Entrevista
a Xavier Queipo en Praza:
“(…) Praza (P): O da AGE foi un premio non esperado, -dixeches-. Están a tirar estes recoñecementos polos outros libros teus que estaban esquecidos, e que sempre reivindicas?
– Xavier Queipo (XQ): Unha cousa é desexar un premio e outra ben distinta “esperar” que nolo concedan, como unha dádiva. Había unha forte competencia, o que ten que ver coa calidade dos outros finalistas. Foi un recoñecemento a toda unha traxectoria, o que é de agradecer. Xa me gustaría que uns libros por levar premios tirasen dos outros, mais o mercado do libro en galego, escuálido de seu, non funciona así. Nin os libreiros, nin os distribuidores, nin os gurús que recomendan libros nin os propios lectores funcionan dese xeito, senón polo inmediatismo.
– P: Un dos criterios do xurado foi o feito de teres cultivado os distintos xéneros. Aínda que o que fixeches é máis ben cuestionar as convencións xenéricas. Por iso e por outras razóns a crítica sitúate na posmodernidade. Identifícaste con esa definición?
– XQ: Eu son escritor xeneralista, que tanto pode producir un poema río como un ensaio, un conto futurista ou unha novela de aventuras, un artigo de opinión ou unha peza de teatro. Certo que en Galiza teño un maior recoñecemento como narrador, mais en Bruxelas coñécenme como poeta membro do Brussels Poetry Collective dende 2007. Diría que non entendo de xéneros, como categorías ríxidas e inmutábeis. A verba postmodernidade adoita ten un significado distinto segundo o punto de vista. Eu considérome un escritor contemporáneo que procura renovarse en cada libro, entendido como un proxecto distinto. Niso vou contracorrente, pois o que se estila hoxe é repetirse a un mesmo ata a náusea, como eses escritores que se especializan en tramas policiais ou poemas líricos, en contos ocorrentes ou en literatura humorística. (…)”
Arquivos da etiqueta: Praza Pública
Agustín Fernández Paz: “Hai unha vontade explícita de baleirar de contido o autogoberno e a cultura”
Entrevista 
a Agustín Fernández Paz en Praza:
“(…) – Praza (P): En que está traballando agora?
– Agustín Fernández Paz (AFP): Pois estou na fase de documentación dunha nova novela, ambientada entre os anos 61 a 69. O certo é que quedei abraiado ao lembrar todo o que pasou nesa década. Desde a independencia das nacións africanas, ata a carreira espacial, a loita polos dereitos civís en Estados Unidos, a primavera de Praga, o maio do 68…. Agora fáltame atopar datos concretos sobre música e outras cousas que quero introducir. Non me fío da miña memoria: prefiro sempre enchouparme da época, do contexto, antes de escribir. Iso axúdame a darlle verosimilitude ao que conto. (…)
– P: Acaba de recoller o premio da Asociación Galega de Editores á mellor obra de fición do ano. Non deben quedar moitos premios literarios que non gañase. Só rexeitou o Premio da Cultura Galega como un xeito de protesta contra a política lingüística e cultural do Goberno. Parece que o tempo lle deu a razón máis aínda, non si?
– AFP: Os premios sempre son importantes. O da escrita é un oficio solitario, e os premios son un recoñecemento que axuda a ter máis lectores e máis visibilidade. O da Asociación Galega de Editores veu ademais alén de distincións segundo a idade dos lectores. Non hai noite tan longa podería estar nunha colección de xuvenil: eu non o escribín dunha maneira distinta. O que pasa é que parte dos lectores seguen a ter prexuízos sobre a literatura infantil e xuvenil. En canto aos premios, algo de recoñecemento polo meu traballo haberá, pero tamén hai unha parte de sorte, de azar. O Premio da Cultura Galega rexeiteino polo que xa se sabe, e agora xa non hai nin Consellaría de Cultura. O que hai é unha vontade explícita de baleirar de contido a autonomía, o autogoberno, o que teña que ver coa nosa cultura e a nosa identidade. A batalla tan teimuda do goberno contra a lingua fai que se perciba con desconfianza a cultura: que se nos vexa como sospeitosos. E isto é o contrario do que debería pasar. Todo produto cultural de calidade, -e aquí témolos como en calquera outro país,- tería que ser apoiado, como fan en Islandia…”
Fran Alonso: “Cando protagonizas os cambios saes beneficiado, cando te deixas levar por eles, arrástrante”
Entrevista 
a Fran Alonso en Praza:
“(…) – Praza (P): Como é o teu proceso de traballo? Es un autor de multitarefa ou agardas a rematar un proxecto para meterte noutro?
