Henrique Dacosta: “Sen dúbida, Canido e Covas marcaron, marcan e marcarán sempre a miña forma de escribir”

Entrevista de X. Fandiño a Henrique Dacosta no Diario de Ferrol:
“Hai máis de trinta anos viu a luz o primeiro libro de Henrique Dacosta –Ferrol, 1964–, que vén de ser elixido escritor do mes de xaneiro polos seus colegas da AELG. É o recoñecemento a unha traxectoria que abala entre a narrativa e o ensaio e que nunca fuxiu do eixo Canido-Covas para explicar o seu mundo. Porque o local pode ser universal.
– Diario de Ferrol (DF): Que supón para vostede este recoñecemento?
– Henrique Dacosta (HD): É a maneira de darlle visibilidade á túa obra, que a xente indague minimamente no que fixen ou no que estou a facer, porque na web aelg.gal tes acceso a todo tipo de material e de información, desde o meu perfil de investigador dentro do ámbito da filoloxía á crítica literaria ou ao que sería obra de creación, neste caso narrativa.
– DF: En que proxectos está a traballar actualmente?
– HD: Agora estou cunha novela practicamente rematada, en fase de revisión. Dentro do meu perfil, do meu estilo –porque teño que dicir que eu son bastante ecléctico na miña maneira de escribir– podo adiantar que esta se decanta con máis claridade polo xénero policíaco, aínda que sempre dunha maneira pouco canónica.
. DF: Leva publicando desde hai máis de trinta anos. Como cambiou o sector editorial neste tempo?
– HD: Cambiou moito, si, máis que nada nos últimos anos, dende a autoedición, por un lado, até o florecemento de moitas editoras de pequeno tamaño, cousa que me parece positiva. Hai que ter en conta que son os premios os que garanten unha maior visibilidade a todos os niveis. Hai trinta anos falabamos practicamente de dúas editoras hexemónicas e outras que estaban nun plano un chisco máis secundario, por exemplo Laiovento, onde editei os premios do Carvalho Calero: Mar para todo o sempre, Sobre comboios, janelas e outras pequenas histórias e Unha mada de doce relatos. Por outra parte, a literatura galega actual está tamén nese estadio ao que nunca chegara antes, unha literatura máis comercial, de xénero, de máis fácil consumo e accesible. (…)”

Ramón D. Veiga: “É moi importante saber rirse, de 
todo e de nós mesmos, buscar a chispa”

Entrevista a Ramón D. Veiga en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): A que cres que se debe o éxito de Miñoca entre os mestres?
– Ramón D. Veiga (RDV): Para os mestres pode ser unha boa ferramenta porque ten pouco texto, letra maiúscula e altas doses de humor, entón atrae os cativos. Supoño que tamén lles chamará a atención a expresividade dos personaxes.
– FV: Que tedes Miñoca e máis ti preparado para a visita aos nosos pequenos xornalistas?
– RDV: Ademais de falar do libro, imos facer un pequeno obradoiro de iniciación ao cómic. A partir da figura de Miñoca, imos aprender a facer que estea contenta, triste, enfadada…Cando rematemos, teremos unha páxina de cómic feita por nós mesmos.
– FV: A banda deseñada está de moda.
– RDV: Creo que cada vez hai máis editoriais e autores que apostan polo cómic precisamente polo que falabamos: ao ter menos texto, ofrecen unha lectura máis doada para empezar. Os personaxes de Miñoca, por exemplo, son figuras coas que os nenos poden identificarse: os nenos están hoxe enfadados e aos cinco minutos arranxan o problema, son moi sinceros e van sempre por diante.
– FV: Agora que o dis…: “Para ser amigos abonda cunha boa pizza carbonara”. Non hai mellor mensaxe ca esa?
– RDV: (Ri) Si, a ver, moitas veces enfadámonos e perdoámonos pola cousa máis tonta, a Miñoca pásalle igual. Ela descobre a pizza no primeiro capítulo e trama case todo o que trama para conseguila. Miñoca une tres elementos que funcionan moi ben cos cativos: a risa, a pizza e falar de caca.
– FV: Dirías que o humor é o que máis te define como autor?
– RDV: Si. Creo que é moi importante saber rirse de todas as situacións, as veces non se pode, pero sempre hai que tratar de buscarlle a chispa, a todo e a nós mesmos. Tampouco sei se é algo innato, eu nunca fun serio, sempre fun o que intentaba facer rir á clase.
– FV: Por que literatura infantil?
– RDV: Empecei a profesionalizarme como escritor cando naceu a miña filla e empecei a contarlle contos polas noites e a inventar historias e personaxes con ela. Non sei se é máis fácil ou máis difícil, a min é o que me sae. O que si teño claro é que os nenos e as nenas son un público máis crítico que os adultos: se non os enganchas na primeira páxina (ou incluso na portada) xa non seguen. (…)”

Xosé Henrique Rivadulla Corcón: “Na vida debemos ter motivacións poéticas”

