Artigo
en Sermos Galiza:
“Estes días péchase o ano Filgueira co ciclo Filgueira Valverde na cultura galega do século XX que ten lugar desde hoxe segunda feira até a quinta feira nas sedes do Consello da Cultura, a RAG e a Barrié, fundación coa que colaborou o polígrafo pontevedrés.
Do mesmo xeito, editoriais e fundación do autor xa están a lanzar as súas propostas para o Día das Letras 2016. Uxía e Magín Blanco veñen de presentar en Sonárbore (Galaxia) Canta o cuco, un libro-disco con cancións que musican os poemas do autor chairego. O carro, A vaca, A cidade, O cuco… son só algúns dos textos musicados por Uxía e Magín Blanco, extraídos de poemarios como As rúas do vento ceibe, Os soños na gaiola, Terra Chá, Panxoliñas ou Os lonxes do solpor. Xunto a eles, unha creación propia da man de Uxía e Magín Blanco, “Todo me fala de ti”, na que ambos os dous artistas dialogan co poeta e coa súa rica personalidade. Ademais, as ilustracións son obra de Leandro Lamas.
Ademais, a propia Uxía gravou un disco ao vivo na Casa de Manuel María no 86 aniversario do seu nacemento este pasado outubro. O traballo, no que tamén colaborou Xabier Díaz, será publicado en breve.
Alén disto, a Fundación Manuel María vén de publicar Poemas escollidos, a primeira escolma publicada que contempla a obra poética de Manuel María na súa totalidade, incluindo os poemarios inéditos publicados logo do seu falecemento.
Ademais do Ano Manuel María en 2016 celebrarase o centenario da fundación das Irmandades da Fala na Coruña, que tivo lugar un 18 de maio de 1916 na sede da Real Academia. Tanto a institución presidida por Alonso Montero como a Deputación na Coruña xa mantiveron algunha xuntanza para promover actividades que lembren esta efeméride.”
Arquivos da etiqueta: Sermos Galiza
Escritores, editores e librarías únense para crear premios conxuntos do libro galego
Desde
Sermos Galiza:
“Acordo histórico no sector do libro: a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), a Asociación Galega de Editores (AGE) e a Federación de Librarías de Galicia veñen de convocar a Gala do Libro Galego 2016, onde conflúen todos premios até o momento convocados por separado.
Desde hai anos viñan convocándose os premios literarios da AELG coa súa Gala das Letras, a Noite da edición en Galicia da AGE e mais os Premios Irmandade do Libro da Federación de Librarías de Galicia. A partir de agora todos estes galardóns desaparecen para transformarse nuns únicos premios literarios co libro galego como protagonista principal, convocados de forma conxunta polas tres organizacións. O nome escollido é Gala do Libro Galego.
Estes galardóns nacen co obxecto de recoñecer a excelencia do traballo literario realizado no ámbito editorial ao longo do ano 2015 en Galicia, e faranse públicos no transcurso da Gala do Libro Galego 2016, que se celebrará o 14 de maio do próximo ano. Alí entregaranse as distincións nas seguintes catorce categorías: ensaio, narrativa, infantil e xuvenil, libro ilustrado, iniciativa bibliográfica, tradución, poesía, teatro, iniciativa cultural ou fomento da lectura, proxecto literario na rede, xornalismo cultural, escritor galego universal, premio honorífico á libraría e á editora.”
Elvira Ribeiro acada o Premio Leiras Pulpeiro de poesía
Desde
Sermos Galiza:
“O Concello de Mondoñedo vén de dar a acoñecer o IV Premio de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro, cuxa gañadora é Elvira Ribeiro pola obra Playlist para unha retirada.
Elvira Ribeiro (Cerponzóns, Pontevedra, 1971) acadou o primeiro premio, dotado con 1.500 euros; o segundo foi para Óscar García Ramos, da Coruña; e o terceiro para Martiño Maseda. (…)”
Manuel Rivas: “Os depósitos de esperanza non están na política nestes momentos”
Entrevista
a Manuel Rivas en Sermos Galiza:
“No Sermos en papel desta semana entrevistamos a Manuel Rivas e publicamos un adianto de O último día de Terranova, unha novela complexa, unha historia preñada de ducias doutras historias. (…)
– Sermos Galiza (SG): Parece unha homenaxe aos vellos libreiros, pero a verdade é que nesta novela hai un cento de historias que poderían dar para outra novela, ten moitas posibles ‘spin-off’.
