Furar na trastenda social: a novela negra como metáfora da desintegración

Reportaxe de Montse Dopico en Praza:
““Coa novela negra pasou como coa de ciencia-ficción. Ao principio, había quen che dicía que o que tiñas que facer era escribir a gran novela sobre a guerra civil ou a emigración… Pero o tempo foinos quitando todo iso de enriba. Os lectores teñen menos prexuízos que os críticos”, lembra Ramón Caride. Recordos semellantes garda Manuel Forcadela. “Tiñamos un proxecto consciente de facer novelas para todos os públicos, cun obxectivo normalizador. Pero o que non funcionou foi o sistema cultural deste país. Voceiros da UPG dicíannos que escribiamos cousas frívolas en lugar de falar do proletariado… Eu publiquei primeiro Sangue sobre a neve, que foi ben recibida. Pero despois Barato, barato e Fóra de xogo tiveron moi malas críticas. Logo chegou Domingo Villar, que escribe o mesmo pero moito máis politicamente correcto, -pois os nosos investigadores torturaban e facían cousas así-, e entón fálase de auxe da literatura policial”, asegura.
Tampouco O crime da rúa da Moeda Vella de Román Raña, premiada co Blanco Amor no 1989, foi moi ben acollida pola crítica naquela altura. Xesús González Gómez mostrouse en A Nosa Terra especialmente duro co resultado destes primeiros intentos de adaptar a serie negra á realidade galega, nos que percibía un excesivo manierismo -moito máis benévolo foi, pola contra, coas achegas ao xénero de Ramiro Fonte-. E aínda nun libro que publicou no 2002 sostiña que “a novela policial galega naceu mal, non só pola pouca calidade do texto inaugural, senón porque os seus cultores non entenderon o que fora no seu día a novela negra americana, porque non sabían que a novela negra era a literatura moral do noso tempo, e, tampouco sabían da segunda revolución que se producira na novela policial a comezos dos 70, en Francia, e que se espallara por toda Europa”. (…)”.

I Premio de microrrelatos Mulleres Progresistas

BASES DO I PREMIO DE MICRORRELATOS MULLERES PROGRESISTAS

Poderán participar todas as Mulleres que o desexen, de calquera nacionalidade ou cultura e maiores de 16 anos. Cada participante poderá presentar un máximo de 3 microrrelatos, que deberán ir escritos en galego normativo.
O tema será o empoderamento das mulleres, entendido consonte á estratexia definida na IV Conferencia Mundial das Mulleres de Beijing nos seus tres niveis de transformación: o individual, posibilitador de cambios orientados á consecución dun maior autorrespecto e confianza, así como de poder de negociación dos propios intereses; o colectivo, posibilitador dos cambios encamiñados á promoción de vínculos, apoios e recoñecemento mutuo para a defensa dos intereses comúns e, por último, a transformación social que proporciona cambios dirixidos a visibilizar e valorar ás mulleres na sociedade e a eliminar as discriminacións de xénero existentes.
Enlazando o carácter reivindicativo coa vertente literaria, o microrrelato terá por tanto unha natureza narrativa e non de mera proclama. Serán valorados aspectos como a calidade literaria e a orixinalidade das obras, así como de adecuación ao tema central do concurso.
Os microrrelatos deberán levar título e ter un máximo de 100 palabras (excluído o propio título).
As obras serán orixinais e inéditas, non estando difundidas por ningún tipo de medio, nin en papel, nin electrónico. Se calquera dos microrrelatos presentados a este concurso incumprise tal requisito, tivese recibido premio ou estivese pendente de resolución noutro certame, quedaría automaticamente descalificado. Tampouco serán admitidos aqueles microrrelatos que atenten contra os dereitos á intimidade, ao honor e á propia imaxe de terceiros/as ou que poidan ter connotacións racistas, sexistas e/ou discriminatorias. As autoras responden ante a organización da autoría e orixinalidade do microrrelato.
Segundo o número e calidade dos microrrelatos recibidos designaranse entre 5 e 10 finalistas, entre as que se elixirán os premios do certame:
1º Premio: 300 euros, figura e diploma.
2º Premio: 200 euros e diploma.
3º Premio: 100 euros.

