Arquivos da etiqueta: Queremos Galego
O idioma é a vida. Manifesto do 17 de maio
Desde Queremos Galego:
“O idioma é a vida.
A lingua é a maior creación colectiva dun pobo, a expresión máis clara da súa existencia e vontade de se desenvolver. A normalidade plena da lingua propia evidencia o desenvolvemento e a prosperidade do pobo que a fala.
Neste 2016 fanse cen anos da creación das Irmandades da Fala, cen anos de reivindicación da normalización para a lingua galega, de desenvolvemento de todas as capacidades do pobo galego co noso idioma como mellor mostra do que somos e do que queremos ser.
Todos os avances para a lingua galega, por mínimos que fosen, foron conquistas sociais e democráticas como demostraron a Irmandades da Fala ou hai 50 anos o profesor Carvalho Calero incorporando o galego, en condicións moi precarias, ao ensino universitario.
Nos últimos anos o goberno do Partido Popular na Xunta, que ten a obriga legal de promover e defender a lingua galega, foi o principal promotor do retroceso do noso idioma. As consecuencias son perfectamente observábeis nos datos estatísticos, na reducida ou nula presenza do galego na xustiza, administración e servizos públicos; na desaparición das aulas de Educación infantil como antesala do proceso de extranxeirización da lingua galega no seu propio país, xunto co veto ao seu uso nas aulas en materias da área científico-técnica, ou no obxectivo de redución a 1/3 a súa presenza no ensino que establece o decretazo contra o galego 79/2010; na exclusión do galego de grande parte dos sectores económicos e na discriminación consentida a galego-falantes en servizos de atención á clientela por parte de empresas que ademais de prestaren servizos en Galiza, extraen grande parte dos seus recursos.
Esta situación foi denunciada publicamente mesmo ante a comunidade internacional, e foi motivo dun apercibimento grave por parte do Comité de expertos do Consello de Europa para a Carta Europea das Lingua ao gobernos da Xunta e estatal.
A aprobación da Lei de normalización lingüística en 1983, sucedérona outros avances, mesmo acordos aparentemente asumidos por todas as forzas políticas (paralizados ou vulnerados polos gobernos do Partido Popular), como o Plan xeral de normalización da lingua galega de 2004 ou recentemente a Declaración de unidade a prol da normalización da lingua galega que impulsou en xullo do 2015 a Mesa pola Normalización lingüística. Malia os incumprimentos reiterados, todos estes pasos foron o resultado da acción da sociedade galega, case sempre en solitario, a favor da súa lingua.
Porén, sentenzas como a recente do TSXG contra a ordenanza de uso do galego en Lugo, someten a escasa lexislación favorábel ao galego a unha interpretación abertamente contraria a todos os acordos conseguidos pola mobilización da sociedade en democracia. Utilizan as poucas ferramentas que temos para negaren a existencia do idioma galego por si mesmo como lingua propia e plenamente oficial en Galiza, sen subordinacións, sen límites, en condicións de mínima igualdade.
Fronte as 500 disposicións disposicións legais que amparan e mesmo obrigan ao uso do español, as poucas que permiten a utilización do galego son utilizadas por sentenzas como a do TSXG para atacar calquera tentativa normalizadora. Por isto, ademais de políticas activas que sitúen o galego en todos os espazos da vida cotiá onde está excluída, precisamos mudanzas lexislativas que garantan o dereito a vivir en galego e eviten a utilización do poder xudicial para negarnos o dereito e a liberdade de vivirmos sempre en galego.
O idioma é a vida, di o verso de Manuel María, poeta e activista da lingua, e como a vida dános a forza, o amor, a unidade que mostramos na manifestación de vida e vontade de vivirmos que é o 17 de maio. “O idioma é a patria/a esencia máis nosa,/ a creación común/ máis grande e poderosa””
Comunicado público da AELG de apoio ao manifesto Queremos galego na administración local de Cee
A
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega declara publicamente o seu apoio ao manifesto Queremos galego na administración local de Cee e fai un chamamento a usar, apoiar e impulsar a nosa lingua propia, lingua en que se expresaron as e os poetas do noso país, algúns deles fillos desa comarca de Fisterra.
