Entrevista 
a Xosé Duncan en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PdG): Unha pregunta sinxela, ¿Quen é Xosé Duncan?.
– Xosé Duncan (XD): Son un rapaz de aldea emigrado á cidade cando non tiña máis de tres anos. Amante da música, das motos, da tecnoloxía e, cando era novo, un lector voraz de fantasía e terror. Despois, cando medrei e o meu tempo de ocio era moito máis limitado, comecei a escribir en vez de ler. Non sei o porqué mais, cando algo me apaixona, sinto o impulso de querer facelo eu, de non ser un mero espectador. Ás veces sae ben e outras é un verdadeiro desastre, porén, non podo evitar tentalo. No caso da escrita tiven a sorte, ou non, de ir aprendendo ao mesmo tempo que ía publicando. Comecei con algo máis ‘accesíbel’ como son os relatos e, aos poucos, fun creando novelas longas e curtas.
– PdG: ¿Cal foi a túa primeira inmersión no eido da literatura? ¿Foi dende cativo unha ocupación ou divertimento para vostede?
– XD: Como lector as miñas primeiras achegas foron obras ‘clásicas’ que collía na biblioteca da escola ou as municipais que había daquela: a do actual Arquivo de Galicia e a dos Xardíns de Méndez Núñez. Con nove anos comecei con Drácula, A caída da casa Usher, Frankenstein, Os asasinatos da Rue Morgue e, cando cheguei ao instituto, continuei co Señor das Moscas, Fahrenheit 451, Un mundo feliz e cousas polo estilo. Como escritor escribín varios relatos curtos na adolescencia que, por fortuna para o mundo, quedaron esquecidos e atrevinme cunha novela cando tiña 22 anos. Levoume moito, moito tempo rematala e, de feito, aínda lle fixen un ‘remake’ hai pouco para darlle o acabado final. En canto a que foi para min… Sempre foi un divertimento, unha válvula de escape. Talvez, desde que publico o que escribo, estea a converterse nunha ocupación un chisco máis ‘estresante’ pola presión que supón querer mellorar e ver os teus libros expostos ao público. (…)
– PdG: Cre que a fantasía ten boa acollida no sistema literario galego?
– XD: Na miña modesta opinión, non. E digo non porque considero que a fantasía é un xénero tan de adultos que merece o mesmo recoñecemento que calquera outro. Se escribes fantasía, semella que o estás a facer forzosamente para a rapazada ou para unha comprensión lectora inferior do que poida agardar unha persoa adulta. A fantasía queda relegada a ser ese primeiro prato que se lle dá de xantar aos cativos para que, cando desenrolen o sentido do gusto e saiban gozar de cociña de deseño, lean literatura ‘seria’ na súa madurez. O que está claro é que está nas nosas mans mudar ese prexuízo, tentando crear as mellores obras que sexamos capaces e que vallan, ademais, para atraer novo lectorado que nunca se achegara a unha obra en galego.
– PdG: Para rematar, ten pensado publicar algunha nova historia proximamente?
– XD: Si. Teño escritas tres novelas agora mesmo. Dúas curtas (non tan curtas coma Hostal Norte) e unha longa. O plan de publicación é sacalas con Urco a razón de unha por ano. Se todo vai ben, a seguinte poderemos presentala no meu aniversario (para o mes de marzo) e as outras terán que agardar a súa quenda. As dúas curtas van nunha liña moito máis intimista e onírica do que fixen até o de agora (en especial unha delas é un verdadeiro experimento de estilo) e a longa é fantasía pura e dura.”
Arquivos da etiqueta: Xosé Duncan
Crónica videográfica das V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016) (II)
O
15 de outubro tiveron lugar as V Xornadas de Literatura e Ensino, baixo o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO), en Santiago de Compostela.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa do acto, da que destacamos hoxe as seguintes intervencións:
– Presentación da mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, por Mercedes Queixas:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Xosé Monteagudo:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Ledicia Costas:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”, con Xosé Duncan:
– Mesa redonda “Ficcións narrativas para conquistar novos públicos”. Coloquio, con Xosé Monteagudo, Ledicia Costas e Xosé Duncan:
Entrevista a Xurxo Esquío
Entrevista
de Xosé Duncan a Xurxo Esquío en Lermos.gal:
“(…) – Lermos (L): Cal é a túa relación coa literatura?
– Xurxo Esquío (XE): Pois son un avezado lector desde moi novo, comecei co típico: Salgari, Los Cinco, Los 6 amigos … etc., e aos trece anos lin un libro que me marcou bastante, O Hobbit de Tolkien. A partir de aí ata o de agora, nunca deixei o hábito nin as ganas de ler… Así que a miña relación, máis alá de ser un hobby, podería dicirse que é parasitaria, preciso a lectura para alimentar a miña imaxinación e para evadirme. (…)
– L: Que opinas do panorama literario galego, desde o punto de vista de lector?