– Manuel Rivas (MR): O que hai é unha confluencia de historias, de vidas reais e imaxinarias. A vida de Eliseo, que parece tan imaxinaria, resulta que é unha das máis reais do libro. Pero digamos que a imaxinación permítenos chegar a realidades, ensanchar, facer moito máis ampla a realidade, chegar a lugares descoñecidos, que é o que diferencia a literatura doutros xeitos de contar. A imaxinación é o lévedo da realidade. É que parece que está a realidade e despois o mundo da imaxinación e da fantasía. Pois non, non hai ningunha boa creación que se presente como froito da imaxinación que non teña amarre coa realidade. E unha compoñente fundamental da realidade é a memoria, sen memoria queda amputada, mesmo deixa de existir. A imaxinación necesita da memoria e viceversa, se non sería un faiado pechado do que non teriamos a chave. A imaxinación para levedar necesita do humus da memoria.
– SG: No “hipersector da comunicación”, como se definía os medios en Galiza nun traballo do Consello da Cultura no que participabas, tamén pasa iso de que non dá morto o vello e non dá nacido o novo…
– MR: Hai cousas, pero temos unha crise demográfica que si que afecta moito o mundo da comunicación. Para renovarse tamén necesitamos nova xente, novos lectores, estamos nunha especie de lento afundimento a nivel colectivo, porque Galiza está fóra de xogo politicamente, se existe e se manifesta é pola creatividade da xente en diferentes eidos. Por iso que existan medios como Sermos, como Luzes… pero eu confío moito na xente, xa non confío noutras cousas. Paréceme que non están á altura das circunstancias as ferramentas políticas que temos. Para min houbo unha proba neste momento, que era a gran confluencia en Galiza, unha grande oportunidade para termos unha alternativa de presenza en todo o que vai pasar no Estado. Por primeira vez había esa oportunidade e desaproveitouse toda esa forza que viña da primavera. Entón eu neste momento non quero saber nada de certas cousas. É dicir, vou dedicar a miña enerxía alí onde hai depósitos da esperanza. Penso que non están na política nestes momentos. (…)”
Gonzalo Hermo gaña o Premio Nacional de Poesía xove con Celebración
Desde
Sermos Galiza:
“O xuri considera que o mellor poemario composto en calquer das linguas do Estado en 2014 é Celebración, un libro editado por Apiario.
O premio -outorgado polo Ministerio de Cultura- está dotado con 20.000 euros. Hermo (Rianxo, 1987) é un dos valores emerxentes e de maior calidade da poesía galega. (…)”
Antonio Reigosa: “A RAG debería pensar nun Día das Letras dedicado á literatura oral”
Entrevista
a Antonio Reigosa en Sermos Galiza:
“Antonio Reigosa (Mondoñedo, 1958) é escritor e investigador da literatura galega de tradición oral. Foi o responsábel do grupo de literatura de tradición oral no último congreso da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG). Nesta conversa, debúllanos as claves desta literatura.
– Sermos Galiza (SG): Cal é o estado actual da literatura de tradición oral?
– Antonio Reigosa (AR): É complicado facer un diagnóstico porque a literatura oral vai asociada á situación da lingua, que non é precisamente boa: baixan os falantes, os lugares de transmisión da literatura de tradición oral perden poboación… Eu son optimista na medida en que a oralidade é fundamental para a comunicación e para a transmisión de cultura e coñecementos, pero son pesimista en canto a que o galego como principal lingua de comunicación desa cultura está nunha situación moi grave.
– SG: No relatorio do congreso da AELG sobre literatura de tradición oral falou da posibilidade de convertérmonos nunha xeración muda. A que se refería?
– AR: É unha metáfora. Trátase de explicar que nas culturas tradicionais o coñecemento e a literatura transmítense fundamentalmente pola vía oral, pero se as posibilidades de comunicación oral (como o espazo familiar ou nos que a rapazada se xuntaba a xogar) desaparecen ou non se practican provócase unha fenda de comunicación oral na cadea. Correríase entón o risco de perder a transmisión de coñecementos e cultura e, polo tanto, converteriámonos en mudos e non habería posibilidades de superalo. Se hai unha ou varias xeracións mudas, que non transmiten, o herdado é irrecuperábel.
