Día de Rosalía de Castro 2022

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) conmemorou un ano máis o Día de Rosalía de Castro.

Para o 23 de febreiro, data do aniversario do nacemento da autora, esta entidade propón desde 2010 á cidadanía que agasalle cun libro en galego e cunha flor ás amizades e persoas queridas, alén doutras accións que contan con grande aceptación e impulso por parte da sociedade, e moi especialmente polo sector educativo, como se pode comprobar no arquivo audiovisual e de imaxes da nosa web.

Para a edición de 2022 Beatriz Maceda Abeleira foi a escritora escollida para a redacción do Manifesto da AELG, que foi lido no acto central do Día de Rosalía de Castro, o sábado 19 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres, en Santiago de Compostela. O texto foi tamén lido en todos os actos promovidos pola AELG, así como nos organizados por outras entidades que se sumaron ás propostas que a entidade remitiu a concellos, asociacións e centros de ensino.

O lema escollido para este 2022 foi: #SementadePensamentos

O cartel pode ser descargado en formato pdf aquí, e en jpg aquí. O formato para imprenta tamén se pode descargar nesta ligazón.

Manifesto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega no Día de Rosalía de Castro 2022

PENSAR [TE] LIBRE

Eu son libre. Nada pode conter a marcha dos meus pensamentos, e eles son a lei que rexe o meu destino.

Rosalía de Castro.

Alimentamos a realidade do noso País a través da nosa lingua e das palabras que envolven a nosa diversidade social e cultural. Pensármonos na lingua de nosoutras é manter, transmitir e dignificar quen somos. E esta é a forza que atopamos en Rosalía de Castro: recoñecérmonos como pobo forte, unido na nosa lingua.

Non hai nada máis poderoso que as voces legadas polas nosas devanceiras, para arrodear os sentires, as emocións, a rebeldía, a liberdade dese pensamento sobre o que ninguén pode mandar.

Velaquí o maior acto revolucionario que nos agasallou Rosalía de Castro! Os seus versos transfórmanse nunha historia que rebela, provoca, emociona e que nos acolle para “eu tamén navegar” (1), para facermos parte dunha nosa Historia propia e libre.

Así vou eu/formando parte/Non me abandono e formo parte (2), do pobo que describe Rosalía de Castro, da xente que defende a cultura sen cancelas e enche as rúas de voces violetas para combater da man das compañeiras os mouchos que nos asexan e a aqueles que ladran contra as que camiñan.

Abracemos, entón, a desorde das ideas (3) e a marcha dos pensamentos para seguir o navegar de Rosalía de Castro na voz das persoas humildes, para escoitar o silencio das oprimidas e censurar as inxustizas coa forza da nosa lingua. Non precisamos mans alleas que escriban a nosa historia así que, Dálle que dálle ó argadelo/noite e día/e pensa e pensa naquelo/porfía que te porfía, porque xa agroma forte a semente plantada. Vivamos a galope (4) nunha rede de afectos e celebremos que nin a lingua nin o pensamento se exilian. Tezamos xuntas, fortes e libres os puntos que calcetaron as mestras da República, as cigarreiras, as misteiras, as costureiras e todas as que, coma ti, loitaron contra as inxustizas e polos dereitos.

Cosamos cos fíos da lingua na que entendemos, debatemos, amamos e enliñemos as nosas ideas e os nosos pensamentos.

Tal com’as nubes

Qu’impele o vento

Y agora asombran, y agora alegran

Os espaços inmensos d’o ceo,

Así as ideas

Loucas qu’eu teño

As imaxes de multiples formas

D’estranas feituras, de cores incertos,

Agora asombran,

O fondo sin fondo d’o meu pensamento.

(1) Xohana Torres.

(2) Luísa Villalta.

(3) Xela Arias.

(4) María Xosé Queizán.

                                                                                             Beatriz Maceda Abeleira

Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG)

#rdc_2022  #SementadePensamentos

O Manifesto pode descargarse en formato .pdf aquí.

Actos promovidos pola AELG

No desenvolvemento das actividades aplicáronse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

Acto central. Panteón de Galegos Ilustres (San Domingos de Bonaval), Santiago de Compostela

O acto central do Dí­a de Rosalía de Castro tivo lugar o sábado 19 de febreiro, ás 12:00 horas, no Panteón de Galegos Ilustres (San Domingos de Bonaval), en Santiago de Compostela.

Este foi o programa:

– Saúda do Presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias.

– Lectura do Manifesto da AELG, pola súa autora, Beatriz Maceda Abeleira.

– Lectura de poemas rosalianos:
Lucía Carreira (A. C. Solfa)
Pilar Astray (Asociación Traxe Galego)
Daniel Asorey
Jakson Renner Rodrigues Soares
Montse Vilar Figueirido
Sagrario Abelleira
Nuria Vil
Laura Veleiro
Nacho Pena Maceda
Nee Barros Fernández
Luz Fandiño

– Ofrenda floral.

– Interpretación do Himno Galego polas persoas asistentes.

A Coruña

En colaboración coa A. C. Alexandre Bóveda e a Área de Normalización Lingüística da Deputación da Coruña, o 23 de febreiro, ás 17:00 horas, diante do Teatro Rosalía, tivo lugar a lectura do manifesto da AELG, pola súa autora, Beatriz Maceda Abeleira, e unha posterior lectura pública da obra de Rosalía, con actuación musical a cargo de Os Peregrinos e Lia Palmina.

