“Proxecto Elo”, do libro á escena, á rede e ao disco

DesdeRosalía Fernández Rial Sermos Galiza:
“(…) “Elo” pola unión, polo encontro da musica e poesía. “Elo” tamén pola sonoridade -recorrente como sufixo galego- e polo carácter visual da palabra. Elo, tamén, por esa expresión que queda no ar nas conversas cotiás: “E lo?”.
O Proxecto Elo, de Rosalía Fernández Rial e Serxio Moreira, chega agora a disco despois de ter pasado por múltiples soportes e disciplinas. Naceu nos libros de Rosalía Vinte en escena e Ningún amante sabe conducir (os dous en Edicións Positivas), e, como levaba acontecendo desde anos atrás, desde o inicial Átonos, non tardou en xuntarse á música de Serxio Moreira para se mostraren conxuntamente ao vivo. Doce poemas dos dous libros que comezaban así unha nova vida e un camiño a través de distintos soportes e formatos.
“Tratamos de que a voz interpretase tamén os poemas, que tivese un punto teatral e en canto á música son sons experimentais e variados nos que predomina o uso do teclado mais tamén moitos extraídos da propia natureza”, explica Rosalía Fernández. A través de facebook e cunha bandcamp o proxecto difundiuse a través da rede, xusto ate esta quinta feira, que saíu o último dos temas publicados. “Queriamos utilizar as redes sociais como medio para dar a coñecer os temas que fomos colgando día a día ate este 12. Xusto o día despois de publicar o último poema de Vinte en escena recibimos a noticia de que o disco xa está preparado”, comenta Rosalía Fernández Rial, xusto ao tempo de anunciar o paso do proxecto ao soporte disco que distribuirán nos posteriores espectáculos.
“Este proxecto empezou en escena e o fin é a escena. Cremos na poesía viva, nas artes vivas que deben transcender os formatos e espallarse. Cremos na interdisciplinariedade artística, a escena e a música fan que o libro teña máis vida”, explica, para quen, alén da linguaxe contemporánea a iniciativa sigue a tradición da historia da literatura galega. “Desde a época medieval a poesía fíxose ao vivo e non ha que esquecer que nós somos parte dunha literatura e dun país”, apunta, antes de iniciar outra nova xeira na que conta levar os libros, e xa o disco, de novo ao encontro co público, ao vivo.”

Que debe ter unha obra literaria en galego para vender máis de 40.000 exemplares?

ReportaxeLetra en obras en Letra en Obras:
“Nun mercado interno pequeno, e por riba non normalizado como é o noso, que unha novela chegue a vender 2.000 exemplares é xa nova. Comentabamos en 2013 que a tiraxe media dunha novela era de 1.000 exemplares (agora a cifra sería incluso menor) e a dun libro de poesía apenas superaba os 250. Mais entres os títulos que se publican sempre hai algúns que conquistan o público e que se converten en auténticos “long-sellers”.
Un exemplo podemos buscalo nunha das principais editoras en galego. Edicións Xerais, fundada en 1979, conta con seis libros que ao longo de todo este tempo superaron os 40.000 exemplares vendidos. Este é o seu particular ranking (con datos de finais de 2014):
Cartas de inverno, de Agustín Fernández Paz (1995) – 91.000 exemplares vendidos.
O lapis do carpinteiro, de Manuel Rivas (1998) – 85.000 exemplares vendidos.
Galván en Saor, de Darío X. Cabana (1989) – 52.000 exemplares vendidos.
Cando petan na porta pola noite, de Xabier P. Docampo (1994) – 48.500 exemplares vendidos.
As flores radioactivas, de Agustín Fernández Paz (1990) – 48.000 exemplares vendidos.
A sombra cazadora, de Suso de Toro (1994) – 42.000 exemplares vendidos.”

Manuel Portas: “Este país non se pode permitir o luxo de que os sectores máis avanzados sexan fagocitados pola moda do momento”

