Crónica videográfica da XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú (III)

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú, actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, coa que se tentou, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular. A xornada tivo lugar o sábado 26 de outubro de 2019 no Salón de Actos da Deputación de Lugo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Mesa redonda: Os camiños incertos da canción. Lingua e música popular no século da globalización, con Xurxo Souto e Branca Villares Naveira:

Sesión práctica: Transmisión oral na música tradicional no século XXI: A Tradescola de Lugo e a Asociación de Gaiteiros Galegos:

Crónica videográfica da XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú (II)

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú, actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, coa que se tentou, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular. A xornada tivo lugar o sábado 26 de outubro de 2019 no Salón de Actos da Deputación de Lugo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Mesa redonda: Romances con rima e melodía. Supervivencia do xénero, con José Luís Forneiro e Dorothé Schubarth:

Conferencia: Novas formas na música popular: Da romaría á festa. Da movida ao bravú, con Xurxo Souto:

Conferencia: A pegada da violencia contra as mulleres nas cantigas da montaña luguesa, con Branca Villares Naveira:

Crónica videográfica da XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú (I)

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú, actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, coa que se tentou, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular. A xornada tivo lugar o sábado 26 de outubro de 2019 no Salón de Actos da Deputación de Lugo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Inauguración. Maite Ferreiro, Vicepresidenta da Deputación de Lugo:

Inauguración. Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG:

Conferencia: O romanceiro tradicional e a cultura galega: identidade, língua e normalização (I), por José Luís Forneiro:

Conferencia: O romanceiro tradicional e a cultura galega: identidade, língua e normalização (II), por José Luís Forneiro:

Conferencia: O romance tradicional; relación entre texto e melodía, por Dorothé Schuberth, Antón Santamarina, Lucía López Cedrón e Cástor Castro Vicente:

Crónica videográfica da Gala Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 (III)

A Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 tivo lugar o 25 de outubro, no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo (Rúa Alcalde Anxo López Pérez, 34). O acto, organizado pola AELG, co apoio da área de Cultura do Concello de Lugo, foi amenizado por Germán Díaz.

Para esta sétima edición dos “Premios Mestra e Mestre da Memoria” (cuarta edición da Gala), a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, previa deliberación do Grupo de Traballo composto por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa, propuxo ao Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega someter á consideración da Asemblea Xeral recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2019 respectivamente a Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana. A Asemblea aprobou a proposta, e a entrega destas distincións fíxose na IV Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que se celebrou en Lugo co apoio do Concello de Lugo e da Deputación Provincial de Lugo.
No acto, conducido Antonio Reigosa, participaron Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, Antón Santamarina, quen fixo a laudatio de Dorothé Schubarth, e Xosé Luís Freire, quen leu a laudatio de Pablo Quintana.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Entrega do Premio Mestre da Memoria e agradecemento de Pablo Quintana, con Mercedes Queixas:

Laudatio de Xosé Luís Freire a Pablo Quintana:

Peche da Gala, por Antonio Reigosa:

Crónica videográfica da Gala Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 (II)

A Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 tivo lugar o 25 de outubro, no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo (Rúa Alcalde Anxo López Pérez, 34). O acto, organizado pola AELG, co apoio da área de Cultura do Concello de Lugo, foi amenizado por Germán Díaz.

Para esta sétima edición dos “Premios Mestra e Mestre da Memoria” (cuarta edición da Gala), a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, previa deliberación do Grupo de Traballo composto por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa, propuxo ao Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega someter á consideración da Asemblea Xeral recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2019 respectivamente a Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana. A Asemblea aprobou a proposta, e a entrega destas distincións fíxose na IV Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que se celebrou en Lugo co apoio do Concello de Lugo e da Deputación Provincial de Lugo.
No acto, conducido Antonio Reigosa, participaron Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, Antón Santamarina, quen fixo a laudatio de Dorothé Schubarth, e Xosé Luís Freire, quen leu a laudatio de Pablo Quintana.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Laudatio de Antón Santamarina a Dorothé Schubarth:

Entrega do Premio Mestra da Memoria e agradecemento de Dorothé Schubarth, por Cesáreo Sánchez:

Crónica videográfica da Gala Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 (I)

A Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 tivo lugar o 25 de outubro, no Centro Cultural Vello Cárcere de Lugo (Rúa Alcalde Anxo López Pérez, 34). O acto, organizado pola AELG, co apoio da área de Cultura do Concello de Lugo, foi amenizado por Germán Díaz.

