Arquivos da etiqueta: Galicia Hoxe
Tucho Calvo: “A discriminación positiva para o idioma galego é imprescindible”
Entrevista 
a Tucho Calvo en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): A literatura galega acadou un grao de universalidade que antes non tiña?
– Tucho Calvo (TC): Os tempos mudan e a sociedade impón cifras e metas inalcanzables noutros momentos. Pero é certo que podemos sentir fachenda de acadarmos unha cota de participación no pastel que soborda o que lle correspondería a unha sociedade minoritaria como a nosa.
– GH: Como se pode explicar que por unha banda se publique máis, e pola outra se venda, e mesmo se fale menos en galego?
– TC: O máis importante é que temos unha cultura normalizada na que calquera pode atopar en galego o libro que precisa, de calquera xénero que sexa. O sobranceiro é que creadores e investigadores dos máis diversos eidos transmiten os seus coñecentos na nosa lingua e que temos un tecido editorial que o fai posible. Logo está o mercado, no que as cousas evolúen cada vez máis de presa obrigándonos a todos a adaptacións non sempre doadas. Hai que loitar por unha clientela numericamente pequena como o é o universo da nosa poboación, e por forza iso require campañas que capten a súa atención, poñer de moda os nosos contidos e ofrecelos en todos os formatos que poida desexar. (…)
– GH: E novela, que hai desa gran novela que todos agardamos de ti?
– TC: Todos debedes ser ben poucos, ou poida que ao estar a agardar por esa gran novela a decisión sexa non mercar ningunha das anteriores. En todo caso, co relato titulado A gran novela gañei hai moitos anos o Rodríguez Figueiredo do Pedrón de Ouro, así que iso é o que teño adiantado. Pero, máis en serio, direiche que estou a traballar nunha novela que escribín a comezos da década e que mesmo poida que bote man dalgunha parte doutra que fixen dez anos antes. A min divírteme escribir, pero cando remato e vexo con certa distancia o escrito é cando me decato do moito traballo que queda por facer e iso arrepíame. Volver sobre os textos unha e outra vez para tentar unha mínima calidade é tedioso e só produce un chisco de satisfacción se ao remate acadas o desexado.”
Jorge Emilio Bóveda: A xanela escura
“(…) O 
xénero fantástico está menosprezado por iso, porque tende a repetirse. En Oriente si se están a facer cousas interesantes; alí teñen menos escrúpulos á hora de amosar, por exemplo, un neno morto. Son máis directos no tratamento do horrible”. Para escribir o libro, comezou o proceso de documentación polo ano 2005. “En Galicia hai moi pouco escrito sobre o tema, do mesmo xeito que hai pouco cine deste xénero, malia que o folclore e a superstición son un bo caldo de cultivo. Armando de Osorio, por exemplo, traballou en Madrid, e recoñeceu a influencia do noso folclore, ou de Bécquer…”. A entrevista completa a Jorge Emilio Bóveda pódese consultar aquí.
O número de títulos publicados en galego caeu un 21,6% en 2010
Ramón Villares: “A lingua non pode depender só das accións institucionais”
Entrevista 
a Ramón Villares en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): Pero como se restitúe a posición pública do idioma galego?
– Ramón Villares (RV): Mediante medidas de discriminación. E iso unicamente pode darse mediante unha gran mobilización da sociedade civil ou unha acción institucional decidida. A sociedade galega confiou en que os poderes autonómicos fixesen ese traballo, que se manifestou na colocación do galego no sistema educativo e na construción dun sistema cultural.
GH: E dunha industria cultural?
RV: Claro, claro. Hai trinta anos a industria cultural en galego era mínima. Non quero dicir que hoxe sexa boiante, pero hai teatro, cinema, produtoras de audiovisuais, actores e actrices, medios públicos de comunicación en galego. Todo isto forma parte do mellor da autonomía. Pero a lingua non pode depender só das accións institucionais, ha de depender tamén do pulso social. E é aí onde eu percibo unha certa despreocupación. Agora, hai unha minoría que cre que o galego é un problema e hai outra minoría que cre que o é por outra razón, e hai unha ampla franxa social que está instalada nunha especie de comodidade. O galego non ten un nivel de resistencia moi alto desde o punto de vista sintáctico e fonético -é unha lingua romance moi próxima ao castelán e ao portugués- e, ao propio tempo, no seu uso non ten un alto limiar de resistencia. Marca menos falar ou non falar galego que catalán en Cataluña ou éuscaro no País Vasco.
– GH: Esa falta de empuxe da sociedade civil afecta tamén á industria cultural?
– RV: É que o problema está no sistema cultural no seu conxunto. Galicia non é unha potencia económica, e se algo a define é poder presentar no mundo a súa identidade cultural. Nos cinco continentes temos galegos e galegas que non renuncian á súa condición de galegos e galegas. Son pingas no océano, pero pingas importantes que se definen como galegas estean onde estean. Esta é nosa gran potencia. Ás veces, non nos decatamos diso e encerellámonos en debates domésticos esterilizantes.”
Xabier Quiroga: “A democracia esta, como a maioría delas, é comenencia dos que manexan o cotarro”
Entrevista 
a Xabier Quiroga en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): Na miña opinión, Xabier, a túa narrativa, con catro novelas, é xa obra de grande solidez e forza na narrativa galega, e mesmo coido que hai un nexo común en todas elas, que non é outro que o afondamento constante nas paixóns menos visíbeis dos seres humanos á procura dun futuro que sorprendentemente achamos no pasado, non é?