– SG: Como lle afecta a internet á literatura de tradición oral?
– AR: Internet é unha boa oportunidade para a oralidade pola súa función documental. Normalmente, aprendemos por imitación, algo que nos permite o feito de colgar vídeos. Ademais, permite a interacción entre persoas que se atopan en distintas partes do mundo.
– SG: Cales son os retos da literatura de tradición oral?
– AR: Que o ensino recupere a oralidade como sistema de comunicación, é dicir, que se lle dea moito máis espazo e tempo á expresión oral, porque propiciará que haxa un emprego da capacidade do discurso. Non se trata tanto de recuperar, porque nunha parte do patrimonio oral é irrecuperábel e desaparece coas persoas. Trátase de poñer en valor e de prestixiar a quen é capaz de ensinar a técnica dun oficio ou que sabe contar unha historia ben contada. Tamén sería un xeito de prestixiar o patrimonio.
– SG: Referíase vostede ao ensino, como se atopa a literatura de tradición oral no ámbito escolar?
– AR: Apenas forma parte do currículum, polo que depende máis do voluntarismo de profesores, que si traballan tendo en conta a literatura oral e que tratan de chamar a atención do alumnado sobre parte de patrimonio con referencias toponímicas, contos, lendas urbanas… pero non hai ningún temario en ningún dos cursos do ensino obrigatorio que trate a literatura oral con certa profundidade. Ademais, á formación do profesorado tampouco se lle dá moita importancia (dáselle á escrita, pero non á oral).
– SG: Que precisa esta literatura?
– AR: Non hai receitas máxicas. É importante programar actividades culturais na que a protagonista sexa a oralidade e na que o ingrediente básico e a estrela sexa o que se transmite.
– SG: A AELG organiza o próximo sábado as xornadas de literatura de tradición oral. Que nos pode adiantar ao respecto?
– AR: Trátase xa da oitava edición e nesta ocasión vaise falar do sexo e da obscenidade, que polos prexuízos e tabús son aspectos que apenas se difunden. Hai que facer visíbel que moitos chegamos ao mundo do coñecemento do sexo a través de historias que os maiores nos contaban. Acontece o mesmo co escatolóxico, que todos oímos pero que queda nun espazo de bar, de “colegueo” ou de infancia.
– SG: Que salienta das conclusións ás que chegaron no Congreso da AELG sobre literatura de tradición oral?
– AR: En primeiro lugar, chamar a atención da RAG para que pense nun Día das Letras Galegas dedicado á literatura de tradición oral. Sempre son protagonistas autores con obra impresa. Unha das principais características da literatura oral é o anonimato, polo que a protagonista do Día das Letras sería a temática. Tamén temos personaxes que no campo da investigación foron referentes, ou obras como Contos populares da provincia de Lugo ou os Contos vianeses, de Laureano Prieto. As fórmulas poderían ser varias. Á marxe disto, acordamos promover recreacións nas que a oralidade sexa fundamental: teatro, revistas orais, encontros temáticos…”
Miguel Anxo Fernán Vello intervén na Feira Internacional do Libro de México D. F.
Desde
Sermos Galiza:
“Convidado polo Goberno da Cidade de México, Miguel Anxo Fernán Vello representou a Galiza o sábado 17 de outubro na XV Feira Internacional do Libro no Zócalo, unha feira na que participan tamén autores do Reino Unido como Ben Brooks, Sean O’Brien e Michael Hofmann e os españois Almudena Grandes, Ángel Petisme e Luis García Montero, amais dun bo número de autores e autoras de Latinoamérica.
Ademais, a instancias do Seminario de Cultura Mexicana e da Universidade Autónoma de México (UNAM), Fernán-Vello participará como poeta no XVII Encontro de Poetas do Mundo Latino, que terá lugar entre o 22 e o 28 de outubro en México D.F. e tamén en Aguascalientes e San Luis de Potosí. Neste encontro cultural estarán presentes poetas como o peruano Eduardo Chirinos, a italiana Cinzia Marulli, o colombiano William Rouge, o venezolano Antonio Trujillo e a hondureña Mayra Oyuela, xunto poetas mexicanos e doutros países americanos.”