Van alá máis de cento cincuenta anos de afáns para devolver a nosa lingua ao lugar que ocupou e que lle corresponde como ÚNICA LINGUA PROPIA de Galiza, tamén recoñecida como OFICIAL polo Estatuto de Autonomía galego. Somos quen somos por termos criado esta lingua. É por ela que somos recoñecidos como galegas e galegos e así o queremos seguir sendo. É grazas á lingua oral -base da nosa cultura e raíz do noso sistema literario- que desde a escrita nos é permitido transmitir elementos patrimoniais que, de ficaren restrinxidos á vía oral, fariamos hoxe parte dunha xeración moito máis enmudecida.
Por iso non podemos máis que refugar os argumentos que pretenden impedir a súa necesaria potenciación para inverter a actual tendencia decrecente que nos fai preguntarnos con preocupación polo seu futuro.
Preocúpanos a insensibilidade de quen se estende en citas xurídicas para negar unha realidade evidente, o retroceso social por infravaloración marxinal da lingua galega, tan evidente que até todas as organizacións políticas foron quen de se pór de acordo en favor da nosa lingua nos marcos lingüísticos legais e de referencia. como é a Lei de Normalización Lingüística ou o Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega. En relación con isto non podemos comprender como eses acordos que se aceptan e asinan non son logo colectivizados polo conxunto das persoas que conforman esas organizacións, para seren defendidos por todos e cada un dos seus representantes públicos en todas as administracións.
Asemade, pretender xustificar o inxustificábel de todo punto de vista, como é restrinxir a igualdade lingüística apelando á escrita de obra literaria en castelán por parte de Rosalía de Castro ou Álvaro Cunqueiro resulta intelectualmente deshonesto, pois ignora que esta actuación tivo lugar de forma non libre, precisamente en momentos de non regulación ou, propiamente, prohibición e desamparo da lingua galega, o que implica un maior valor para a súa vontade de escrita e publicación en galego, ademais de seren autores destacados na defensa da normalización lingüística.
En todo caso o que si é obriga das institucións galegas é garantir o cumprimento da Lei de Normalización Lingüística, que protexe o dereito da cidadanía a se dirixir en galego ás distintas administracións, o que, para ser efectivo, precisa de potenciación da lingua entre os traballadores e traballadoras da Administración. Tamén é necesario que as administracións apliquen tres actitudes sociolingüísticas que foron recollidas no seu día no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega, aprobado por unanimidade do Parlamento Galego en 2004, a saber: oferta positiva, oferta informativa e cortesía, e que podemos resumir como actitude favorábel ao emprego da nosa lingua, que será a lingua en que as administracións se dirixirán ao público.
Como escritoras e escritores galegos reclamamos unha potenciación real e efectiva da nosa lingua, accións que redunden nunha ampliación do seu uso, medidas que sirvan para que a nosa lingua sexa a lingua en que fale o futuro, garantía imprescindíbel de supervivencia.
O Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega
Queremos Galego!: mobilizacións polo 17 de maio, Galego, garantía de futuro
O sábado 17 de maio, ás 12:00 horas, terán lugar as seguintes mobilizacións de Queremos Galego! 8 actos centrais de Queremos Galego! Neles será lido o manifesto Galego, garantía de futuro. Os espazos concretos das mobilizacións son os seguintes:
– A Coruña: Diante do Teatro Rosalia de Castro (rúa Rego de Auga).
– Ferrol: Praza do Cruceiro (Canido).
– Lugo (ás 11:30 h.): Praza Anxo Fernández (tras o concello).
– Ourense: Praza da Imprenta.
– Pontevedra: Praza da Peregrina.
– Ribadeo: Catro Rúas.
– Santiago de Compostela: Praza das Pratarías.
– Vigo: Cruce da Vía Norte con Urzaiz.
MANIFESTO: GALEGO, GARANTÍA DE FUTURO
O galego garantía de futuro, ten pasado e presente. É a máis grande obra colectiva do pobo galego. Galiza, o galego, non desaparecerá mentres non deixemos de usalo, mentres nós reivindiquemos a súa normalidade e actuemos no noso día a día para revitalizalo.
