O Seminario do Consello da Cultura Galega sobre a internacionalización da cultura galega recomenda mudar o sistema de internacionalización da nosa literatura

Desde o Consello da Cultura Galega:
“O pasado mes de xuño, o Consello da Cultura Galega organizou un seminario internacional que analizou a internacionalización da literatura galega hoxe en día, principalmente no mercado editorial inglés. As reflexións desta cita recolléronse nun documento en que se conclúe que estamos no momento ideal para conseguir unha maior visibilización da literatura galega nese ámbito. Pero, segundo este texto, actualmente existen certos atrancos para acadar ese obxectivo: o tecido editorial galego está formado por pequenas e medianas empresas con limitados recursos para o investimento a medio prazo, as editoriais galegas non teñen os dereitos de tradución e os esforzos non responden a unha estratexia comercial senón máis a un compromiso cultural. A internacionalización da literatura galega contemporánea é positiva en canto que incrementa o capital cultural e simbólico pero tamén aumentará o capital económico como resultado de ampliar mercados.
Propostas de acción
As propostas de acción que se recollen neste documento elaborado polas coordinadoras da cita, Olga Castro e Laura Linares, diríxense aos axentes culturais, ao sector editorial e ás administracións públicas, estas últimas, cun peso máis destacado.
No que respecta á Administración, o documento proponse a creación dun organismo independente que se encargue de maneira profesionalizada do traballo de proxección e difusión exterior da lingua e da cultura galegas, incluíndo a promoción do libro por medio da tradución; menciónanse como posibles modelos o Raimon Llull en Cataluña (creado en 2001) ou o Instituto Vasco Etxepare (creado en 2010). Entre as súas posibles funcións salientan ofrecer un catálogo de dereitos e mais crear unha base de datos de editoriais e de tradutoras. Ademais, tamén xestionaría as axudas á tradución que, pola súa vez, deben incorporar melloras (entre elas a simplificación dos trámites das axudas e o aumento do tipo de accións subvencionables). O texto suxire tamén un incremento no apoio ás empresas editoriais galegas para que poidan acudir ás feiras internacionais con bolsas de viaxe e aloxamento e unha caseta colectiva xestionada polas propias editoriais.
As coordinadoras consideran fundamental a implicación doutras entidades ás que tamén propoñen mecanismos de mellora. No que ten que ver coa acción dos axentes culturais, ínstanos á organización doutras xornadas que aborden os desafíos, problemáticas e necesidades doutros axentes claves no proceso de internacionalización, doutros xéneros alén da narrativa e doutros destinos, non exclusivamente o inglés. Con respecto ao sector editorial, propoñen que asuma os dereitos de tradución das obras que publica en galego como primeiro paso para involucrarse logo de maneira activa na promoción exterior do seu catálogo.
Este documento é o resultado dunhas xornadas, que se desenvolveron o pasado mes de xuño, nas que se analizou o contexto de apertura do mercado editorial británico, así como o seu funcionamento. O programa daquela cita artellouse nunha sesión na que expertos das literaturas inglesa e galega falaron do sistema de axudas, das traducións e da situación actual destes sistemas literarios, para dar paso a dous días de obradoiros formativos sectoriais. O evento contou coa colaboración do Centre for Language Research at Aston da Aston University, o Irish Centre for Galician Studies da University College Cork, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e a Asociación Galega de Editoras.
Neste enlace podes consultar os vídeos e fotografías do evento.”

Compostela: Sesión formativa Creación e sector editorial. Estratexias, contratos e traducións

19 de xuño de 2019
Co patrocinio de CEDRO (Centro Español de Derechos Reprográficos)

O 19 de xuño de 2019, entre as 09:30 e as 14:00 horas, no Consello da Cultura Galega (Pazo de Raxoi, 2º andar, Santiago de Compostela), a AELG propón unha sesión formativa sobre Creación e sector editorial. Estratexias, contratos e traducións, impartido por Carlota Torrents, da axencia literaria Asterisc Agents.

A inscrición é gratuíta, mais é preciso facer a reserva no correo electrónico oficina@aelg.org, indicando o nome, apelidos, teléfono de contacto e correo electrónico.

Hai un máximo de 20 prazas, tendo preferencia na inscrición as/os autoras/es socias/os da AELG e/ou CEDRO.

O prazo de inscrición remata o 14 de xuño de 2019.

 

PRESENTACIÓN

Quen escribe faino normalmente para ser lida/o e traducida/o por tantas persoas como sexa posíbel chegar. Mais quen escribe sabe tamén que nin iso é fácil nin está ao alcance de moitas persoas. Non por iso deixará de escribir nin de loitar para chegar a un soño que só se consegue con talento, esforzo e algo de sorte. Con todo, se a esa sorte lle botamos unha man, quizais as posibilidades de conseguir o soño fiquen máis cerca.

