Elvira Riveiro: “O clamor colectivo que racha diariamente a abulia nas rúas produce rozaduras nos versos”

Entrevista de Montse Dopico a Elvira Riveiro en Magazine Cultural Galego:
“Nómades habitan un paisaxe de cascallos polos que ninguén terma. Un territorio desterritorializado no que non fica lugar para a esperanza. Só para o desacato ao poder. Para a “desobediencia a varrer”. Para a mutación duns corpos, sempre políticos, cara a posicións inexploradas. Así é Corpos transitivos, o novo poemario de Elvira Riveiro, co que gañou o Premio Avelina Valladares do 2013. Falamos con ela deste libro e do resto da súa obra.
– Montse Dopico (MD): Nómades. Desprazados. Trashumantes. Habitantes dun non lugar. Dun territorio desterritorializado. Así son os “nós” de Corpos transitivos. Poderiamos ser os galegos e as galegas. Calquera pobo expulsado da súa terra. Ou as mulleres… Ou calquera minoría excluída. En que nós pensabas ti?
– Elvira Riveiro (ER): Tiña en mente o que coñezo de preto: nós galegas e galegos, pero tamén creo que podería referirse a outros moitos nós, por exemplo os que ti citas. Algunhas das ideas arredor das que foi xurdindo o libro foron o tránsito, a mudanza, a expulsión, a precariedade… dese nós múltiple, diverso. Hai períodos en que me é complicado achegarme ao documento en branco sen que pairen sobre a escrita as circunstancias socio-políticas e económicas baixo as que me (nos) toca vivir. Por dicilo dun xeito máis visual, o clamor colectivo que racha diariamente a abulia nas rúas da cidade produce rozaduras nos versos.
E as rozaduras acaban por provocar palabras en carne viva. Por outra banda, o reflexo desas circunstancias socio-políticas e económicas ás que me veño de referir pode adquirir nos textos poéticos diferentes rostros: podes facer proclamas de ocasión ou tentar algo máis sutil, onde prevaleza o artefacto literario fronte ás boas intencións. Isto último é particularmente complicado, penso. O nós no que penso non é un todo aprehensible de vez, senón unha heteroxeneidade de corpos e, o que eu tento é, dalgún xeito, escribir a carne viva e non un pasquín inflamado. (…)
– MD: Hai outra “sensualidade” nos teus poemas, que é a do estilo: a adxectivación, o léxico rico… Sobe a intensidade dos poemas, e axuda moito a ese sentido de estourido que moitas veces transmites ao texto. É consciente? De que xeito abordaches o estilo en Corpos transitivos?
– ER: Creo que esa é unha das miñas preocupacións maiores á hora de escribir: botar man das posibilidades léxicas e tamén semánticas da lingua. Temos un idioma rico, que ofrece un abano amplo de matices e, ao mesmo tempo, moi eufónico. Construír un poema que funcione é unha sorte de alquimia e a escolla das palabras é unha parte fundamental dese labor. Outra, ao meu ver, sería a sintaxe, a combinación axeitada dos elementos do discurso.
A isto eu engadiría o logos, é dicir, o sentido. No caso de Corpos quixen que os poemas fosen máis espidos de adxectivación, menos nominais e máis verbais do que noutras ocasións. Quixen algo que tendese menos ao lirismo e máis ao prosaísmo, á narratividade. Non sei se o conseguín de todo, porque hai certos estilemas que me acompañan desde hai moito e dos que é difícil desprenderse. (…)”