Artigo de Baldomero Iglesias, Mero, nas Redes Escarlata e Galicia Hoxe:
“(…) Por certo esa outra lingua, mirade ben, …esa si que ten algo –moito- xa de imposta e non me remito á miña opinión ou memoria, na que habitan moreas de prexuízos e datos opresivos ao longo da miña vida e da dos meus, senón que así o di a mesma Constitución aínda hoxe. Lean senón, busquen datos. É lingua de obrigado coñecemento e hai o deber de coñecela, … non quede dúbida algunha (art. 3.1). Aínda que non é a nosa lingua propia, coidado, non nola vaian meter dobrada como pretenden “aparvados que nos queren facer parvos” ou políticos de turno. De Galicia deriva o galego como consecuencia lóxica, e non o castelán, …que eses son outros lópeces, ou non? E xa ven que aquela obriga igualitaria, coa que se lles enchen sempre a boca, non é medianamente xusta –de novo queren trocar ouro por lilailas e “baratijas”, …como se mpre fixeron- e non fan o mesmo raseiro, obrigando e recorrendo ao deber de coñecer a Nosa Lingua, a propia, e poñela no seu sitio con honra e xenerosa consideración, como sería o propio dun estado digno, responsable e considerado, sequera nos seus dominios lingüísticos, …e despois de tanto tempo de miserias e esquecementos, de débedas e de non saber estar onde lle corresponde, nese lugar onde non existan subordinacións xurídicas para as interpretacións reaccionarias, ese lugar que garantira os deberes análogos ao castelán. Que me permita acceder a min, galego, ao coñecemento do catalán, do éuscaro, do portugués. iso non pasa, aínda hoxe, coa esta lingua na que escribo e coa Carta Magna da que presumen moitos. Igualdade, …quen te vira!”
Arquivos da etiqueta: Galicia Hoxe
Xurxo Sierra Veloso: “O pobo galego decidiu suicidarse e empezou por prescindir da lingua”
Entrevista a Xurxo Sierra Veloso en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): Unha pregunta máis breve; para salvar o catalán, éuscaro e galego é necesaria unha inmersión lingüística ad hoc, como propón o nada sospeitoso profesor Blecua, hoxe presidente da RAE?
– Xurxo Sierra Veloso (XSV): Voume limitar ao galego, porque creo que as semellanzas cos casos éuscaro e catalán son ben poucas. Para salvar o idioma galego debería haber un pobo galego que quixese sobrevivir. Desafortunadamente, creo que non se dá esta premisa imprescindible. O pobo galego, se é que existiu algún día, decidiu suicidarse como tal, e para iso empezou por prescindir do seu maior sinal de identidade, a lingua. Nestas condicións, calquera política sociolingüística está condenada ao fracaso, veña de quen veña. (…)
– GH: Acabas de publicar Os fíos, a túa terceira ou cuarta novela, coa cal obtiveches o Premio Narrativa breve Repsol 2010. Vas á procura dunha obra de maior calado?
– XSV: Xa é a quinta novela, o cal debería entusiasmarme e ao mesmo tempo angustiarme. Supoño que aínda non atopei as respostas que levo procurando máis de vinte anos; por iso me vexo na obriga de seguir escribindo. Non sei se algunha vez construirei unha obra maior, pero, se non che parece mal, vasme permitir que utilice a ironía e acuda ás ensinanzas dun santo polo que sinto ben pouca devoción. Refírome a Escrivá de Balaguer, quen gababa moito o que el chamaba a clase de tropa, é dicir, aqueles que non están chamados para comandar exércitos e realizar grandes heroicidades, pero tamén teñen o seu pequeno oco na batalla cotiá. Eu, mentres siga escribindo, sentireime membro deste cativo gran batallón de resistentes que aínda cremos na grandeza da lingua galega, e que por iso a empregamos no noso labor literario.
– GH: Cos demais xéneros literarios que tal te levas en xeral?