Lugo

Coa colaboración da Área de Cultura, Turismo e Promoción da Lingua do Concello de Lugo e a Vicepresidencia da Deputación de Lugo, o 23 de febreiro ás 12:00 horas no Parque de Rosalía de Castro. O acto contou cunha ofrenda floral, a lectura do Manifesto da AELG escrito por Beatriz Maceda e a lectura pública de poemas de Rosalía.

Vigo

En colaboración coa Asociación Cultural O Castro, o 23 de febreiro, ás 17:00 horas, comezou o Día de Rosalía de Castro en Vigo, na Imprenta de Juan Compañel (Rúa Real nº 12), onde se colocou a ofrenda floral. Posteriormente, no mesmo enderezo (Rúa Real, nº 12), no local da Asociación Cultural A Revolta, leuse o manifesto da AELG escrito nesta edición por Beatriz Maceda Abeleira, e de poemas de Rosalía de Castro.

Actos organizados por outras entidades

Fundación Rosalía de Castro

Propúxose celebrar así o Día de Rosalía:

Le a súa obra
Fai un Caldo de Gloria na túa casa ou nun local. Explicámosche como.
Únete á Alborada para Rosalía e toca este tema en calquera lugar do mundo.

E estes son os actos nos que participaron o 23 de febreiro:

10.00. Alborada cos Carapaus diante da Estatua de Rosalía en Padrón
11.00. Acto, Alborada cos Carapaus e ofrenda na Praza de Vigo de Santiago, preto do lugar onde naceu a autora.
12.00. Acto institucional no Hostal dos Reis Católicos. Con lectura de poemas rosalianos e a actuación musical de Xisco Feijoo.
13.30. Plantación dunha filla da Figueira de Rosalía en Luou (Teo)
17.00. Plantación dunha filla da Figueira de Rosalía en Dodro (Concello)
19.00. Celebración do Día de Rosalía na Deputación de Pontevedra

Arteixo

Rosalía de Castro, na voz de Ana Hermida, estivo co alumnado do IES Manuel Murguía para facer un repaso pola súa biografía e pola súa obra, cunha representación teatral, dramatización da obra Rosaliana e participación do alumnado. Tamén se deu lectura ao Manifesto da AELG. A actividade está organizada pola Concellería de Cultura a través da Rede de Bibliotecas do Concello de Arteixo. Foron os días 24 e 25 de febreiro, cunha Rosalía loitadora, feminista, comprometida e dona dunha obra de inmensa valía, na Biblioteca Central de Arteixo “Henrique Rabuñal” ás 11:30 h.

Despois dunha semana de actividades dirixidas ao público escolar, o Concello de Arteixo celebrou o Día de Rosalía cun acto central aberto á cidadanía, organizado pola Concellería de Cultura do Concello de Arteixo a través da Rede Municipal de Bibliotecas. Ana Hermida deu lectura ao Manifesto da AELG, que este ano foi redactado por Beatriz Maceda Abeleira. A continuación tivo lugar o concurso de poesía homenaxe a Rosalía de Castro, onde participou o alumnado dos centros de primaria do concello arteixán. Unha vez recitados os seus poemas e mentres deliberou o xurado, Ana Hermida fixo unha homenaxe a Filomena Dato con “Ningún lazo a suxeita, unha dramatización dos textos da autora ourensá, no seu 96 cabodano. Tivo lugar o sábado 26, na Sala de Exposicións do Centro Cívico Cultural de Arteixo, ás 11:30 h.
Nese mesmo lugar e hora, celebrouse tamén a oitava edición do concurso de poesía en homenaxe a Rosalía de Castro, organizado pola Concellería de Cultura do Concello de Arteixo a través da Rede Municipal de Bibliotecas. Houbo doce nenas e nenos de entre 8 e 12 anos que recitaron a súa propia obra.

Boiro

O Carballiño

Carnota

Cerceda

O sábado 26, ás 18:00 horas, no Auditorio do Concello de Cerceda, Ana Hermida fixo unha dramatización da obra da Nai das nosas letras con “Tecín soia a miña tea”, poemas, teatro, e algunha canción para honrar a nai da nosa terra no seu aniversario, unha muller interpretando a outra muller, a Rosalía feminista, divertida, defensora da súa terra.

Sargadelos (Cervo)

Foz

A Concellería de Patrimonio e Normalización Lingüística do Concello de Foz adheriu á proposta dunha lectura pública da obra de Rosalía.

Lugo

A Vicepresidencia da Deputación de Lugo promoveu as seguintes actividades polo Día de Rosalía:

O 23 de febreiro inaugurouse na Praza de San Marcos a exposición A Casa de Galicia. 50 anos da Casa de Rosalía, mostra promovida pola Fundación Rosalía de Castro e comisariada por Pepe Barro, que recolle a historia dun logro colectivo como foi a musealización da Casa da Matanza, en Padrón, en pleno franquismo, grazas á implicación de milleiros de persoas e entidades de todo o país e da emigración. Trátase dunha exposición exterior artellada arredor dunha estrutura de aluminio encrucillada, que suxire un espazo doméstico e que recolle, a través de imaxes de gran formato e breves textos, a historia da Casa de Rosalía en seis capítulos. A mostra permanece en San Marcos durante tres semanas e, a finais de marzo, inicia unha itinerancia que a levará a outras sete localidades.

