, non empezo. É un proceso lento, pero non teño ningunha présa. Hai que sentirse inspirado, ter boas sensacións, unha boa atmosfera mental, un bo estado de ánimo… ata que xurde algo, xeralmente unha miudeza, na que xa sabes que chegou o momento de poñerse a escribir. Son moitas cousas. E logo que eu escribo moi lento. Vou practicamente de liña en liña e non paso á seguinte se non casa todo, mesmo a nivel de ritmo, de compás…. en fin, unha paranoia… pracenteira…”

Polafías Polavida (cantos tradicionais), Asociación Cultural Raigañas

Publicado o por

Desde a sección de Literatura de Tradición da AELG convidámosvos a reunirnos cada día, momentaneamente, arredor da lareira virtual que representa o noso inmenso arquivo.
A música e o canto tradicional foron parte fundamental das polafías da AELG.
Velaí a Asociación Cultural Raigañas na polafía de Cerqueda-Malpica o 13 de marzo de 2011 interpretando “Muiñeira de Cambre”.
Aquí podes ver os vídeos desta Polafía.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #CulturaNaRede, #Aculturasegue e/ou #aculturasegue.

“Despotismo do século XXI”, por Marta Dacosta

Publicado o por

Artigo de Marta Dacosta en Terra e tempo:
“Nestes días, a raíz dos debates que se están a producir no ámbito cultural, dei en repasar o tempo que me tocou vivir. Nese repaso, recalo nos anos 90, por suposto, naquel tempo colectivo en que a lingua o era todo e ao redor dela iamos construíndo coleccións, publicacións, recitais… Porque tiñamos unha urxencia e unha prioridade, a normalización do feito literario galego, algo que xa comezara con quen denominanos promoción dos 80.
Desde a distancia de hoxe, podemos ver que as autoras e autores nacidos nas décadas de 50 e 60, plenamente creativos no final do século XX, abrimos as portas a unha nova realidade cultural en que a creación en galego fose plenamente visíbel. E isto é así non só no ámbito literario, éo tamén no musical, no do deseño, no do teatro…
Aínda máis. Son xustamente estas xeracións nacidas a mediados do XX as que crearon as entidades que loitan e traballan pola nosa cultura, as que buscan canles e espazos, as que promoven e visibilizan as creadoras e creadores galegos.
E a pesar de todo isto, un cuarto de século máis tarde, permanecemos invisíbeis. E escollo conscientemente este termo para traer aquí a referencia á entrevista ao presidente da AELG, Cesáreo Sánchez, en Nós diario. Unha entrevista que non é unha reportaxe máis, senón a voz das escritoras e os escritores galegos, o lugar en que se recolleron a diagnose e as reivindicacións que a AELG fixo neste período.
E afirmo, como integrante que son do seu consello directivo, que está a ser un período moi difícil. Difícil porque se multiplican as reunións virtuais de diferente tipo, porque a información se cruza e non sempre é doada de seguir, porque mentres resolvemos unha parte da oferta cultural galega, estamos afogados economicamente polas demoras na percepción de convenios e subvencións fiscalizadísimas, porque a parede á que nos diriximos é xustamente iso, un muro que dedica os seus esforzos a ser cada día menos franqueábel.
E rematamos por ser vítimas dos danos colaterais desta pandemia.Vítimas porque non é que sigamos a ser invisíbeis, é que procuran directamente borrarnos ao tempo que nos utilizan.
Vénme á cabeza agora as palabras do presidente da Xunta nunha desas sesións do mediodía que realiza en vivo e en directo. Dixo que tiña un plan de cultura consensuado con todos os sectores.
Case me caen os pratos que estaba a fregar. Pola sorpresa. Sorpresa polo que dicía. Sorpresa porque sabía que a AELG non fora consultada. Foron décimas de segundo. Dúas frases despois dixo que lle ían presentar o plan a todas as entidades nunha próxima reunión. E tan campante. Digo, digo; digo Diego. Que foi esa manobra? Alienación. Imposición. Democracia aparente.
Despotismo do século XXI, Nada para o pobo e sen o pobo.
E así, fan pasar por consensuado un plan cultural que non ten o seu fulcro na cultura galega. Unha plan cultural posto ao servizo dos “eixes de traballo estratéxico da Consellería de Cultura e Turismo”.
Mais, se non me engano, ese traballo estratéxico é incrementar o turismo e facelo a través do Xacobeo. A modernización e o envoltorio da vella táctica colonialista de vender o país a anacos en lugar de potenciar a súa riqueza.
Esaxero?
Xulguen. Na páxina 10 do documento “Plan de reactivación dos sectores cultural e turístico fronte aos efectos derivados da COVID-19” recóllense as oportunidades para a recuperación do sector cultural e turístico (o sintagma é sempre esta coordinación copulativa), son tres: o modelo turístico galego, o camiño de Santiago e o Xacobeo 21. A santísima trindade, tres oportunidades para un único obxectivo verdadeiro: o turismo.
A estratexia é converter cultura e turismo en sinónimos. Repetirano cantas veces sexa necesario, até que a sinonimia aniñe nas nosas cabezas e acabemos aceptando a desaparición da cultura, polo menos da cultura galega. E polo camiño crear un repositorio dun mínimo de 150 eventos culturais (un millón e medio de orzamento para proxectos que poden acadar os 10.000€) dos que a Consellaría se apropia impoñendo a cesión dos dereitos patrimoniais da propiedade intelectual. Madía leva, xusto unha das lacras contra as que temos loitado, tamén desde a entidade que a todas as persoas escritoras nos representa, a AELG.
Todo para a cultura (e turismo) e sen a cultura.
E todo isto filtrado por unha troika (tres persoas expertas) designada dixitalmente pola Secretaría Xeral de Política Lingüística.
Escribo. Utilizo a escrita para razoar e entender. E o único que saco en claro é a frustración de ver metendo as mans na nosa cultura aos mesmos que a negan e renuncian ao idioma que a pariu. Así que me vai nacendo nas entrañas a sensación de que esta é “a cidade da cultura” desta fin de década, a nova hipoteca que pagaremos cunha nova desfeita da nosa cultura. Outra herdanza envelenada.Tácticas do novo despotismo do século XXI.
Non esquezamos. A memoria é unha arma poderosa, necesaria cando nos convidan a exercer o noso dereito nas urnas. E as urnas tamén son nosas, tamén son a nosa ferramenta para pular pola cultura que queremos, galega e feita desde Galiza.”

Elena Gallego Abad le un texto de Ricardo Carvalho Calero

Publicado o por

Desde a AELG recollemos a lectura dun texto de Ricardo Carvalho Calero, por parte de Elena Gallego Abad, no marco da homenaxe ao autor ferrolán proposta desde a área de Patrimonio e Lingua da Deputación de Pontevedra en colaboración coa AELG, aquí.

Rechiade e unídevos baixo cancelos comúns como #CorentenaLiteraria, #Euquedonacasa, #LerGalegoSempre, #Acasainfinita, #DescobreACulturaGalega, #CulturaGalegaCuradora, #Aculturasegue e/ou #CulturaNaRede.