Entrevista
a Celia Díaz Núñez en La Región:
“(…) – La Región (LR): Que ten en común coser e escribir?
– Celia Díaz Núñez (CDN): Escribir é un oficio que require moita dedicación. García Márquez comentaba que a tarefa de escritor era moi parecida á de carpinteiro, porque había que poñer moitos cravos. Como son filla de xastre, fixen as similitudes coa costura: para facer traxe necesitas unha tea bonita, na literatura un argumento interesante. O xastre utiliza moitas puntadas e o escritor é un artesán das palabras. A palabra relato ten moito que ver con retallo. Pequeniños textos, pequeniños detalles. Este libro [Corte e confección] adícoo á memoria de meu pai, que era xastre.
– LR: Son relatos de temas cotiáns?
– CDN: Son relatos de temas moi variados e actuais: violencia de xénero, explotación sexual das mulleres, soidade dos anciáns, abandono do rural, a beleza da paisaxe rural fronte á carencia de servizos…
– LR: É un libro pausado, de buscar as palabras exactas?
– CDN: Eu é que son moi lenta escribindo! Procuro traballar moito as palabras. As puntadas. Son relatos fáciles de ler, algúns deles moi curtos. É a primeira vez que publico relatos, sempre escribín novela ou teatro.
– LR: Sendo docente, inflúe tocar os temas actuais que menciona?
– CDN: Cando escribo para rapaces escribo de temas interesantes para eles. O último que escribín é un libro sobre os nenos migrantes, teñen que estar informados. Nos anteriores libros, temas máis fantásticos. Agora interésanme os temas dos que falas con eles en clase, coma estes, dos que teñen a súa opinión. (…)”
Arquivos da etiqueta: La Región
Ledicia Costas: “Para escribir implícome o cen por cento coas personaxes ata chegar á obsesión”
Ramón Caride: “Soños de escritor”
Arancha Nogueira: “Hai que deslocalizar a poesía e levala aos bares, non é elitista”
Entrevista
a Arancha Nogueira en La Región:
“(…) – La Región (LR): Cal é ese “spleen” do título [spleen en catro tempos]?
– Arancha Nogueira (AN): “Spleen” é como os antigos gregos lle chamaban ao bazo, porque crían que este órgano era o que regula o temperamento. Popularízase na literatura como sinónimo de capturar o temperamento dun lugar. Porque os lugares teñen carácter e nos inflúen. Eu fago un spleen de Santiago de Compostela, a cidade na que vivo, pero podería ser de Ourense ou de calquera outro lugar. Precariedade, turistificación, alugueiros caros… É un berro colectivo dunha xeración.
– LR: Que significado teñen os espazos na súa poesía?
– AN: Este poemario marca unha diferenza cos anteriores, máis íntimos. Aquí doulle máis importancia aos espazos públicos. A miña poesía é íntima e social. Creo que hoxe as mulleres reflexionemos sobre as cousas que nos interpelan é algo tremendamente social que é preciso colectivizar.
– LR: Publicou un poemario hai uns meses. A este ritmo, non ten medo á páxina en branco?
– AN: Un pouco, pero non tanto polo número de publicacións. Levo escribindo moitos anos. No momento no que non podes escribir, é certo que te angustias moito, porque é unha forma de vida e unha maneira de buscar a túa identidade. (…)”
Antonio Tizón: “Moita xente pensa que se tes un trastorno bipolar es máis creativo, cando se trata dun problema que precisa tratamento, en moitos casos toda a vida”
Entrevista
a Antonio Tizón en La Región:
“O primeiro contacto co comisario Xosé Sánchez Pereiro foi en A antesala luminosa, pero é agora coñecemos cales foron os feitos que determinaron a súa conduta “corrupta e viciosa”, explica Antonio Tizón (A Coruña, 1960), que presentou en El Cercano, con Manuel Bragado, Un home estraño, a segunda novela desta saga policiaca, que funciona como precuela da primeira.
Esta obra parte de dúas imaxes moi concretas que quedaron grabadas na mente de Tizón: a primeira, a dun home que o escritor viu repetidamente na súa mocidade, cada vez cunha expresión diferente, pero igual de penetrante; a outra, a dun artista de rúa co que a cotío coincidía na súa estancia en Madrid.
Nesa época, Antonio Tizón escribía “unha especie de cantos”, que decidín engadir como epígrafe e “están relacionados con un dos personaxes da novela”, conta o coruñés, que hoxe interpretará o músico Xosé Constenla.
Un dos aspectos máis importantes desta entrega, da primeira e das que están por vir, é a importancia do contexto histórico: “Elixín a Transición porque foron anos moi complicados, con repetidos golpes de Estado, centos de mortos por terrorismo… Non foi un camiño de rosas como moitos pensan”. Tizón considera que está parte da nosa historia foi maltratada, pois “os mozos non saben en que consistiu e é importante que o fagan desde o colexio”.