Ante a cantidade inxente de rexeitamentos editoriais, hai quen decidiu autopublicarse e autopromocionarse a pesar dos ambiguos resultados, das moitas horas que iso esixe e de que se trata de horas roubadas á escrita. A autopublicación, ademais, soe ter un límite infranqueábel: a tradución a outras linguas. Como conseguilas sen os coñecementos necesarios?

Tamén hai quen ante a posibilidade de publicar nunha editorial comercial faino sen rede, asinando calquera contrato sen apenas lelo ou, mesmo aínda peor, sen contrato algún. Este camiño, máis seguro en canto á difusión, regulación da edición e o seu copyright e tamén máis acolledor, presenta dúas situacións dificilmente solventábeis. Por unha banda, o feito de asinar un mal contrato sen sabelo (se é que se asina algún) e, por outra, a posibilidade de conseguir posíbeis traducións. Mais aínda escollendo este camiño, nin o contrato será seguro nin as traducións fáciles.

Entón, ante este panorama, que pode facer un autor ou autora coa súa obra, sexa ficción ou non ficción? Debería defender mellor os seus dereitos de autoría ante un contrato editorial? Pode ir presentarse ás feiras manuscrito en man? Podería autotraducirse e probar sorte nos mercados? Podería falar cun axente literario? É evidente que hoxe en día hai máis vías que nunca para conseguir publicar unha obra, mais iso aumenta proporcionalmente a competencia. E é igual de evidente que nun mundo globalizado debería ser máis fácil chegar á outra beira do planeta, aínda que, xustamente por ser globalizado, a diversidade desaparece e todos somos mainstream.

 

Con esta formación preténdese:

– Dar ferramentas a quen escribe para defenderse dentro do sector editorial.

– Explicar os coñecementos básicos para entender un contrato.

– Entender os dereitos da/o autor/a e as súas obrigas coa editora.

– Entender que pode agardar do sector e que non.

– Entender que un/ha autor/a non debería ir ás feiras profesionais do libro.

– Aprender que mecanismos ofrece o sector para autoras/es que desexen internacionalizar a súa traxectoria.

 

QUEN IMPARTE O SEMINARIO

Carlota Torrents. Axente literaria. Asterisc Agents.

Estivo vinculada ao mundo dos libros e a cultura desde sempre. Traballou en varias casas editoriais e foi directora en Eumo Editorial.

Como xestora cultural traballou na Institució de las Lletres Catalanes, desde onde participou en campañas como O Ano do Libro e a Lectura en 2005 ou Cara a Frankfurt en 2007, entre outras. Foi cocreadora da plataforma de lectura máis popular en catalán, “Què llegeixes?” e actualmente é subdirectora do Máster en Edición da BSM_UPF, do que foi alumna.

En 2016, e despois de 8 anos na axencia literaria de Silvia Bastos e unha breve estadía en Carmen Balcells, montou xunto con Natàlia Berenguer a súa propia axencia: Asterisc Agents.

 

A QUEN VAI DIRIXIDO O SEMINARIO

Esta sesión formativa vai dirixida escritoras e escritores que desexen:

–  Ampliar o seu coñecemento do sector editorial.

– Mellorar a aproximación á edición para tratar de publicar a súa obra.

– Xestionar persoalmente a negociación ante unha contratación editorial.

– Entender usos e costumes do sector.

 

OBXECTIVOS DO CURSO

– Ter unha visión máis profunda e real dos diferentes axentes e escenarios do sector editorial.

– Ter unha base sobre a que reflexionar sobre os seus obxectivos como autor/a

– Adquirir unha visión estratéxica para contactar coas editoriais.

– Familiarizarse cos conceptos básicos dun contrato de edición.

– Afrontar a negociación dun contrato editorial con maior seguridade.

 

ESTRUTURA DO SEMINARIO

Primeira parte: CREACIÓN. BUSCA DE EDITORA

Por onde comezar.

1. Panorama editorial actual. Unha dose de realismo.

2. Vender a miña obra:

1. Por que a editora me tería que querer publicar?

Contextualización e realidade editorial.

2. Que escribín? Cal é o meu obxectivo: publicar ou construír un proxecto editorial e unha carreira sólida?

§   Cal é a miña achega ao panorama editorial?

§   Que distingue a miña obra de outra publicada recentemente?

§   Podo competir con outras/os autoras/es que hoxe publican?

§   Que quero: escribir ou ser escritor/a?