EntrevistaManuel Portas de Carme Vidal a Manuel Portas en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): En Amor en alpargatas a morte do protagonista convida a facer balance da súa vida, un nacionalista ex-militante en Compostela. Algunhas referencias, lugares, momentos… son identificábeis, que toma da realidade para construír a súa novela?
– Manuel Portas (MP): A literatura pode ser, como o cine, de ciencia ficción ou máis apegada á realidade, máis verosímil. A novela non corresponde a unha biografía concreta nin era iso o que se pretendía, agora ben, hai elementos que soan a realidade porque estamos a falar dun país concreto, dunha xeración precisa -dez anos por riba do meu tempo- e cunha experiencia vital nese mundo nacionalista que pode ter detalles tirados de biografías diferentes, sen ser ningunha existente. (…)
– SG: “Non hai tempo para o orgullo. O país non pode agardar por feridas particulares. Vaille a vida.”, escribe na novela. Que hai do autor nesa confesión do protagonista?
– MP: O que expresa ese monólogo o protagonista en solitario na súa casa é unha reflexión moi estendida no mundo nacionalista, en persoas que están desactivadas e ven o que está a pasar con ollos perplexos. Sen vontade de se converteren en elementos activos, a distancia das estruturas organizativas e o paso do tempo fan que se sexan, en certa medida, observadores privilexiados que se preguntan cal é o futuro e non tanto do nacionalismo senón do pais. Nese punto de vista cuestionen tamén o nivel de irresponsabilidade que fai que, nun momento tan crucial para a historia, sigamos a discutir polos marcos das leiras. Xa non vale aquilo de “xa o diciamos nós”, a tal altura é miope e non contribúe a nada. Compre moito diálogo e este país non se pode permitir o luxo de que os sectores máis avanzados podan ser fagocitados pola moda do momento. (…)
– SG: Catro novelas e, polo que vexo, moitos proxectos na cabeza. Demorou mais, é mostra da ansia que tiña de se converter en escritor?
– MP: Un está todo o día creando, en cada mirada, en cada situación, nalgunha pequena noticia do xornal aparecen historias que tiran, ás veces impresionantes e con protagonistas anónimos que son mesmo superiores literariamente á propia narrativa. A literatura está demasiado chea de figuras e a xente normal ten dereito a verse reflectida nas obras. Cotián e anónimo non significa vulgar. Cada historia ten un prisma, un olor, un sabor, que a fai diferente e o reto está en captar eses recendos particulares. (…)”

Coñécense as obras finalistas do Premio San Clemente

Desde Galaxia e Cultura Galega:
“Este xoves 12 de febreiro, no Instituto de Educación Secundaria de Santiago, foron presentadas as novelas finalistas da XXI edición do premio literario Arcebispo Juan de San Clemente. En lingua galega, as obras finalistas son: A lúa da colleita, de Anxos Sumai; Somnámbulos, de Suso de Toro; e A memoria da choiva, de Pedro Feijoo.
Nesta nova edición houbo novidades importantes tanto na selección dos escritores finalistas como dos centros que formarán parte do Xurado. Concretamente, os escritores finalistas son autores xa premiados en anteriores edicións que teñen obra recente. Os institutos gallegos que formarán parte do xurado serán o Xelmirez I de Santiago, o Lucus Augusti de Lugo, o Pintor Colmeiro de Silleda e o Ferro Couselo de Ourense. Ademais, por primeira vez, tres institutos de países da Unión Europea, un inglés, Hockerill College de Londres, un francés, Saint Français Xavier de Vannes na Bretaña francesa, e un alemán, Grimmelshausen de Frankfurt, formarán parte do Xurado.”

#EuSonRosalía: Xosé Iglesias

CoEuSonRosalia___(1) cancelo #EuSonRosalía a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega propón celebrar o Día de Rosalía de Castro 2015 convidando os centros escolares, institucións, movemento asociativo, persoeiros da cultura galega e a todos os particulares que se quixeren sumar, a realizaren actividades encamiñadas a afondar na diversidade temática da obra rosaliana, de modo que cada persoa descubra con cal das múltiples sensibilidades da autora se sente máis identificada, e así poder comunicárnolo gravando en vídeo unha frase que comezaría por “Eu son Rosalía porque/cando/para…”
A idea é que os lugares nos que se filme esa breve declaración, de contido libre e persoal, sexan escenarios da vida cotiá, de ser posíbel, especialmente os ámbitos laborais, en conexión con boa parte da poesía rosaliana, vinculada ao traballo e á vida diaria.
Envíanos o teu vídeo ou a ligazón ao mesmo a oficina@aelg.org!

Este é o vídeo de Xosé Iglesias.

#EuSonRosalía: Ledicia Costas

CoEuSonRosalia___(1) cancelo #EuSonRosalía a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega propón celebrar o Día de Rosalía de Castro 2015 convidando os centros escolares, institucións, movemento asociativo, persoeiros da cultura galega e a todos os particulares que se quixeren sumar, a realizaren actividades encamiñadas a afondar na diversidade temática da obra rosaliana, de modo que cada persoa descubra con cal das múltiples sensibilidades da autora se sente máis identificada, e así poder comunicárnolo gravando en vídeo unha frase que comezaría por “Eu son Rosalía porque/cando/para…”
A idea é que os lugares nos que se filme esa breve declaración, de contido libre e persoal, sexan escenarios da vida cotiá, de ser posíbel, especialmente os ámbitos laborais, en conexión con boa parte da poesía rosaliana, vinculada ao traballo e á vida diaria.
Envíanos o teu vídeo ou a ligazón ao mesmo a oficina@aelg.org!

