Ponteceso: actos das Xornadas No confín do outono pondaliano

A Fundación Eduardo Pondal de Ponteceso organiza as Xornadas No confín do outono pondaliano. Dentro do seu programa, que pode ser descargado aquí, destacan as seguintes actividades literarias:

Mércores 14 de decembro:
Diana Varela Puñal e Xulio Valcárcel: Presentación do libro de poesía infantil dixital As trovas de Midas, publicado en Galebook, e obradoiro de poesía. No CRA Nosa Señora do Faro de Ponteceso. En horario lectivo.

Sábado 17 de decembro:
Rafael Lema Mouzo: Cova céltica Os vapores cormeños. Na lareira da Fundación Eduardo Pondal. Ás 17:30 horas.

Domingo 18 de decembro:
– Centenario do nacemento de Álvaro Cunqueiro. No salón de actos da Fundación Eduardo Pondal. Ás 12:45 horas. Tamara Lema e Esteban Rey: Escenificación do conto de Álvaro Cunqueiro: Felpeto.
– Lectura cívica de textos cunqueiráns. Alba Costa: Interpretación musical do texto de Álvaro Cunqueiro Teus ollos.
– Coral A Oliveira de Monte Branco (dirixida por Teresa Facal): Estrea da canción Quen poidera namorala, de Álvaro Cunqueiro (partitura cedida polo grupo Milladoiro nas FestiLetras 2011).
– Agasallo do libro O mellor de Cunqueiro, por xentileza de La Voz de Galicia.

Luns 19 de decembro:
– Os Quinquilláns: Representación teatral da obra Merlín para alumnado do CEIP As Forcadas de Corme e CRA Nosa Señora do Faro. No salón de actos da Casa dos Veciños. Ás 11:00 horas.
– Os Quinquilláns: Representación teatral da obra Merlín para alumnado do CEIP Eduardo Pondal de Ponteceso. Ás 15:30 horas.
César Morán Fraga: Conversa e animación musical arredor da figura do escritor Álvaro Cunqueiro con escolares de 2° de Bacharelato do IES de Ponteceso. No salón de actos da Fundación Eduardo Pondal. Ás 16:30 horas.

Martes 20 de decembro:
– XXX° aniversario da oficialidade dos símbolos de Galicia. No salón de actos da Fundación Eduardo Pondal. Ás 12:00 horas. Xesús Rábade Paredes: Conferencia Os símbolos de Galicia, para alumnado de 3° de ESO do IES de Ponteceso. Coa presenza institucional da Fundación Rosalía de Castro a través da súa presidenta Helena Villar Janeiro.

A Coruña: encontro de Fernando Méndez con alumnado

O luns 12 de decembro, no Colexio Fogar Santa Margarita da Coruña, Fernando Méndez terá un encontro cos alumnos/as de bacharelato para falar do seu libro Deus xogando aos dados, publicado en Sotelo Blanco Edicións, gañador do Premio Risco de Creación Literaria no 2010.

María do Cebreiro: “Ler ou non”

Artigo de María do Cebreiro en El País:
‘(…) A presenza (ou ausencia) dos clásicos da literatura galega no sistema de ensino obrigatorio é unha cuestión decisiva. Afecta directamente ao xeito no que estamos enfrontándonos á transmisión do noso pasado cultural. Un pasado cultural ameazado. Por iso mesmo é de estrañar que o problema non estea a merecer a atención que require.
Paradoxalmente, a crise do ensino da literatura galega vén coincidir coa preeminencia concedida á lingua por parte do nacionalismo hexemónico. Pero ningunha lingua debería aspirar a ser un fetiche. E o que é máis importante, ningunha lingua é independente dos seus usos. As linguas transmiten ideas, sensacións e valores que a miúdo os textos literarios encarnan dun xeito singular. Unha cousa é impoñer nas aulas o pasado literario, como se se tratase dunha realidade unívoca, e outra ben diferente é minorizalo nos programas de estudos. Facelo implicaría limitar de xeito substantivo o horizonte de lecturas que nos permite habitar o mesmo espazo aos adultos e aos mozos.
Benvidos ao deserto do real. Na fin da Galaxia Gutenberg, o importante xa non é que os rapaces lean a este autor ou a aqueloutro. O importante é que lean. Xa non se trata de experimentar aquilo que só certos autores, e dunha certa maneira, transmitiron nalgunhas obras, e só nesas. Trátase de ler aquilo que os profesores, en cánones mudables, lles damos para que escollan. Como me dixo un dos meus alumnos: “Vostede lía o que lle mandaban, agora lemos o que queremos ler”. (…)’.