Agustín Fernández Paz e Miguelanxo Prado, candidatos ao Premio Astrid Lindgren
Desde
Sermos Galiza:
“Dous dos mellores representantes da factoría cultural galega figuran entre os candidatos ao Premio Astrid Lindgren de literatura infantil e xuvenil.
Hai 215 candidatos de 59 países, segundo anunciou onte o Goberno sueco na Feira do Libro de Frankfurt. Entre os que optan ao premio tamén se encontran a autora portuguesa Maria Teresa Maia, a ilustradora vasca Elena Odriozola ou o escritor catalán Jordi Sierra i Fabra.
O Premio Astrid Lindgren Memorial está organizado polo Goberno sueco para recoñecer a traxectoria de Astrid Lindgren, creadora de Pippi Langstrump. Outórgase anualmente un autor/a de literatura infantil e xuvenil, un ilustrador/a ou un promotor da lectura en calquera país. É un dos principais premios a nivel mundial da literatura para nenos/as e mozos/as.
Tanto Fernández Paz como Miguelanxo Prado teñen un extenso historial de premios no seu haber, tanto nacionais como internacionais. (…)”
Celia Armas: “En Lugo temos grandes figuras e clásicos das letras galegas”
Desde
Sermos Galiza:
“O semanario Sermos Galiza estrea serie esta quinta feira, na súa entrega 166, unha sección especial sobre escritores de Lugo que abrirá cun texto de Pilar García Negro sobre Manuel María. A súa coordinadora, Celia Armas, cóntanos desta iniciativa.
– Sermos Galiza (SG): En que consiste ‘Lugo é Letras’?
– Celia Armas (CA): Trátase dun proxecto que pretende lembrar a autores lugueses co obxectivo de atraer novos leitores a obras que pertencen xa aos nosos clásicos, así como relacionalos coa súa terra natal. Trátase de poñer en valor e facer atractivas estas obras e demostrar que están vixentes.
– SG: Que autores vai incluír?
– CA: Pois esta semana comezamos con Manuel María, dado que estes días celebramos o seu aniversario e será o próximo homenaxeado das Letras, e logo continuaremos con Marica Campo, Olga Novo, Lois Diéguez, Lois Pereiro, Uxío Novoneyra, Luz Pozo, Álvaro Cunqueiro e Darío Xohán Cabana.
– SG: Esta iniciativa terá continuidade e ampliarase a máis escritores?
– CA: Pois agardamos que si, porque loxicamente hai moitos máis e non están todos os que son. Esta é unha primeira serie e tamén nos gustaría que se ampliase ao resto do país. No caso dos autores vivos publicarase unha entrevista e no caso dos falecidos, poderá ser unha recensión ou mesmo unha entrevista imaxinaria. Iso dependerá dos autores que se fagan cargo dos textos: por exemplo, Xosé Manuel Pereiro falará de seu irmán Lois; de Novoneyra tocaralle ao seu fillo homónimo…
– SG: Lugo é un territorio ben vizoso no que a literatura se refire, non?
– CA: Pois a verdade é que tendo en conta o contexto do sistema literario galego e a proporción poboacional, en Lugo temos grandes figuras das letras galegas, tanto pola súa calidade como pola súa importancia.”
Basilio Losada: premio Ramón Piñeiro e novo membro de honra da RAG
Desde
Sermos Galiza:
“(…) O profesor, tradutor e crítico literario de Láncara, Basilio Losada Castro, primeiro catedrático de Filoloxía Galega na Universitat de Barcelona e embaixador da cultura galega en Cataluña, dedicou o sábado 3 de outubro o seu discurso de ingreso na RAG como académico de honra ás primeiras novelas de Rosalía de Castro, que foi respondido polo presidente da RAG, Xesús Alonso Montero. (…)
Na mesma semana pasada, a Asociación Cultural Val de Láncara anunciou tamén que é o gañador do XIV Premio Ramón Piñeiro Facer País. O xurado valorou o labor deste lugués en favor da lingua e cultura galegas e a súa contribución á difusión da identidade galega por diferentes países.”
