O martes
18 de xaneiro, a partir das 20:00 h., na Fundación Caixa Galicia (Cantón Grande, 21-24) da Coruña, o profesor doutor da Universidade de Vigo Xosé Henrique Costas González, falará, dentro do ciclo Lingua, Literatura e Nación, organizado pola A. C. O Facho, sobre Situación actual da lingua.
Arquivo da categoría: Lingua
Henrique Monteagudo: “Axendas en galego, galego na axenda”
Artigo 
de Henrique Monteagudo en El País:
“Dado que ese informe (Por un proxecto de futuro para o idioma galego. Unha reflexión estratéxica) cuestiona algúns lugares comúns firmemente asentados na mentalidade dun sector do nacionalismo, suscitou reaccións contraditorias. Pero, a pesar dalgunhas tentativas de acalalo ou deturpalo, o informe abriu un debate moi pertinente, as augas fóronse serenando e non tardaremos en concluír, por ampla maioría, que precisabamos un revulsivo salutífero para osixenarnos un pouco. Temos todas as de gañar repensando unha serie de tópicos revellidos e reformulando, tanto no fondo coma na forma, posicións tradicionais que se revelaron inservibles ou contraproducentes. Elemento central daquel informe era a reivindicación do bilingüismo como un argumento eficaz para a defensa do galego, precisamente apoiado en lóxicas integradoras e inclusivas, lonxe das dialécticas da confrontación e da exclusión. Por ese camiño podemos aspirar a gañar o asenso social -no que debe asentar un consenso político verdadeiramente sólido- a favor das políticas públicas de normalización lingüística. (…)
Agora máis ca nunca, será procedente relembrar a razón última das nosas reivindicacións. Expresouna acaidamente Ramón Piñeiro: “A lingua galega é bandeira da nosa solidariedade moral”. O galego non nos interesa nin nos pode interesar só polo galego mesmo. Interésanos porque a súa exclusión é inseparable da marxinación que o noso país padeceu, con grave prexuízo para todos. Interésanos porque a súa perda significa e significaría unha derrota colectiva, que minaría de forma definitiva a nosa conciencia de comunidade. Interésanos porque a súa recuperación só se acadará se conseguimos facer dela un proxecto e unha tarefa comúns, que atinxe a todos, pois a todos beneficiará, e por tanto a todos debe comprometer solidariamente. Porque os éxitos que vaiamos conseguindo nese camiño serán outros tantos esteos da nosa confianza e da nosa autoestima, tan necesitadas de reforzo. Porque esa confianza, esa autoestima e esa conciencia de comunidade que afronta unida retos compartidos son valiosísimos recursos para afrontarmos os difíciles tempos que se aveciñan, para axuntarmos forzas e para pelexar e gañar o porvir. Porque non nos resignamos a que se acale a nosa voz. Porque arelamos ter unha axenda de futuro, como cidadáns e como país. E porque, si, estamos con vontade de que esa axenda de futuro se diga e se escriba tamén no noso idioma.”
Baldomero Iglesias, Mero: “Sobre a lingua”
Artigo 
de Baldomero Iglesias, Mero, nas Redes Escarlata e Galicia Hoxe:
“(…) Por certo esa outra lingua, mirade ben, …esa si que ten algo –moito- xa de imposta e non me remito á miña opinión ou memoria, na que habitan moreas de prexuízos e datos opresivos ao longo da miña vida e da dos meus, senón que así o di a mesma Constitución aínda hoxe. Lean senón, busquen datos. É lingua de obrigado coñecemento e hai o deber de coñecela, … non quede dúbida algunha (art. 3.1). Aínda que non é a nosa lingua propia, coidado, non nola vaian meter dobrada como pretenden “aparvados que nos queren facer parvos” ou políticos de turno. De Galicia deriva o galego como consecuencia lóxica, e non o castelán, …que eses son outros lópeces, ou non? E xa ven que aquela obriga igualitaria, coa que se lles enchen sempre a boca, non é medianamente xusta –de novo queren trocar ouro por lilailas e “baratijas”, …como se mpre fixeron- e non fan o mesmo raseiro, obrigando e recorrendo ao deber de coñecer a Nosa Lingua, a propia, e poñela no seu sitio con honra e xenerosa consideración, como sería o propio dun estado digno, responsable e considerado, sequera nos seus dominios lingüísticos, …e despois de tanto tempo de miserias e esquecementos, de débedas e de non saber estar onde lle corresponde, nese lugar onde non existan subordinacións xurídicas para as interpretacións reaccionarias, ese lugar que garantira os deberes análogos ao castelán. Que me permita acceder a min, galego, ao coñecemento do catalán, do éuscaro, do portugués. iso non pasa, aínda hoxe, coa esta lingua na que escribo e coa Carta Magna da que presumen moitos. Igualdade, …quen te vira!”