3. O pitch: a chave para vender a miña obra.

– A carta de presentación: como conseguir a atención da editora.

– A escolla de editoriais: Que están buscando as editoras? O meu libro encaixa no seu catálogo? Cabeza de rato ou cola de león?

4. Xa conseguín publicar. E agora que?

– Mercado galego/estatal: difusión da obra.

– Mercado internacional: as traducións

– Como manexar os propios dereitos de tradución.

– É a axencia literaria unha opción?

– Feiras e salóns.

– Becas e estancias para escritoras/es.

 

Segunda parte: CONTRATACIÓN EDITORIAL

Unha aproximación.

– Conceptos e principios básicos.

– Que é negociábel e que non?

– Dereitos e obrigas.

 

Terceira parte: O OBRADOIRO

Como negociar mellor un contrato.

Como afrontar unha negociación contractual.

No obradoiro pode participarse de maneira activa ou como observador/a, aínda que se recomenda á persoa participante vir con gañas de participar.

O obradoiro está pensado especialmente para aquelas/es que non negociaron xamais un contrato (aínda que asinasen moitos).

 

Práctica

– Presentaranse situacións distintas e roles varios para que as persoas participantes poidan experimentar o máximo de situacións.

– Estudaranse as posíbeis solucións de negociación ante unha mesma realidade.

 

 

FORMATO DO SEMINARIO

 

Duración: 4 horas e media con pausa de media hora, repartida en 15 min.

 

1h 30min

 

1ª parte: Creación e busca de editora

 

Pausa: 15 min

 

1h 30min

 

2ª parte: Contratación editorial

 

Pausa: 15 min

 

1 h

 

3ª parte: Obradoiro. Como negociar mellor un contrato

A Xornada A internacionalización da literatura galega en tradución ao inglés: novas oportunidades perante un mercado editorial en apertura, organizada polo Consello da Cultura Galega baixo a coordinación de Olga Castro, Laura Linares e Dolores Vilavedra, e que terá lugar o luns, 17 de xuño de 2019, no Consello da Cultura Galega en Santiago de Compostela. O encontro conta coa colaboración da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, a Asociación Galega de Editoras, CEDRO, o Centre for Language Research at Aston, Aston University, e o Irish Centre for Galician Studies, University College Cork.

– O mercado editorial en inglés caracterizouse durante décadas por ser moi pechado e outorgarlle un espazo reducido ás traducións desde outras linguas. Un informe encargado polo organismo Literature Across Frontiers desvelou que entre o 1990 e o 2012 a literatura traducida ocupou derredor do 3 por cento do mercado editorial en Irlanda e Gran Bretaña. No entanto, a situación parece estar a mudar nos últimos anos. Informes máis recentes apuntan cara a unha tendencia aperturista á tradución por parte das editoriais británicas, especialmente na narrativa chegada doutras linguas europeas. Dentro delas, semella haber un interese particular naquelas literaturas máis pequenas, entendidas como as escritas en linguas pouco traducidas, mais que dependen da tradución para chegaren a un público internacional. Neste cambio de tendencia ten moito que ver o labor de organismos como o English PEN Translate, Literature Across Frontiers ou Literature Ireland, pero tamén o auxe e proliferación de novos proxectos editoriais independentes, ávidos por darlle unha cada vez maior cabida á tradución, que de feito están a se converteren en auténticos pioneiros do activismo en tradución ao inglés.

– Partindo desta nova situación de aperturismo no contexto británico e irlandés, estas xornadas tratan de explorar novas oportunidades para a internacionalización da literatura galega no mercado anglosaxón. Este novo encontro iniciarase o luns, 17 de xuño, cunha xornada estruturada nun formato de mesas de debate en interacción co público que busca fomentar o diálogo entre as/os distintos axentes implicados, identificar novas estratexias de acción, promocionar sinerxías entre contextos académicos e iniciativas editoriais británicas e galegas e mellorar o entendemento cos organismos públicos encargados do fomento da tradución da literatura galega.

– As mesas de debate complementaranse con obradoiros formativos (martes 18 de xuño e mércores 19 de xuño), especificamente dirixidos ás editoriais galegas e ás escritoras e escritores galegos, organizados en colaboración coa Asociación Galega de Editoras (AGE) e a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) respectivamente.

