Entrevista a Antonio Reigosa en Xornal da Mariña:
“(…) – Xornal da Mariña (XM): Como nace a idea de publicar este libro [Cen historias máxicas pola Mariña encantada]?
– Antonio Reigosa (AR): Pois é unha idea vella. Eu son de Mondoñedo e levo moitos anos investigando a literatura de tradición oral. Unha das necesidades ou ilusións que tiña era traballar o material da Mariña. Este libro é unha especie de antoloxía, non é un inventario. É o primeiro manual sobre o lendario dos quince concellos das tres Mariñas. Había esa necesidade, esa ilusión, e deuse a circunstancia de que Libros Lar estaba interesada en publicalo e Neira Brochs en ilustralo.
– XM: Vostede utiliza o “fértil campo de lendas ritos e mitos” da Mariña. Pensa que a nosa mitoloxía non é demasiado coñecida ou mesmo que non hai demasiado interese por ela?
– AR: Aquí xúntanse varios asuntos. O interese xérase na medida na que a xente coñece o patrimonio como este, intanxible e complexo de entender pola súa simboloxía e que non forma parte do currículo escolar. Todo o mundo sabe onde hai unha catedral, unha igrexa románica ou unha ponte interesante, pero pouca xente sabe onde hai lendas que merecen a pena salvo no seu entorno.
Eu creo que o interese polo patrimonio inmaterial hai que xeralo e hai que facelo divulgando, axudando a entender un pouquiño o que significan os mouros, os encantos, os tesouros, as doncelas, as sereas… (…)
– XM: Hai algunha distinción significativa ou dato salientable na mitoloxía da Mariña comparado con outras zonas de Galicia?
– AR: En xeral non. Os personaxes son os mesmos. A condición de ser beiramar inflúe comparado con outras comarcas que non teñen mar, loxicamente, pero todo o folclore relacionado coas augas, coas pontes, pozos, cos ríos, é moi parecido en toda Galicia. Están as singularidades do nome. Sereas que se chaman Maruxaina só hai unha, Pardo de Cela só hai un, pero digamos guerreiros medievais mitificados hainos por toda Galicia, como Pedro Madruga, por poñer un exemplo da mesma época. Non hai máis singularidades que a localización expresa en lugares patrimoniais da Mariña e que moitas veces os nomes son, claro, únicos e exclusivos dese lugar ou zona. Os comportamentos de mouros, encantos ou a mitoloxía arredor da morte sempre é moi parecida en todas partes.
– XM: Comentaba que en certos concellos había tal vez un maior interese por desvelar ou acercar estas figuras mitolóxicas. Como obtivo a información de cara á elaboración do libro? Foi a través de entrevistas orais ou libros?
– AR: Houbo un pouquiño de todo. Primeiro hai concellos nos que houbo xente que xa traballou as lendas como Chao Espina ou Cunqueiro, que sen ser un etnógrafo, tirou da lenda do San Gonzalo ou da balea xigante. Na Mariña dende o punto de vista intelectual e de investigación houbo moitísimo potencial pero tamén é certo que, por exemplo en Trabada, fun eu facer o traballo de campo, un traballo intensivo e breve, porque non había absolutamente nada publicado. Foi a base de entrevistas e de contactos con persoas que me contaron as historias que están no libro. (…)”