Para esta sétima edición dos “Premios Mestra e Mestre da Memoria” (cuarta edición da Gala), a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, previa deliberación do Grupo de Traballo composto por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa, propuxo ao Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega someter á consideración da Asemblea Xeral recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2019 respectivamente a Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana. A Asemblea aprobou a proposta, e a entrega destas distincións fíxose na IV Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que se celebrou en Lugo co apoio do Concello de Lugo e da Deputación Provincial de Lugo.
No acto, conducido Antonio Reigosa, participaron Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, Antón Santamarina, quen fixo a laudatio de Dorothé Schubarth, e Xosé Luís Freire, quen leu a laudatio de Pablo Quintana.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Apertura da Gala, por Antonio Reigosa e Lois Pérez:

Discurso da presidencia da AELG, por Cesáreo Sánchez:

Lugo: XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú é unha iniciativa da AELG co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega.

Sempre existiu unha literatura oral pensada para cantar, adaptable a melodías en función do uso social. Desde os cantos de traballo aos festivos, os de Entroido ou os propios do Nadal, os das romaxes ou os romanceados con historias tráxicas ou cómicas.
Con Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú pretendemos conectar esas dúas realidades creativas, contextualizando temas, usos e supervivencia destas manifestacións.

Para recuperar pero, sobre todo, para actualizar ese saber herdado, nesta duodécima edición da Xornada de Literatura de Tradición Oral tentamos, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular.

Inscrición 
Está solicitada a homologación ante a Consellaría de Educación, Universidade e Formación Profesional por 8 horas, e a matrícula é preferente para socios/as da AELG e da AS-PG (por orde de inscrición).

Hai dúas modalidades de inscrición:
1. Para o profesorado do ensino non universitario e futuros/as ensinantes do ensino non universitario, a matrícula, gratuíta, farase desde o 3 de outubro até o 24 de outubro a través da web da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega. Máis detalles sobre a Xornada, aquí.
2. Para as persoas que non estean nesas circunstancias ou que non lles interese o certificado homologado, deberán incribirse dirixíndose á secretaría técnica da AELG desde o 3 de outubro até o 24 de outubro a través do correo oficina@aelg.org ou o teléfono 981 133 233 (de luns a venres, en horario de 9.00 a 14.30), e a Asociación de Escritoras e Escritores emitirálles un diploma acreditativo de asistencia.

Programa
10:15 Recepción, entrega de material e inauguración
10:30-11:30 Conferencia: O romanceiro tradicional e a cultura galega: identidade, língua e normalização
José Luís Forneiro
11:30-12:30 Conferencia: O romance tradicional; relación entre texto e melodía.
Dorothé Schubarth
12:30-14:00 Mesa redonda: Romances con rima e melodía. Supervivencia do xénero
José Luís Forneiro e Dorothé Schubarth
Coordina: Antonio Reigosa
16:00-17:00 Conferencia: Novas formas na música popular: Da romaría á festa. Da movida ao bravú
Xurxo Souto Eiroa
17:00-18:00 Conferencia: A pegada da violencia contra as mulleres nas cantigas da montaña luguesa
Branca Villares Naveira
18:00-19:30 Mesa redonda: Os camiños incertos da canción. Lingua e música popular no século da globalización
Xurxo Souto Eiroa e Branca Villares Naveira
Coordina: Lois Pérez
19:30-20:30 Sesión práctica: Transmisión oral na música tradicional no século XXI: A Tradescola de Lugo e a Asociación de Gaiteiros Galegos
Interveñen alumnado e profesorado da Tradescola, Escola de Música Tradicional (Lugo)

Denominación da actividade: XII Xornada de Literatura de Tradición Oral
Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú.