– XE: Penso que é un pouco endogámico, ao mesmo que sucede con todo o espectro cultural galego, que eu coñeza. O amiguismo é un cancro en todos os ámbitos de Gz. Entón, vese un pouco sempre o mesmo e feito por @s mesm@s. Por outra banda, hai que ver quen gaña os certames, literatura moi tradicional, que non arrisca en absoluto, moi cuadriculada; con moita calidade e necesaria, si, pero tamén debería darse oportunidade a algo diferente, mesmo que conecte máis coa xuventude. Só algunha editorial máis pequena aposta por iso, como pode ser Urco, á que xa sei que estades conectados, e sen ánimo de “pelotear”, felicítovos por iso. Hai que arriscar, a literatura debe evolucionar ao ritmo da sociedade! (…)
– L: Algunha reflexión final, sobre a cultura galega, a política, as artes, o mundo en xeral?
– XE: Pois unha reflexión sobre a nosa cultura, que en primeiro termo é a pasada, a que fixeron os nosos devanceiros e que sentaron as bases do que somos e do que é a nosa cultura. Pero esta é un ente vivo, e coma tal vai mudando co paso do tempo, vai crecendo e para iso hai que coidala e alimentala. Polo tanto, tan importante debe ser a nosa cultura actual; mellor ou peor pero nosa. Por iso debemos apoiala de corazón e de cabeza, se realmente queremos avanzar na construción dun país mellor e máis avanzado socialmente. (…)”
Santiago de Compostela: V Xornadas de Literatura e Ensino. Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016)
As V Xornadas de Literatura e Ensino levan o título de Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), están organizadas pola AS-PG e a AELG, co patrocinio do Centro Español de Derechos Reprográficos (CEDRO). A coordinación corre a cargo de Mercedes Queixas Zas, secretaria xeral da AELG e Carlos Negro Romero, vogal.
Santiago de Compostela (IES Fontiñas – Rúa Estocolmo, 5) –como chegar–
15 de outubro
*
Matrícula
Dende o 15 de setembro até o 13 de outubro en www.as-pg.gal.
Homologación
Solicitada á Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria por 8 horas.
Prezos
Matrícula gratuíta, preferente para socias/os da AS-PG e AELG.
Nesta V edición, baixo o título Cartografías do presente: a Literatura Galega do século XXI (2000-2016), apostamos por partillar un menú completo e equilibrado que alimente os tempos de lectura, ociosa e formativa, pairando a nosa ollada na cartografía literaria máis actual, aquela que actúa como imprescindíbel activo, lector e coeducador, na escola construtora da utopía do futuro.
Os obxectivos xerais desta edición son achegar ao profesorado experiencias novidosas para o seu traballo na aula, ofrecer un mapa provisional da literatura galega contemporánea, facilitar un foro de reflexión a respecto da perspectiva literaria máis recente e incidir en prácticas que posibiliten a estimulación creativa escrita do alumnado.
En 2011 a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) abría unha nova porta, a Xornada de Literatura e Ensino, dentro da casa común que abeira o seu Espazo Didáctico, vinculada á necesaria reflexión sobre a relación comunicativa entre escola, literatura e pensamento/expresión creativa, que, desde perspectivas actuais, dinámicas e próximas á realidade vivencial do alumnado e mais do profesorado, reactualizase a pedagoxía da literatura de noso nas aulas.
Analizar o presente literario na escola, cada vez menos presente nos currículos escolares oficiais; adecuar a diversidade metodolóxica literaria aos novos tempos educativos; concienciarse da necesidade de estimular creativamente, na escrita, o alumnado; reflexionar sobre os criterios de selección e o estabelecemento de canons literarios orientativos para o ensino da literatura; partillar e debater directamente sobre orientacións e estratexias de achegamento literario para a infancia e a mocidade, da man dos escritores e escritoras da literatura galega contemporánea ou valorar a literatura galega, a través da súa historia, como unha ferramenta clave para a adquisición da necesaria competencia lingüística adaptada a cada nivel/etapa educativa, foron algúns dos obxectivos que guiaron os pasos transitados nas sucesivas edicións das xornadas.
Programa
Café para tres
9:30 – 11:30
Como explicar a historia da literatura galega desde o século XXI?
– Dolores Vilavedra
– Isaac Lourido
– Teresa Seara
Sesión vermú
11:30 – 13:30
Ficcións narrativas para conquistar novos públicos.