Unha lámina e un caravel, agasallo dos museos da Rede polo Día de Rosalía
Ese mesmo día, os catro museos da Rede Museística Provincial –o Museo de Lugo, o Museo do Mar de San Cibrao, o Pazo de Tor e o Fortaleza de San Paio de Narla- agasallaron as visitas cun caravel e unha reprodución dun gravado de Antonio Mourín, cun deseño inspirado no poema “Quixente tanto, neniña” de Cantares Galegos.

Dúas montaxes sobre Rosalía, en xira polas comarcas
A programación da área de Cultura arredor de Rosalía tamén incluíu representacións das obras teatrais Libre coma os paxaros, de Teatro do Atlántico, e A viaxe de Rosalía, de Larraitz Urruzola, que teñen como nexo estaren inspiradas na obra e na figura da autora.
A montaxe de Teatro do Atlántico, protagonizada pola actriz María Barcala, bota man de textos de Rosalía de Castro, proxeccións e música de Vadim Yukhnevich, para debullar o pensamento da autora que declara non someterse ás regras da arte no exercicio da súa actividade creativa e adopta unha posición de compromiso coa lingua do seu país e de denuncia da traxedia da emigración ou das condicións de vida das mulleres.
A viaxe de Rosalía é un espectáculo de monicreques unipersoal sobre Rosalía de Castro, representado pola narradora e titiriteira Larraitz Urruzola que, con maletas cargadas de monicreques, teas, zapatos e libros, achega ao público á biografía da autora e a parte da súa obra.

Murais homenaxe a Rosalía de Castro
O muralismo tivo un ano máis o seu lugar nesta programación cultural. Rubén Paz, Ana Santiso e Pablo Lage, coñecido como Van Kraft, realizaron murais homenaxe á autora en distintos espazos públicos, atendendo ás peticións de concellos, asociacións e centros escolares. En total, realizáronse nove intervencións artísticas.

Actividades nos museos
Con motivo da celebración do día de Rosalía de Castro, a Rede Museística Provincial de Lugo ofreceu unha programación de actividades didácticas que tiveron como eixo central os conceptos de “terra” e “migración”, fundamentais na obra da poetisa. Os catro museos da Rede acolleron obradoiros entre o 19 e o 26 de febreiro.
Ademais, o mércores 23 de febreiro as comunidades dos catro museos uníronse virtualmente nunha lectura conxunta da obra de Rosalía de Castro, a partir das 12.00 horas.
A Rede Museística tamén puxo a disposición de centros educativos e familias unha unidade didáctica sobre Rosalía de Castro, que pode descargarse na web comunidadermpl.es

Colaboración coa AELG
A Vicepresidencia da Deputación sumouse aos actos organizados pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) o día 23 de febreiro no Parque de Rosalía de Lugo (12.00 horas): unha ofrenda floral, a lectura do manifesto “Semetando pensamentos” e unha lectura pública de poemas e textos de Rosalía de Castro.
Ourense

Outes

Poio

Pontevedra

A Deputación de Pontevedra sumouse a esta celebración cunha dobre xornada propia, os días 23 e 24 de febreiro, nas sedes da Deputación en Pontevedra e Vigo, e cunha nova edición do concurso creativo A Nosa Rosalía, coas seguintes instrucións:

“Este 2022 celebraremos de novo o Día de Rosalía, homenaxeando a Rosalía de Castro como a nosa autora galega do Rexurdimento literario, que seguimos a ter moi presente e tanto nos gusta lembrar e reinterpretar.

Co obxectivo de achegarlle a súa figura ao público máis novo, a Deputación de Pontevedra pon en marcha unha nova edición do concurso A Nosa Rosalía, que este ano adopta o formato musical, no que cada aula ou grupo do colexio poderá presentar un vídeo breve coa súa proposta de poema de Rosalía musicado. Este poderá vir acompañado dunha coreografía, dun baile, dun movemento ou de calquera tipo de aderezo. As nosas cativas e cativos son ben creativos e de seguro que as mestras e mestres, imprescindibles nesta ocasión, os axudarán a sacar esa vea artística!
Esta convocatoria está dirixida a todo o alumnado dos centros de educación primaria da provincia de Pontevedra, que poderá participar de maneira colectiva (por aulas ou grupos e sen límite por centro educativo). Deberán elaborar un poema de Rosalía de Castro musicado, que terá que presentarse en formato de vídeo (pódese realizar co teléfono móbil en formato horizontal ou cunha videocámara) e ter unha duración aproximada de dous minutos. Para a parte musical non hai indicacións, pode empregarse unha base, acompañamento instrumental ou percusión co corpo.

O vídeo ou vídeos de cada centro educativo poderán enviarse ata o 17 de febreiro (este incluído) ao enderezo anosarosalia@depo.gal directamente ou a través de WeTransfer (se o peso do arquivo o require). Especificarase no título do vídeo a aula ou o grupo e no correo, a categoría correspondente, e indicaranse o nome e os datos da persoa de contacto do centro.

Categorías do concurso:

Campaniñas: 1.º, 2.º e 3.º de primaria (de 6 a 9 anos)
Airiños: 4.º, 5.º e 6.º de primaria (de 9 a 12 anos)

O centro e a artista establecerán a data da actuación, a cal deberá comunicárselle ao Servizo de Cultura da Deputación.

Os grupos premiados anunciaranse no transcurso dos actos que a Deputación de Pontevedra celebrará con motivo do Día de Rosalía o 23 no Pazo Provincial en Pontevedra e o 24 na Sede da Deputación en Vigo, e aos que se convidará a participar, de xeito presencial, a unha ou un representante de cada centro premiado e tamén, a través de streaming, aos propios grupos de nenas e nenos galardoados. Así mesmo, proxectaranse todos os vídeos gañadores e lerase o manifesto do Día de Rosalía.