– XSV: De cando en vez escribo poesía, pero nunca quedei especialmente satisfeito co resultado. Os meus versos sóanme falsos e afastados, como se estivesen escritos para ser declamados nunha cea de nadal ou un banquete de voda. Algunha vez tentei someter os meus personaxes aos rigores do teatro, pero confeso que non fun quen de pasar da primeira escena. Para ben ou para mal, o eido no que me sinto máis cómodo é a novela.”
Moncho Borrajo: “Apostemos polo noso”
Marga do Val: “A lingua é a pel coa que crecemos”
Entrevista a Marga do Val en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): A misión dunha poeta é retorcer a palabra? Por que as poetas viven en torres?
– Marga do Val (MdV): Vivo nunha torre realmente, son unha Rapunzel, mais o meu cabelo xa mo cortou a amiga naquel libro de poemas que escribimos Entre dunas, así que desde a torre só pretendo espallar palabras, retorcidas como a roupa antes de tender. Rapunzel non era princesa, despois casou cun príncipe… Pero eu non son monárquica. A torre é o espazo propio e privado desta poeta que (non) quere ser princesa, mais sabe moito dos contos de fadas e posúe os pantalóns de Valie Export.
– GH: Ti cres que a verdadeira patria é a lingua? Por que fas esta afirmación tan poética e verdadeira?
– MdV: É unha frase de homenaxe a Thomas Mann que levou a súa lingua-patria da que nunca claudicou ao exilio, unha homenaxe a Lois Tobío que coidou da súa lingua-patria no exilio. A miña lingua-patria. A lingua da miña segunda patria, por elección, como a de Lois Tobío: o alemán. Eu creo nas súas palabras e aprendín dos nosos maiores das Irmandades e de Nós que a lingua é o sinal de identidade dun pobo. Coa lingua soñamos, restauramos a memoria, proxectamos un futuro e loitamos contra un presente que nos é adverso. Coa lingua amamos e queremos, tamén nos amamos e nos queremos. A lingua é a pel coa que crecemos, a que nos envolve. Galiza, esa palabra que somos, deixará de ser se perde a súa pel: a lingua.
– GH: Sénteste mellor en Alemaña que en Galicia? Como reciben, entenden e aprecian alí o valor da literatura e lingua galega?
– MdV: Síntome ben en Alemaña e feliz. Fun lectora de lingua e literatura galega na Universidade de Tréveris, nun lectorado que agora xa non existe, mudou a xente, mudaron as vontades, e con isto quero dicir que o que cómpre é estabelecer lazos de unión fortes e verdadeiros, que non dependan da presenza nas universidades dun determinado profesor que cando lle toca debe xubilarse. Era fácil explicar literatura galega a quen tiña ollos e oídos atentos nun mundo que ollaba múltiple e con milleiros de culturas, así eran os meus e as miñas estudantes. Claro que eu explicaba desde a verdade e a crenza de que a patria é a lingua.”
Isidro Novo: “É indecente que a Xunta trate de facerlle unha eutanasia ao galego”
Entrevista a Isidro Novo en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH):O idioma galego está a vivir o peor momento da súa xa longa historia?
– Isidro Novo (IN): O idioma galego está nos peores momentos dende os Reis Católicos, que eran uns protoglobalizadores de moito pendello, e así e todo, cuxilitranqueando, a nosa fala chegou ata aquí e ata tivo momentos de esplendor. Pensando na época franquista, eu teño dito, a maneira de arroutada, que o mellor que lle podería pasar ao noso idioma auténtico e natural era que o prohibisen, a ver se desa maneira a xente reaccionaba, emerxía dos mares impávidos, porque o que si está claro é que se un país deixa que lle arrinquen a lingua, que é a súa esencia, quizais é que non merece ser considerado como tal.
– GH: De todos os libros publicados, con tal te sentes máis a gusto, que non identificado?