– Xosé Monteagudo
– Ledicia Costas
– Xosé Duncan
Sobremesa en acción
16:00 – 18:00
Obradoiros literarios con propostas de textos contemporáneos para as aulas
– Rosalía Fernández Rial (teatro / poesía)
– Antía Otero (poesía / videocreación)
– Francisco Castro (narrativa)
Hora da merenda
18:00 – 20:00
Que literatura galega nos piden os tempos?
– Camilo Franco
– Helena González
– Álex Alonso
*
Obxectivos
– Achegar ao profesorado experiencias novidosas para o seu traballo na aula.
– Ofrecer un mapa provisional da literatura galega contemporánea.
– Facilitar un foro de reflexión a respecto da perspectiva literaria máis recente.
– Incidir en prácticas que posibiliten a estimulación creativa escrita do alumnado.
A Coruña: presentación e sesión vermú con Negruña
Crónica fotográfica do Paseo pola Coruña Literaria con Xosé Duncan, o 24 de setembro
Estas son algunas das fotografías do Paseo pola Coruña Literaria do sábado 24 de setembro, con Xosé Duncan. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.
Paseos pola Coruña literaria, con Xosé Duncan, o sábado 24 de setembro
Os
Paseos pola Coruña literaria – Outono 2016 son unha iniciativa da AELG desenvolvida coa colaboración e patrocinio do Concello da Coruña.
HORARIO:
– Sábado 24 de setembro (12:00-13:30 h.)
INSCRICIÓN (PREVIA E OBRIGATORIA)
ONDE:
Na conserxaría do Centro Ágora (Lugar da Gramela 17. 15010 A Coruña) ou chamando ao 981 189 888 (a partir das 9:00 h, en calquera dos casos), na seguinte data:
– Paseo do sábado 24 de setembro con Xosé Duncan: inscrición desde o venres 9 de setembro.
PREZO:
De balde, con inscrición previa.
REQUISITOS:
Inscrición previa (55 prazas, en cada paseo). Maiores de 16 anos.
PASEOS POLA CORUÑA LITERARIA 2016
Hai moitas formas diferentes de pasear a cidade. Nesta ocasión, seguirémolo facendo a través de paseos pola Coruña da man das propias autoras e autores que escribiron obras ambientadas na nosa cidade: Xosé Duncan, Lucía Aldao, Eli Ríos e Xulio López Valcárcel.
O sábado 24 de setembro retomamos estes paseos que xa comezamos en 2014 e que tanta demanda tiveron entre a cidadanía.
Os 4 seguintes paseos que imos realizar son:
– Sábado 24 de setembro (12.00-13.30 h): paseo con Xosé Duncan.
– Sábado 15 de outubro (12.00-13.30 h): paseo con Lucía Aldao.
– Sábado 29 de outubro (12.00-13.30 h): paseo con Eli Ríos.
– Sábado 12 de novembro (12.00-13.30 h): paseo con Xulio López Valcárcel.
24 de setembro: Xosé Duncan.
Unha viaxe desde A Coruña de hoxe até a Negruña do século XXIV
A historia de Negruña non é máis que a da idade adulta da Coruña. Perdida a inocencia do século XX e castigada polas decepcións do XXI, a cidade aprendeu a marcar os seus propios ritmos, a ditar as súas propias normas. Durante a nosa andaina, asistiremos á convocatoria de emprego no Arquivo do Reino de Galicia, presenciaremos como os mariñeiros enfermos son recluídos no Castelo de Santo Antón e formaremos parte da reunión clandestina dos Fillos do Gas no Campo dos Menhires, da xestación desa revolta coa que os desposuídos queren castigar esa cidade que renegou deles.
Paseos pola Coruña literaria – Outono 2016
Os Paseos pola Coruña literaria – Outono 2016 son unha iniciativa da AELG desenvolvida coa colaboración e patrocinio do Concello da Coruña.
HORARIO:
– Sábado 24 de setembro (12:00-13:30 h.)
– Sábado 15 de outubro (12:00-13:30 h.)
– Sábado 29 de outubro (12:00-13:30 h.)
– Sábado 12 de novembro (12:00-13:30 h.)
DURACIÓN:
Unha hora e media.
INSCRICIÓN (PREVIA E OBRIGATORIA)
ONDE:
Na conserxaría do Centro Ágora (Lugar da Gramela 17. 15010 A Coruña) ou chamando ao 981 189 888 (a partir das 9:00 h, en calquera dos casos), nas seguintes datas:
– Paseo do sábado 24 de setembro con Xosé Duncan: inscrición desde o venres 9 de setembro.
– Paseo do sábado 15 de outubro con Lucía Aldao: inscrición desde o luns 3 de outubro.
– Paseo do sábado 29 de outubro con Eli Ríos: inscrición desde o luns 17 de outubro.
– Paseo do sábado 12 de novembro con Xulio López Valcárcel: inscrición desde o mércores 2 de novembro.