Os actos poderanse seguir a través de streaming na páxina web da Deputación.

Os vídeos participantes poderán difundirse a través das canles da Deputación de Pontevedra.

Animámosvos a cantar e a bailar coa nosa Rosalía!”

Ribadeo

Sada

Santiago de Compostela

A Agrupación Cultural O Galo organizou o Roteiro Rosalía en Compostela, guiado por Francisco Rodríguez Sánchez, o sábado 19 de febreiro, ás 11:00 horas, desde a Estatua de Rosalía de Castro da Ferradura. O roteiro tivo lugar polas rúas de Santiago con paradas nos espazos e nas casas nas que Rosalia viviu, escribiu algunha das súas obras ou cita ou a inspiraron. Entrouse na igrexa de San Martiño Pinario (fechada desde moito antes do COVID19, e continuará) para ver a imaxe de Santa Escolástica, esculpida por Xosé Ferreiro, á que lle adicou un poema. E tamén no patio do C. M. San Agostiño, onde Rosalía representou pezas de teatro. Logo de ir ao Panteón de Galegos Ilustres, onde está enterrada, houbo, ás 13:30 h. aproximadamente, un concerto a cargo do trío Molime que interpretou pezas con letras de Rosalía de Castro e ritmos ledos.

23 de febreiro

Un libro e unha rosa

Praza do Toural. De 10.30 a 13.30 h.

Alborada e ofrenda floral a Rosalía de Castro

Praza de Vigo. 11:00 h.

Acto institucional do Día de Rosalía

Capela do Hostal dos Reis Católicos. 12.00 h.

Vilalba

Actividades nos centros de ensino

Estes son os centros que nos comunicaron a súa participación:

  • CEIP Belesar (A Estibada, Baiona). Plantáronse pensamentos no cole, nun recuncho adicado a Rosalía. Ao longo de todo o centro están “sementados” pensamentos realizados polo alumnado, tanto de Infantil como de Primaria con versos de poemas de Rosalía. Co alumnado de sexto de primaria gravouse un poema cantado de Rosalía de Castro.
  • CEIP Ramón de Valenzuela (Bandeira). Poden verse as actividades realizadas nesta ligazón do blog do centro, así como nestoutra.
  • CEIP Cespón (Boiro). Fíxose unha plantación de pensamentos no seu xardín e decoraron o rostro de Rosalía con pétalos de pensamentos cheos de versos. Do mesmo xeito, nos cursos altos de primaria elaborouse unha regueifa e un rap. Poden verse as actividades realizadas aquí e tamén nesta ligazón.
  • CEIP A Torre-Cela (Bueu). Esta é a ligazón ao blogue do centro cun resumo destas actividades que foron desde a plantación de pensamentos por parte de todo o cole, ata poemas creados a partir dun primeiro verso escollido do poemario de Rosalía. Ademais de aproveitar a semana do entroido cun mandado para este 23 de febreiro .”POLO DÍA DE ROSALÍA … PENSAMENTOS E OUTRAS FLORES TODO O DÍA”, sen esquecer as novas tecnoloxías, utilizando a radio e o chroma cos pequechos de 4 anos que sorprenderon co seu recitado e a súa interpretación.
  • CEIP Plurilingüe Montemogos (Bueu). Como todos os anos, as titorías ilustraron estrofas dun poema de Rosalía (este ano Adiós ríos, adiós fontes), que logo puxeron en diferentes ubicacións da localidade. Tamén iniciaron o horto escolar sementando pensamentos.
  • CEIP Plurilingüe Mosteiro de Caaveiro (A Capela).
  • CEIP Plurilingüe A Cristina (Carballo). Ao longo destas semanas todo o alumnado do noso centro estivo traballando sobre a autora seguindo as propostas da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. Como a flor favorita de Rosalía de Castro eran os pensamentos, as propostas consistiron en:
    – O alumnado de educación infantil, 1º e 2º ciclo de primaria pintaron e recortaron os pétalos dos pensamentos e pegáronnos ao redor do rostro de Rosalía de Castro. En cada pétalo escribiron unha palabra dalgún dos seus poemas ou algunha que lles gustase especialmente.
    – O alumnado de 3º, 4º, 5º e 6º de educación primaria tamén pintaron e recortaron os pétalos dos pensamentos e pegáronnos ao redor do rostro de Rosalía de Castro pero en cada pétalo escribiron un verso de Rosalía de Castro. Ademais o alumnado de 3º e 4º de educación primaria recitaron poemas da autora, o alumnado de 5º e 6ºA de educación primaria elaboraron uns HAIKUS e o alumnado de 6ºB escribiron e interpretaron un rap.
    Máis información na web do centro.
  • CEIP Veleiro Docampo (Castro Ribeiras de Lea). Poden verse os vídeos do Día de Rosalía neste centro na súa conta de Instagram.
  • CEIP Curros Enríquez (A Coruña).

  • CEIP Juan Fernández Latorre (A Coruña). As actividades poden verse nesta ligazón.
    • CEIP Sal Lence (A Coruña).