O eixo da bipolaridade
Outro das pretensións de Tizón, como persoa con trastorno bipolar, é conseguir desmitificar a visión romántica das enfermidades mentais. “Moitas xente pensa que se tes un trastorno deste tipo es directamente máis creativo e tes un potencial maior cando, realmente, estamos a falar de problemas que precisan dun tratamento, en moitos casos, toda a vida”, conta.
Para trasladar isto ao papel, dota a algún personaxe cunha enfermidade mental e, ademais, repite a estrutura de dobre narrador que xa presentara en A antesala luminosa.
Por unha banda fala o comisario, cun galego normativo pero con presenza de expresións xa desfasadas, e despois está a xornalista Ledicia Muruzábal, cunha linguaxe máis literaria, co que “tamén se mostra a confusión que había na Galicia preautonómica”, destaca Tizón.”
Ledicia Costas: “Teño a fortuna de vivir moitas vidas gracias aos libros que escribo e leo”
Entrevista
a Ledicia Costas en La Región:
“(…) – La Región (LR): Que é para vostede escribir?
– Ledicia Costas (LC): Un xeito de vivir. A escrita ten para min unha importancia vital. Creo que lle busco sentido o mundo no que vivo a través dos libros que leo e escribo.
– LR: Onde xorden as historias?
– LC: No meu caso están nas cousas que me preocupan e me obsesionan. As mellores historias xorden dos conflitos do día a día que me afectan a min e a como está configurada a sociedade. Teño sempre os ollos moi abertos e todo o que vexo é o que logo traslado aos libros.
– LR: Que significan para vostede os premios colleitados ó longo da súa traxectoria?
– LC: A oportunidade de abrir unha porta e posicionarme no mercado nacional. Iso facilitou que os meus libros se empezasen a mover e que chegasen as distintas traducións. Ademais de en castelán, agora van saír libros tamén en coreano, italiano ou búlgaro. Eu sempre digo que os premios teñen unha compoñente de sorte. Dependen en boa medida da fortuna, da composición do xurado, dos seus gustos, das persoas contra as que compites. Sen embargo, cando consegues un premio ese libro conta cun aval.
– LR: Cre na sorte ou no traballo?
– LC: Na conxunción de ambas, un pouco de sorte e moitísimo traballo. Sen talento e traballo non sae unha boa obra e, a maiores, hai que ter a sorte de estar no lugar axeitado e no momento xusto.
– LR: Os libros que un le cando é neno marcan o seu futuro?
– LC: Marcánnos moi especialmente. Recoñezo que aquelas sensacións tan intensas que eu tiña de nena cando lía determinados libros cada vez me custa máis atopalas. Non desisto na procura pero cada vez me resulta máis complicado ter nas máns ese libro que non quixera que rematase. Por eso creo que as obras que me fixeron sentir moi viva cando era nena e adolescente marcaron o meu futuro como lectora e escritora. (…)”
Jorge Emilio Bóveda: “Eu escribo por puro amor á arte e por tratar de preservar a lingua galega”
Entrevista
a Jorge Emilio Bóveda en La Región:
“(…) – La Región (LR): Cal é a temática da novela?
– Jorge Emilio Bóveda (JEB): As sete mortes de Leopoldo Pardo responde a un proxecto que xa vén de atrás, de combinar a cultura e os xéneros populares coa literatura máis profunda. É o terceiro volume da saga que comezou con Asasinato no centro comercial vencellado ao libro de peto; e seguiu con A morte vén en chancletas, baseado na novela policial do século XIX, basicamente nas de Agatha Christie. Nesta ocasión, o texto ten moito da novela negra americana de finais do século XX, en combinación con elementos da cultura galega.
– LR: Cales?
– JEB: Sieiro, o antagonista de Leopoldo Pardo, é unha persoa obsesionada coa cultura galega, polo que saen referencias a Curros Enríquez, Vicente Risco ou Blanco Amor. Nalgún momento, Manolo Bragado chegou a comentar que era unha edición moderna do Divino Sainete de Curros Enríquez.
– LR: Despois de dous libros, é máis doado agora escribir sobre Leopoldo?
– JEB: Penso que estou máis preto, porque habita na miña cabeza. A cuestión é facelo andar. O máis complicado é dotalo dun contido orixinal, e penso que o conseguín bastante ben.
– LR: Cal é a súa vinculación con Celanova?
– JEB: Son o xefe de estudos do colexio Curros Enríquez da localidade e, por amor á cultura, coñezo a existencia deses marabillosos poetas que son Manuel Curros Enríquez, Celso Emilio Ferreiro ou Xosé Luis Méndez Ferrín, aínda que este último presume de ser de Vilanova dos Infantes.
– LR: Cantos libros leva publicados?