I Xornadas de Literatura e Ensino. A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo, o 18 e 19 de novembro

As I Xornadas de Literatura e Ensino. A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo, que terán lugar o venres 18 e sábado 19 de novembro no Auditorio da Biblioteca da Cidade da Cultura de Galicia (Monte Gaiás) de Santiago de Compostela, son un curso organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega en colaboración coa Asociación Socio-Pedagóxica Galega e o patrocinio da Fundación Cidade da Cultura de Galicia-Xunta de Galicia.
A asistencia é libre. Para o colectivo docente non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario está solicitada a homologación ante a Consellaría de Educación por 10 horas, e a matrícula é preferente para socios/as da AELG e da AS-PG (por orde de inscrición). Para as persoas que nunca traballaran como docentes en centros públicos ou concertados da Consellería de Educación resérvanse 25 prazas.
A matrícula, gratuíta, farase desde o 24 de outubro ao 15 de novembro de 2011 a través da web da AS-PG.

Os obxectivos previstos son:
– Reflexionar sobre a necesaria revisión e actualizar da transmisión didáctica da literatura no ensino obrigatorio e posobrigatorio.
– Valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa.
– Adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos.
– Achegarse aos contidos didácticos e interactivos que as TIC ofrecen para o profesorado.
– Coñecer o Espazo Didáctico que a AELG ofrece aos profesionais do ensino, en particular, e á sociedade, en xeral.
– Reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da literatura.
– Concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na escrita, o alumnado.
– Coñecer e analizar as estratexias de sedución que faciliten a descuberta e o achegamento á literatura por parte do público infanto-xuvenil.
– Partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento literario para a infancia e mocidade xunto con escritores e escritoras da literatura galega.

Pode descargarse aquí o programa, que está composto polas seguintes actividades:

VENRES 18 DE NOVEMBRO

16:30 h. Conferencia inaugural: Que vén sendo iso de ensinar literatura? Instrucións de uso para docentes nos biosbardos, por Xosé Miranda.
17:30 h. Mesa redonda: A literatura galega nas aulas do século XXI: estratexias de sedución. Participan: Antón Riveiro Coello, Xavier Seoane e Pilar Ponte Patiño. Coordina: Mercedes Queixas Zas.
19:00 h. Presentación do Espazo didáctico virtual da AELG, por Mercedes Queixas Zas.

SÁBADO 19 DE NOVEMBRO

10:30 h. Mesa redonda: A literatura infantil e xuvenil en Galicia: tópicos, prexuízos e puntos de fuga. Participan: Pilar Sampedro, Manuel Lourenzo González e Fran Alonso, coordinados por Armando Requeixo.
12:00-12:30 h.. Pausa-café.
12:30 h. Mesa redonda: Itinerarios lectores durante a adolescencia: criterios de selección. Participan: Ramón Nicolás, Marilar Aleixandre e Xabier P. DoCampo, coordinados por Marcos Sánchez Calveiro.
16:30 h. Mesa redonda: Os “irmáns pequenos” no universo da aula: a poesía, o teatro e a literatura de tradición oral. Participan: Antonio García Teijeiro (poesía); Teresa González Costa (teatro) e Antonio Reigosa (literatura oral). Coordina: Carlos Negro.
18:00 h. Mesa redonda: A escola e as outras literaturas: álbum ilustrado, novela gráfica e banda deseñada. Participan: Gracia Santorum, Ánxeles Abelleira e Jacobo Fernández Serrano baixo a coordinación de Francisco Castro.

Crónica posterior en Poesía galega e o blogue de Armando Requeixo, Criticalia.

Santiago: XXI Xornadas de Lingua e Literatura o 29 e 30 de abril

Está aberto o prazo para inscribirse nas XXI Xornadas de Lingua e Literatura, a celebrar o 29 e 30 de abril en Santiago de Compostela, e que pode realizarse nas páxinas da CIG-Ensino e/ou da AS-PG. Está solicitada a homologación destas Xornadas á Consellaría de Educación por 12 horas. Para a obtención do certificado será necesario acreditar unha asistencia de, cando menos, o 85% da totalidade da actividade. Deixamos aquí o programa:

Venres 29:
– 17:00 h. Debullando a Lois Pereiro. A vida, a imaxe e o son. Por Xosé Manuel Pereiro, Manuel Rivas e Manu Clavijo.
– 19:00 h. Conferencia: Singularidade de Castelao na literatura galega. Por Manuel Rei Romeu.
– 20:00 h. O proxecto de Casa Museo para Manuel María. Pola Fundación Manuel María de Estudos Galegos.