– Xabier Quiroga (XQ): Atinas. Resulta que moitos dos meus personaxes miran conscientemente para o pasado coa finalidade de atopar o seu presente e mesmo para procurar o futuro. É como se nese pouso que se vai acumulando ao cabo dos anos por dentro de nós estivese a verdadeira esencia do ser humano. De aí esa procura, constante e esencial. Afóndase no que se coñece, no que pasou, no que sentimos, para asentar o que descoñecemos e será. (…)
– GH: Vivimos unha época de esplendor das letras galegas?
– XQ: Certamente. E agora matizo: esplendor de creación, de autores dispostos a entregar obras cando menos interesantes, e esplendor incluso de edición. Pero desfeita ou quebra do outro plano, o da base lectora. E o primeiro non pode subsistir sen o segundo. Se non hai lectores adultos e formados, por moito que nos institutos se programen lecturas obrigatorias, por moito que o abano para realizar unha escolla da creación literaria sexa moi amplo, se non se potencia o que tantos chaman a visibilidade das nosas letras, que non é outra cousa que ofertar, aínda que só sexa ao mesmo nivel que a literatura en castelán, os libros en galego nos andeis, nas librarías, nos centros comerciais, na edición dixital, se non se fai algo polo noso, ese esplendor irá esmorecendo. Isto que che digo podes relacionalo coa primeira pregunta, a da lingua. Se sabemos ou intuímos onde vai a lingua, a literatura vai detrás ou con ela.”
María Xosé Queizán: “Vencer a morte, devolver a vida”
Xulia Alonso: “Se tivese que definir o tempo con palabras diría: o tempo é oportunidade”
Berta Dávila: “No baile de máscaras”
Entrevista 
a Berta Dávila en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): Polo título [A arte do fracaso], espérase unha reivindicación do fracaso. É tanto así?
– Berta Davila (BD): O fracaso pode ser unha arte, no sentido de que pode ser unha escolla, unha opción. Hai xente que se atreve a exercer o fracaso, a transitar polo camiño do fracaso. Como se te dedicas á arte, o máis probable é que estas abocado ao fracaso.
– GH: En relación con iso hai un xogo coa idea dos escritores como seres enfermos…
– BD: É un xogo irónico. Tamén en Corpo Baleiro estaba esa idea. A literatura como unha enfermidade que te contaxia, e que che fai transitar polo mundo doutro xeito, distinto ás persoas que non son contaxiadas por esa epidemia. (…)
– GH: Hai tamén unha visión descrida sobre o que rodea a literatura: críticos, editoras… A narradora non quere que a xulguen pola súa xeración…
– BD: Hai unha visión do que non é tan bonito: ti só, na casa, escribindo. Producindo, como calquera outro produtor. E despois o baile de máscaras que rodea iso… Creo que terían que xulgarte pola obra, para ben e para mal. Pero tampouco tiven eu malas experiencias nese sentido.”
Pilar Pallarés: “Falar de bilingüismo restitutivo é deixar que o español siga a ser dominante”
Entrevista 
a Pilar Pallarés en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe: Supoño que como poeta aínda sentíndote loxicamente identificada con todos os teus libros, digo eu que gardarás especial cariño/agarimo, recordo ou predileción por algún deles en concreto. Eu, sen ánimo de te condicionar, recórdoche, por exemplo, un dos libros que a min máis me atraeu da poesía galega nos últimos tempos: O livro das devoracións, que se mal non lembro, me parece que algún dos poemas que o compoñen fora publicado en Nordés, revista que sabia e xenerosamente dirixía a nosa entrañábel Luz Pozo Garza. Túa é agora a palabra Pilar…
Os que apareceron en Nordés son poemas logo incluídos en Sétima soidade. Naquela época eu era estudante en Compostela e a Luz Pozo aínda non a coñecía persoalmente, mais mantiña correspondencia con ela e enviáballe colaboracións miñas e de amigos poetas, tamén novos, como Francisco Salinas Portugal. Os poemas do Livro das devoracións corresponden a outro tempo e a outras preocupacións vitais, aínda que dialoguen co libro anterior e en certa medida nazan del. Penso que sempre se tende a preferir o último libro, ou ese é ao menos o meu caso. Entre lusco e fusco, que foi publicado grazas á presión amical de Francisco Pillado Rivadulla e de Isabel Balaca e á xenerosidade de Luís Seoane, Isaac Díaz Pardo e Marino Dónega, é unha obra por veces moi inxenua. Son poemas de adolescencia e primeira xuventude. De Sétima soidade e do Livro das devoracións pasaron xa tamén tantos anos que sinto que pertencen a outras vidas, a outras reencarnacións do eu. En ocasións mesmo me sinto como unha impostora cando os lectores interpretan que as ideas, teimas ou posicionamentos vitais deses poemas son os meus na actualidade. Eu son outra, aínda que tamén sexa a que está neses textos. (…)
– Galicia Hoxe: A literatura galega vive unha etapa de esplendor, ou todo é un soño doutros soños?
– Pilar Pallarés: Falar de etapa de esplendor quizais sexa excesivo, mais: coincido con Gamoneda en afirmar a superioridade da poesía galega actual respecto doutras próximas. Paréceme especialmente salientábel o protagonismo das escritoras, algo excepcional se confrontarmos con literaturas próximas. Claro que xa é excepcional termos como autor canónico por excelencia unha autora, Rosalía. A entrada da literatura galega no mercado ten tamén as súas servidumes. Hai, por exemplo, unha excesiva dependencia do ensino e do que se considera doadamente dixeríbel por un adolescente.”