– IN: Non sabería quedar con un. Sigo tendo boas sensacións cos meus libros de poemas Dende unha nada núa e Esteiro de noites falecidas. E tamén con Carne de can e con estoutro pequeno libro de relatos que acaba de saír, Cabalos do demo e outros invertebrados, mais aproveito a pregunta para declarar un grande sentimento de frustración pola invisibilidade que tivo unha novela miña, Rosa lenta, sen dúbida por tratar o tema erótico, xa que no que toca ao asunto literario eu coido que está nun nivel digno e incluso diría que innovador. A beatería progresista tamén é un problema para resolver neste país.
– GH: Con respecto aos soportes do libro, algún día a “virtualidade” substituirá a beleza real?
– IN: Quizais si, pero visto dende agora o libro de papel aínda deixa un pouso que o outro ten que ganar co tempo. De todas as maneiras eu coido que aínda que a tecnoloxía avance moito no virtual, o formato tradicional vai coexistir cos que veñan durante moitas décadas. Supoño que máis adiante se imporá o audio-libro, que irá moi ben para os lectores vagos e servirá para sacar do paro a actores e rapsodos en paro. (…)”
Francisco X. Fernández Naval: “Nos límites da luz habita a sombra”
Entrevista a Francisco X. Fernández Naval en Galicia Hoxe:
“Galicia Hoxe (GH): Gañar o X Premio de Poesía Fiz Vergara Vilariño foi para ti como unha aventura? Os premios son xogos, loterías?
Francisco X. Fernández Naval (FFN): Supoño que son loterías, aínda que me gusta velos como xogos que traen aparellada, cando ganas, a aventura de todo o que supoñen, dende a sorpresa inicial ata a xente nova que coñeces, dende o acto da entrega ata as presentacións nun ámbito diferente ao procurado por ti cando publicas un libro novo. Neste caso a aventura é maior. Xa fixemos o percorrido polo roteiro do Fiz, con María Casar e Xerardo, percorrido emocional e poético que recomendo, xa escribín sobre iso, e sei que fixen amizade con xente da que antes nada sabía e ademais síntome contento de formar parte dese grupo de ganadores do premio, entre os que hai escritoras e escritores que admiro. (…)
GH: Bater de sombras é un libro ferido, fermoso, delicado… Como lembras o proceso de escrita deste poemario?
FFN: Como xa dixen, todos sentimos ás veces o poder da sombra dentro de nós. Un día do outono do 2008 eu sentín que algo loitaba por asentar en min, algo que afectaba a unha parte do meu ser que eu consideraba libre de perigo e si, sentinme ferido. Podería ter rexeitado ese alento escuro como fago outras veces, pero decidín perseguilo, buscalo e mirarme nos seus ollos. Así naceu o libro. En principio eu fun consciente do que estaba a escribir, pero logo foron xurdindo liñas transversais das que só me decatei ao final. Nesa segunda fase, que me levou por territorios desacougantes, eu fun unha sorte de médium.”
Antón Riveiro Coello: “O abismo das historias”
Antón Fortes: Á sombra dos anacardios
Miguel Anxo Fernán-Vello: “Inmersión lingüística”
Artigo de Miguel Anxo Fernán-Vello en Galicia Hoxe:
“(…) Resulta que, segundo o último informe PISA, os estudantes en Cataluña -onde dende o ano 1983 se leva a cabo de xeito impecábel un modelo educativo de inmersión lingüística- teñen “un nivel superior de coñecemento e dominio das linguas (incluído o castelán, naturalmente) que os do resto do Estado español”, existindo ademais en Cataluña -así o constata o informe PISA- un nivel de compresión lectora en castelán superior ao de moitas comunidades plurilingües. ¿Quen quere dinamitar o progreso democrático, educativo, cultural e humanístico que está a vivir Cataluña? ¿Acaso a Unesco non avala cientificamente o método pedagóxico de inmersión lingüística? Como ben acaba de lembrar Duran i Lleida, até o propio presidente da Comisión da Unión Europea recomendaba non hai moito o sistema lingüístico vixente nas escolas catalás para outros estados membros da UE de características semellantes. Seguiremos reflexionando…”