Entrevista a Xosé Henrique Rivadulla Conde en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Como de ben acollido estivo?
– Xosé Henrique Rivadulla Corcón (XHRC): Moi ben. A Fernán Vello coñézoo de hai moitos anos, tiñamos menos de vinte daquela. Falou do libro con palabras sabias e achegouse xente de Carballo e incluso de Muxía. Totalmente grato. Carballo mesmo é importante para min. Coa infancia a cabalo entre A Coruña e Muxía, para ir a Muxía pasabamos por Carballo e tiñamos a tradición de parar a mercar algunha empanada. Por iso e máis éme un sitio de agrado.
– LVG: Chorente protagoniza a obra.
– XHRC: Trata de ser un lugar idílico, que me serve como exemplo para dicir como me gustaría a min que fose a vida e a relación entre as persoas. Non son un ser inxenuo, son realista e sei que non é posible, pero en certa medida si o podería ser, procurando relacións máis humanas. Escribilas é doado, na vida non o é tanto.
– LVG: E Chorente soa a Muxía.
– XHRC: Claro. Chorente é unha aldea na entrada de Muxía. Mais o libro non ten que ver con ela, é unha aldea literaria. Emprego o nome como homenaxe. En case todos os meus libros Muxía ten presenza. O último antes deste, tamén editado por Positivas, titulábase Moraime, pequena vila con mar. As dúas obras teñen certa continuidade, un co outro son libros de relatos que naceron na Radio Galega.
– LVG: A aldea deste libro cre nos soños para facer unha vida mellor.
– XHRC: Neste Chorente todo sae ben, aínda que iso non significa que non haxa problemas, que os hai, e algúns complexos, pero todo se resolve a partir dunha relación humana. O que sucede neste aldea moitas veces ten que ver coa estrutura dos soños, ter soños é o que máis lles interesa aos habitantes de Chorente. Soños de todo tipo, os que se teñen durmindo e os que se teñen como ilusións do que un quere facer na vida. Todo é algo fantástico, algo absurdo, inesperado. Un mundo menos materialista… Non digo que o diñeiro non sexa necesario, digo que non é importante. (…)”

Xesús Fraga: “Había moitas mulleres que emigraban soas ou que collían a iniciativa e logo levaban ao mozo”

Entrevista de Laura Veiga a Xesús Fraga en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Por que tiña ese interese polo Montserrat?
– Xesús Fraga (XF): Hai tres anos publiquei un libro que recollía a memoria e a migración da miña familia, Virtudes (e misterios) (Galaxia). Revisando un álbum de fotos atopei unhas imaxes da miña nai e a miña avoa na cuberta dun barco no que se lía perfectamente Montserrat e, falando con outras persoas que marcharan ao Reino Unido arredor desa época, mencionaban moito ese barco. Cando entrei a formar parte da Comisión Técnica do Arquivo da Emigración do Consello da Cultura Galega fixen a proposta de armar un traballo sobre esa travesía, sobre esas persoas que embarcaban cara un país do que non sabían practicamente nada.
A maioría nin sequera viaxara nunca en barco nin ao estranxeiro. Parecíame moi interesante para indagar sobre como era a emigración naquel momento, sobre todo no que respecta á parte emocional: que medos tiñan, as circunstancias que levaran a esas persoas a marchar, que sabían do país, que levaban e que traían. Logo ademais tamén fomos ampliando o foco para indagar sobre como era a vida aló e as relacións que estabelecían. (…)”

Vicente Araguas: “Como dicía Unamuno, un fala do que ten máis a man, que é un mesmo”

Entrevista de Vicente Araguas en Diario de Ferrol:
“(…) – Diario de Ferrol (DF): Como xurdiu o libro [O lugar onde vou]?
– Vicente Araguas (VA): Un día, nunha destas miñas andainas, aparecín aí nun bar en Cabalo Branco. Era verán e había sobre todo homes xubilados e tamén unha camareira na barra que ao parecer ao día seguinte comezaba as vacacións. Os paisanos querían saber onde ía ir, e ela todo o tempo dicía “o lugar onde vou”. Non quixo dicir o sitio. Alí pasaron cousas, unhas pasaron e outras invéntoas. O título vén precisamente de aí.
– DF: Pódese dicir que é un libro autobiográfico?
– VA: Non o é, pero si que recollo situacións, lugares e momentos que vivín… Desde Cabalo Branco a Xuvia-Neda, pasando por Roma, Santiago… Son os meus lugares recorrentes. É dicir, é un libro mixto, coas miñas referencias, escrito nun estilo realista, que é o que eu practico, aínda que ás veces salte un pouco tamén á fantasía. Hai tamén algún relato de terror e algunha referencia familiar, como ao meu tataravó, o Caldeireiro. É dicir, eu estou falando de toda a miña vida, como normalmente fai a xente, aínda que escriba literatura fantástica. Un fala, como dicía Unamuno, do que ten máis de man, que é un mesmo. Todos temos unha intrahistoria e a partir de aí vas elaborando, no meu caso coa axuda da observación. Eu son unha persoa bastante solitaria, pero a partir desa soidade é onde extraio esa compaña da xente do común.
– DF: É un chisco máis nostálxico que os anteriores?
– VA: Non creo. Nalgún relato aparece a historia e tamén me interesa a literatura de terror. Edgar Allan Poe e Lovecraft son dous dos meus mestres. En fin, que nos seus case quince relatos hai unha mestura, menos centrado xeograficamente que o meu anterior libro de relatos, Xuvia-Neda, aínda que eu non lle teño ningún medo ao local porque é o meu espazo. (…)”