– JEB: De xeito profesional e dende o ano 2010, nove. Con anterioridade autoeditei varios libros, é algo do que non me arrepinto. De todos os xéneros polos que pasei, incluído o ensaio, quédome co de agora, mesturar cuestións populares co ideal literario.
– LR: En que está traballando agora?
– JEB: O ano que vén está previsto que saia publicada unha novela cómica, que mestura a sociedade pre-castrexa, a política galega e a mitoloxía local, que penso que é moi didáctico porque non se sabe moito dela.
– LR: Como está o sector da literatura en galego?
– JEB: En Galicia para nada é rendible a literatura. Hai dous ou tres “bestseller” e nada máis. Eu escribo por puro amor á arte e por tratar de preservar a lingua galega. A xente escasamente le en castelán, moito menos en galego.”
Entrevista a Santiago Prol en La Región sobre Manuel Vidal
Entrevista
a Santiago Prol en La Región:
“O macedao Santiago Prol, actualmente residente en Santiago de Compostela, vén de publicar un libro que recolle a vida e obra dun rexionalista ilustre pero descoñecido, en Manuel Vidal, un presbítero ilustrado de Maceda, que presentará en Ourense proximamente.
– La Región (LR): Como xurdiu a posibilidade de tratar esta senlleira figura literaria?
– Santiago Prol (SP): A publicación en decembro de 2001 en La Región foi clave para recuperar a figura esquecida de Manuel Vidal e serviume tamén como impulso para investigar a súa vida. Unha vez apareceu o artigo neste periódico, tamén apareceu na web do Concello de Maceda, abriuse un artigo sobre el na Wikipedia… Vidal empezou a existir trala publicación. (…)
– LR: A súa relación con Ourense foi importante?
– SP: El naceu e criouse en Maceda e faise crego no Seminario de Ourense. Exerceu como cura na igrexa de Don Franque de Maceda. Ordenouse sacerdote no seminario de Ourense e, ata que marchou para Madrid, estivo vencellado plenamente a Ourense. Xa na capital xuntouse co lobby dos curas ata que retornou a Santiago de Compostela, onde foi catedrático.
– LR: Destaca na súa bibliografía a triloxía que fixo sobre o Xacobeo cando aínda non estaba de moda…El sabía dese potencial?
– SP: Pódese dicir que era un adiantado ao seu tempo . Soubo valorar xa nos anos 20 o potencial do Xacobeo cando aínda nin se tiña en conta iso. Penso que debería estar mellor valorado en Santiago de Compostela, onde non lle teñen feito nin unha placa de homenaxe.
– LR: Considera, pois, que queda moito por recoñecerlle?
– SP: Por suposto. Empezando por Maceda, onde deberían darlle, alomenos, o nome da praza onde está a súa casa natal. E seguindo pola cultura galega xa que, malia ter só tres libros en galego, xa ten máis méritos que outros para que se plantexe que entre na nómina de homenaxeados nas Letras Galegas.
Alberte Blanco: “A adicación á política non é compatible co exercicio dunha literatura pensada”
Entrevista
a Alberte Blanco en La Región:
“(…)- La Región (LR): Semella que foi deixar a política e comezar a escribir. Foi unha vía de escape para esa inactividade?
– Alberte Blanco (AB): Non, a min dende sempre me gustou escribir. O que ocurre é que a miña actividade política, que comecei moi pronto, mo impediu dalgún xeito ata o de agora. A adicación á política non é compatible co exercicio dunha literatura pensada. Se estás respostando ás inquedanzas da cidadanía pola súa realidade non tés a necesaria tranquilidade para escribir.
– LR: Fálenos un pouco da nova obra, O códice esmeralda, que se está a distribuír estes días polas librarías.
– AB: É unha novela ambientada alá por principios do século XVIII, concretamente no ano 1702, o da batalla de Rande. Realmente son como tres historias entrelazadas, aínda que se poderían ler por separado, relacionadas coa tripulación de flota de Nueva España que atracou en Vigo. O achado dun antigo manuscrito familiar embarca a Xacobe nunha investigación que o retrotrae aos tempos da batalla de Rande. Xan Bieito, un antepasado seu, fora grumete na frota de Nova España e relatara as peripecias da longa viaxe, ademais da histórica batalla naval de 1702 na Ría de Vigo. O manuscrito deixaba entrever a existencia dun tesouro oculto, protexido por un estraño enigma que teóricamente deberían resolver os seus sucesores.
– LR: Con todo, non é o único xénero que cultiva. Digoo pola recente publicación do libro sobre o camiño de ferro na comarca.
– AB: Si, foi un traballo importante de investigación, como outros que teño asinado, tanto de xeito colectivo como a título particular. Fáloche, por exemplo, dun ensaio sobre o monte galego, froito en parte da miña experiencia nesa responsabilidade. (…)”
Entrevistas a Ana Acuña e Diego Ameixeiras en La Región