Sábado 30:
– 10:00 Seminarios:
* Anxos Sumai: O autor fala da súa obra.
* Inma López Silva: O teatro interminábel. Ensinar en Secundaria empregando o teatro como ferramenta.
* Carlos Callón: Como defenderes os teus dereitos lingüísticos.
* Dorinda Castro Soliño: 8×8=64 propostas para traballar o tema da muller nas aulas de lingua e literatura.
– 11:15 h. Seminarios:
* Suso de Toro: O autor fala da súa obra.
* María Xesús Sarmiento Macías, Carme Gómez e Serafín Alonso Pintos: Dar oídos. Escoitar na clase de lingua.
* Xavier Gómez Guinovart: Recursos de tecnoloxía lingüística para o galego.
* Roberto Pascual: Creación dunha escola de espectadores nos centros educativos.
* Valentim R. Fagim: Ops! O português simples.
– De 12:30 a 14:00 h. Debate: Situación actual e futuro da lingua galega, con Pilar García Negro, Henrique Monteagudo e Goretti Sanmartín Rei.
– 16:00 h. Rexina R. Vega: Conferencia: Bilingüísmo e creación literaria: a vía heterodoxa de Álvaro Cunqueiro.
– 17:00 h. Olga Patiño Abeixón e Luciano Fernández Martínez. Presentación: Redes sociais para a lingua e a literatura.
– 17:30 h. Francisco Rodríguez. Conferencia: Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria.
– 18:30 h. María Lado e Lucía Aldao: Moita poesía e pouca diversión.

O Consello da Cultura aposta polo emprego progresivo da nosa lingua nas aulas

“Non se pode tratar igual aos desiguais”, sinalou Ramón Villares, Presidente do Consello da Cultura Galega, ao inicio da comparecencia de prensa na que daba conta, canda Henrique Monteagudo, do ditame do CCG sobre as polémicas Bases para a elaboración do decreto do pluringüismo que fixo públicas en Nadal a Dirección Xeral de Política Lingüística. Os pais non poden ser quen decidan en qué lingua se educan os seus fillos, e os alumnos non poderán escoller libremente o idioma que empregan na aula. Este é un dos puntos que recolle o Ditame do Consello da Cultura Galega sobre as Bases para a elaboración do decreto do pluringüismo no ensino non universitario de Galicia que se presentou esta mañá na sede da institución. O pleno do CCG aprobou onte sen ningún voto en contra un texto que recomenda recuperar o consenso arredor do idioma. Entre outras cuestións, o Consello defende que o emprego das linguas no ensino debe seguir o principio de progresividade do galego que recolle o Plan Xeral de Normalización, e que as porcentaxes concretas deberán ter en conta o contexto de cada centro. Ao tempo recomenda a creación dunha oferta educativa en galego para alumnos de entre 0 e 3 anos e a atención ás linguas minoritarias en contextos bilingües. Do mesmo xeito, apunta que a introdución dunha lingua estranxeira no ensino debe ir de xeito voluntario e gradual, e non se facer a costa dunha das linguas oficiais e regularse nunha norma separada.

Descargar DITAME DO CONSELLO DA CULTURA GALEGA SOBRE AS “BASES PARA A ELABORACIÓN DO DECRETO DO PLURILINGÜISMO NO ENSINO NON UNIVERSITARIO DE GALICIA”: PDF, 192 KB

Compostela: presentación da última edición de Vencello

O 27 de novembro de 2008, ás 20:00 na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6), terá lugar a presentación da última edición do libro Vencello, manual creado polo equipo do Proxecto Galauda e que se emprega nas aulas de galego dos oito Institutos de Secundaria de Cataluña que ofrecen materias de lingua e cultura galegas. A obra está
deseñada de xeito que os contidos de lingua, cultura e literatura se combinan para que os estudantes accedan a eles na súa dimensión máis ampla, de maneira que a lingua se vaia aprendendo dentro do seu contexto cultural.
Na presentación intervirán Rosario Álvarez (profesora da USC e membro da Real Academia Galega), Carlos Callón (presidente da Mesa pola Normalización Lingüística), Sabela Labraña (directora do Proxecto Galauda) e Valerià Paül (coordinador do Vencello).