Asociacións de escritoras/es e tradutoras/es piden unha mudanza na regulación do préstamo en bibliotecas

Os/AsAELG Logo 2-2015 escritoras/es e tradutoras/es, a través das principais asociacións que os/as representan, entre elas a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, AELG, solicitaron nunha carta aberta unha mudanza na lexislación que regula o préstamo público dos seus libros, co fin de obteren unha remuneración xusta polo uso dos seus libros nas bibliotecas. No seu escrito propoñen, por unha banda, un pagamento centralizado a cargo do Estado e as Comunidades Autónomas; e, por outra, unha tarifa non simbólica que garanta unha remuneración axeitada, acorde coa doutros estados europeos. “Levamos case 25 anos sen unha normativa xusta, equilibrada e eficiente na materia”, explican.
Deste xeito, as entidades que subscriben a carta propoñen a aplicación real dun dereito dos/as creadores e creadoras tamén no Estado Español, mais sen que o goce dese dereito se faga repercutir nos usuarios deses servizos, senón en quen debe ter a responsabilidade de velar pola nosa cultura, e consecuentemente debe velar tamén porque aos creadores e creadoras se lles garantan unhas retribucións dignas e xustas polo seu traballo, que é a primeira pedra dun produto do que toda a cadea da industria cultural obtén beneficios económicos.
O texto da carta aberta, que farán chegar ao Ministerio de Educación, Cultura e Deporte e ás Consellerías de Cultura, é o seguinte:

Escritores/as e tradutores/as, por unha remuneración xusta para o préstamo público

Os/As escritores/as e tradutores/as temos recoñecidos a nivel europeo, en virtude da Directiva 92/100, o dereito a sermos remunerados/as polo préstamo dos nosos libros en bibliotecas e institucións similares. Con todo, este dereito non está a ser efectivo no Estado Español, o que supón unha clara discriminación respecto dos nosos colegas doutros estados da Unión Europea.
É preciso, a ese respecto, ter moi claro que esta remuneración se xera como consecuencia dunha excepción puntual ao dereito de autor/a, unha figura xurídica que podemos asemellar a unha especie de expropiación á propiedade intelectual dos/as creadores/as.
É a propia Unión Europea quen recoñece, por unha banda, que calquera esforzo creativo e artístico esixe uns ingresos suficientes que sirvan de base a novos traballos e, por outra, que só unha regulación axeitada permite garantir esta remuneración.
O certo é que a lexislación española non foi capaz de garantir esta remuneración e os/as autores/as e editores/as levamos case 25 anos sen unha normativa xusta, equilibrada e eficiente na materia.
No entanto, na maior parte dos países europeos levan máis de dez anos recoñecendo este dereito e aplicando políticas activas para que autores/as e tradutores/as reciban a remuneración que lles corresponde. A realidade no Estado Español é moi distinta: aprobouse primeiro unha lei e logo un regulamento que imposibilitan de feito que os/as autores/as reciban este pagamento. Primeiro, porque sitúa nos concellos a obriga de remunerar ese dereito, o que supón acudir a cada un deles a facer efectiva a remuneración (algo que, na práctica, o imposibilíta) e, en segundo lugar, pola escasa contía da mesma, máis de cen veces por baixo das de países como Italia ou Polonia e máis de mil respecto das de Francia ou Alemaña.
Cando desde todos os ámbitos está a exporse a necesidade de homoxeneizar a lexislación de tal xeito que iguale en dereitos á cidadanía dos distintos países da Unión, é un contrasenso a situación que os/as autores/as vivimos no Estado Español.
Por este motivo demandamos unha mudanza urxente na lexislación do noso estado para axeitala ao mandato europeo, co fin de que os/as autores/as sexamos remunerados/as xustamente polo préstamo público dos nosos libros. Para iso propomos:
– Un pagamento centralizado a cargo do Estado e as Comunidades Autónomas, que se responsabilizarán da información.
– Unha tarifa non simbólica que garanta unha remuneración adecuada, acorde coa doutros estados europeos.

Entidades asinantes
A carta aberta foi asinada polas seguintes asociacións: Asociación Colegial de Escritores (ACE), Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Associació Col·legial d’Escriptors de Catalunya (ACEC), Associació d’Escriptors en Llengua Catalana (AELC), Asociación de Autores Científico-Técnicos y Académicos (ACTA), ACE Traductores (ACEtt) e Asociación de Escritores de Euskadi / Euskadiko Idazleen Elkartea (AEE/EIE).