O galego ten presente porque malia o decretazo contra o galego, as reformas na administración, a limitación de recursos que permitan usalo na xustiza, na sanidade; malia a continua utilización de toponimia deturpada no transporte e sinalización en estradas, vilas e cidades; malia a súa exclusión da igrexa ou de empresas que reciben abondosas axudas públicas; malia todas as dificuldades e exclusións forzosas que nos limitan para vivirmos nel con absoluta normalidade, usámolo sempre, en todo e para todo, facéndoo por nós útil e vivo.
Mantémolo a pesar de termos un goberno que a través dun decretazo reducíu a súa presenza no ensino ou o prohibiu para as matemáticas, a física, a química e a tecnoloxía. Mantémolo aínda que por acción ou omisión a Xunta néganos a posibilidade elemental de recibirmos, ou mesmo de optarmos polo galego no audiovisual, na dobraxe, no lexendado de filmes e series, nos servizos de atención telefónica, na etiquetaxe, na formación profesional a distancia ou na formación de adultos, na administración electrónica, na xustiza ou na saúde, nos xoguetes e xogos infantís e xuvenís.
Usámolo os 365 días do ano, os sete días da semana e as 24 horas do día, non só o 17 de maio. Insistimos no uso da lingua porque é a nosa, a de todos e todas as galegas, e queremos que viva e vivir nela, porque é a existencia de Galiza e porque existir é a nosa maior necesidade.
Hai unanimidade en que os datos estatísiticos sobre o uso do galego na xente máis nova supoñen un grave problema. Mentres, o goberno da Xunta, que debe a súa propia existencia á lingua galega, só mostra falsa preocupación ou realiza hipócritas declaracións sobre o noso idioma.
O goberno que lexislou contra o galego quere facernos crer que co anuncio dun suposto Plan para elaborar un documento estrutural básico de dinamización da lingua galega no tecido económico, xa está solucionado o problema do descenso do uso do galego e todas as limitacións para a súa normalidade. A lingua galega non precisa propaganda. Precisa accións concretas a favor dela como as xa aprobadas unanimemente hai dez anos, no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega e sobre as que só tivemos retrocesos. O galego precisa tamén dun goberno que deixe de lado a irresponsabilidade e asuma as funcións que ten encomendadas, apoiando un amplo movemento que neste momento actúa en solitario todos os días.
A Xunta de Galiza ten que defender a lingua non só porque é a súa obriga mais tamén porque é o principal factor de cohesión social e de unidade, e porque ningún pobo pode progresar de costas ao seu idioma.
Hai outros gobernos, como os das institucións locais, que deberían estar máis próximas ás sensibilidades e preocupacións dos cidadáns e cidadás, onde tamén se poden aplicar as medidas contempladas no Plan xeral de normalización da lingua galega, para repor a nosa lingua en todos os espazos que nunca debeu perder e para restaurar o seu uso como lingua propia e oficial. Aínda así, son cada vez máis os que exclúen a lingua galega, nomeadamente dos servizos externalizados ou privatizados.
O futuro do galego, o noso máis importante sinal de identidade colectiva, é unha demanda social, a da nosa existencia colectiva, que os gobernos deben ouvir e atender para actuar. A garantía de futuro do noso país é o galego.
Queremos galego, e activámonos como sociedade para telo e repolo nas rúas, nas escolas, nos parques, nos centros de traballo, nos medios de comunicación, na música, na literatura, na saúde, na xustiza e na administración. Queremos galego e precisamos pasos adiante, non retroceder sobre os acordos, para reverter por fin un proceso de substitución lingüística que nos debilita e nos limita como país.
Por iso hoxe estamos nas prazas e rúas de Galiza, para dicir ben alto: Queremos Galego, Queremos Galiza con futuro!”
Pódese asinar aquí.
Bos Aires: Na diáspora tamén Queremos Galego, videoconferencia con Henrique Monteagudo
O
sábado 28 de febreiro, ás 18:00 horas, na Biblioteca Galega de Bos Aires “Antonio Pérez-Prado”, ubicada no primeiro andar de Chacabuco 955, do barrio de San Telmo, a Federación de Asociacións Galegas da República Arxentina convida á comunidade a participar nunha videoconferencia co secretario da Real Academia Galega, Henrique Monteagudo, con quen se analizará a problemática que existe hoxe co ensino do galego.
