Carlos Callón, autor de O libro negro da lingua galega: “A un taxista déronlle 48 horas para cambiar Rianxo por Rianjo”

Publicado o 11 Outubro 2022 por asociacionescritoras-es

Entrevista de Sandra Faginas a Carlos Callón en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): No libro constatas que ao longo de cinco séculos falar e escribir en galego foi unha heroicidade. Que anécdota che sorprendeu máis?
– Carlos Callón (CC): Eu non sabía que os fascistas profanaran a tumba de Alexandre Bóveda para cambiarlle o nome na lápida que el mesmo deixara disposta antes de que o asasinasen, porque el quería que puxese Alexandre en galego. E houbo franquistas que entraron na tumba e lle puxeron un iota por riba. Tamén me sorprendeu que non estivesen recollidas en ningún libro a cantidade de multas que se poñían por falar galego en público, ou ese expediente que se abriu a un funcionario da Deputación de Lugo por «exagerado acento gallego». Sorprendéronme moitas anécdotas.
– LVG: Ti partes de varias premisas ou falacias. Unha delas é que o galego non só foi perseguido no franquismo.
– CC: Si. Hai quen pensa que a situación do galego actual de perda de falantes é debida a que a xente espontaneamente non o ama ou porque non se reclamou a súa extensión social, pero o franquismo só aplicou unha política que xa era habitual. Durante a Segunda República o galego non foi lingua oficial non porque non cumprise os criterios, como foi o caso catalán, senón porque se lle puxeron paus na roda. Castelao pediu nas Cortes Constituíntes en 1931 que non se obstaculizase o uso do galego na Administración e votouse en contra. E antes, en 1910, pediuse a cátedra de galego para Santiago e o gobernador civil interveu parando esas mobilizacións. Hai moitos exemplos.
– LVG: En que época houbo máis represión?
– CC: Hai tres momentos traumáticos: a finais do século XV, coa doma do reino de Galicia por parte dos Reis Católicos, outro coa chegada dos Borbóns no século XVIII, que significou a agresividade escolar e as tentativas de desgaleguización. É cando se publica algún regulamento que di que hai que perseguir aos nenos na escola que falen galego. E o terceiro foi o franquismo.
– LVG: Cal foi a maior multa por defender o galego?
– CC: Se non me falla a memoria, foi para La Voz de Galicia. Nos anos 60 permitiuse utilizar na misa a lingua que a xente falaba, e no Estado español foi así para o castelán, o vasco e o catalán, pero non para o galego. Entón empezou unha mobilización en defensa da lingua, que penso que foi a maior do século XX, na que La Voz tivo un papel destacado. Deulle un premio Fernández Latorre a un artigo que defendía a misa en galego e por esa causa impúxoselle unha multa de 50.000 pesetas. Tamén á mestra Pepa Baamonde deixárona medio ano sen soldo por falar en galego a nenos de 4.º de primaria. Hai moitos casos.
– LVG: Como o do taxista.
– CC: Si, foi en 1972. Déronlle 48 horas para rotular o seu coche co nome de Rianjo en lugar de Rianxo. Se non o facía, quitábanlle a licenza. Eu agradecinlle en persoa a ese taxista, que puido asistir este verán ao acto de presentación do libro e contou alí mesmo a historia. Un relato que di moito porque son historias de xente que levantou a voz e non quixo asumir esas prohibicións como algo natural. Persoas que querían poñerlle nomes galegos aos fillos e non podían, ou aquelas ás que obrigaban a castelanizarlle o apelido, como esa señora que de golpe pasa de ser Meixide a Meigide. (…)”

Ismael Ramos gaña o Premio de Poesía Miguel Hernández

Publicado o 7 Outubro 2022 por asociacionescritoras-es

Desde Nós Diario:
“Ismael Ramos vén de ser galardoado co Premio Nacional de Poesía Nova Miguel Hernández, correspondente ao ano 2022, pola súa obra Lixeiro, (Xerais), a proposta do xurado. O premio, concedido polo Ministerio de Cultura e Deporte, está dotado con 20.000 euros.
O xurado destacou a súa obra “pola potencia da súa imaxinación poética, capaz de emprender un canto xeracional entoado desde un desencanto reconciliado que conxuga ironía e nostalxia”.
Aliás, o xurado sinalou que, como “bo coñecedor da tradición poética contemporánea, Ismael Ramos ofrece unha proposta desprovista de afectación e moi depurada lingüisticamente que conforma unha sorte de épica vivencial de ton á vez transcendente e lixeiro”.
Ismael Ramos, nado en Mazaricos en 1994, é autor dos poemarios Os fillos da fame (XVII Premio Johán Carballeira de Poesía; Xerais, 2016), Lumes (Apiario, 2017) e posteriormente Lixeiro (Xerais, 2021).
En 2019 publica en La Bella Varsovia a primeira tradución ao castelán da súa obra Lumes, pola que recibiu en 2020 o Premio Javier Morote de ‘As Librarías Recomendan’.
Os seus poemas foron versionados tamén ao catalán, finés, francés, húngaro, inglés e portugués, e incluídos en numerosas revistas e antoloxías.”