Modalidade formativa: Curso
Data de realización: 26 de outubro de 2019
Horario: Mañá de 10:15 a 14:00 e tarde de 16:00 a 20:30 h.
Lugar onde se levará a cabo a actividade: Salón de actos da Deputación Provincial de Lugo (Rúa San Marcos, 8, 27001, Lugo)
Valoración en horas de formación: 8 horas presenciais.
Número de prazas: 100
Persoas destinatarias: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Custo de matrícula, se procede: Gratuíta
Criterios de selección, se procede: Por rigorosa orde de inscrición na www.as-pg.gal, tendo preferencia os socios-as e afiliados-as á AS-PG e á AELG.

Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019

A Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 co lema «Lugo, Capital Galega da Literatura de Tradición Oral», ten sede na capital lucense, e terá lugar no seu Centro Cultural Vello Cárcere (Av. Alcalde Anxo López Pérez, 34 –como chegar) ás 19.00 do día 25 de outubro de 2019.
Contará coa participación musical de Germán Díaz.

En 2016 tivo lugar a primeira Gala dos Premios “Mestras e Mestres da Memoria”, unha distinción creada pola Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG no ano 2013 que antes se entregaba na Gala das Letras da AELG. Creouse así a específica «Gala dos Premios Mestras/es da Memoria», coa que a AELG pretende facer máis visíbel ante a sociedade a Literatura de Tradición Oral.

Para esta sétima edición dos “Premios Mestra e Mestre da Memoria” (cuarta edición da Gala), a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, previa deliberación do Grupo de Traballo composto por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa, propuxo ao Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega someter á consideración da Asemblea Xeral recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2019 respectivamente a Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana. A Asemblea aprobou a proposta, e a entrega destas distincións farase na IV Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que se celebra en Lugo co apoio do Concello de Lugo e da Deputación Provincial de Lugo. Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana recibirán os diplomas que os acreditan como Mestra e Mestre da Memoria, previa lectura das laudatios correspondentes a cada unha/un delas/es, a cargo respectivamente de Antón Santamarina e Xosé Luís Freire.

MESTRA DA MEMORIA 2019: DOROTHÉ SCHUBARTH
youtube, Premios Martín Códax da MúsicaYou Tube, Premios Martín Códax da Música
Musicóloga. Natural de Basilea (Suíza), onde comezou os seus estudos que ampliou en Colonia e Múnich. É directora de coro e musicóloga. A partir de 1971 ocupou a cátedra de harmonía e contrapunto na Academia de Música de Lucerna (Suíza) e comeza a desenvolver investigacións arredor das músicas populares europeas. Realizou traballos de campo nos Balcáns, no Cáucaso, Alemaña e Francia cuxo resultado publica no libro Das Volkslied in Europa. Vielfalt seiner Erscheinungsformen (O Canto Popular en Europa. Diversidade das súas formas) (Lucerna, 1978).
En 1978 visita Galicia para coñecer a nosa música popular mais o interese polo que aquí descobre fai que se dispoña a realizar un traballo de campo intensivo por todo o país que remata coa publicación da magna obra en 7 volumes que contén a mellor e máis ampla análise, clasificación e estudo da nosa lírica popular, publicada baixo o título Cancioneiro Popular Galego pola Fundación Barrié en 1984.
O Arquivo Sonoro de Galicia conserva 248 CD con copias dixitalizadas das súas gravacións orixinais e coas correspondentes transcricións a cargo do profesor e filólogo Antón Santamarina.
Entre os recoñecementos que se lle fixeron en Galicia están o I Día das Galegas nas Letras en 2014 e Premio Honorífico 2017 da Asociación de Músicos ao Vivo.

MESTRE DA MEMORIA 2019: PABLO QUINTANA LÓPEZ
Canela Producións
Naceu en Vilanova de Oscos (Asturias) en 1956. Reside na Coruña desde 1982. Escritor, investigador, músico e divulgador da cultura popular, material e inmaterial, tanto galega como da Asturias occidental. É autor de numerosos traballos, libros, artigos…, arredor da transformación artesanal do ferro, foxos do lobo, danzas e festas gremiais, zoqueiros, músicas populares e diversos xéneros da literatura popular tradicional.
Coordinou a serie etnográfica Recolleita (Ruada, 1981) que editou o disco coas gravacións das coplas do cego Florencio da Fontaneira e a pandereteira Eva Castiñeira. É autor do LP O cego andante (Ruada, 1982) no que xunto con outros músicos interpretou temas tradicionais recollidos en boa parte por el mesmo.
Dirixiu documentais sobre danzas procesionais e bailes entre 1982 e 1983, en vídeo industrial Umatic, e otros materias videográficos para a produtora Espello Video-Cine.
Traballou na radio desde 1980, primeiro en Radio 80 e despois como técnico en  Radio Nacional de España, onde, ademais, se encargou de programas como Garmalleira Hoxe domingo, así como emisións de intercambio coa Unión Europea de Radiodifusión (UER) para Radio Francia, Radio de Polonia e Radio Praga. Na actualidade dirixe a Editorial Canela, especializada na publicación de libros sobre personaxes singulares e actividades esmorecentes da nosa cultura popular.