– En definitiva, esta actividade resultará de interese a tradutoras/es literarios que queiran traballar co mercado anglosaxón, a escritoras/es galegos que queiran internacionalizar a súa obra, a axentes literarias/os, a editoriais galegas con obra para vender, a persoal da Administración que traballe no eido da promoción literaria e cultural, a estudosas/os das políticas de tradución e, en xeral, a persoas con interese na literatura galega e na súa tradución. Para isto contaremos coa participación de Ana Luna (Grupo Bitraga, Uvigo), Manuela Palacios (USC), Richard Mansell (University of Exeter), Silvia Montero (Grupo Bitraga, Uvigo), Laura Linares (University College Cork), Ondrej Vimr (University of Bristol), Martin Veiga (University College Cork), Cristina Rubal (Xunta de Galicia), Olga Castro (Aston University), Clive Boutle (Francis Boutle Publishing), Stefan Tobler (And Other Stories), Susie Wild (Parthian Books) e Henrique Alvarellos (AGE). Os obradoiros formativos os días 18 e 19 de xuño  estarán impartidos por Carlota Torrents (axencia literaria Asterisc).

Aquí pode consultar o PROGRAMA.

Neste enlace pode facer a súa INSCRICIÓN para a xornada de debate do día 17 de xuño.

A inscrición para os obradoiros formativos os días 18 e 19 de xuño corren a cargo da Asociación Galega de Editoras (s.tecnica@editorasgalegas.gal) e Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (oficina@aelg.org). Para asistir a estes obradoiros é necesario que as persoas interesadas se poñan en contacto coa entidade correspondente nos correos sinalados.

Na xornada haberá servizo de interpretación simultánea ao inglés e tamén desde o inglés ao galego.

Cambados: Xornada Vocacións e ideais de Plácido Castro

Desde o Consello da Cultura Galega:
“Plácido Castro (1902-1967) é un dos símbolos máis sobranceiros do universalismo galeguista. Pola súa orixe e a súa formación, foi unha rara avis no galeguismo dos anos trinta. Humanista, anglófilo e erudito, ao longo da súa vida desenvolveu tres vocacións principais: a tradución, o xornalismo e o compromiso político con Galicia.
Na súa traxectoria son de grande importancia os períodos británicos. O primeiro discorreu na súa nenez e mocidade e influíu na súa formación humanista e intelectual. O Plácido de “sólida cultura e fondas inquedanzas”, como recoñecían os seus coetáneos, acreditouse como un admirador do respecto dos británicos pola identidade, radicando nesa actitude de autoaprecio a principal forza do seu espírito. Na rica vida cultural da súa contorna, Plácido desenvolveu as súas arelas polas artes, o teatro, a música, a poesía etc., que conservaría ao longo de toda a súa vida.
A segunda etapa británica discorreu tras a Guerra Civil. Os camiños da vida levaron de volta a Plácido a Londres, onde colaborou varios anos coa BBC, sen perder o contacto con Galicia. Dende alí participou nos primeiros programas en galego do mundo da radiodifusión e tamén nos emitidos en español e inglés, ao tempo que mantiña a colaboración con algúns outros medios estranxeiros.
O universalismo é a chave que permite acceder ao seu pensamento, quizais un dos máis estruturados do galeguismo de comezos do século pasado. Plácido non é só universalista por convicción política, senón porque ese é o seu xeito de existencia, fondamente interiorizado e derramado en todos os ámbitos. Desde Londres ou O Salnés, Plácido apostou sempre por modelos de modernización de Galicia que preservasen o noso contorno e fixesen da nosa forma de ser e de estar un patrimonio universal.
Esta xornada, organizada pola Comisión de Acción Exterior do Consello da Cultura Galega e o Concello de Cambados, en colaboración coa Fundación Plácido Castro, e coordinada por Xulio Ríos, pretende afondar nos tres eixes que marcaron a vida de Plácido Castro: tradución, xornalismo e universalismo.

PROGRAMA

Centro ExpoSalnés
Paseo da Calzada, s/n
36630 Cambados
22 de febreiro

16:00 horas
Inauguración
Rosario Álvarez, presidenta do Consello da Cultura Galega
Fátima Abal Roma, alcaldesa de Cambados
Xulio Ríos, coordinador da Comisión de Acción Exterior do CCG
16:20 horas
Plácido Castro e a tradución
Modera: Xulio Ríos
Laura Linares, Irish Research Council Government of Ireland Postgraduate Scholar
María Jesús Lorenzo Modia, catedrática de Filoloxía Inglesa, Universidade da Coruña
17:20 horas
Pausa
17:45 horas
Plácido Castro e o xornalismo
Modera: María Jesús Lorenzo Modia
César Lorenzo, xornalista e editor de Biosbardia
Luís Álvarez Pousa, xornalista e director de Tempos Novos
18:30 horas
Plácido Castro e o universalismo
Modera: Laura Linares
Xulio Ríos, coordinador da Comisión de Acción Exterior do CCG
Rubén Camilo Lois González, catedrático de Xeografía, Universidade de Santiago de Compostela
19:30 horas
Clausura

A inscrición pode facerse aquí.”