    • CEIP Víctor López Seoane (A Coruña).
  • CEIP Sofía Casanova (Culleredo). Poden verse as actividades feitas neste centro no seu blog.
  • CEIP do Foxo (A Estrada).
  • CEIP Manuel Masdías (Ferrol). Poden verse as actividades realizadas nesta ligazón.
  • CEIP de Teixeiro (Curtis) e CEIP Plurilingüe Lagostelle (Guitiriz).
  • CEIP Plurilingüe Os Casais (Maniños, Fene).
  • CPI Ponte Carreira (Frades). Poden consultarse as actividades realizadas neste centro no seu blog.
  • CEIP Plurilingüe Lagostelle (Guitiriz).
  • CEIP Rosalía de Castro (Lugo). Todo o alumnado de infantil e primaria participou nas actividades propostas. Igualmente, o alumnado de 6º de primaria participou tamén na lectura de poemas de Rosalía que se fixo o 23 de febreiro en Lugo.
  • CEIP Plurilingüe Manuel Mallo Mallo (Nadela, Lugo). Realizouse un mural no que participaron as 143 familias do centro. Tamén se recitou “Adios ríos, adiós fontes ” en todas as linguas  que se falan na escola, como preludio a unha lectura continuada por parte do alumnado e profesorado do centro.
  • Colexio La Inmaculada (Marín). O 23 de febreiro comeuse o Caldo de Gloria. As actividades foron un photocall de Rosalía para o que se decorou parte dun corredor do colexio como se fose Padrón. O alumnado preparou poemas, rap, haikus … cos versos de Rosalía.
  • CEIP Víctor Sáenz (Mazaricos). As actividades levadas a cabo poden consultarse no blog do centro, aquí.
  • CEIP de San Ramón (Moeche).
  • CEIP Plurilingüe Virxe do Mar (Narón).
  • CEIP da Cruz (Camos, Nigrán). Nos días previos ao Día de Rosalía elaborouse un mural na entrada do colexio coa imaxe de Rosalía de Castro e pétalos cos seus versos. O día 23, o alumnado plantou pensamentos no patio da escola para celebrar o seu nacemento.

  • CPI Plurilingüe Arquitecto Palacios (Panxón, Nigrán). Fixéronse murais coa imaxe da escritora homenaxeada rodeada de cinco pétalos de pensamento escritos con versos dela, e rosas de papel con algúns dos seus versos. Todos os cursos plantaron dous pensamentos por aula no horto ecolóxico. Ademais recitáronse nas aulas algúns dos seus poemas.

  • Colexio Plurilingüe Jaime Balmes (Noia). Poden verse as actividades desenvoltas na web do centro.
  • CEIP A Ponte (Ourense). Unha Rosalía de Castro moi especial visitou o centro para achegar aos cativos/as a relevancia desta figura na nosa historia e a nosa cultura. Botoulles unha cantada, leu uns versos de Rosalía e tamén “sementou pensamentos”, regalando unha planta a cada aula. Con esta iniciativa, desde a ANPA complementaron as actividades do colexio para festexar este día tan especial para todos/as.

  • Colexio San Pío (Ourense). Previamente dedicáronse as sesións de lingua galega a traballar a figura da escritora mediante a visualización de vídeos, entre eles o que fixeran en 2021 en colaboración cos “youtubers” TikTak Draw e a Fundación Rosalía de Castro. En 3º e 4º de Primaria crearon un mural no corredor, onde os nenos e nenas fixeron pétalos de pensamentos nos que escribiron palabras para logo pegalas na parede dunha liña que uniu ambas aulas, estando no punto medio a ilustración de Rosalía feita por Mónica Jiménez. Esa mesma imaxe foi a empregada en 5º e 6º de Primaria, que participou do mesmo xeito pero pegando eses recortes sobre o póster que acompañou a plantación de pensamentos no patio. Estas plantas dispuxéronse de xeito que saisen dunha ola de barro que representa un pequeno percorrido. Para isto último, contaron coa participación do equipo de Voz Natura. Por último, tamén aproveitaron uns palets de madeira para escribir versos e fragmentos da obra de Rosalía nas sesións de educación plástica e ambientar os espazos exteriores do centro.
  • CEIP Vistahermosa (Ourense). Estas foron as actividades desenvoltas no centro, que poden consultarse na súa páxina web.
  • CPI Pontecesures. A proposta consistiu na actividade Fai viral a Rosalía, que pode ser vista no blog do centro, aquí.
  • CEIP Brea Segade (Taragoña, Rianxo). O centro participou nesta actividade con murais elaborados por todas as aulas coa imaxe de Rosalía, pensamentos e versos escollidos polo alumnado, partindo dunha escolma elaborada polo equipo de biblioteca, así como haikus elaborados polo alumnado de 5º de Primaria e recollidos nun podcast gravado na Radio BBS. O mércores 23 houbo un caldo de gloria preparado polo profesorado e repartido a todas as aulas ao remate do recreo, plantación de pensamentos na horta do colexio e emisión no patio do podcast cos haikus elaborados pola aula de 5º. Poden verse as actividades realizadas no blog do centro e no de Primaria.
  • CEIP Sada y sus contornos (Sada). Poden verse as actividades desenvoltas na web do centro.
  • CRA A Lagoa (Salvaterra de Miño). A actividade foi plantar pensamentos nun zapato de muller, pintado de cor morada, unindo o Día de RosalIa co Día da muller. A actividade lévase a cabo o 8 de marzo, aínda que comezaron a traballar a figura de Rosalía o 23 de febreiro, difundíndose no seu blogue e no Instagram.  Poden verse as actividades realizadas no blog do centro, aquí.
  • CEP Carlos Casares (Salvaterra de Miño). Entre todos os cursos decoraron un pensamento colocado no corredor. Cada curso decorou e escribiu versos no seu pétalo (5 pétalos e o talo que decorou primeiro). Ademais, durante a semana do 21-25 de febreiro cada curso plantou pensamentos na súa parcela do horto.

