Artigo
de Irene Pin en Nós Diario:
“A musicóloga suíza Dorothé Schubarth chegou de ferias á Galiza por volta de 1978, coa intención de coñecer a nosa música popular. O que ía ser unha estadía breve transformouse en anos de pescudas e viaxes polo territorio que darían lugar, en 1984, á publicación, xunto a Antón Santamarina, do Cancioneiro popular galego.
Sete volumes froito dun intenso traballo de recollida, análise e clasificación das cantigas tradicionais manteñen vixente o valor desta obra, considerada aínda a día de hoxe a biblia da lírica de tradición oral galega, o máis amplo repertorio musical popular. Un traballo só posíbel grazas aos testemuños das persoas depositarias de todo ese saber popular que tiveron a ben partillar coa investigadora.
Esas son as auténticas protagonistas de Dorothé na vila, un documental que, actualmente en fase de montaxe, está a piques de ver a luz, respaldado co premio Luísa Villalta á promoción da igualdade. Tres son as súas promotoras: Olaia Tubío, Rubén Gasalla e Alejandro Gándara, cuxo interese pola música tradicional bebe da práctica de pandeireta e baile a nivel amador.
En parte, xa traballaran asuntos como a transmisión do patrimonio oral ou os roles de xénero en proxectos previos como Punto e volta. Porén, quedaron coa idea de realizar un documental sobre a situación da música tradicional, mais “era unha idea un pouco vaga, non tiñamos un fío claro nin sabiamos moi ben que queriamos contar”, explica a Nós Diario o propio Gándara.
Foi daquela cando ouviron falar dunhas historias que arrodeaban as gravacións que fixera Schubarth. “Nós coñeciamos o nome de Dorothé, pero practicamente non sabiamos nada dela”, confesa. A raíz daqueles relatos, comezaron a preguntar a persoas que foron recoller. Saían teorías e rumores, “pero sábese moi pouco de por que veu aquí”, explica misterioso o realizador.
Entón acudiron ao propio Cancioneiro, un documento que de entrada impresiona, pois non é un texto doado de comprender. Todo era eminentemente musicolóxico: un sistema de clasificación temático e musical, comparación de variantes de melodías, clasificación de xéneros da música de tradición oral… En xeral, botaban en falta a pegada máis humana.
“Nas letras si que transcenden elementos de como vive a xente que canta, pero botabamos de menos coñecer máis”, comenta Gándara. Tampouco nas gravacións, que consultaron no Arquivo do Patrimonio Oral da Identidade (APOI) do Museo do Pobo Galego —polo fondo compromiso da musicóloga con facer accesíbel o seu traballo—, hai conversas, senón que se focan no musical. Investigando, Tubío, Gándara e Gasalla descubrirían que hai detrás moitas historias, fermosas ou duras, que merecían ser contadas. E até aquí podemos ler.
“Tivemos bastantes complicacións no camiño, que tamén aparecen reflectidas” nun resultado final que se debulla en primeira persoa. Iso si, “o documental non vai ser super divulgativo, sobre como é o cancioneiro e o traballo científico, senón que se centra nunha serie de viaxes e experiencias das que foi gravada”, advirte Gándara. Da acción ineludíbel da escolla, elas ficaron coa parte máis emocional, máis humana, máis social.
Pórlle face a estas persoas non sempre foi doado. Schubarth, moi rigorosa no seu traballo, deixou escritos os seus nomes, idades, lugares de procedencia… “Ás veces hai notas que che contan un pouquiño de como puideron ser as gravacións, pequenos detalles cos que quedou ela”, engade Gándara. Foron eses apuntamentos os que lles chamaron a atención para pór o foco nesta historia.
“Podes imaxinar que moita xente hoxe en día xa non está, pero algunha fomos atopando”, confirma. A primeira, que aparece no teaser, é Vitorina de Vilar de Parada, unha cantareira da zona de Carnota. O documental outorga especial importancia ao proceso de relación coas entrevistadas, moitas delas mulleres. Ademais, colgarán outros vídeos de xente que traballou co cancioneiro, explicando aspectos máis técnicos para enmarcar o traballo de Dorothé.”
Arquivos da etiqueta: Premio Luísa Villalta a iniciativas normalizadoras
IX Premio Luísa Villalta a iniciativas normalizadoras
1. OBXECTIVOS
O Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña, o Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela e a Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, convocan o IX Premio Luísa Villalta a Iniciativas Normalizadoras cos seguintes obxectivos:
– Desenvolver iniciativas innovadoras, relacionadas coa planificación e a normalización lingüística, creadas por persoas e/ou grupos que pertencen ao ámbito universitario.