Presentación pública das bases en outubro de 2012.
Os traballos presentaranse no formulario que consta na web da asociación, apuntando tamén o nome, apelidos, DNI, data de nacemento, enderezo postal, enderezo electrónico e teléfono de contacto. No caso de participantes menores de idade, no momento de aceptar as presentes bases, terán que estar asistidas por quen ostente a súa tutela legal, quen deberá encher os apartados correspondentes do formulario de envío dando o seu consentimento.
O prazo de admisión para a recepción de traballos péchase ás 23:59 horas do 31 de decembro de 2012. Non se admitirán traballos fóra dese prazo, nin sequera por un retraso de minutos.
Mulleres Progresistas non manterá correspondencia acerca dos orixinais enviados.
O fallo do xurado publicarase o 8 de marzo de 2013, Día Internacional dos Dereitos das Mulleres, podendo quedar desertos calquera ou todos os premios se as obras presentadas non reúnen unha calidade mínima. O xurado estará formado por mulleres do mundo do asociacionismo feminino, as Letras e a Cultura, sendo inapelable a súa decisión. Dentro do xurado estará unha representante de Mulleres Progresistas.
Os microrrelatos premiados e finalistas, así como aqueles que o xurado estime dignos de difusión, serán colgados na web da Asociación Mulleres Progresistas, polo que as autoras ceden gratuitamente os seus dereitos editoriais sobre os mesmos á entidade organizadora.
En cumprimento da Lei Orgánica 15/1999, de 13 de decembro, de Protección de Datos de Carácter Persoal, os datos das participantes non serán comunicados ou cedidos a terceiros. Coa participación neste certame, as autoras dan por autorizada a publicación do seu nome e imaxe na web da asociación, prensa e medios de comunicación co fin de divulgar e a dar a coñecer ás gañadoras, finalistas e mencións especiais do concurso. Aquelas autoras que o desexen poderán exercitar os dereitos de acceso, rectificación, cancelación e oposición dirixíndose por escrito a Mulleres Progresistas, Rúa Policarpo Sanz, 12-14, 2º B, 36202, Vigo, axuntando unha fotocopia do seu DNI.
O xurado é o encargado de interpretar exclusivamente as bases deste concurso. A presentación ao mesmo supón a total aceptación das bases.

Fene: tertulia de Francisco Castro con Carlos Negro, no Ciclo de Tertulias con gañadores/as do Premio Blanco Amor

O xoves 8 de novembro, ás 19:00 horas, na Casa da Cultura do Concello de Fene, continúan os faladoiros do Ciclo de Tertulias con gañadores/as do Premio Blanco Amor, organizado pola Concellaría de Cultura e Deportes do Concello de Fene, en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. Nesta ocasión, Francisco Castro, gañador do Premio Blanco Amor organizado polo concello de Neda en 2005, coa novela Spam, falará sobre esta obra nun acto conducido por Carlos Negro.

Santiago: presentación de Nântia e a Cabrita d’Ouro, de Concha Rousia

A cuarta feira 7 de novembro, ás 20:30 horas, na Libraría Lila de Lilith (Rúa Travesa, 7), de Santiago, preséntase Nântia e a Cabrita d’Ouro, de Concha Rousia, publicado en Através Editora. No acto, xunto á autora, participa Marilar Aleixandre.

Xabier P. DoCampo: “A democracia, neste momento, está nas rúas”