  • CEIP Arquitecto Casas Novoa (Santiago de Compostela). O alumnado realizou, en cada curso, unha flor (un pensamento), escribindo nos pétalos os versos dun poema da autora. Pode verse a actividade completa no blog do centro, aquí.

  • CEIP Lamas de Abade (Santiago de Compostela). Por unha banda o alumnado de 4º de Primaria recitou en lingua de signos o poema que se cita no Manifesto Tal como as nubes. Por outra, elaborouse un mural cos pétalos aportados polo alumnado e cada aula plantou un pensamento nos maceteiros da entrada do colexio.

  • CEIP Monte dos Postes (Santiago de Compostela). Participou nas propostas da AELG, realizando, ademais, o 23 de febreiro un acto simbólico coa presenza dunha Rosalía, onde entre outras cousas se leron e cantaron algúns dos seus poemas. Durante ese día todos/as os nenos e nenas do colexio levaron unha macetiña con flores de pensamento para plantar no patio formando a palabra Rosalía.
  • Colexio La Merced (Sarria).
    • En Educación Infantil: 3 anos pintaron a cara de Rosalía e fixeron un precioso mural.En 4 anos tamén pintaron a cara de Rosalía, recortaron e pegaron o seu nome, recitaron poemas e tamén fixeron un bonito mural. Os nenos e nenas de 5 anos para conmemorar o Día de Rosalía traballaron co poema ” Adiós ríos, adiós fontes”, colorearon un retrato co que decoraron o seu mural e coñeceron algunhas cousa da súa vida.
      En 1º  e 2º de EP conmemoraron o Día de Rosalía cos xa tradicionais “Poemas con chocolate” incluíndo a búsqueda dos poemas agochados no xardín para posteriormente escribilos na pista. E como non, degustamos uns exquisitos chocolates personalizados na honra da escritora.
      En 3º e 4º de EP traballaron sobre poemas de Rosalía. Anotaron as palabras que máis lles chamaron a atención e puxéronas sobre os pétalos dun pensamento, a flor preferida de Rosalía. Ademais, en 4º, como xa vén sendo tradición, fixeron matemáticas con Rosalía.
      En 5º, 6º de EP e na ESO os alumnos fixeron cadanseu pensamento e en cada pétalo escribiron un verso de Rosalía. Con estes pensamentos decoraron os corredores do colexio. Tamén fixeron os seus Haikus  que, posteriormente, recitaron. O alumnado de 4º de ESO foi ademais o encargado de elaborar o cartaz anunciando o #rdc_2022 #SementadePensamentos.
      Todo o alumnado do Centro xantou o día 23 un “caldo de gloria” ou outro manxar sobre un mantel individual de Rosalía co poema “Miña casiña, meu lar” co que nos agasallou a Casa museo de Rosalía de Castro.
      Enlace do vídeo publicado no Facebook do colexio.

  • CEIP Ramón de Valenzuela (Bandeira, Silleda).
  • Colexio Plurilingüe María Inmaculada (Silleda).

  • CEIP Plurilingüe Os Tilos (Teo). As actividades levadas a cabo poden consultarse na web do centro, aquí.
  • CEIP Saco e Arce (Toén). Coa colaboración do alumnado pintouse un mural nunha parede do patio. Fixeron os pensamentos e o día 23 o alumnado foi colocándoos ao redor do retrato de Rosalía. Na aula de 5EP escribiron haikus e na aula de 6EP escribiron un rap usando versos dos poemas da autora. No comedor preparouse o caldo de gloria e regalouse a cada un dos comensais un mantel individual co poema e unha explicación sobre o caldo.
  • CEIP Barrantes (Tomiño). O alumnado de Infantil escribiu unha palabra que asocien con Rosalía nun pétalo dun pensamento. En 1º e 2º Primaria, cada nena e neno realizou o seu pensamento escribindo unha palabra por pétalo que forme un verso.  De 3º a 6º de Primaria traballaron un poema de Rosalía, que despois adaptaron para crear unha estrofa, escribindo un verso en cada pétalo. Por último, pediuse a colaboración das familias. Completaron de xeito libre os dous versos centrais da estrofa de Cantares gallegosAdiós, ríos; adiós, fontes; / adiós, … / adiós, …/ non sei cando nos veremos. Coas achegas das familias e as flores dos pensamentos elaboradas polo alumnado compúxose un mural na entrada do centro. Así mesmo, elaborouse un vídeo con fotos das actividades realizadas polas nenas e nenos e audios nos que leron os seus versos.
  • CEIP de Rebordáns (Tui). Todo o alumnado coloreou pensamentos e escribiu palabras dos poemas de Rosalía neles para posteriormente pegalos sobre a figura de Rosalía. E tamén plantaron pensamentos usando material de reciclaxe. Dedicouse un espazo no programa da radio do centro o día 18 febreiro a falar sobre Rosalía de Castro.

  • Colexio Andersen (Vigo). Os cursos de 3º e 4º de ESO levaron adiante estas actividades: recortaron os pétalos do pensamento, escribiron neles algúns versos de Rosalía e colocáronse arredor da súa cara; elaboráronse haikus ou regueifas a partir dos versos propostos; realizouse unha exposición cos resultados; e leuse o manifesto e resaltáronse aquelas palabras ou frases que chamasen a atención ao alumnado.