– Fran Alonso (FA): Teño a particularidade de que moitas veces traballo á vez en varios libros, que avanzan en paralelo. Quizais é un pouco esquizofrénica a miña forma de traballar. Algúns proxectos crecen e fanse máis extensos e outros fanse máis pequenos e nese sentido Ninguén foi un libro que foi medrando e que tivo un proceso creativo de case dez anos, foi collendo cada vez máis forza até que nun momento algo che di que o libro xa está listo para engordar definitivamente. Pero debe ser a primeira vez que se me acumulan tantos libros como pasou agora, porque mesmo teño algún outro aínda inédito, que está agardando resposta dalgunha editorial ou está esperando a ser publicado. (…)
– P: Como están reaccionando as editoras aos cambios tecnolóxicos e de hábitos que se veñen producindo nesa industria?
– FA: Todo está relacionado. Esta crise prodúcese porque hai unhas novas tecnoloxías que permiten especular co diñeiro dunha maneira que non se podía facer antes. E para entender como solucionar esta crise e para entender o futuro, temos que entender as novas tecnoloxías. O mundo do libro está cambiando e vai cambiar de forma radical e só estamos asistindo ao comezo deste proceso. O ebook é unha realidade nova e para a industria editorial e para os propios autores trae incertezas. Temos que ser capaces de reaccionar e de adaptarnos ás novas circunstancias. Resistirse a isto sería como protestar porque o mundo cambia, sería como patalexar, non serviría de nada. Eu confío nas novas tecnoloxías, a ciencia e a técnica sempre nos axudou a crear un mundo mellor e máis xusto. Hai que afrontar ese cambios con protagonismo: cando ti protagonizas os cambios saes beneficiado, cando te deixas levar polos cambios, os cambios arrástrante. (…)”
Xosé Vázquez Pintor: “Tratáronnos como a malditos que non sabiamos escribir”
Entrevista 
a Xosé Vázquez Pintor en Praza:
“(…) – Praza (P): Seara reúne 40 anos de poesía. Nótase ben como foron evolucionando os seus versos. Os primeiros riman…
– Xosé Vázquez Pintor (XVP): Os do principio son, si, os da frescura. Xa digo no limiar que daquela eu era analfabeto en metáforas. Despois fun aprendendo e perdendo medos. Escribiamos o mellor que sabiamos. María Victoria Moreno reuniu nun libro a dez poetas daquel tempo, e chamounos os Novísimos. Pero xurdiron críticas, comezouse a dicir que o noso traballo tiña eivas… Tratáronnos coma a uns malditos que non sabiamos escribir. Pero fomos quen de seguir, en territorio hostil. Isto foi nos 70. Despois viñeron os 80, nos que os da poesía social xa chegabamos tarde, xa a moda era outra. Pero seguimos, cada un polo seu lado. (…)
– P: Os dous últimos libros de Seara eran ata agora inéditos. O primeiro, Anuncian aves, reflicte as súas sensacións ante obras de arte de pintores e escultores. O segundo, Os versos do zapateiro, son eses poemas encargados. Pero volve falar de deserción da nosa identidade, da nosa historia… e do “desgoberno” que esmaga a lingua, a cultura, a paisaxe…
– XVP: O primeiro é resultado de interpretar o mundo dos nosos pintores e escultores. A algúns coñecinos, como a Díaz Pardo, e a outros non. O libro é como unha crónica do que me transmitiron. Por sorte din con Espiral Maior, que edita os meus poemarios desde Rotación violeta. En Os versos do zapateiro está por exemplo o poema a Balbino. Un día chamoume Neira Vilas e pediumo. Ten que ver co risco de perder a lingua… O de zapateiro é ademais un oficio que sobrevive grazas aos encargos. Falo de desgoberno, si, porque só hai que ollar a actualidade. Teño un poema dedicado a Man de Camelle, polo do Prestige, e aí está a destrución do medio. Do mesmo xeito que no de Balbino está a perda da lingua, da cultura… os malos camiños polos que os políticos nos están a levar.”