– Elaborar propostas que presenten rigorosidade planificadora e normalizadora para incentivar, deste xeito, a investigación nos ámbitos da sociolingüística e da planificación lingüística.
– Promover a reflexión e a implicación da comunidade universitaria galega a respecto da situación da nosa lingua dentro das súas institucións e no contorno en que se desenvolven as súas actividades.
– Aproveitar as potencialidades técnicas e científicas e os recursos humanos existentes nas tres universidades, así como outros recursos externos a elas.
2. PARTICIPANTES
O concurso está dirixido a todos os membros da comunidade universitaria galega (Universidade da Coruña, Universidade de Santiago de Compostela e Universidade de Vigo), así como aos seus respectivos centros adscritos. Poderanse presentar todas aquelas persoas que o desexaren de xeito individual ou en grupos. Coa constitución de equipos preténdese favorecer a participación dos colectivos que teñen entre os seus obxectivos pular pola normalización do galego, como as comisións de normalización lingüística, as asociacións estudantís etc. Dadas as características do concurso fica excluído de participar todo o persoal que traballe nos servizos lingüísticos destas tres institucións.
3. CARACTERÍSTICAS DA INICIATIVA
O premio consta de dúas modalidades:
a) Premiarase o deseño dunha campaña normalizadora que desenvolva unha iniciativa orixinal que teña como obxectivo fomentar o uso do galego no ámbito universitario.
A iniciativa poderá presentar enfoques diferentes dependendo de cales foren os ámbitos de aplicación, os obxectivos que se perseguiren, os destinatarios a que for dirixida a acción etc. Neste sentido, é posible ben deseñar unha campaña dinamizadora para un centro en concreto de calquera dos existentes nas tres universidades galegas, de modo que se oriente cara a un ámbito de coñecemento específico (informática, dereito, ciencia, deporte etc.) ou ben deseñar unha campaña dinamizadora para as tres universidades galegas que se poida desenvolver simultaneamente ou non.
En todas as campañas poderá procurarse a implicación de institucións, asociacións e organismos alleos ás universidades que teñan como unha das súas responsabilidades o fomento da lingua galega así como doutras entidades que se puideren implicar dalgún xeito no proceso normalizador.
A campaña que se propuxer debe ter uns destinatarios concretos, débese saber onde se pretende actuar, e sobre todo que se espera obter con ela, cales son os obxectivos. Para iso o documento en que se recolla deberá contar, cando menos, coas seguintes epígrafes:
– O punto de partida onde figure a situación do galego no ámbito en que se centrar: referencias ao status legal da lingua nese ámbito, utilización de diagnoses e análises previas se as houber, grao de coñecemento do medio sobre o que se vai traballar, ter en conta o traballo previo de tipo normalizador feito no mesmo ámbito etc.
– Os obxectivos que se perseguen: explicación do que se pretende e reflexión sobre a súa conveniencia, nomeadamente sobre os obxectivos que se perseguen e sobre a importancia que tería de se cumpriren estes así como sobre a repercusión que poderían acadar.
– A metodoloxía: análise dos procedementos e estratexias que se van seguir para acadar os obxectivos que se perseguen, cunha breve reflexión sobre a metodoloxía escollida e a súa conveniencia.
– As actividades que se pretenden desenvolver: descrición das actividades concretas que se han desenvolver e especificación da súa relevancia dentro dos obxectivos que pretende conseguir a campaña.
– A planificación temporal da campaña: configuración dun calendario de execución da campaña o máis detallado que for posible.
– As persoas implicadas e persoas a que implica: relación de persoas as que vai dirixida a campaña, así como as diferentes actividades (no caso de variaren), así como a relación de persoas ou axentes normalizadores que se han implicar no seu desenvolvemento.
– A estimación orzamentaria para o desenvolvemento da campaña: deberase presentar unha estimación orzamentaria o máis axustada posible á realidade, co que se poden incluír memorias económicas con base nuns orzamentos previos.
b) Premiarase unha idea para a promoción do galego que explique razoadamente unha proposta cuxo obxectivo for fomentar o uso do galego no ámbito universitario. A entrega desta iniciativa constará obrigatoriamente dun pequeno informe razoado sobre a idea que se presenta, a súa motivación, os seus obxectivos e a súa incidencia social. Poderá acrecentarse este informe con calquera material e/ou soporte que complemente, reforce ou desenvolva a iniciativa xa fundamentada previamente.