Desta convocatoria, denominada “Na diáspora tamén QUEREMOS GALEGO!”, participan os distintos grupos de idioma da colectividade que habitualmente dedican o seu labor a difundir as bondades da lingua. Ademais das autoridades da Federación, estarán os representantes de Lectores Galegos en Bos Aires, Herbas de Prata e O Terzo da Fala, entre outras organizacións que defenden a lingua galega e que expresaron a súa solidariedade coa masiva marcha que se realizou o pasado 8 de febreiro en Santiago de Compostela.”
Compostela: Polas fillas dos nosos fillos. Maniféstate pola Lingua, convocada por Queremos Galego
Os datos da última enquisa do Instituto Galego de Estatística sobre a situación do galego non nos sorprenden. Reflicten a realidade. A realidade é que cada vez hai menos xente que fala galego. A realidade é que a Xunta de Galiza demostra un total desleixo e desprezo pola lingua. A realidade é que é imposíbel vivirmos en galego con normalidade.
O maior descenso de falantes do galego coincide co lustro máis agresivo e lesivo para a normalización da nosa lingua e cunha situación na que o galego, non só non conta cunha oficialidade real, senón que é a propia Xunta quen ataca a oficialidade formal que acadou.
A lingua precisa xa de compromisos reais materializados en accións concretas. Esta non é a hora de enunciar falsos desexos, supostas declaracións de intencións, nin dubidosas manifestacións de amor, nas que se baseou até agora a política lingüística. É urxente actuar tomar medidas normalizadoras e pór todos os medios e remedios para para pararmos esta desfeita.
Moitas persoas educamos as nosas fillas e fillos en galego. Mantemos o galego cada día, entregámosllo ás máis novas e novos porque o defendemos e apreciamos. Facémolo con amor, esforzo e coidado, aínda que nos atopamos con dificultades permanentes, ás que lle temos que engadir o insulto e o desprezo mostrado polo presidente da Xunta na súa busca permanente de culpábeis da súa propia política.
O galego continúa perseguido e proscrito de diferentes ámbitos e usos. Impúxose un decreto para evitar o ensino en galego. Esta política lingüística ten responsábeis e cómplices. Precisase unha mudanza total. Hai que lles dar ferramentas ás xeracións novas. A televisión pública galega non emite debuxos animados de moda en galego. As mozas e mozos non poden escoller xogos, filmes e revistas xuvenís na nosa lingua, a moitos e moitas impídeselles a escolarización en galego
Necesitamos promover a nosa lingua. Lingua propia e común que nos une a todos e todas. Lingua, identidade e futuro de Galiza camiñan da man. Defender o futuro dunha lingua é defender o futuro dun pobo. A nosa lingua sítuanos no mundo e fainos donos e donas do noso porvir, que está en nós, nas nosas fillas e fillos, nas nosas netas e netos. Na transmisión xeracional e na súa reposición social.
Precisamos o galego para ser e existir. Temos esperanza, ilusión, vontade, compromiso para mantelo vivo, para superar prexuízos, para transmitir amor á nosa lingua, para manifestar orgullo, para dicir, polas fillas dos nosos fillos QUEREMOS GALEGO.
Xabier P. DoCampo: “Sempre que alguén se manifeste a favor da lingua contará conmigo”
Entrevista
de Carme Vidal a Xabier P. DoCampo en Sermos Galiza:
“- Sermos Galiza (SG): E se lle preguntara a cantas manifestacións pola lingua leva asistido?
– Xabier P. DoCampo (XPD): Son incontábeis porque sempre que alguén se manifesta a favor da lingua, así sexa o mesmo demo, pode contar con que alí estarei. Niso son totalmente evanxélico. Aínda que se reúnan catro, alí estarei e estarei mentres sinta que a miña lingua non acada sequera o estatus de oficialidade que ten recoñecido, que é o mínimo.
– SG: A do domingo en Compostela ten especial relevancia?