Entrevista a Xabier P. DoCampo en Praza:
“(…) – Praza (P): O país adormentado é unha reedición dun libro de primeiros dos 90. Pero parece que foi escrito agora: un pobo paralizado polo medo…
– Xabier P. DoCampo (XPD): É certo, cando me puxen a revisalo tiven esa sensación. O gran tema do libro é o medo, e en concreto a utilización do medo como instrumento de poder, de dominio e de manipulación da xente, que é o que está sucedendo agora. Como é posible que non reaccionemos ante o que está a pasar? Se cadra por medo a que todo sexa aínda peor. É o sentido desa frase terrible: “os vosos fillos serán a primeira xeración que viva peor que os seus pais”. O poder sempre vai querer que durmamos, que non reaccionemos, e eu quero chamar á reacción, a espertar. (…)
– P: Si, claro que falaremos de libros. A nova novela xuvenil que vas publicar é unha homenaxe aos relatos sobre illas, non si? Xa antes fixeras algo así, como en Un conto de tres noites
– XPD: É un tributo ás novelas sobre illas. Pola miña idade, pola miña formación literaria, a novela da miña vida foi A illa do tesouro. Robinson, as illas… representan o topos máis esencial da novela de aventuras. Este verán fun a un seminario no que se falou da morte e o amor como os grandes misterios da vida: o eros e o thanatos. E o abandono nunha illa é como a morte, o desamor. Nesta novela, uns nenos pérdense nunha illa, e van atopando unha serie de personaxes que son os heroes deste tipo de novelas. Situei a illa ao norte da costa de Lugo…
– P; Tamén traballas nunha novela para adultos. Ten xa título? Ten que ver, segundo lle explicaches a Alberto Ramos, con arranxar contas con todo o que fai de nós o que queren que sexamos. As estafas ás que nos someten.
– XPD: Aínda non ten título. Levo xa once anos traballando nesa novela. Ten que ver co camiño que escollemos na vida, polos motivos polos que somos como somos. Quixen reflexionar sobre iso. Sobre o medo, sobre o mal que se instala no corazón da xente no lugar que tería que ocupar a bondade… (…)
– P: Pero agora edítase menos. E hai menos teatro -ti tamén fixeches teatro-. É pola crise ou, como dixo alguén, por un intento de retirar da escena pública os artistas galeguistas para que non sexan referente social?
– XPD: Creo que é unha boa definición esa que dis. O teatro e as pancartas eran os únicos espazos que quedaban para a hexemonía do galego. Entón empezaron a tentar convencernos de que o teatro que non se escribía en galego tamén era galego. E pregúntome que beneficio pensan que van tirar con esa desgaleguización. Como dixen, quedarán no recanto máis cego da historia.”

Gondomar: María Xosé Queizán falará sobre o seu libro Meu pai vaite matar

O martes 6 de novembro, na Biblioteca Municipal de Gondomar, ten lugar a cita mensual co club de lectura Sete Vidas que mantén a asociación Espazo Lectura. Nesta ocasión, os lectores e lectoras que queiran achegarse á biblioteca poderán falar arredor do libro de relatos Meu pai vaite matar, de María Xosé Queizán, publicado en Xerais. A actividade comeza ás 20:00 horas. A partir das 21:00 horas, a propia autora achegarase á biblioteca de Gondomar para conversar sobre a súa obra coas persoas que acudan ao club.

Cartas de inverno e un lapis dixital

Reportaxe en Praza:
“(…) As orixes do proxecto [Cartas de inverno] agroman cando Antonio Seijas recibe o encargo de Xerais de ilustrar a cuberta para a vixésima edición de Cartas de inverno. “Dende o primeiro intre saltoume a idea de debuxala. Cativoume a súa ambientación, a súa estrutura a xeito de matrioskas rusas, a historia dentro da historia… É unha obra redonda”. (…)
Toda a interpretación é responsabilidade da lectura do debuxante: o contorneo da ficción, o traslado da atmosfera. Preocupáballe non deixar escapar as sensacións. “Dáme un pouco o mesmo se unha man está máis ou menos perfilada ou se unha liña non vai tan recta como debera. O que precisaba é que unha páxina transmitira tristura ou desacougo, frialdade ou soidade…”. El quería repartir emocións a través das imaxes e non é doado. “Non é o mesmo a linguaxe escrita que a linguaxe verboicónica propia da banda deseñada –sinala Fernández Paz-. E, aínda que nos textos Seijas vai moi pegado á novela, reproducindo en moitos casos anacos textuais, o certo é que as imaxes e a montaxe da páxina xogan un papel decisivo”. De feito, no limiar do álbum, feito polo propio escritor, dísenos que o resultado era ese que Seijas buscaba: “A tensión creada coas palabras trasládase ás imaxes e á montaxe das viñetas. Os estados de ánimo atopan a súa correspondencia na paleta de cores utilizada polo autor”. (…)”.