Entrevista a Manuel Gago en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PG): Para comezar cunha idea potente. Como profesor, divulgador e xornalista é evidente que hai unha vinculación da súa personalidade cara á escrita. Tamén foi así dende sempre coa ficción literaria?
– Manuel Gago (MG): Si, xa desde moi novo, escribindo, como devorador de libros e como parte do meu traballo como xornalista cultural. Durante bastantes anos canalicei boa parte da miña escrita para determinado tipo de formatos de comunicación académicos, xornalísticos ou de escrita dixital coma o blog Capítulo Cero. Xa que logo, textos máis breves, para unha comunicación máis rápida e directa cos lectores. Foi a partir de 2012 cando decidín comezar a explorar o ámbito literario. Tiven unha baixa prolongada no tempo que me permitiu pasar uns meses de vida doméstica nos que puiden estar concentrado na creación.
De aí naceu Vento e Chuvia, unha colección de relatos mitolóxicos ambientados na Idade do Ferro, pero tamén a disciplina e o ánimo de comezar a desenvolver narrativas escritas de máis longo alento. Ten que ver, na miña percepción, cos cambios da vida, tamén físicos. Cando te vas aproximando os corenta, un día descobres que estás nunha encrucillada entre o vivido, o aprendido e aínda tes, en teoría, unha certa distancia de futuro. Xa es plenamente consciente de moitos dos teus límites, tanto vitais como intelectuais, pero ao mesmo tempo o teu pasado pasou de ser un recordo instrumental e pouco útil a converterse, el mesmo, nunha especie de relato que fas de ti mesmo. O que se vén chamando madurez, vaia. E para contar o que sentía preciso contar, para organizar o que me pasaba pola miña cabeza, a literatura revelouse coma o mellor formato. Sempre tiven unha mentalidade transmedia: cando intúo que algo debe ser contado nun soporte e dun xeito específico, non dubido en aprender esa linguaxe.
E hai outra cousa: escribo as novelas que me gustaría ler. Coido que moita da literatura parte da idea de ausencia. Alguén que percibe que no mundo falta unha idea, e pasas tempo dándolle forma a esa idea para que estea no mundo.
– PG: Cal é o xerme de O exército de fume (Xerais, 2018)?
– MG: Non adoito ter unha especie de big-bang creativo. Hai moitos xermes que acaban por fermentar xuntos, ás veces a partir de catalizadores absurdos. En O exército de fume converxeron varias historias que serían longas de contar, pero podería mencionar brevemente algúns vértices. Por unha banda, unha convalecencia miña con varios soldados británicos feridos en Afganistán. O goberno británico tiña un programa para ir reintegrando a aqueles homes á sociedade. Despois de pasar a primeira fase en hospitais militares, aqueles rapaces, con membros amputados, transferíanse a un hospital civil, onde eu os coñecín. Faláronme da guerra. Pasaban as noites chorando e berrando, atrapados no recordo da experiencia traumática que os deixara sen unha perna ou un brazo. Condenados, coma nun pórtico románico, a revivir o inferno unha e outra vez. Aquilo orientoume emocionalmente cara a guerra. (…)”