Artigo de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Horizonte e mar, de Paula Cristina Rodrigues, é unha novela das que hai que ler até a última páxina. Desas que, nese punto exacto no que nos parece que comeza a ser pesada…, zas! Dá unha virada e sorpréndenos con aquilo que intuíamos, pero, ao mesmo tempo, negabamos. Queremos ler unha narración plana, pero a autora non o vai permitir. Unha historia, a historia da matriarca Francisca desde aquel decembro de 1947, no que unha traxedia no mar a converte en orfa de pai e de irmán, até xaneiro de 2013 cando morre e o bisneto Dinis recolle a súa memoria.
A narración comeza debullando a historia da peixeira Francisca cando unha desgracia marítima a deixa sen familia. Ese instante no que caen todos os seus apoios e se ten que enfrontar ás dificultades da vida para criar os fillos e sacar a casa adiante sen máis recursos que os que lle proporciona o seu traballo xa que o home se desentende completamente.
O eixo que vertebra a novela é a historia familiar, pero, esta, non acontece illada da sociedade. A través das súas páxinas, asistimos ao nacemento do Porto de Leixões, ao desenvolvemento e modernización de Matosinhos ou Leça da Palmeira, e ao reivindicar das vivencias persoais, nestes procesos, porque a Historia non se escribe nos libros, redáctana as persoas individuais. Presenciamos, entón, unha análise etnográfica, interesante e deliciosa, desde a primeira persoa. Francisca guíanos a un tempo no que as peixeiras camiñan descalzas coas cestas do peixe na cabeza desde o porto até Matosinhos para gañar uns tostões que gardan nos seus aventais, pero, tamén, a unha época na que ser muller era moi complicado. Con catorce anos ela descobre un dos grandes conflitos (e reflexións desta obra): o corpo de muller sobre o que os homes deciden sen impunidade. (…)”
Arquivos da etiqueta: Plataforma de Crítica Literaria A Sega
“Deixarse ir”, por María Reimóndez
Artigo de María Reimóndez na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Seguramente deba comezar esta recensión con dúas confesións. A primeira ten que ver coas miña suspicacias ante iso que se chama noutros sistemas literarios “literatura de viaxes”. Debo admitir que as narrativas, en particular de suxeitos británicos brancos, sobre “outros lugares” sempre me provocan unha cella levantada e unha sospeita aprendida. Non en van é esta unha literatura adestrada en colonizar, facer estraño e ridiculizar o que non se axusta ao “mundo coñecido”. Por veces as narrativas disfrazan o racismo con “humor”, outras caen na forma máis moderna do colonial: o exotismo. É unha tradición literaria que atopo detestable e que lembro dos meus días adolescentes lendo crónicas aparentemente graciosas de señores que ían vivir á Toscana ou á Provenza e atopaban todo fondamente “peculiar”.
A segunda confesión ten que ver coa miña fascinación cada vez maior polo xeito en que os libros chegan ás persoas, e as persoas aos libros. Os procesos non teñen por que ser os agardados e evidentes. Con frecuencia hai alguén que nos recomenda un texto, ou un libro chama por nós nunha librería. Na Sega pásanos moito que a miúdo unha de nós descobre alfaias que as demais quedamos con gana de ler. O libro do que escribo hoxe chegou a min dun xeito lixeiramente diferente, pola curiosidade que me provoca compartir espazo con escritoras e escritores doutros lugares con coñecemento do que fan. Saber de que escribía Eluned Gramich formaba parte do afán de saber quen era esta autora de orixe galesa e alemá coa que ía compartir tempo nun festival literario en Hyderabad.