Laura Linares Fernández: “Todas as facetas de Plácido Castro xiran arredor da dignificación do galego”

Entrevista a Laura Linares en La Voz de Galicia:
“A figura do mestre de inglés de moitos vilagarciáns volve o xoves 12 a actualidade na súa vila natal, Corcubión, coa presentación na Capela do Pilar (19.30 horas) do libro Verbas Atlánticas. Poesía inglesa, escocesa e irlandesa traducida por Plácido Castro. A tradutora Laura Linares Fernández (Vigo, 1987), que fixo un máster en Cork (Irlanda) sobre o traballo do escritor, editor, xornalista e galeguista, encargouse da edición deste volume publicado pola Fundación Plácido Castro recompilando os poemas e ocupándose da introdución. Canda ela hoxe estarán a presidenta da entidade, Susi Castro; o seu director, Xulio Ríos, e o concelleiro de Cultura de Corcubión, José A. Louro.
– La Voz de Galicia: ¿Cal foi o seu papel nesta obra?
– Laura Linares: Son a editora realmente porque os autores son os propios poetas irlandeses, ingleses e demais que crearon eses poemas, ademais o protagonista principal é o tradutor, Plácido Castro, un intelectual moi importante de primeiros e mediados do século XX. El fixo estas traducións e moitas outras para dignificar a lingua galega e promocionar a idea de que era unha lingua ben válida para a literatura, a poesía e todo o que quixéramos. O meu traballo foi compilar os poemas, porque moitos deles aínda non foran publicados nunca e recoller os que si apareceran en diferentes medios e facer un pequeno estudo de introdución para que a xente entenda un pouco de onde veñen eses poemas, de onde vén o galego de Plácido Castro e cales eran as súas intencións con estas traducións. (…)”

Entrevista de Laura Liñares a Xavier Queipo

Entrevista Xavier Queipode Laura Liñares a Xavier Queipo en Galego en Cork:
“(…) – Laura Liñares (LL): Hai uns días estiveches en Cork falando de escritura creativa e das vantaxes dos exercicios de estilo para os escritores. Coidas que sería interesante que os estudantes de linguas fixesen exercicios similares para mellorar o seu nivel?
– Xavier Queipo (XQ): Eu non estou moi a prol da separación de ciencias e letras, e daquela coido en pensar que a experimentación é sempre necesaria para avanzar no coñecemento. Cando de estudar una lingua se trata e se se quere avanzar alén do nivel básico de comunicación o feito de facer exercicios axuda a acadar un maior dominio da lingua que se estuda (como diría eu esto mesmo se fose un neno?, como podería describir o mesmo sentimento dun xeito romántico?, ou funcionarial?, ou técnico?, ou sintético?). De seguro que hai moitos manuais que eu non coñezo, pois sempre fixen estes exercicios de xeito intuitivo, mais se cadra podería recomendar os Exercicios de estilo de Raymond Queneau, que se ben están orixinalmente en francés, xa foron traducidos a moitas linguas, entre elas o castelán, o galego (en edicións Xerais de Galicia) e mais en inglés (Exercises in Style, by Raymond Queneau – Oneworld Classics)
– LL: No seminario sobre a tradución do Ulysses comentaches que non poderás volver escribir do mesmo xeito despois de lelo e traducilo. Cres que traducir a Joyce mudou tamén a túa visión de Irlanda? Como foi a túa experiencia en Cork?
– Xavier Queipo (XQ): En Joyce, en Faulkner, en Cortázar, en Kafka, en Musil, en García Márquez, en Borges e en tantos outros está a esencia de literatura, a exploración da complexidade do mundo. Nese sentido un non é o mesmo logo de ler as grandes obras deses escritores xeniais. Polo meu traballo vistei Irlanda unha ducia de ocasións na última década do século XX e mesmo convivína bordo dunha fragata irlandesa durante un mes enteiro, patreullando polas augas de Terranova. Logo vistaría por razón literarias (dúas vistas a Cork) ou peroais (dúas visitas a Dublin e unha a Galway e Connemara) xa no século XXI. Joyce presenta unha visión da Irlanda do inicio do século XX e nese sentido o que me revelou foi a esencia dun país que xa non existe, que estaba baixo o dominio imperial dos ingleses e que vivía na miseria ética e o oscurantismo da dependencia do poder central. Por sorte, ese perídodo pasou, mais quedan trazas dese pasado e Joyce axudou pois na comprensión de como esa dependencia puido influír na historia posterior de Irlanda logo da súa independencia. (…)”