Os criterios que rexerán nesta modalidade son os seguintes:
– As posibilidades reais de se pór en práctica e a súa capacidade de incidencia social.
– A coordinación entre distintos axentes dinamizadores: colaboración entre distintos departamentos, servizos, institucións etc., e sobre todo que se poida contar co apoio dun amplo tecido social.
– A multidisciplinaridade e o carácter transversal do proxecto.
– A novidade e a orixinalidade da iniciativa.
Para alén destes criterios básicos, valoraranse tamén o aproveitamento dos recursos humanos e económicos e a calidade lingüística que presentaren os materiais no seu conxunto, tanto no informe obrigatorio como naqueles materiais e/ou soportes que complementaren a proposta.
4. TRAMITACIÓN
As solicitudes presentaranse a través do Rexistro Xeral das tres universidades e dirixiranse ao Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña, ao Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela ou á Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo.
Deberanse presentar dous sobres:
O primeiro sobre, que deberá estar pechado, incluirá a campaña de promoción do idioma ou a idea para a promoción do galego, en papel e en versión electrónica (formato word ou pdf).
No anverso deste sobre figurarán os datos que seguen:
1. Lema do traballo.
2. A denominación do premio: IX Premio Luísa Villalta a Iniciativas Normalizadoras.
3. A modalidade a que se concorre: a) deseño dunha campaña normalizadora; b) idea para a promoción do galego.
No segundo sobre, que se deberá entregar tamén pechado e baixo o mesmo lema escrito no anverso, incluirase a identidade e os datos académicos completos da/s persoa/s participante/s ou do colectivo, así como un teléfono e un correo electrónico de contacto. Deberá, asemade, achegarse unha fotocopia do DNI/NIF/CIF.
5. PRAZO DE PRESENTACIÓN
O prazo fixado para a presentación de solicitudes será até as 14:00 h. do día 9 de novembro de 2012.
6. PREMIOS
Concederase un único premio por modalidade e o xurado poderá deixar deserta unha ou as dúas modalidades de xulgar que os traballos presentados non responden aos criterios que se indican nesta convocatoria.
A dotación económica será a seguinte:
Modalidade a) Deseño dunha campaña normalizadora:
2 000 € para a persoa ou grupo de persoas que a elaboraren.
Modalidade b) Premio a unha idea para a promoción do galego:
1 000 € para a persoa ou grupo de persoas que a elaboraren.
Por outra parte, as tres universidades valorarán desenvolver a campaña que resultar gañadora ao ano seguinte ao da resolución do premio (ou ben en anos posteriores).
Os dereitos que derivaren do seu uso serán propiedade das institucións organizadoras.
No caso de que, definitivamente, a campaña gañadora se executar, as institucións organizadoras poderán consultar a persoa ou as persoas gañadoras ou requirir a súa participación voluntaria.
A dotación destes premios financiarase con cargo á aplicación orzamentaria 9855.9995.422D.480.08 (Premios. Servizo Normalización Lingüística).
7. SELECCIÓN
O xurado estará composto polas seguintes persoas:
a) Manuel Bermúdez Blanco, responsable de Área de Asesoramento do Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela.
b) María Dolores Candedo Gunturiz, profesora da UDC e presidenta de Nova Escola Galega.
c) Beatriz Corral Sánchez, gabinete da Secretaría Xeral de Política Lingüística.
d) Cristina Rodríguez Ricart, técnica da Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo.
e) Goretti Sanmartín Rei, directora do Servizo de Normalización Lingüística.
8. RESOLUCIÓN
A resolución do xurado será inapelable e terá lugar dentro dos 20 días seguintes a que finalice o prazo de entrega de solicitudes.
A data do acto de entrega do premio publicarase oportunamente e coa debida antelación.
Convocado o VIII Premio Luísa Villalta a iniciativas normalizadoras
1. OBXECTIVOS
O Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña, o Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela e a Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, convocan o VIII Premio Luísa Villalta a Iniciativas Normalizadoras cos seguintes obxectivos:
– Desenvolver iniciativas innovadoras, relacionadas coa planificación e a normalización lingüística, creadas por persoas e/ou grupos que pertencen ao ámbito universitario.
– Elaborar propostas que presenten rigorosidade planificadora e normalizadora para incentivar, deste xeito, a investigación nos ámbitos da sociolingüística e da planificación lingüística.
