Aurora Marco, a homenaxeada no Día das Galegas nas Letras

Desde Nós Diario:
“A plataforma de crítica literaria A Sega anunciou este sábado que o Día das Galegas nas Letras homenaxeará este ano a Aurora Marco. Ao recibir a noticia, a autora indicou a través das súas redes sociais que lle enche “de satisfacción e orgullo” recibir este recoñecemento. “

A Coruña: IX Día das Galegas nas Letras en homenaxe a Luísa Villalta

Luísa Villalta, a homenaxeada no Día das Galegas nas Letras 2022

Desde Nós Diario:
Luísa Villalta foi unha das escritoras chave na transición entre as xeracións poéticas dos 80 e dos 90. Pioneira da virada feminista da poesía galega da época, publicou catro libros.
A plataforma de crítica literaria A Sega vén de anunciar que o Día das Galegas nas Letras homenaxeará este ano a Luísa Villalta. “Celebrámoste desde ti, desde o teu pensar, lúcida e comprometida, sempre na construción dun pobo, dese pobo que foxe de si mesmo, dunha literatura, dunha lingua, no foro da cultura. Ti, na liberdade, da contra-ética do poder”, indican desde A Sega no manifesto. (…)
A Nosa Señora das Letras é un título creado hai xa nove anos para destacar a figura daquelas mulleres que contribuíron á cultura galega en xeral e, sobre todo, á literatura. O ano pasado a honra foi para escritora de literatura xuvenil de ficción científica e “raíña da retranca” Uxía Casal.
Esta iniciativa do colectivo comezou en 20014, cunha dedicatoria a Dorothé Schubarth. 2014, dedicándollo a Dorothé Schubarth. Ao longo dos anos foron destacadas María Victoria Moreno, María Xosé Queizán, Patricia Janeiro, Marica Campo, Imma António e Xela Arias.
Reproducimos a seguir mo manifesto da Sega:
“No mesmo lado, o compromiso.
Celebrámoste desde a complexidade da épica ao publicismo, deste ti, desde o teu pensar, lúcida e comprometida, sempre na construción dun pobo, dese pobo que foxe de si mesmo, dunha literatura, dunha lingua, no foro da cultura.
Ti, na liberdade, da contra-ética do poder.
Lémoste e sentímoste na arela dun teatro de nós que te abrigue e nos abrigue, dramaturga, que nos adentra no paseo das esfinxes e nas certezas de Ofelia.
Lémoste e aprendemos, ensaísta, que nos enreda na ecuación teatral de Don Hamlet, para nos mostrar esa obra enteiramente nova; para nos levar ao outro lado da música, para nos guiar pola poética, sobre un certo estado de conciencia e nos erguer desde a prensa o libro das columnas.
Lémoste e gozamos, narradora, da lingua coa que nos convocas, nesa teoría de xogos en que lle dás a man ás afinidades electivas, para andarmos mundo; a lingua que non se pode chamar silencio, e por iso nos legas as chaves do tempo para abrirmos ao futuro o reino que un día perdemos.
Ti, que sabes do couto á liberdade, do silencio, da banalización, das estratexias para neutralizar o discurso ético e literario.
Lémoste, poeta, e gozamos e cantamos e a música reservada estoupa e xorde o ruído e soñámoste co violín e préndensenos as túas palabras coas que vestimos minutos de poemas polo papagaio nunha rota ao interior do ollo contigo no outro lado da música, na Cidade Alta.
Ti, que reclamas a liberdade de ser escritora galega nunha Galiza viva e democrática.
Galiza, esa palabra, que pronunciaches con boca chea.
Ti, que dixeches isto é tamén unha muller que resiste.
Igual que un tigre ignora a tigritude:
Salta.
Penelopetece o tecido do regreso.
Celebrámoste, gozamos, saltamos contigo, LUÍSA VILLALTA.”

Uxía Casal será a homenaxeada no VIII Día das Galegas nas Letras

Desde Nós Diario:
“A plataforma de crítica literaria A Sega vén de anunciar que o Día das Galegas nas Letras homenaxeará este ano á escritora e docente Uxía Casal, á que cualifica como a “raíña do misterio, da retranca e da palabra exacta”.
Casal destaca na súa traxectoria como autora pola súa aposta na literatura infantil, que foi encamiñando á ficción científica. Até o de agora, ten publicadas seis obras que van desde as novelas até as escolmas de relatos máis cortos.  (…)”

A poeta Xela Arias será homenaxeada no Día das Letras de 2021 (Nós Diario)

Desde Nós Diario:
“Tal e como anunciara, a Real Academia Galega desbotou prolongar o Ano Carvalho a 2021, como reclamaba o asociacionismo de base e distintas institucións como o Concello de Ferrol, que advertiu hai uns días de que dedicará o próximo exercicio a honrar a traxectoria de Ricardo Carvalho Calero cunha sorte de Letras Galegas 2020 ampliadas. A última hora desta terza feira transcendeu que o Día das Letras do ano que vén estará destinado a lembrar a figura da poeta e tradutora orixinaria de Sarria, Xela Arias Castaño.
Apenas uns días despois de celebrar o acto principal deste ano en Compostela -co conseguinte malestar en Ferrol, cidade de orixe de Carvalho Calero-, sábese que a RAG elixiu a Xela Arias como a homenaxeada de 2021.
Fontes da RAG falan da escritora como unha desas mozas e mozos “que renovaron a poesía a partir dos primeiros 80 en temas, estilo e forma”. Consideran que, ademais, ela destacou sobre outras persoas cunha voz “singular e inclasificábel”. Desde o punto de vista da Academia, a poeta “concibía a poesía como un xeito de indagar e cuestionar a orde das cousas, de describir o que se aprende a ocultar”.
“A elección de Xela Arias como protagonista das Letras Galegas 2021 recoñece igualmente a dimensión pública e comprometida da vida e da obra da autora”, indican, lembrando que estivo nalgunhas mobilizacións cívicas en asuntos como a marea negra polo Prestige, “e tomou sempre posición a favor da lingua galega, non só como poeta”.
A autora, nada en 1962 e falecida en 2003 en Vigo, ten unha longa lista de publicacións orixinais, entre elas algunhas colectivas nas que quixo participar. No entanto, tamén destacou por traducir en varios idiomas.
Ligada durante bastante tempo a Edicións Xerais de Galicia, a nova homenaxeada é coñecida por pezas como Tigres coma cabalos e Darío a Diario. O seu decorrer profesional como tradutora é máis longo aínda, pois trasladou a outras linguas textos de Wenceslao Fernández Flórez, James Joyce, Roald Dahl, Bram Stoker, Angela Carter e Charles Baudelaire, entre outros.
Xa fora proposta para ser a protagonista do Día das Letras en 2014 e 2015, e mesmo en 2019 tivo unha dedicatoria da plataforma de crítica literaria A Sega, pero non é até agora cando as e os académicos repararon especificamente no seu papel dentro da cultura do país.
O feito de que distintos sectores defendesen continuar homenaxeando a Carvalho Calero durante doce meses máis non ten que ver con que se poña en dúbida a valía de Arias Castaño, pois nin tan sequera se sabía da súa elección. O argumento era que o escritor ferrolán tamén tivese a súa oportunidade de ser protagonista nun ano con unha maior normalidade e capacidade para programar actos.
De feito, en paralelo ao recordo á tamén profesora Xela Arias, concellos como Ferrol ou Lugo ofrecerán accións culturais na honra de Carvalho.”