Impugnar os binomios, liberar os discursos, crónica do VIII Encontro de Escritoras/es Novas/os

Crónica2014 Programa Escritoras-es Novas-os 1 de Montse Dopico sobre o VIII Encontro de Escritoras/es Novas/os en Magazine Cultural Galego:
“Poeta ou narradora. Clásica ou anovadora. Urbana ou rural. Literatura de muller ou non. Parte dunha unidade xeracional ou non. Galega ou internacional. Maioritaria ou marxinal. Riquiña ou irreverente. Son os binomios cos que, máis dunha vez, bateu a escritora Berta Dávila. Caixas pechadas nas que cadaquén se ve obrigado a escoller entre os dous termos opostos. Coa ameaza da condena dunha existencia de intrusa, sospeitosa, para quen non renuncia á dobre identidade. Para quen se atreve a impugnar o xogo das preguntas binarias.
Berta Dávila tratou esta cuestión na súa intervención no VIII Encontro de Escritoras/es Novas/os, celebrado pola AELG no espazo Normal da Universidade da Coruña arredor das ‘Propostas de diálogo para tempos mestizos’. Apuntou, así, ao xeito en que están a construírse en Galicia os discursos arredor da literatura. E non foi a única. Samuel Solleiro explicou como esas dicotomías que marcan os lindes dos debates -o experimental fronte ao popular, por exemplo-, serven para perpetuar “unha visión do mundo mítica”, na que non se quere admitir que “a realidade é fea, sucia e impura”. (…)
Hibridar xéneros pode ser, por outra banda, -engadiu [Roi Vidal]-, un xeito de romper. Mais tamén pode selo coller o camiño contrario e “mergullarse na esencia da teatralidade”, caso do teatro “minimalista” e Eva Ferreira, por exemplo. Afastouse, neste aspecto, da opinión de Rosalía Fernández Rial, quen avogou por “violar os xéneros”, desde unha “visión interdisciplinar”. Esta autora distinguiu, ademais, os autores que escriben teatro pensando en publicalo en formato libro dos que o conciben para a escena, postura que considerou máis “interesante”. Reivindicou, ao respecto, unha creación “arriscada, contemporánea e de vangarda”. Comentou tamén, por último, que “que unha peza esta en galego non xustifica a calidade artística”. Sobre o tema da lingua, Roi Vidal salientou, entre outras cuestións, que moitos docentes galegos da ESAD dan as aulas en castelán ou que profesionais do teatro fan un uso só “ritual” do galego, o cal entorpece o seu traballo, ao non sentírense “cómodos” de todo falando enriba do escenario unha lingua que non é a súa habitual.
No encontro participou tamén Samuel L. Paris, cuxa intervención foi presentada por Gonzalo Hermo, -da mesma maneira que Vanesa Sotelo presentara a Roi Vidal e Rosalía Fernández e Mario Regueira a Samuel Solleiro e Berta Dávila-. Samuel comentou que as letras das cancións poden ser tan literatura como un libro impreso. É máis, propuxo dedicarlle o Día das Letras da Hevi de Malandrómeda para desenferruxalo un pouco -o Día das Letras, non a Hevi-. Defendeu que os poetas tenten entender mellor o formato dixital e as súas posibilidades, como a autoedición. “A min o prestixio non me importa, impórtame máis que me lean”, retrucou ao comentario de Gonzalo Hermo sobre o maior prestixio da letra impresa. “Na rede”, -engadiu- “tamén se publica literatura mala”. Mais, igual que no caso do papel, a que vai acabar funcionando, -pensa-, “é a de calidade”, pois a “xente decide”. (…)”