– Promover a reflexión e a implicación da comunidade universitaria galega a respecto da situación da nosa lingua dentro das súas institucións e no contorno en que se desenvolven as súas actividades.
– Aproveitar as potencialidades técnicas e científicas e os recursos humanos existentes nas tres universidades, así como outros recursos externos a elas.
2. PARTICIPANTES
O concurso está dirixido a todos os membros da comunidade universitaria galega (Universidade da Coruña, Universidade de Santiago de Compostela e Universidade de Vigo), así como aos seus respectivos centros adscritos. Poderanse presentar todas aquelas persoas que o desexaren de xeito individual ou en grupos. Coa constitución de equipos preténdese favorecer a participación dos colectivos que teñen entre os seus obxectivos pular pola normalización do galego, como as comisións de normalización lingüística, as asociacións estudantís etc. Dadas as características do concurso fica excluído de participar todo o persoal que traballe nos servizos lingüísticos destas tres institucións.
3. CARACTERÍSTICAS DA INICIATIVA
O premio consta de dúas modalidades:
a) Premiarase o deseño dunha campaña normalizadora que desenvolva unha iniciativa orixinal que teña como obxectivo fomentar o uso do galego no ámbito universitario. A iniciativa poderá presentar enfoques diferentes dependendo de cales foren os ámbitos de aplicación, os obxectivos que se perseguiren, os destinatarios a que for dirixida a acción, etc. Neste sentido, é posible ben deseñar unha campaña dinamizadora para un centro en concreto de calquera dos existentes nas tres universidades galegas, de modo que se oriente cara a un ámbito de coñecemento específico (informática, dereito, ciencia, deporte etc.) ou ben deseñar unha campaña dinamizadora para as tres universidades galegas que se poida desenvolver simultaneamente ou non.
En todas as campañas poderá procurarse a implicación de institucións,asociacións e organismos alleos ás universidades que teñan como unha das súas responsabilidades o fomento da lingua galega así como doutras entidades que se puideren implicar dalgún xeito no proceso normalizador. A campaña que se propuxer debe ter uns destinatarios concretos, débese saber onde se pretende actuar, e sobre todo que se espera obter con ela, cales son os obxectivos. Para iso o documento en que se recolla deberá contar, cando menos, coas seguintes epígrafes:
– O punto de partida onde figure a situación do galego no ámbito en que se centrar: referencias ao status legal da lingua nese ámbito, utilización de diagnoses e análises previas se as houber, grao de coñecemento do medio sobre o que se vai traballar, ter en conta o traballo previo de tipo normalizador feito no mesmo ámbito, etc.
– Os obxectivos que se perseguen: explicación do que se pretende e reflexión sobre a súa conveniencia, nomeadamente sobre os obxectivos que se perseguen e sobre a importancia que tería de se cumpriren estes así como sobre a repercusión que poderían acadar.
– A metodoloxía: análise dos procedementos e estratexias que se van seguir para acadar os obxectivos que se perseguen, cunha breve reflexión sobre a metodoloxía escollida e a súa conveniencia.
– As actividades que se pretenden desenvolver: descrición das actividades concretas que se han desenvolver e especificación da súa relevancia dentro dos obxectivos que pretende conseguir a campaña.
– A planificación temporal da campaña: configuración dun calendario de execución da campaña o máis detallado que for posible.
– As persoas implicadas e persoas a que implica: relación de persoas as que vai dirixida a campaña, así como as diferentes actividades (no caso de variaren), así como a relación de persoas ou axentes normalizadores que se han implicar no seu desenvolvemento.
– A estimación orzamentaria para o desenvolvemento da campaña: deberase presentar unha estimación orzamentaria o máis axustada posible á realidade, co que se poden incluír memorias económicas con base nuns orzamentos previos.
b) Premiarase unha idea para a promoción do galego que explique razoadamente unha proposta cuxo obxectivo for fomentar o uso do galego no ámbito universitario. A entrega desta iniciativa constará obrigatoriamente dun pequeno informe razoado sobre a idea que se presenta, a súa motivación, os seus obxectivos e a súa incidencia social. Poderá acrecentarse este informe con calquera material e/ou soporte que complemente, reforce ou desenvolva a iniciativa xa fundamentada previamente. Os criterios que rexerán nesta modalidade son os seguintes:
– as posibilidades reais de se pór en práctica e a súa capacidade de incidencia social,
– a coordinación entre distintos axentes dinamizadores: colaboración entre distintos departamentos, servizos, institucións etc., e sobre todo que se poida contar co apoio dun amplo tecido social,
– a multidisciplinaridade e o carácter transversal do proxecto,
– a novidade e a orixinalidade da iniciativa.