Este é o vídeo de Ledicia Costas.

Compostela: a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega celebra a súa asemblea xeral de 2015

AAELG foto do perfil de facebook Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrará mañá sábado día 14 de febreiro a súa Asemblea Xeral de Socios/as, ás 11:30 h. en primeira convocatoria e 11:45 h. en segunda convocatoria, no Salón de Actos do compostelán Museo do Pobo Galego.

Ao final da Asemblea, previsto para as 13:15 h., e no mesmo salón de actos, o Presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias e a Secretaria xeral, Mercedes Queixas Zas, ofrecerán unha rolda de prensa para dar conta de, entre outros aspectos:

• Os pronunciamentos da Asemblea sobre as vindeiras actividades da entidade.
• Os nomes das entidades que recibirán o Premio AELG 2015 “Institucións”, o Premio “Os Bos e Xenerosos 2015” e mais o nome do Escritor/a Galego/a Universal 2015, galardóns que se entregarán na Gala das Letras que terá lugar o 9 de maio na cidade de Lugo.
• O nome do/a “Escritor/a na súa Terra – Letra E”, homenaxe que este ano chega á súa vixésimo primeira edición.
• O programa de actividades do vindeiro Día de Rosalía de Castro.

#EuSonRosalía: Xabier Díaz

CoEuSonRosalia___(1) cancelo #EuSonRosalía a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega propón celebrar o Día de Rosalía de Castro 2015 convidando os centros escolares, institucións, movemento asociativo, persoeiros da cultura galega e a todos os particulares que se quixeren sumar, a realizaren actividades encamiñadas a afondar na diversidade temática da obra rosaliana, de modo que cada persoa descubra con cal das múltiples sensibilidades da autora se sente máis identificada, e así poder comunicárnolo gravando en vídeo unha frase que comezaría por “Eu son Rosalía porque/cando/para…”
A idea é que os lugares nos que se filme esa breve declaración, de contido libre e persoal, sexan escenarios da vida cotiá, de ser posíbel, especialmente os ámbitos laborais, en conexión con boa parte da poesía rosaliana, vinculada ao traballo e á vida diaria.
Envíanos o teu vídeo ou a ligazón ao mesmo a oficina@aelg.org!

Este é o vídeo de Xabier Díaz.

“Un libro como unha viaxe: Caderno do Nilo“, artigo de Teresa Seara

DesdeCesáreo Sánchez Iglesias Caderno do Nilo Xerais:
“Reproducimos o texto coa intervención de Teresa Seara sobre o poemario Caderno do Nilo, de Cesáreo Sánchez Iglesias, lido o 16 de xaneiro na libraría «A lus do candil» de Arteixo:

Desde o momento exacto en que abrimos os ollos á vida, crávasenos profundamente o aguillón da curiosidade, un forte desexo por desentrañarmos os segredos e marabillas do entorno. Arelamos así descubrir outros espazos quizais porque levamos inscrito, na espiral máis recóndita do ADN, o rumor do distante -parafraseando o título dunha obra previa de Cesáreo. De aí que o misterio que reside en lugares remotos nos atraia cun engado irresistible e que experimentemos o feito de descubrilos como unha grande e gozosa aventura.
Así lle sucede a Cesáreo con Exipto pois, tal e como confesa no texto que antecede aos poemas de Caderno do Nilo, o río convócao ao seu carón por terceira vez por efecto dunha forza misteriosa que o adentra nas augas que flúen, asemade, polo seu propio interior. Deste xeito os novos signos que o eu descubre nas ribeiras falan tamén da súa propia intrahistoria xa que, como nos ensinou Fernando Pessoa, “As viaxes son os viaxeiros. O que vemos non é o que vemos, senón o que somos”. Polo tanto, no proceso da viaxe, o eu reencóntrase coa auténtica dimensión de si mesmo, coa súa orixe primeira que percibe, sobre todo, cos ollos do corazón. E así advírtenos:

leo os signos que queren ser da luz
a súa delgada transparencia.