– XPD: A forza que precisamos ten que quedar á vista. Agora mesmo estamos a ver a lingua atacada de fronte, sen ningún tipo de rubor e eu creo que o cen por cen dos galegos e galegas non consenten iso no seu corazón. Os negacionistas son moi poucos e, polo tanto, é necesario que todos estes que non negan a lingua -úsena ou non- se decaten da situación grave na que a están a poñer desde o goberno galego, do feito inaudito de que exista un goberno que traballa arreo contra a propia lingua.
– SG: Por que se atreve o goberno se, como vostede di, ten toda esa vontade en contra?
– XPD: Atrévese porque confía en que, mesmo que haxa oposición, o tempo fai que todas as falcatruadas queden, que perduren, e por iso actúa con esa aleivosía. O que acontece é que unha persoa que fala galego e desenvolve a súa vida na nosa lingua non é consciente dese perigo. Cómpre unha atención máis continuada e intensa para se decatar e reaccionar. Pouco a pouco a xente darase conta da gravidade da situación.
– SG: Como profesor que foi e pola súa continua relación pola literatura coas xeracións máis nova, coincide no diagnóstico da situación crítica da lingua?
– XPD: A situación de hoxe é peor que a de antonte e a de onte pola tarde. Cada día vai a peor desde que este goberno está no poder. O máis grave que fixeron non foi só lexislar en contra, senón desvalorizar o galego. Coas súas accións levan a que a xente pense: se eles son os encargados polo Estatuto e a Constitución de preservar a lingua, que vou facer eu se eles din que o galego non vale? A situación de hoxe é mellor que a de mañá con este goberno. Agora continúo indo aos centros de ensino e atópome con situacións que crin que xa non se darían, consideraba que estaba conseguido ter unha escola co galego como lingua vehicular de maneira que os nenos saísen competentes e preparados para escoller a lingua na que falaban e vexo que iso non só non é certo, senón que foi a peor. Con aleivosía crean situacións contra a lingua que son difíciles de reverter, mais eu son optimista e penso que todo ten remedio. Precisamos poñer mans no asunto.
– SG: Que significa poñer man no asunto?
– XPD: Simplemente con que se cumpra a lexislación actual, a Lei de Normalización Lingüística e o Plan de Normalización comezamos a reverter a situación. O que acontece é que eles non din que deixan o asunto. Cando a Real Academia Galega aproba a súa declaración institucional, o que di o goberno é que está de acordo e o está a facer Con esta resposta fan de menos á propia Academia.
– SG: O lema da manifestación é “Polas fillas dos nosos fillos”. Está aí o perigo, na perda da transmisión ás xeracións máis novas?
– XPD: Cando vou polos colexios e institutos encóntrome por vez primeira na miña vida con nenos e nenas que non saben a nosa lingua. Xa non é sequera cuestión de querer ou non. De toda a vida o cen por cen entendía o galego e sabía falalo, mais agora iso xa non se dá. Xa hai quen non coñece a nosa lingua na nosa terra. O lema está ben, como todos os das manifestacións, mais o que importa é todos os que imos detrás da faixa de saída. Temos que ir e non só polas fillas dos nosos fillos, senón tamén porque debemos coidar e preservar os moitos falantes infantís e mozos da lingua que quedan, temos que valoralos e facer que se mesturen con outros para que se contaxien.
– SG: De todas maneiras, vostede que é persoa optimista, tamén cre que poderemos saír desta situación?
– XPD: Está nas nosas mans. A xente nova ten que tomar conciencia. A situación é reversíbel e todos sabemos na man de quen está. O tema é se imos seguir tendo gobernando o futuro da nosa lingua a negacionistas lingüícidas.
– SG: Se a manifestación é multitudinaria, que tería que pasar o día despois?
– XPD: Non sei se podemos confiar en que pase nada con respecto a quen tivo o cinismo de ir polo peor camiño para a lingua. O que si teremos é a sensación de vernos reforzados no que estamos facendo. Por iso tamén son necesarias as manifestacións. Estamos, repito, no camiño de reverter a situación e para iso é preciso implicarse.”