Francisco Pillado: “A Feijóo Galicia interésalle como lugar de devastación, só pretende facer méritos”
Entrevista 
a Francisco Pillado no Xornal:
“- Xornal (X): Para darlles acubillo ás heterografías do galego e para que máis se bota Laiovento a editar libros nos anos noventa?
– Francisco Pillado (FP): Fundamentalmente por iso. Unha vez, na revista do Facho, fixemos un número dedicado a Armando Cotarelo, para que lle dedicasen o Día das Letras. Pedímoslle un traballo a Carvalho Calero e escribiuno na súa normativa. Logo fomos á Xunta pedir unha subvención: todo ía ben até que o que tiña que asinar soubo que tamén colaboraba o profesor. De alí a un tempo cruceime por Compostela con Ramón Piñeiro e díxenllo. Expliqueille que me parecía un esperpento que, logo de corenta anos de ditadura, chegasemos á democracia e Calero estivese censurado. Sabe o que me contestou? “É que vós queredes un código de circulación que diga que todo o mundo ten que circular pola dereita agás Carvalho Calero”. Non era iso, como se demostrou. Cando se acadou unha normativa de consenso, acatámola.
– X: De publicar a Badiou e a Bourdieu en galego a loitar polo evidente: a normalización lingüística. Non é algo amargo?
– FP: Nós publicabamos ensaio porque era necesario publicar ensaio. O nome da editorial obríganos: Laiovento está tirado de Vento nouturnio, unha obra dramática de Otero Pedrayo. Non tiña sentido crear unha editorial para reproducir os esquemas que xa existían en Galicia. Como dicía Jacinto Benavente, “bienaventurados mis imitadores porque de ellos serán mis defectos”. Publicando ensaio demostrabamos que o galego era unha lingua válida para calquera uso. A primeira tradución de Zizek no estado español foi nosa, e non nos custou nada. Chomsky, Bourdieu e Badiou tamén renunciaron aos seus dereitos de autor para que os publicase Laiovento. (…)
– X: Que lle parece a achega de Henrique Monteagudo á renovación do discurso galeguizador, o “bilingüismo restitutivo“?
– FP: Non son partidario de abrir guerras civís entre nós. O IGEA ese que preside Anxo Quintana non me parece serio. O seu paso pola Xunta foi nefasto, permitiu entre outras cousas que outra ignota, Ánxela Bugallo, fose conselleira de Cultura. Non quero entrar nesa polémica, os puntos sobre os is xa os puxo Pilar García Negro en Xornal. Esta mala conciencia dos galego falantes, isto de que se cadra nos pasamos, non a teñen os castelán falantes. É puro masoquismo.”
Xavier Queipo: “Ortodoncia”
Artigo 
de Xavier Queipo en A Nosa Terra:
“(…) Sen compás semella que andamos tamén en Galiza –reflexo do que acontece no exterior– aínda que aquí o conflito sexa tamén un conflito de civilizacións, que ten a súa manifestación máis sobranceira na loita pola dignidade lingüística, na que uns queren impor o castelán como lingua única e outros o galego como lingua hexemónica. A risco de ser incomprendido, pola brevidade do discurso, direi que a lingua hexemónica é a lingua dos negocios, a que produce valor engadido e xera emprego e riqueza. Cando a inicios do século XX máis do 90% da poboación galega falaba exclusivamente galego, a lingua hexemónica non deixaba por iso de ser o castelán, por dicilo dun xeito directo. Daquela hai que pensar opcións para resolver este conflito, entre outras integrar os inmigrantes tamén en galego, esixir das empresas galegas que fagan a súa publicidade na lingua oficial (e non se pasen polo arco de trunfo o Estatuto de Autonomía) e esixir do goberno que deixe de actuar “contra o galego”, con xenreira inusitada e desrespecto crecente polas institucións democráticas (non tardan moito en pedir o certificado de “españolidade”, curso de sevillanas e vocabulario de tauromaquia incluídos, para poder votar nas autonómicas).”
