Entrevista de Gloria Montenegro a Antonio Reigosa en Nós Diario:
“A sección de Antonio Reigosa, “Micromitos“, que vén de formar parte da contracapa desde o 1 de setembro do ano pasado, chega ao seu fin con máis de 215 breves relatos relacionados coa mitoloxía galega.
“Foi todo un reto, ao comezo do proxecto, sintetizar tantos temas relacionados coa mitoloxía galega en tan só 1.000 caracteres”, expón Reigosa en conversa con Nós Diario. Desde as lendas de diversas orixes a personaxes como os trasnos foron tratados por Reigosa durante estes meses.
Os traballos están baseados na experiencia do columnista, “teño moitos anos e fun realizando investigacións e publicacións tanto en colectivo como a nivel individual”. Toda esta información foi “complicada de resumir, xa que non quería que fose moi esquemático e que ademais fose un relato, para que as lectoras atopasen unha historia con comezo e final”, explica.
Outro dos contratempos que Reigosa foi atopando ao longo destes meses para realizar os “micromitos” foi “escoller o tema, aínda que tentei adaptarme o máximo posíbel ao calendario e así adaptar a temática á actualidade”, sinala. Por exemplo, durante a semana da festividade de San Xoán “busquei que os relatos xirasen ao redor desta temática, como a flor da auga, o solsticio e demais”.
Debido a que “existían certas temáticas ou personaxes que era imposíbel resumir nun só ‘micromito’ decidín que faría unha especie de series sobre algúns temas en concreto, como foi o do trasno ou Pepa a Loba”, conta Reigosa.
Esta última, “foi unha das miñas personaxes favoritas de contar, malia que me custou moito resumir os aspectos fundamentais e relevantes sobre Pepa a Loba, é unha historia tan potente e interesante, que por iso tiven que dedicarlle cinco relatos”, especifica o escritor da columna. Ademais, tamén salienta os ‘micromitos’ relacionados cos medos dos nenos, como o Coco.
Reigosa considérase un “apaixonado do ‘inútil’, entendo que igual isto pode considerarse así por falta de interese ou coñecemento sobre a mitoloxía galega, por iso espero que este espazo contribuíse a achegar a aquelas persoas que non tiñan a curiosidade de coñecer este mundo que é tan rico e que reflicte o que foi e segue a ser a nosa cultura popular en cuestión de literatura de tradición oral”, sinala.
Esta mitoloxía galega “continúa viva”, afirma Reigosa. “Existe unha tendencia a considerar que este coñecemento está só ligado ao mundo rural, estando este demograficamente case afundido, mais a mitoloxía está asociada ao territorio. Temos exemplos con personaxes moi coñecidos como os mouros e as mouras, relacionados con mámoas ou covas con restos de ocupación, polo que esa mitoloxía segue asociada a ese lugar, pero hai menos xente con capacidade de transmitila, porque a contorna estase a despoboar ou está xa despoboada”, explica Reigosa.
Malia a isto, “existe unha mitoloxía nova, entendida como lenda urbana, que está máis asociada ao mundo urbano e que se transmite entre a veciñanza destes territorios”. Como exemplo, o columnista explica as lendas relacionadas coa xente estranxeira. “Asóciase á xente que vén de fóra, dependendo moito do tempo histórico, que se converte nun ser terrorífico e ao que se lle culpa, entre outras cousas, de ser traficante de órganos, que matan nenos e xente para vender as súas vísceras no mercado negro”, expón Reigosa.
Outro exemplo que destaca o especialista sobre esta mitoloxía vén relacionado cos construtores de edificios. “Existe unha lenda relacionada con Noia e a igrexa de San Martiño, á cal lle falta unha torre, porque o seu construtor orixinal, segundo conta o mito, morreu accidentalmente do alto da igrexa e non puido rematala. Por iso contan que se alguén tentase levar a cabo esta obra da segunda torre, pasaríalle o mesmo. O director de cine Claudio Guerín simulou a realización desta parte da igrexa, con cartón-pedra, para un filme e morreu nun accidente ao caer desde o alto do inmóbel. A xente achaca este falecemento ao atrevemento de tentar crear a segunda torre de San Martiño”, conta Reigosa.
Para o escritor, esta é a actualización dunha lenda, que “consegue que a cidadanía reafirme máis estes mitos polos feitos acontecidos en Noia, por exemplo”, conclúe Reigosa.
Para o autor da sección de “micromitos” existe mitoloxía que “se está a crear a día de hoxe, pero aínda estamos moi perto do seu tempo como para decatarnos de que serán mitos”, expón. Sobre isto, destaca a lenda que se “está a formular sobre a pandemia desatada pola Covid-19”, asevera. “Se repasamos un pouco o que se contou sobre este tema, o que agora son consideradas fake news, van creando especulacións na xente. Xeitos de transmisións, consecuencias da enfermidade ou o mito xigante de que nos poñen chips coas vacinas forman parte dos aspectos da nova mitoloxía que se está a crear na actualidade, pero é tan fresca que non somos capaces de separala. Pero isto vai decantar co tempo e quedará na memoria da xente estas ideas, que son única e exclusivamente mitos, ou fake news, como se di agora”, sinala Reigosa.”