Lingua coa que queremos construírnos, artigo de Marta Dacosta
Artigo de
Marta Dacosta en Sermos Galiza:
“Nos inicios do meu camiño cara á lingua, están os anos de instituto. É certo que eu xa traía esa fame, por iso, cando en 1980 comecei recibir as primeiras aulas de galego, acabei de saber que me faltaba. E así a lembranza daquel profesorado do IES Santo Tomé do Freixeiro, en Vigo, ten un lugar importante na memoria da lingua, como aquel primeiro manual de galego, como o Rosalinda de Fausto a soar nunha clase ateigada. Logo souben que nese momento comezaba impartirse galego como materia. Mais naquel instituto xa había outras profes que impartían as súas aulas en galego, por exemplo matemáticas, algo que non pasaba desapercibido á nosa atención adolescente.
O certo é que naquela década a lingua e a necesidade de debater sobre a súa presenza no ensino ocupou unha parte importante do noso tempo: no instituto, no Colexio Universitario, na Facultade. Sempre reclamando máis presenza.
Porque a docencia en galego é útil, necesaria, imprescindíbel.
Logo chegounos a hora de sermos nais e pais e aprendémoslle ás nosas fillas e fillos a lingua de noso, desexando que non tivesen que transitar o camiño, ás veces amargo, que nós realizamos cara á nosa lingua. Desexos incumpridos, porque todo ao seu redor fainos estraños.
E os datos chegaron para confirmar as sensacións e unha pregunta comezou a baterme na cabeza: falarán en galego as fillas ou os fillos do meu fillo? Que futuro lle agarda ás miñas netas?
Por iso este 8 de febreiro estarei outra vez na rúa, porque quero vivir en galego, porque quero que os nosos fillos e fillas poidan vivir en galego, porque quero que poidan aprenderlles a lingua ás súas fillas e fillos e porque quero que as miñas netas ou netos poidan vivir en galego, coma un día viviron as e os avós.
O día 8 percorrerei Compostela para reclamar que se adopten todas as medidas necesarias que me permitan soñar que un día sentirei esta lingua nosa na boca doutra xeración. Porque …
démoslle a LINGUA
e a lingua é AMOR
non é unha coiraza
que poida defendelo cada vez que non oe
falar na súa lingua, cada vez que ao redor
falan nesoutra lingua, cada vez que lle din
por que fala esta lingua, cada vez que lle esixen
que fale esoutra lingua
que a lingua non é coiraza que poida defendelo
cada vez que lle negan ESTAR na súa lingua
démoslle a LINGUA
e a lingua é POBO
non é unha espada
que poida defendelo cada vez que lle negan
que esta patria ten lingua, cada vez que lle negan
que esta é a que nos pertence, cada vez que lle negan
que ela é identidade, cada vez que lle negan
que somos porque falamos
que a lingua non é espada que poida defendelo
cada vez que lle negan SER na súa lingua
que a lingua é AMOR
o amor das avós que a ergueron como CASA
en que fomos nacendo para que sempre fose
un lugar de FUTURO
que a lingua é POBO
o pobo que a creou para dar nome á TERRA
e deixarnos memoria de quen somos e como
queremos CONSTRUÍRNOS
Marta Dacosta, febreiro de 2015
Vilalba: presentación de Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, de Carlos Callón
Concentracións de Queremos Galego!, o sábado 17 de maio ás 12:00 horas
O sábado 17 de maio, ás 12:00 horas, terán lugar 8 actos centrais de Queremos Galego! Neles será lido o manifesto Un paso adiante e mais outro paso adiante, Galiza!, feito por Marica Campo. Os lugares concretos son os seguintes:
– A Coruña: A carón do Teatro Rosalia de Castro (confluencia das rúas Real e Rego de Auga).
– Ferrol: Praza de Armas.
– Foz: Praza do Conde de Fontao.
– Lugo: Xardíns de San Roque (diante da estatua de Xoán Montes).
– Ourense: Alameda (diante da estatua de Eduardo Blanco Amor).
– Pontevedra: Praza da Peregrina.
– Santiago: Porta Faxeira.
– Vigo: Manifestación con saída de Vía Norte.
MANIFESTO UN PASO ADIANTE E MAIS OUTRO PASO ADIANTE, GALIZA