A Coruña: mesa redonda sobre A situación da prensa en galego
O 
xoves 15 de marzo, ás 20:30 horas, no salón de actos da Asociación Cultural Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º) da Coruña, terá lugar unha mesa redonda baixo o título A situación da prensa en galego, coa participación de Xosé Ramón Freixeiro (Sermos Galiza), Henrique Sanfiz (secretario de Radiofusión), Xurxo Salgado (Galicia Confidencial), Filipe Díez (Praza pública) e Alfonso Riveiro (L-V).
Entrevista a Xosé Neira Vilas: A xuventude no alén-mar dos anos 50
Entrevista 
a Xosé Neira Vilas en Praza, a cargo de José Martínez-Romero Gandos:
“Sempre é bo escoitar dun emigrante galego retornado un cacho de historia vivida e sentida no alén-mar. Falaremos hoxe con Xosé Neira Vilas a quen preguntamos sobre a xente moza da emigración. Poderíamos falar dabondo da xente moza do alén-mar emigrante. Houbo (e hai aínda hoxe) moitos emigrantes ou fillos/netos deles que traballaron arreo na defensa, mantemento e desenvolvemento da cultura galega alí onde se atoparon. Mais deixemos correr á imaxinación e sentemos nun tallo, ó carón da lareira, para falar con este home que naceu aló polo ano 1928 en Gres (Vila de Cruces) onde hoxe mora, na casa-museo-biblioteca que constitúe a Fundación Neira Vilas. (…)”.
Kristina Berg: “Carlos Casares non só deixou orfos os seus fillos, tamén a cultura galega”
Entrevista 
a Kristina Berg, viúva de Carlos Casares, en Praza:
“(…) – Praza (P): Como é o balance da Fundación Carlos Casares nestes dez anos?
– Kristina Berg (KB): A Fundación ten feito até hoxe un traballo moi importante. Non tanto en divulgar a figura de Carlos, pero si en seguir os seus pasos e darlle continuidade aos seus proxectos. Neste tempo sempre buscamos salvagardar os principios de Casares e quixemos facelo cun comportamento cívico. Coido que o traballo da fundación axudou á cultura galega na medida en que organizamos moitísimos encontros internacionais nos que participaron xentes de moitas culturas. Todos os que pasaron por eses encontros marcharon con boas impresións de Galicia. É un proxecto que fixemos posible entre todos coa axuda xenerosa de tantas institucións e colaboradores. Moitas persoas prestan o seu coñecemento e o seu tempo no desenvolvemento desta fundación.
– P: Conservan materiais inéditos nos fondos da Fundación Carlos Casares que se vaian publicar proximamente?
– KB: Estamos niso. Quedou un arquivo de Carlos desordenado. Nestes anos, apareceron papeis por todos lados. Hai moitos manuscritos e aínda hai persoas que están clasificando todo o material. É moi posible que haxa textos inéditos que se poidan aproveitar. Carlos sempre estaba escribindo. Se quedou algo, quedou porque Carlos Casares quería publicalo.. Hai posibilidades de que sexa así. Se hai algo e se se decide publicar, será algo que dependerá dos seus amigos máis próximos e, sobre todo, dos fillos. Eles terán que decidir sobre ese asunto. (…)”
Carlos Garrido: “A estratégia para a regeneraçom lexical do galego consiste numha coordenaçom com o léxico luso-brasileiro”
Entrevista 
a Carlos Garrido en Praza:
“(…) – Praza (P): Desde o século XIX e mais nas últimas décadas assistimos a um processo de recuperação da língua na Galiza, depois dos Séculos Escuros. Essa recuperação não afecta o léxico? Continua a degradação?
– Carlos Garrido (CG): Por causa das inibiçons e intervençons despropositadas das instáncias codificadoras oficialistas, o léxico hoje maiormente utilizado no galego de vocaçom culta vê-se gravemente afligido pola descaraterizaçom, incoerência e disfuncionalidade, o que compromete a genuinidade, economia e funcionalidade da nossa língua e estorva o seu prestigiamento social na concorrência com o castelhano.
– P: Qual deve ser a estratégia a seguir para atingir essa “regeneração plena” da que falas?