  • Colexio Bouza Brey (Vigo). O día 23 de febreiro celebraron o día de Rosalía. Por iso, os alumnos/as de Educación Infantil e as súas profes fixeron diversas actividades para coñecer un pouco máis a súa vida. En primeiro lugar, comezaron facendo un retrato da ilustre Rosalía. As mestras achegáronlles unha silueta da súa cara, e partir de aí completaron o seu rostro. Para iso, empregaron diversos materiais como: pegamento, tesoiras, pinturas, papel de seda ou charol. De seguido, fixeron dous murais. Un deles co lema “Sementando pensamentos”, onde o alumnado tivo que colorear diversas flores de pensamentos, que posteriormente pegaron enmarcando o lema. No outro mural resaltaron a data desta conmemoración, acompañada de diversos títulos de poemas da nosa escritora. Como a flor favorita de Rosalía de Castro eran os pensamentos, fixeron 4 flores con 5 pétalos para colocar arredor do seu rostro: unha flor adicouse a súa biografía, outra resaltou os títulos dos poemas máis destacados, na seguinte atopáronse os versos dun poema, e, para rematar, unha flor reflectiu o poema que aprendeu o alumnado.

  • CEIP Eduardo Pondal (Vigo).
  • CEIP Fonte Escura (Vigo). Este é o mural colaborativo elaborado por toda a comunidade educativa do centro.

  • CEIP O Sello (Vigo). Poden verse as actividades feitas na web do centro.
  • CEIP Plurilingüe Pintor Laxeiro (Vigo). Cos poemas de Rosalía elaboráronse representacións plásticas que se recompilaron para confeccionar un mural colaborativo que se atopa colocado á entrada do centro para darlle visibilidade a esta data. Ademais, un grupo de alumnos e alumnas de segundo e terceiro ciclo de Primaria entoaron a cantiga Alborada, que foi gravada e subida á rede para que podamos gozar dela. Pola súa banda, o alumnado de Infantil lembra e celebra o nacemento de Rosalía e de Laxeiro un 23 de febreiro, imaxinando un colorido xardín de poesía que plasmaron nun mural. O mércores 23 ás 12:00 h, todas e todos plantaron uns pensamentos no horto escolar en honor a Rosalía e leron o manifesto da AELG, escrito por Beatriz Maceda Abeleira. Pode verse máis información no seu blog.

  • IES do Milladoiro (Ames). Estas son as actividades desenvoltas neste centro polo Día de Rosalía, a través da súa páxina web.

  • IES Francisco Aguiar (Betanzos). Programouse un recital poético-musical a cargo do alumnado de 2º de ESO e a realización dun programa de radio dedicado á escritora desde Sonaguiar, titulado “Sementando pensamentos”. Así mesmo, a biblioteca do centro ambientouse para o evento e nela toda a comunidade escolar colaborou colocando pétalos e “pensamentos” arredor dunha imaxe da autora.
  • IES Lamas de Castelo (Carnota). Fíxose un recital poético o 23 de febreiro, despois do recreo. As actividades realizadas poden verse na súa web.
  • IES Elviña (A Coruña).

  • IES Monte das Moas (A Coruña). No centro tivo lugar polo Día de Rosalía un recital no salón de actos, un vídeo no que alumnado recita en francés poemas da autora e outro vídeo do alumnado de Oratoria para a campaña organizada pola AELG. Poden verse as actividades do centro no seu blog.
  • IES Terra de Turonio (Gondomar). O Departamento de Lingua galega e literatura sumouse ás propostas realizadas pola AELG e traballou coas propostas enviadas nos dous ciclos da ESO. No primeiro ciclo creáronse pétalos de pensamentos que logo se colocaron na aula e nos corredores do centro. No segundo creáronse pequenos poemas a partir dos versos de Rosalía para compartir nas redes sociais, por exemplo aquí.

  • IES Díaz Castro (Guitiriz). Pode verse a actividade deste centro no seu blogue.
  • IES Ánxel Fole (Lugo). Un grupo de alumnado de 4.º ESO confeccionou flores de papel onde escribiu versos de Rosalía. As flores estiveron expostas na biblioteca do instituto, canda unha selección de obras da autora homenaxeada, e despois, o propio Día de Rosalía, agasalláronse entre a poboación do barrio da Piringalla (pequeno comercio, transeúntes, etc.), onde se atopa o IES.

  • IES Plurilingüe Fontexería (Muros). O alumnado de 1º, 2º e 3º da ESO sementou pensamentos (palabras, versos, desexos..) escritos en etiquetas de xardinería. Esta actividade fíxose na semana previa nas aulas, e a partir do luns 21, o alumnado, por grupos, “sementou” esas etiquetas no xardín do Centro, conformando as iniciais RdC  e mais o cancelo, que se “marcaron” no céspede. O mércores, xa coas iniciais colocadas, parte do alumnado leu o Manifesto da AELG e mais algún verso de Rosalía, mentras foron colocando tamén flores arredor. Aquí pode verse a galería de imaxes na web do centro, e nesta ligazón o vídeo da actividade, tamén na web do centro.

  • IES Val Miñor (Nigrán). O alumnado elaborou haikus a partir dos versos de Rosalía que engalanaron o IES. Ademais recitáronse nos recreos do día 23 na biblioteca. Elaborouse tamén un vídeo cun poema colectivo que parte do verso EU SON LIBRE CANDO…
  • IES Otero Pedrayo (Ourense).

  • IES de Ponte Caldelas.