A Asociación Galega de Editoras regresa á Feira Liber con stand propio e coa participación de trece selos editoriais

Publicado o 5 Outubro 2022 por asociacionescritoras-es

Desde a Asociación Galega de Editoras:
“A Asociación Galega de Editoras participa un ano máis na Feira Internacional do Libro LIBER, que se vai celebrar do 5 ao 7 de outubro, en Barcelona. A AGE contará con stand propio, posto a disposición das editoriais asociadas desprazadas á feira para desenvolver a súa axenda de traballo e presentar unha selección de novidades e do seu fondo bibliográfico: Hércules de Ediciones, Edicións Positivas, Alvarellos Editora, Kalandraka, Baía Edicións, Editorial Galaxia, Xerais, Ediciones del Viento, Triqueta Verde, Edicións do Cumio, Edicións Embora, Editorial Bululú, Tulipa Editora.
A Asociación Galega de Editoras distribuirá no seu espazo exemplares do catálogo para venda de dereitos que deseñou para levar á feira internacional do libro de Frankfurt, e xa está dispoñible para a súa consulta no perfil de expositor da AGE na LIBER. Conta cunha selección de títulos de libro ilustrado, literatura para adultos, cómic, LIX, ensaio, teatro e poesía das editoriais: Hércules de Ediciones, Edicións Positivas, Alvarellos Editora, Kalandraka, Baía Edicións, Editorial Galaxia, Xerais, Ediciones del Viento, Triqueta Verde, Edicións do Cumio, Edicións Embora e Editorial Bululú.
A tradutora María Alonso Seisdedos e Xosé Ballesteros, director de Kalandraka, participan no programa de actividades da LIBER. Na xornada do venres, 7 de outubro, María Alonso Seisdedos compartirá a mesa redonda “1922, el año mágico: Joyce, Woolf, Proust” con Valèria Gaillard, tradutora ao catalán; Itziar Hernández Rodilla, tradutora ao castelán. Organizada por ACE Traductores e moderada pola tradutora e profesora da UAB, Ana Alcaina, celebrarase o venres ás 12:30 na Sala 1.1. do recinto Gran Vía da Fira de Barcelona.
Cando se cumpren cen anos da publicación de varias obras que cambiaron o rumbo da literatura universal nun contexto político e económico convulso cuxos ecos resoan no presente, esta mesa ten a finalidade de reflexionar sobre o que supón traducir hoxe en día a autoría como James Joyce, Virginia Woolf ou Marcel Proust.
Á mesma hora, na sala 1.3. terá lugar a mesa redonda “La librería sin librerías: sobrevivir al cambio digital”, na que participan Xosé Ballesteros, editor de Kalandraka; Enrique Pascual, director de Librerías Marcial Pons e presidente do Gremio de Librerías de Madrid; Mireia Valencia, libreira de Finestres. A mesa foi organizada por PublishNews. Antonio Martín, fundador da PublishNews, Cálamo&Cran e divulgador, encargarase de moderala.
Ante as boas cifras de vendas de libros nos últimos anos, abren novas librarías e mantéñense moitas en plena crise. A mesa redonda analizará como lle está a afectar o mercado dixital á libraría tradicional, que opcións adoptan as librarías, editoriais e lectoras/es; que solucións se poden atopar para manter as librarías, ou se os lectores compran en liña, se se debe actualizar o papel da libraría.
Reoñecida nestes 40 anos como unha das principais citas feirais para a edición en español, LIBER reúne a máis de 350 editoriais e empresas que darán a coñecer os seus fondos bibliográficos e novidades, así como produtos e servizos relacionados coa comercialización e distribución de libros. Ademais, a feira, promovida pola FGEE, conta cun amplo programa de xornadas profesionais para debater e reflexionar sobre a actualidade sectorial unida á cadea de valor do libro.”