– CG: Como se mostra na monografia Léxico Galego: Degradaçom e Regeneraçom, em que realizo umha modelizaçom dos fatores de degradaçom que historicamente tenhem incidido sobre o léxico galego, e em que analiso pormenorizadamente as correspondentes estratégias paliativas disponíveis, a estratégia que se revela mais natural, mais económica, mais eficaz e mais vantajosa do ponto de vista sociolingüístico para conseguirmos nesta altura a regeneraçom lexical plena do galego consiste, em geral (e com as pequenas adaptaçons que for conveniente introduzir), numha coordenaçom constante com o léxico luso-brasileiro. (…)”
Marcos Abalde: “Já chega de que qualquer documento de cultura seja um documento de barbárie”
Entrevista 
a Marcos Abalde en Praza:
“Gañador do Premio Álvaro Cunqueiro 2011 cun texto a xeito de barricada, A Cegueira, co que reivindica un teatro poético, transgresor e arriscado, o novo dramaturgo Marcos Abalde (Vigo, 1982) reflexiona sobre o teatro galego e o universal, sobre o capitalismo e o naturalismo, sobre a “hexemonía da estupidificación” e o odio á cultura.
– Praza (P): Vés de gañar o premio Álvaro Cunqueiro con A cegueira, un texto do que o xurado destacou o seu carácter aberto, transgresor e arriscado. Cres que a literatura dramática galega actual é conservadora?
– Marcos Abalde (MA): Depende do que consideres “conservador”. Dum ponto de vista estético, há um domínio do teatro figurativo. No entanto, também começam a ser reconhecidas novas dramaturgias. Penso em Santiago Cortegoso ou em Vanesa Sotelo, por exemplo.
– P: Nalgún outro lugar reivindicaches a tradición do teatro poético galego, e citaches os nomes de Otero Pedrayo e Xesús Pisón. Que pode achegar o teatro poético no teatro galego no século XXI?
– MA: Pois levantar umha barricada contra os administradores da morte, proclamar a greve geral contra a língua choca das telenovelas ou arremeter contra a ilusom de naturalismo. Eu nom conheço outra maneira de abraçar o horror do mundo se nom é criando um espaço fora da lógica do apartheid global. (…)
– P:
Henrique Monteagudo: “Nos conflitos lingüísticos, sempre ten vantaxe a lingua que se asocia á innovación social”
Entrevista 
a Henrique Monteagudo en Praza:
“(…) – Praza (P): O modelo que nace nos oitenta entrou en crise?
– Henrique Monteagudo (HM): Entre 2005 e 2010 o proceso autonómico pechou un ciclo e non sei como vai continuar. Por un lado, debido ao propio esgotamento do modelo, e polo outro pola non implicación de axentes que poderían terlle dado contido real dinamismo a ese proceso, falo dunha parte do nacionalismo. En Catalunya e Euskadi a autonomía foi para adiante e foi un elemento de construción nacional porque son as forzas nacionalistas as que asumen a autonomía como un reto propio, e como un reto que non é do nacionalismo, senón que é do país. (…)
– P: Dis que a normalización non é ‘recuperación’ senón ‘innovación’. Poderías explicalo?
– HM: A min estas ideas de presentar as políticas de normalización como un proceso de recuperación dun ben perdido, esa mitificación da Idade Media, mesmo nalgún libro que se di serio afírmase que na idade media o galego era unha lingua normal, cando na Idade Media a inmensa maioría da poboación era analfabeta e a lingua de cultura era o latín. Ese é o modelo que queremos recuperar? A normalización lingüística é unha innovación social, é unha sociedade que quere modernizarse coa súa lingua, levándoa a aqueles ámbitos nos que non está presente.
– P: Que estratexias se deben seguir para mudar as tendencias negativas sobre o uso do idioma, que se perciben sobe todo nas cidades e na mocidade?
– HM: Os cambios lingüísticos van asociados aos cambios sociais. Nos conflitos lingüísticos, sempre ten vantaxe a lingua que se asocia á innovación social. Aquí tempo que abandonar esta retórica ‘pasadista’ e tentar conectar con aqueles sectores da sociedade máis innovadores; hai que presentarlles o galego non como algo do pasado, senón como un desafío de futuro. A xente segue identificando cultura galega con cultura tradicional, e iso ten que ver coa mensaxe que trasladamos nós. (…)”
