Oito escritores e un reto: escribir un conto a máquina na Numax

Publicado o 1 Febreiro 2017 por asociacionescritoras-es

Artigo en Sermos Galiza:
“Tac, tac, tac é un proxecto que xorde da colaboración entre o escritor Suso de Toro e a libraría Numax (Rúa Concepción Arenal, 9, en Santiago de Compostela). O escritor será o comisario da proposta TAC, TAC, TAC. Un conto nun lugar nun límite de tempo: unha actividade estábel e periódica que comezará o 1 de febreiro con Margarita Ledo como primeira protagonista e continuará durante oito meses, até novembro deste ano.
Esta cuarta feira [ás 20:00 horas] a escritora chairega -tamén socia fundadora de Numax- inaugurará esta actividade, que comezará cunha charla co propio Suso de Toro na que reflexionarán sobre o acto da escritura, falando dos tempos previos ao mundo dixital. E logo escribirá a máquina un relato dun folio como máximo que non se reproducirá en ningún outro lugar e só se poderá ler alí.
Será un texto único, coa idea de “reivindicar o orixinal en tempos de copias”, tal e como nos contan desde Numax. Ademais poderemos ver unha mostra dunha selección de edicións propiedade da autora que xa non están accesibles ao público.
Nesta actividade participarán un grupo dos escritores e escritoras máis salientables do noso panorama literario cunha característica común: comezaron a escribir dentro dun marco «analóxico». Esta acción quere poñer en valor, en palabras do propio comisario, o que significa «volver facer unha cousa, un folio que sostén palabras escritas, que contén un texto». Nace da reflexión do propio de Toro sobre a experiencia do que é ser escritor: «alguén que vive nunha esfera de linguaxe confrontada coa vida e as súas continxencias fóra, no mundo. O mundo virtual da linguaxe en paralelo ao mundo experiencial».
A intención de de Toro é “darlle unha volta á constatación de Walter Benjamin sobre a perda de aura da obra de arte no tempo da súa reprodutibilidade técnica e, tamén, sobre o valor e o poder da unicidade fronte as reproducións”. “Vén ser un apelo á memoria e a experiencia de quen escribiu a man, a máquina despois, acompañado da percusión dos tipos que batían na fita de tinta e no papel. A soidade de cando non se escribía só texto sen tacto nunha pantalla senón que se fabricaba unha cousa: un papel tintado. A añoranza da mínima fisicidade do oficio, o estrañar manchar os dedos de tinta e sentir o ruído da nosa ferramenta, o lapis, a péna ou as teclas a bater. Naturalmente, tamén ten a ver co fetichismo e co noso desexo creador de cousas sagradas ou ás que lle queremos atribuír carácter máxico”.”

Sabela González: “Non teño interese en chegar ao Olimpo cultural, só en contar historias”

Publicado o 1 Febreiro 2017 por asociacionescritoras-es

Entrevista de César Lorenzo Gil a Sabela González en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): As crónicas de Landereina é unha saga de fantasía. Nas letras galegas actuais non hai case textos deste tipo, fronte á gran cantidade de produción en castelán ou inglés. Ten algunha idea de a que se pode deber esta carencia?
– Sabela González (SG): Calquera resposta que dea ao motivo desa carencia é pura elucubración. Se cadra, ás veces, no noso entorno, se entende a cultura dende un estraño elitismo de adultos que consideran a literatura fantástica como algo innecesario, algo para mentes menores. Penso que iso axudou á ausencia deste tipo de obras e sagas: os “verdadeiros” escritores fuxiron do entretemento polo entretemento e intentaron facer “grandes obras”, un símbolo cultural para o futuro, se cadra. Na produción en lingua inglesa atopo menos elitismo e bastante respecto polas obras de ficción xuvenís. E chámolles xuvenís por ser como as clasificamos, pero o seu público é moi amplo e non responde a un só grupo de idade. E así debe ser, penso eu. Con todo, creo que hai uns anos que podemos afirmar que as letras galegas están acollendo todo tipo de obras e tomando todo tipo de riscos. Hai novas voces lanzando fantasía, terror… Por fin hai produtos de entretemento demostrando que a súa calidade non depende da seriedade da súa temática.
– B: Por que lle interesou a vostede construír unha saga deste tipo?
– SG: Non teño interese ningún en chegar ao Olimpo cultural, só en contar as historias que o corpo me pide contar. E a min o corpo pídeme fantasía e mundos distintos, ficción e máis ficción. Supoño que bebo das lecturas que máis me marcaron e me tiraron. Con todo, o feito de ter creado unha saga, unha triloxía, é meramente circunstancial: pensei que a historia ocuparía de máis para unha primeira publicación dunha escritora novel e decidin dividila en tres. (…)

Apuntamentos para un estudo da literatura subalterna galega (e II)