Carlos Negro: “Dubido, logo existo”
Artigo 
de Carlos Negro en Terra e Tempo:
“(…) Conclusión: unha tormenta nun vaso de auga.
Nun breve prazo de tempo, é moi probable que toda esta polémica remate por ser unha tormenta dentro dun vaso de auga, un xogo de esgrima dialéctica que se irá esgotando unha vez que arrefríen os ánimos dos participantes; a fin de contas, cando baixamos a pé de rúa, seguen a actuar en contra do galego enormes poderes políticos e económicos dispostos a dinamitar calquera tímida iniciativa de normalización lingüística; e se cadra é neste punto onde o informe do IGEA comete pecado de inxenuidade: en dar por feito que os inimigos do noso idioma van aceptar, por un súbito ataque de amor á Terra, unha solución xusta e equitativa para o actual conflito lingüístico. Porque o lobo, cando traba na ovella, non solta a presa.
Por último, e máis alá de que nos manifestemos a favor ou en contra das teses do informe, exerzamos sempre a elegancia cívica de non anular as opinións contrarias a partir dunha análise parcial e interesada, sobre todo cando as persoas que as emiten coinciden connosco no obxectivo último de defender o futuro da lingua da Galiza; porque se todos/as os que nos consideramos cidadáns conscientes deste país rexeitamos as caricaturizacións perversas que reducen o nacionalismo galego a unha especie de tribo radical e intransixente, deberiamos tamén fuxir das tentacións sectarias que reducen calquera pensamento heterodoxo a unha suposta debilidade ideolóxica sometida ao españolismo.”
Xabier P. DoCampo: A dous que debaten sobre a lingua
Artigo 
de Xabier P. DoCampo no Xornal de Galicia:
“(…) O tempo non é de liortas nin de definicións teóricas nin de teoloxías sociolingüísiticas, senón de labrar e sementar. É tempo de esixir que se cumpra a LNL (ameazada seriamente polo partido do goberno) e o PXNLG (que no ánimo de derrubalo xa se escoitaran voces que certos argumentos actuais fan lembrar). É tempo de seguir o exemplo do profesorado que segue a dar as súas clases en galego por enriba de prohibicións e de comenencias persoais, e de tantos galegos e galegas que seguen a loitar pola nosa lingua.
Perdoádeme o uso do dedo indicador, pero estades ollando para o lado equivocado. Virémonos e poñamos os nosos ollos nos de enfronte: os negacionistas, os inimigos do galego, os que procuran a súa desaparición. A eles é aos que lles temos que facer saber que só nós somos bilingües, que eles menten cando falan de bilingüismo, de equilibrio, de harmonía, de cordialidade… Que se arrogan o dereito de facer desaparecer a capacidade de decisión dos seus fillos ao negarlles a aprendizaxe da lingua galega… Tanto ten se son podengos os galgos, son cans.
Deixemos os asuntos que temos que dirimir entre nós (que os temos, coma todos) para outros momentos e para outros foros e non metamos o común no debate partidario ou persoal.”
Miguel Anxo Fernán-Vello: “Inmersión lingüística”
Artigo 
de Miguel Anxo Fernán-Vello en Galicia Hoxe:
“(…) Resulta que, segundo o último informe PISA, os estudantes en Cataluña -onde dende o ano 1983 se leva a cabo de xeito impecábel un modelo educativo de inmersión lingüística- teñen “un nivel superior de coñecemento e dominio das linguas (incluído o castelán, naturalmente) que os do resto do Estado español”, existindo ademais en Cataluña -así o constata o informe PISA- un nivel de compresión lectora en castelán superior ao de moitas comunidades plurilingües. ¿Quen quere dinamitar o progreso democrático, educativo, cultural e humanístico que está a vivir Cataluña? ¿Acaso a Unesco non avala cientificamente o método pedagóxico de inmersión lingüística? Como ben acaba de lembrar Duran i Lleida, até o propio presidente da Comisión da Unión Europea recomendaba non hai moito o sistema lingüístico vixente nas escolas catalás para outros estados membros da UE de características semellantes. Seguiremos reflexionando…”
