Manuel Rivas: “A memoria non ten que ver co pasado, ten que ver co coñecemento”

Entrevista a Manuel Rivas en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Moitos dos seus libros falan do pasado. Como de importante é a memoria?
– Manuel Rivas (MR): A memoria hai que entendela. Gústame falar da memoria activa ou do activismo da memoria. Este libro [Os libros arden mal], por exemplo, comeza cun episodio de mediados do século XIX, pero remata nos nosos días. A memoria non ten que ver co pasado, ten que ver co coñecemento. A memoria é coñecemento. É dicir, asociase normalmente coa lembranza do pasado, pero realmente a memoria activa ten que ver co coñecemento. Este non poder existir sen memoria. Somos o que lembramos, que dicía Italo Calvino.
– LVG: ¿Como se artella unha novela como esta?
– MR: Eu creo moito no que poderíamos chamar «o andar da literatura». Cada obra pide un xeito de andar. Neste caso, o propio libro suxire como está escrito, xa que nel aparece moitas veces o andar de Charlot a través da imitación dalgúns personaxes. O andar da literatura é moi semellante a este andar. Pisa ao tempo nunha cousa e na contraria. Ese andar da literatura pisa na vida e na morte ao mesmo tempo. Este libro está feito continuamente a partir diso. A xente morre e renace, loita para sobrevivir. Pisa no día e na noite; na luz e na escuridade.
– LVG: ¿Cal foi a motivación que lle fixo trazar ese mapa da memoria que é Os libros arden mal?
– MR: Nun libro como este pasas un pouco por todo. É un traballo de risco. Hai quen fala de motivacións morais ou históricas cando escribe, pero eu quédome cunha cousa que non sabería explicar. Poderíamos falar dunha estraña obriga que fai que poñas en marcha esa historia. Non estás a pensar nos efectos, porque nin sequera sabes se vas poder navegar. Non sabes se iso vai ser útil ou non, pero queres facelo. Tes ese chisco de esperanza e tamén esa obriga. O que me gusta da literatura é saber que pasa coa xente, por que se odian, por que loitan ou que senten. Eu estaba desexando estar cos personaxes. Chegaba a casa e os buscaba, ía correndo polas noites por se escapaban. Quería estar no ventre da balea. (…)”