  • IES de Soutomaior. Baixo a organización da Equipa de Normalización Lingüística e a colaboración de Departamentos Didácticos e empresas e entidades da contorna, o alumnado do centro participou no “Caldo de gloria” e na plantación do Souto de Rosalía no Monte de Ouro, de cuxos primeiros castiñeiros penduran os “pensamentos” elaborados polos rapaces e rapazas. Publicouse unha crónica da xornada na súa páxina web e no perfil do centro no FB.
  • CIFP (Santiago de Compostela). O día 23 ás 18:00 h. na Biblioteca do centro, tivo lugar un recital poético musical por parte do alumnado do Ciclo superior Modular de Educación Infantil. Ás 19:00 h., lectura do manifesto da AELG por profesorado e alumnado do Club de lectura. O día 24, alumnado dos ciclos de Dirección de cociña e Dirección de servizos elaboraron e serviron un caldo de gloria na entrada principal do centro. O alumnado participante (todos os ciclos) leu poemas de Rosalía, pola mañá a partir das 12:30 e pola tarde a partir das 18:30. Non faltaron os pensamentos que plantaron ao remate das actividades.

Propostas da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega para a celebración do Día de Rosalía de Castro nos centros de ensino

PROPOSTA PARA OS CENTROS DE ENSINO

O lema é: #SementadePensamentos

Para todas as escolas:

Como a flor favorita de Rosalía de Castro eran os pensamentos, plantade esta fermosa flor nos patios das vosas escolas, ou no caso de ter horto, no horto.

Educación Infantil e o Primeiro ciclo de Educación Primaria

Os pensamentos teñen cinco pétalos, pintade e recortade pétalos para colocar arredor do rostro de Rosalía de Castro. En cada pétalo podedes escribir unha palabra dalgún dos seus poemas, ou algunha que vos guste especialmente.

Segundo, terceiro ciclo de Educación Primaria, Educación Secundaria e Bacharelato

Os pensamentos teñen cinco pétalos, pintade e recortade pétalos para colocar arredor do rostro de Rosalía de Castro. En cada pétalo podedes escribir un verso de Rosalía de Castro.

–    Partindo destes versos de Rosalía de Castro, escribide un haiku, unha regueifa ou un rap. Despois gravádeos e colgádeos nas redes sociais e na páxina web do centro, co lema: #SementadePensamentos. É importante que o que compoñades teña relación co feito de pensar e reflexionar, xa que é preciso, neste momento que estamos a vivir, que dediquemos tempo a pensar, reflexionar, non só nós, tamén a provocar ese pensamento nas persoas que nos rodean.

1-  D’aqueles que cantan as pombas y as frores

Todos din que teñen alma de muller

2-  E ben, ¿para que escribo?

3-  O fondo sin fondo d’o meu pensamento

4-  ¿Que pasa ó redor de min?

5-  Nada pode conter a marcha dos meus pensamentos

–    Como a flor favorita de Rosalía de Castro, os pensamentos que cada unha de nós temos, tamén están cheos de cores. Animámoste a que leas con atención o manifesto e asocies palabras con cores e as mudes a violeta, verde, azul… ou ben cambies a súa tipografía para resaltar aquelas ideas que sexan máis importantes para ti, ou penses que son as principais do texto.

A documentación gráfica xerada por estas actividades será compartida nas correspondentes redes ou medios de difusión do centro educativo, arredor do 23 de febreiro, ou ese mesmo día, coa etiqueta #SementadePensamentos e #rdc_22. A AELG comprométese a colaborar na difusión da mesma a través da súa web e redes sociais, para o que agradecemos que se envíe noticia das actividades ao correo oficina@aelg.org. A este mesmo correo podedes comunicarnos a vosa intención de participar nesta iniciativa ou noutras coas que o voso centro celebre o Día de Rosalía 2022, para a irmos facendo constar na nosa web: https://www.aelg.gal/actividades/dia-de-rosalia-de-castro/2022/2/19/dia-de-rosalia-de-castro-2022

Desde a AELG, convidamos á comunidade educativa a que se implique de forma activa nesta festa que celebra o nome e a obra da poeta maior de Galicia, chave mestra da nosa literatura e da nosa conciencia como pobo.

#_rdc_2022  #SementadePensamentos. O Día de Rosalía de Castro nas redes sociais
Proposta da AELG para levar unha moción aos plenos dos Concellos para declararen o 23 de febreiro como Día de Rosalía de Castro

A AELG vén impulsando desde 2011 esta iniciativa. Xa aprobaron a moción os seguintes concellos:

A Coruña, A Estrada, A Guarda, A Pobra do Brollón, A Rúa de Valdeorras, Allariz, Ames, Arteixo, Baiona, Bergondo, Betanzos, Bueu, Burela, Cambados, Cambre, Carballo, Carnota, Cedeira, Cee, Cerceda, Chantada, Entrimo, Fisterra, Foz, Lalín, Lobeira, Melide, Miño, Muros, Narón, O Rosal, Ourense, Padrón, Poio, Ponteareas, Pontedeume, Pontevedra, Porto do Son, Ramirás, Redondela, Rianxo, Ribeira, Riotorto, Rodeiro, Rois, Sada, San Sadurniño, Santa Comba, Santiago de Compostela, Silleda, Teo, Tomiño, Tui, Valdoviño, Vigo, Vilasantar e Xermade. Sumáronse tamén as Deputacións da Coruña, Lugo e Pontevedra.

A AELG continuou a facer chegar aos plenos unha moción neste sentido solicitándolles que recollan esta celebración nas súas programacións culturais.