Entrevista a Suso Díaz en Diario do Limia:
“(…) Diario do Limia (DL): Como empezou?
– Suso Díaz (SD): Era un libro [Asulagadas] que se foi demorando. Mais no outono de 2018 fixemos unha visita, durante unha destas secas grandes, á aldea da miña muller. Pedro, o noso fillo, quería que lle contaramos a historia de Aceredo. Aquel mesmo día, despois de toda a tarde paseando pola aldea, naceu un poema. Foi tan grande o impacto, especialmente para a miña muller, mais tamén para min, que tiven que escribir alí mesmo, de volta cara á estrada. Ese foi o detonante.
– DL: Vostede facía vida en Aceredo e nas outras aldeas asulagadas como Buscalque, O Vao, Reloeira?
– SD: Ludeiros pertence á parroquia de Manín. A Igrexa parroquial estaba en Aceredo. No Vao estaban os comercios… na Reloeira e Buscalque, algo menos.
– DL: Como foi o proceso de escritura?
– SD: Pois case compulsiva ao principio. O libro foi madurando. Escribín durante un ano e para finais de 2019 estaba rematado. Quixen publicar con Positivas porque entendín que esta obra seguía a liña dunha anterior sobre o Couto Mixto: A utopía que diluíu o vento.
– DL: Mais non se publicou até 2021…
– SD: Eu non estaba contento de todo con telo escrito en galego normativo. Sentía que debía estar presente a variante dialectal da nosa zona. Paco Macías, o editor, díxome que adiante. E por iso demorei un ano. Tiven que traballar para recuperar palabras. E entre medias veu a pandemia que fixo máis difícil todo.
– DL: Nestes anos volvestes a Aceredo?
– SD: Non até este pasado novembro. Aquela visita no 2018 causounos moita dor. Non, non puidemos volver até hai uns meses.
– DL: É un libro triste, serviu para calmar esa dor?
– SD: Non é un libro triste. Espero que as lectoras e os lectores non se queden con esa idea. Hai tristura, desacougo, certa rabia, xenreira… É unha homenaxe para as mulleres do val que se opuxeron ao encoro, as que mantiveron viva a esperanza. É unha homenaxe ás avoas e aos avós cos que me criei até que fun para Ourense porque meus país estaban na emigración. Quixen facer iso seguindo a memoria do neno que viviu alí aquel tempo. Despois volvín alí xa mozo. Aquilo foi unha despedida e ese tempo tamén está no libro. Non, non é un libro triste. Pero si, tamén foi unha forma de desafogo. (…)”