PREZO:
De balde, con inscrición previa.
REQUISITOS:
Inscrición previa (55 prazas, en cada paseo). Maiores de 16 anos.
PASEOS POLA CORUÑA LITERARIA 2016
Hai moitas formas diferentes de pasear a cidade. Nesta ocasión, seguirémolo facendo a través de paseos pola Coruña da man das propias autoras e autores que escribiron obras ambientadas na nosa cidade: Xosé Duncan, Lucía Aldao, Eli Ríos e Xulio López Valcárcel.
O sábado 24 de setembro retomamos estes paseos que xa comezamos en 2014 e que tanta demanda tiveron entre a cidadanía.
Os 4 seguintes paseos que imos realizar son:
– Sábado 24 de setembro (12.00-13.30 h): paseo con Xosé Duncan.
– Sábado 15 de outubro (12.00-13.30 h): paseo con Lucía Aldao.
– Sábado 29 de outubro (12.00-13.30 h): paseo con Eli Ríos.
– Sábado 12 de novembro (12.00-13.30 h): paseo con Xulio López Valcárcel.
24 de setembro: Xosé Duncan.
Unha viaxe desde A Coruña de hoxe até a Negruña do século XXIV
A historia de Negruña non é máis que a da idade adulta da Coruña. Perdida a inocencia do século XX e castigada polas decepcións do XXI, a cidade aprendeu a marcar os seus propios ritmos, a ditar as súas propias normas. Durante a nosa andaina, asistiremos á convocatoria de emprego no Arquivo do Reino de Galicia, presenciaremos como os mariñeiros enfermos son recluídos no Castelo de Santo Antón e formaremos parte da reunión clandestina dos Fillos do Gas no Campo dos Menhires, da xestación desa revolta coa que os desposuídos queren castigar esa cidade que renegou deles.
15 outubro: Lucía Aldao
1º de Poeta
Eu son Lucía. Unha rapaza dos Mallos. Coma quen di, “una pava cualquiera”. E ademais, poeta. Porque nos Mallos me criei, e aínda hai quen me tose, a pesar do que me aconteceu por causa miña.
29 outubro: Eli Ríos
Viaxe exprés das orixes á actualidade
Neste camiño mergullarémonos no berce da cidade e da literatura a través da literatura oral. As lendas, contos, textos… que forman o imaxinario das palabras.
12 novembro: Xulio L. Valcárcel
No ecoar dos pasos
“No ecoar dos pasos” será unha volta, unha recuperación da memoria doutro tempo a través da vida e da obra de autores/as que moraron nese espazo da Cidade Vella: Emilia Pardo Bazán, Manuel Murguía, Rosalía de Castro, Francisca Herrera, Miguel González Garcés…
Contos Estraños nº 2 “Xornada Fantástica” (2ª parte)
Artigo de Xosé Duncan en Lermos.gal:
“(…) Rematamos o diálogo cos autores e coa autora que nos faltaban deste volume:
– Xosé Duncan: Quen es e que relación tes coa literatura?
– Maruxa Martínez: Eu son Maruxa Martínez. Desde que podo lembrar sempre tiven algún tipo de vínculo coa arte. De feito, na área plástica son bastante interdisciplinar e gústame experimentar co que non coñezo. Pero o certo é que a literatura é a arte na que empecei antes e tamén na que me sinto máis desenvolta.
– Saulo R. Mars: Pódese dicir que para min a literatura o é todo. É plasmar as miñas experiencias e soños sobre o papel. É facer realidade os soños que viaxan pola miña mente. Sinxelamente, é sacar eses mundos que todos levamos dentro para despois compartilos. (…)”
Contos Estraños nº 2 “Xornada Fantástica” (1ª parte)
Artigo de Xosé Duncan en Lermos.gal:
“(…) – Xosé Duncan (XD): Quen es e que relación tes coa literatura?
– Manuel Moledo (MM): A mellor relación que pode ter unha persoa que ama, desfruta, venera, unha arte. Toda a vida encantoume ler, de neno era a miña afección favorita e, cos anos, non mudei de opinión.
– Lois Z (LZ): Son un ourensán nacido no 81, biólogo e residente en Santiago. A miña evolución de lector a autor foi gradual e moi espallada no tempo. Non houbo un momento concreto no que decidira ser escritor, simplemente ó botar a vista atrás dinme conta do tempo que lle estaba adicando a escribir e o que desfrutaba facéndoo.
Ata hoxe levo una boa chea de anos escribindo relatos, cun par de concursiños por aí ganados e uns cantos relatos publicados en varias antoloxías. Nada do outro mundo.
Tamén gusto de escribir sobre literatura, concretamente críticas ou comentarios (non recensións) de cousas que leo. Normalmente non son recibidas con moito agarimo. (…)”