Para alén destes criterios básicos, valoraranse tamén o aproveitamento dos recursos humanos e económicos e a calidade lingüística que presentaren os materiais no seu conxunto, tanto no informe obrigatorio como naqueles materiais e/ou soportes que complementaren a proposta.
4. TRAMITACIÓN
As solicitudes presentaranse a través do Rexistro Xeral das tres universidades e dirixiranse ao Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña, ao Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela ou á Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. Deberanse presentar dous sobres:
O primeiro sobre, que deberá estar pechado, incluirá a campaña de promoción do idioma ou a idea para a promoción do galego, en papel e en versión electrónica (formato word ou pdf). No anverso deste sobre figurarán os datos que seguen:
1.º o lema do traballo
2.º a denominación do premio: VIII Premio Luísa Villalta a Iniciativas Normalizadoras
3.º a modalidade a que se concorre: a) deseño dunha campaña normalizadora; b) idea para a promoción do galego.
No segundo sobre, que se deberá entregar tamén pechado e baixo o mesmo lema escrito no anverso, incluirase a identidade e os datos académicos completos da/s persoa/s participante/s ou do colectivo, así como un teléfono e un correo electrónico de contacto. Deberá, asemade, achegarse unha fotocopia do DNI/NIF/CIF.
5. PRAZO DE PRESENTACIÓN
O prazo fixado para a presentación de solicitudes será até as 14:00 h do día 10 de novembro de 2011.
6. PREMIOS
Concederase un único premio por modalidade e o xurado poderá deixar deserta unha ou as dúas modalidades de xulgar que os traballos presentados non responden aos criterios que se indican nesta convocatoria.
A dotación económica será a seguinte:
Modalidade a) Deseño dunha campaña normalizadora: 3000 € para a persoa ou grupo de persoas que a elaboraren.
Modalidade b) Premio a unha idea para a promoción do galego: 1500 € para a persoa ou grupo de persoas que a elaboraren.
Por outra parte, as tres universidades valorarán desenvolver a campaña que resultar gañadora ao ano seguinte ao da resolución do premio (ou ben en anos posteriores). Os dereitos que derivaren do seu uso serán propiedade das institucións organizadoras. No caso de que, definitivamente, a campaña gañadora se executar, as institucións organizadoras poderán consultar a persoa ou as persoas gañadoras ou requirir a súa participación voluntaria. A dotación destes premios financiarase con cargo á aplicación orzamentaria 9890.9995.422D.480.08 (Premios Normalización Lingüística).
7. SELECCIÓN
O xurado estará composto polas seguintes persoas:
a) Paulo Cabral Pedreira, director da Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo.
b) Valentina Formoso Gosende, coordinadora xeral da Coordinadora Galega de Equipos de Normalización e Dinamización Lingüística.
c) Xusto A. Rodríguez Río, responsable de Área de Terminoloxía do Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela.
d) Cristina Rubal González, subdirectora xeral de Planificación e Dinamización Lingüística.
e) Goretti Sanmartín Rei, directora do Servizo de Normalización Lingüística.
8. RESOLUCIÓN
A resolución do xurado será inapelable e terá lugar dentro dos 20 días seguintes a que finalice o prazo de entrega de solicitudes. A data do acto de entrega do premio publicarase oportunamente e coa debida
antelación.
A Coruña, 30 de xuño de 2011.
O vicerreitor de Cultura e Comunicación
Luís Caparrós Esperante.
VII Premio Luísa Villalta a iniciativas normalizadoras
O Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña, o Servizo de Normalización Lingüística da Universidade de Santiago de Compostela e a Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo, en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística, convocan o VII Premio “Luísa Villalta” a Iniciativas Normalizadoras, dirixido ao conxunto do sistema universitario galego, ben a título individual, ben á constitución de equipos caso das comisións de normalización lingüística ou asociacións estudantís. Estabelécense dous premios: un de 3000 euros ao deseño dunha campaña normalizadora que desenvolva unha iniciativa orixinal que teña como obxectivo fomentar o uso do galego no ámbito universitario, e outro de 1500 euros a unha idea para a promoción do galego que de xeito razoado explique unha proposta cuxo obxectivo for o fomento da lingua galega no ámbito universitario. O prazo de presentación dos proxectos remata o 15 de novembro. As bases poden descargarse aquí.