Ao saber que o seu libro era unha memoria dunha estadía no Xapón, non puiden evitar regresar á cella levantada da miña primeiro confesión e, sinceramente, agardar o peor. É agradable que os feitos nos contradigan nestas cousas, pois a voz de Eluned Gramich marca unha distancia e unha fenda coa tradición da literatura de viaxes británica que paga a pena explorar. Pode que se cadra ser galés parlante, malia escribir esta obra en inglés, marque unha distancia necesaria con este tipo de relatos. Pode, simplemente, que a sensibilidade e experiencia autorial partan dun afán consciente de criticar o discurso adquirido. Mais o certo é que esta Muller que trae a choiva dista moito das narrativas que antes mencionaba. (…)”
“A arte de servir o chá”, por Susana Sánchez Arins
Artigo de Susana Sánchez Arins desde A Sega:
“Tea rooms é o nome da pastelaria. Tea rooms é o título do romance. Um romance escrito por uma mulher e protagonizado por mulheres. E fazemos a nossa inferência, e pensamos nessas donas de casa desesperadas da tevê, que combinam nas tardes para tomar um chá e revisar as suas medíocres vidas. Porém a escritora encontra mais interessante focar a sua obra noutras mulheres, e por isso completa o título com um Mujeres obreras.
E lemos. E ficamos surpresas. Porque damos com um romance que não estudamos que existira, hispanistas que somos, nem no liceu, nem na faculdade, nem sequer nos estudos de posgrau. Nunca.
Luisa Carnés dá às cinco mulheres do seu texto a acolhida que lhes nega o salão de chá em que trabalham. Seja no balcão ou na limpeza, as protagonistas do romance são mulheres que suportam condições laborais indignas, quase escravagistas, no Madri de 1933. Cada uma das personagens que constrói a autora tem as suas características pessoais e as suas circunstâncias vitais, embora quase todas partilhem uma condição: a pobreza. Esta faz-se mais patente polo espaço de trabalho: um lugar onde a rapariga que sabemos não pôde tomar o pequeno almoço, deve servir doces e pasteis sem pensar em levar nenhum à boca. Que mesmo deve atirar os que já não são frescos sem botar-lhes a mão, razão de despedimento. Um lugar onde a pessoa que mal-come deve contemplar em respeitoso silêncio como petiscam sem vontade as gentes de bem. (…)”
Mina Loy. Futurismo-Dadá-Surrealismo, por Emma Pedreira
Artigo de Emma Pedreira na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“É moi importante, neste preciso momento, que as mulleres nos liberemos da nosas faixas. Non nos favorecen por moito que nos prometan, senón que contribúen a facer un monumento ao contrincante e mesmo a darnos unha rancia sombra. Falo desas faixas vermellas que nos libros delimitan os contributos das autoras, como esa ultimísima e tan polémica que di de Elena Garro esposa de, amante de, filla de, ou aqueloutra de Simone que falaba tanto de Jean Paul que non deixaba espazo para ela.
A de Mina Loy (Londres, 1882- Colorado, 1966) falou durante moito tempo de Cravan e, por fin podemos ver con este libro publicado por La Linterna Sorda en edición de Ana Muíña e apertura da poeta galega Ana Cibeira, o que ela foi e que o seu legado é enorme, interdisciplinar e si, existe.
A faixa vermella actual de Mina Loy –a politicamente incorrecta– diría que desafiou a Marinetti, pasou de Tristan Tzara e que sobreviviu a Breton, Duchamp, Man Ray e ao desaparecido Cravan. (…)”
Compostela: Corazón e demais tripas, de Emma Pedreira, no Clube de Leitura A Sega
Sólo para mujeres, artigo de Eli Ríos
Artigo de Eli Ríos na Sega:
“O feito de que a policía de Lugo, nos finais de 2016 e cun pé no 2017, nos pedise ás mulleres que non saísemos da casa para evitar violacións tróuxome á memoria un fragmento de Sólo para mujeres: (…)
Esta novela, publicada no 1977 en Estados Unidos co título orixinal The women’s room, foi un auténtico revulsivo, e un éxito de vendas, no momento, porque non só nos conta a historia da protagonista Mira Ward nas décadas de 50, 60 e 70, senón tamén a das mulleres que a rodean e que se ven a si mesmas como “criadas sin sueldo” dentro dese soño americano. Ese soño americano con urbanizacións nas que se relacionan nun mundo de coidados (home, fillos, etc) cun papel moi limitado: ser boa nai, boa esposa e boa ama de casa. Ese soño americano que, aínda hoxe en día, nos chega, a través da pequena pantalla, en series como Mulleres desesperadas. Ese soño, americano?, no que quen sae do marcado pola sociedade será centro das críticas. A lectura desta novela coral non só nos levará a deter a nosa mirada desde o punto de vista femenino desa época na que se loitaba por conseguir grandes avances nos dereitos sociais, senón que nos convida a re-pensar a xénese destes movementos desde unha perspectiva existencial e de xénero. Estamos preparadas para esa lectura? (…)
The women’s room perde na tradución non só a declaración de intencións senón o mesmo espazo! Ese espazo simbólico e real que a autora retoma dos textos de Virginia Woolf en A Room of One’s Own. Ensaio que está baseado nunha serie de lecturas que Virginia Woolf fixo en 1928 en dous colexios para señoritas da Universidade de Cambridge. O mesmo lugar no que termina a novela de Marilyn French.