Publicado o 1 Febreiro 2017 por asociacionescritoras-es

Artigo de Xesús González Gómez en BiosBardia:
“Polo que se dixo na anterior entrega, acho que o lector pode deducir doadamente que o apartado IV está por estudar, e mesmo por catalogar. Penso que desde 1975 até o 2015 se publicaron case un milleiro, ou máis, deste tipo de libros. É máis, hai autores que teñen publicados varios libros, como Ramón Antonio Pérez Poza (Silabario), S. Alcalde Xil “O Rinxeiro” (Contra vento e marea; Follas murchas e serodias, etc.) ou Xaimín Hermida (A miña sogra vai ao muíño a cabalo dun porquiño; Que risa!, coa xente do meu pobo), que nunca apareceron nin en historias nin en dicionarios de literatura galega. Pero hai moitos: Sarcos (Un garabelo de contos), David Garrido Castromán (Da terra, do mar e do ceo), Daniel Hortas (Lerias do Leiras), Brais de Castro (Nomearte), Xosé Rodríguez Ferrer (Amencidas de Valdeorras, etc), Leopoldo González Agis (Os contos do tío Ramón, e algúns máis), E. V. Calo (Latexos dun aurosán, leva, como mínimo, tres entregas), Salvador Rodríguez (Fins do mundo), Xoán García López (Abonda coas palabras), Javier Rodríguez Vergara (Suspiros de un ceiderés, versos en galego e castelán), Ricardo Timiraos (Se Deus se namorase), Xoán Neira (Memoria e soño), Ramón Fernández López (Lembranzas dun poeta), Manuel Arias Gómez (Monta. Unha vaca unha vocación), Rosa Cortiñas Bóvedas (O ceo é unha beleza), Manuel Anxo Rei Chao (Tempo no espello, novela), María Magdalena Domínguez (A quen lle dou unha estrela?, Retrancas, Sementeira de Soños, etc., até un total de case 15 libros), Filomena Fraga (A cancela, contos, poesías e pezas curtas; coñécese unha segunda edición), Xosé Carlos O’Framinor (Alma de aprendiz), Xoán Corral (De todo corazón), Xosé Rois Froján (Anaquiños de min), e cito só estes porque senón este pequeno artigo debería reducirse a unha lista de autores e obras que acabaría aborrecendo o lector. Ou, caso curioso: en 1987, en Vigo, Ramón Fernández Lorenzo publicou un libro de poemas, O mar do cerne, conxuntamente con Xesús Pena Fernández, que no mesmo volume entregaba dous poemarios: Seis meses en altamar e Malenconía de terra firme. Pois ben, o primeiro publicou nunha editorial seria (sic) ou “institucionalizada” un libro desa cousa denominada literatura infantil, o que lle valeu aparecer no volume dedicado aos autores do Diccionario da literatura galega dirixido por Dolores Vilavedra (Galaxia, 1995); o seu compañeiro, que comparte nome en portada, non aparece por parte ningunha.
[Estudando toda unha serie de libros, tanto poéticos como narrativos, do que denominamos literatura subalterna, talvez si se poderían tirar uns trazos diferenciais moi claros que os distinguirían da literatura “canónica” ou “institucionalizada”. Trazos estes dos que seguramente gozan moitos dos libros considerados como literatura “canónica” ou “institucionalizada”, xa que a literatura subalterna sería, ou é, en certa maneira, un pálido reflexo, ou unha mala imitación, das obras menores dos grandes nomes da literatura institucionalizada –por exemplo, de Rosalía imítase Cantares gallegos, nunca, ou raramente, Follas novas. Ora, os maiores trazos diferenciais que se dan na literatura subalterna son, serían sociolóxicos e, mesmo, psicolóxicos a “nivel” autorial. Explícome. Xa dixemos atrás que a literatura subalterna, os creadores desta literatura, aceptan, na súa máis ampla maioría, a dominación literaria. É dicir, non intentan introducirse no que un profesor de literatura bourdieniano –que ao mellor de socioloxía non ten a mínima idea– denominaría “campo literario”; noutras palabras, estes autores/as non intentan introducirse na institución literaria, conscientemente aceptan non pertencer a ela, aínda que nunca loiten contra ela e, por suposto, nunca a neguen, senón que, en verdade, a aceptan e perante ela se axeonllan: sería o seu escuro obxecto do desexo que nunca alcanzarán, e disto son plenamente conscientes. E aquí é onde entrarían os trazos psicolóxicos, trazos compensatorios. Trazos compensatorios porque ao seren conscientes do baixo nivel de aspiracións (literarias), este (o baixo nivel) axuda a reducir a frustración ou mesmo a superar a frustración que sufría como “poeta”, “narrador”, etc. É dicir, a simple publicación, aínda que sexa en autoedición, cumpre as súas expectativas. Todo o contrario que pode acontecer cun autor que quere institucionalizarse, ou mesmo se institucionaliza, máis non é “recoñecido”, non son recoñecidas as súas aspiracións: a frustración é grande e a publicación, aínda que sexa “institucionalizada” deixa de ser compensatoria, etc.] (…)”