Entrevista de Montse Dopico a Xerardo AgraFoxo en Praza (foto: cedida):
“Xerardo Agrafoxo iniciou no 2016 cunha obra sobre Cuba unha serie de libros de viaxes, publicada por Galaxia, que continuou o ano pasado con Un país sen fronteiras, sobre Senegal, e que este ano dará ao prelo O lugar onde morrer, sobre o Brasil. O autor, coñecido polos seus ensaios sobre Historia ou por novelas coma O violinista de Malá Strana ou A maleta de Victoria Kent, viaxa só, sen teléfono, sen rumbo prefixado, evitando as comodidades para turistas e tentando aprender o que poida sobre cada país, nunhas poucas semanas, falando coa xente que vai atopando. Nesta entrevista cóntanos das súas experiencias e reflexións en Cuba, Senegal e o Brasil.
– Praza (P): Son xa tres libros de viaxes: Cuba, Senegal e Brasil. Como xorde esta serie? Foi unha proposta túa a Galaxia?
– Xerardo AgraFoxo (XA): Foi una idea da miña alma viaxeira, despois de xubilarme como profesor de instituto. Pero conto sempre co apoio intelectual de Galaxia e co compromiso incondicional de Carlos Lema.
– P: Viaxas sen teléfono, ti só, sen rumbo prefixado, usando o mesmo tipo de transporte que utiliza a poboación local e durmindo en pequenas pousadas ou en casas particulares. En varias conversas recollidas nos libros dis que non es un “turista”. En realidade, hai moitos turistas que din que eles son viaxeiros. Cales son, para ti, as diferenzas?
– XA: A diferenza principal é que eu vou sen ruta definida. E, sobre todo, sen présas. Disposto a perderme en calquera lugar.. O meu lema é o de R. L. Stevenson: “O importante é partir”.
– P: Nótase nos libros que te documentas sobre os países que visitas. Ao final, é un traballo bastante semellante ao dun xornalista. De feito, os libros atópanse entre a crónica xornalista e a literatura. Cal é o teu obxectivo, ao respecto?
– XA: Un ano antes de partir reúno crónicas xornalísticas sobre o país. Fago un caderno duns 300-500 mil caracteres que levo comigo. Para saber que lugares son os máis interesantes, dende un punto de vista histórico-cultural, consigo a Guía Verde Michelín, que sempre me resulta imprescindible. Despois leo os autores máis referentes. E algúns libros de historia. Na viaxe ao Brasil lin ao redor de 50 e consultei outros 50, aproximadamente.
– P: Tomas notas das conversas coa xente. Respectas o anonimato cando cómpre. Como traballas despois ese material? Porque dá a impresión de que vas escribindo a medida que vas avanzando na viaxe, e que retornas con boa parte do traballo feito.
– XA: Escribo moito durante a viaxe, todos os días. Tomo notas na mesma entrevista cos cidadáns. Nunca tiven problemas. Agora, cando lles digo que poden comprobar que aparezo no Google, a conversa é máis fluída. A xente séntese moi agradecida por viaxar ao seu país para interesarme polas súas vidas. (…)”