En Solo para mujeres a habitación está inzada de vidas de mulleres. Ese baño que se encadra no subterráneo, no doméstico e onde se constrúe o pensamento-identidade feminina para sair do espazo pechado, do íntimo a un mundo dominado polo patriarcado. As habitacións físicas están poboadas, tamén, por outras dialécticas e interiores. E a través das páxinas non só as percorremos. Quizais algunha tamén nos resulte familiar. Demasiado.”
Compostela: segunda sesión do Clube de Lectura Feminista na Lila coa Sega
Compostela: sesión do Clube de Leitura Feminista na Lila da man da Sega, con Susana Sánchez Arins
Levada do vento, por Susana Sánchez Arins
Artigo de Susana Sánchez Arins na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Scarlett abaixa-se na aurora de um novo dia, ou no entardecer do fim da guerra, não lembro, apanha uma magra e triste cenoura e jura que nem ela nem nenhum dos seus voltarão passar fome, assim tenha que mentir, roubar, esmolar ou matar.
Lembro a primeira emissão televisiva de Gone with de wind. Lembro-me sentada, lá em 1986 (comprovei o dado nas redes, para melhor parecer) a carão de mamá para vê-la e lembro ficar obnubilada com a ousada Scarlett. Lembro ter visionado o filme em cada reposição posterior.
Também lembro ler, anos após (em 1999 se as anotações do meu volume não mentem), os Vínculo de sangue de Elvira Souto, um livro bem sugestivo e diferente na altura (para mim) em que analisava só, e intertextualizando, personagens femininas e violentas de feminina autoria. De todos os capítulos, gravou-se em mim esse de Magnólia e luar, no qual me descobriu a heroína Melanie Hamilton que escondia Margaret Mitchell no romance original. Uma Melanie em absoluto inocente e dócil e lideresa/fundadora do Ku klux Klan. Já daquela fiquei com vontade de ler. Sim. De ler a monumental obra e original, a raiz.
E foi agora que lim. Visualizando a cena cinematográfica em cada cena narrativa. Escutando a Clark Gable e Vivian Leigh (bom, às atrizes de dobragem) em cada diálogo que lia. Tanta era a fidelidade da versão fílmica.
Até que comecei a duvidar. Mas isto saia no filme? E casou tantas vezes Scarlett? E estivo tanto tempo de luito? E decidim visionar o filme uma outra vez. (…)”
Questionário fou(cinha): María Lado
Entrevista a María Lado na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“(…) – A Sega (S): Cando escribes se tes fill@s? De onde sacas o tempo?
– María Lado (ML): Pois de onde antes sacaba o tempo para ir traballar a unha oficina. Eu decidín decicarme só a escribir e cousas relacionadas e tomalo como un oficio coas súas horas laborais. Isto permíteme compaxinalo mellor coa maternidade. Por veces escribo de noite, mentres el durme, sobre todo se teño moito traballo, pero son as menos.
– S: Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– ML: Nalgunha ocasión, sobre todo cando nos 90 foi aquel momento onde continuamente nos interrogaban sobre a literatura de muller, teñen falado da miña escrita como literatura de muller. Eu non teño esa intención cando escribo, escribo dende a miña mirada e se trato temas de mulleres é porque me interesan a min. (…)
– S: Cantas veces che preguntaron que escritorEs son unha referencia para ti?
– ML: Cada vez que me fan unha entrevista.
– S: Cantas veces te chamaron poetisa (se escribes poesía)?
– ML: Uns cantos centos de miles. É unha palabra terrible. Normalmente adoita chamarme “poetisa” a xente que di que escribo “poesías”. (…)”