Xa dispoñíbel o libro conmemorativo Mestras e Mestres da Memoria 2013-2019. Tesouros Humanos Vivos

Xa está dispoñíbel o libro conmemorativo Mestras e Mestres da Memoria 2013-2019. Tesouros Humanos Vivos, cuxa versión impresa se distribuirá entre as persoas asistentes á Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 e entre as bibliotecas e centros de ensino dos concellos de orixe de todas as Mestras e Mestres.

Este libro que se fai realidade na sétima edición dos Premios Mestras e Mestres da Memoria, convoca a historia dos anos nos que celebramos homes e mulleres como referentes da nosa oralidade. Hoxe, celebramos de novo os Mestres e Mestras da nosa cultura, da nosa Memoria. Conscientes de que son a salvagarda e continuidade deste patrimonio vivo, apousentado na memoria individual e colectiva, e que depende de nós a consideración social que sexamos capaces de conceder a todos e cada un destes depositarios e depositarias, que son en definición da UNESCO, verdadeiros Tesouros Humanos Vivos.
Así, a Sección de Literatura de Tradición Oral con Antonio Reigosa á súa fronte, con Isidro Novo sempre na memoria e no corazón, con Lois Pérez e todo o Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, consideramos que é unha obriga colectiva e unha responsabilidade social identificar e recoñecer publicamente aqueles homes e mulleres que posúen o saber da nosa tradición á luz do presente. Neles recoñecémonos e recoñecemos os alicerces humanos do noso Patrimonio Cultural Inmaterial; sobre deles erguemos as máis sólidas paredes do noso fogar comunal. No seu saber habita o sentir e o soñar da nosa identidade.

Cesáreo Sánchez Iglesias
Presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega

Crónica fotográfica da Polafía en Taboada. Historias de cabezóns e loitadoras

Estas son algunhas das fotografías da Polafía en Taboada. Historias de cabezóns e loitadoras, celebrada o pasado 12 de outubro. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.
Como novidade no proxecto Polafías, gravouse en vídeo un roteiro previo con visitas e explicacións por parte de Xosé Manuel Vázquez de dous elementos patrimoniais moi interesantes:
– O cabezón de Ralle, busto con torques de gran tamaño custodiado nunha casa particular, evidente escultura da cultura castrexa, quizais de guerreiro ou divindade.
– Esgrafiados en varias casas de lugares da parroquia, uns recuperados e outros nun proceso claro de deterioración. Os esgrafiados son como encintados nos muros exteriores das casas con vontade artística, nos que poden aparecer figuras xeométricas, humanas e animais.
Despois do xantar interviron:
– Francisco Almuíña, cego que interpretou 3 romances acompañado de zanfona. Ademais contou varias historias de mulleres loitadoras.
– Xosé Manuel Vázquez, quen sintetizou o que se sabe sobre o cabezón e os esgrafiados (é un experto, autor dunha publicación monográfica sobre o tema, ao que enagadiu varias historias de carlistas, bandoleiros e bandoleiras, e mesmo exemplos de obras da comarca erguidas á forza por presos do franquismo.
– A señora Lola, quen, amais dalgunhas anécdotas, recreou o proceso de traballo do liño desde a sementeira ao tecido de diversas prendas.
Antón Cortizas, escritor e actor casual que achegou algún brinquedos e recitados para a cativeria, recollidos por el.
– Tamén participaron representantes dunha asociación local para dar a coñecer o seu traballo.
– A poesía estivo a cargo de dúas poetas residentes no concello: Ana Vila Portomeñe e Ana Rey Goy.