Unha luz que “vén no pregamento dos séculos” e transita pola historia desprazándose do pasado ao presente, sinalando a crónica das viaxes como parte fundamental da memoria da humanidade que só progresa coa busca do intuído, por máis irracional que este poida parecer a priori. Desde aquela primeira migración dos homínidos -hai máis de 100.000 anos- desde África até Eurasia, a historia foise enchendo cos nomes dos que elixiron indagar nos segredos incógnitos ao ancho e longo da Terra. Marco Polo, Cristóbal Colón, Helen Stanhope, Núñez de Balboa, Cabeza de Vaca, Freya Stark, Livingston, Amundsen e tantos outros abriron rutas que nós percorremos, ou percorreremos, nalgún momento da nosa vida pois un nunca emprende só a súa viaxe senón que pousa os pés sobre as pegadas dos que o precederon. Por iso, en Caderno do Nilo, sentimos a calor de Flaubert, George de la Tour, Pierre Loti ou Nagib Mahfuz emanando aínda con forza nas areas do río xa que todos eles, como o noso poeta, difundiron os seus misterios para así preservalos dunha perda irremediable.
É certo que hoxe en día a viaxe ten cambiado moito nas súas formas e obxectivos. Viáxase por pracer, por mero turismo, para escapar do cotián… pero estes son periplos baldíos que impiden achegarse ao outro co respecto e mesmo coa devoción que Cesáreo profesa, e demostra, neste libro. Armado con papel e lapis, o poeta captura marabillas, curiosidades e estremecementos; adéntranos nos templos míticos (Elefantina, Tebas, Karnac, Luxor, Assuán, Gizeh…) ou aliméntanos nos bazares e cafés con aromas de especias, té e doces. Porque, en definitiva, Cesáreo segue a consigna do primeiro historiador, Heródoto de Halicarnaso –tamén el viaxeiro reincidente polo Nilo-, cando confesaba que escribía para que “os logros humanos non se perdan no tempo”.
Así indaga o noso poeta nos mananciais ocultos, nesa corrente subterránea, moito máis copiosa ca el mesmo, que se di que contén o Nilo. As augas freáticas, orixinais, son as que sucamos en cada verso cando o eu anuncia:

Navego o río
que se fai escrita e luz sen corpo e corpo sen tempo.
Vou cara ás fontes.

Xa que logo procura o primixenio pero antes debe “desaprender o que está aquí”, na casa de Liáns, o punto cero deste seu “Camiñar o aínda invisíbel”.
A ritmo lento desfilan polos textos de Cesáreo as ribeiras, a fauna e a flora fluviais, os pescadores e as mesquitas pois, como el di,

xentes de aquí e acolá deletrean os nomes do río
son o río que non acaba de pasar.

Mais o Nilo evidencia curiosas dualidades: é externo pero tamén subterráneo, contén o presente e preserva o pasado, une terra e ceo como quen pasa do plano real ao mítico nun segundo, pon en contacto ás persoas e aos deuses pois as súas augas son ruta derradeira das almas migrando cara ao reino de Osiris tras da morte. Con paciencia e entrega, o eu, sobrecollido de beleza, desenmaraña estes significados, captura a luz dos materiais pétreos, o silencio reverente dos templos, as mensaxes inscritas nos xeroglíficos, o misterio das construcións ciclópeas e convérteos logo en versos que manan, como o propio río, polas veas deste libro-cauce. Descubre entón que “Todo é signo e símbolo contra o esquecemento” pero tamén debe enfrontarse á profunda dúbida de

Como ler a luz
no frío e branco silencio da noite coas súas sombras?

Mais a viaxe posúe tamén unha dimensión existencial, ontolóxica, que ameaza con afogar ao ser baixo o seu desmesurado peso. E así:

Son un pequeno ser no interior do celeste
que transita o alto ceo
no escuro, na alta luz sen sombra no rumor do ar
na claridade que non sabe do voo.
Todo retorna do seu nacer.
Escoito os soños das estrelas. Sobrevoo a quietude.
Veño a ser inacabada calandra, pequena ave
sen destino.

De non existiren imprevistos, toda viaxe remata co regreso á casa. A de Cesáreo por Exipto tamén. Pero cabe preguntarse se volvemos igual a como marchamos. Di Paul Morand que “Unha viaxe é unha nova vida, cun nacemento, un crecemento e unha morte, que nos é ofrecida no interior da outra”. E así o viu tamén o noso poeta quen nos outorga, neste Caderno do Nilo, a oportunidade de transcendérmonos desde a nosa fráxil existencia en algo máis duradeiro. De certo, tampouco nós somos xa os mesmos despois de ler esta obra pois, en palabras de José Vasconcelos, “un libro, como unha viaxe, comézase con inquedanza e remátase con melancolía”.”