Entrevista a Eli Rios no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Vés de ganhar em 2013 o I Prémio de Poesia Figurante e de publicar na sua editora o poemário Maria. Que vai encontrar o/a leitor/a nesta obra?
– Eli Rios (ER): Um poemário que precisa da pessoa que lê. Nom há respostas mas sim perguntas sobre cada quem tem de voltar sobre elas (se quiger).
Nom estamos perante uma poesia intimista nem de costumes. Maria traz até a tona do verso temas tam complexos, e com múltiplas leituras, como a sociedade patriarcal, o lesbianismo, a maternidade, a crise económica, a indefensom aprendida, a transmissom numa voz feminina…
– PGL: Por que demorou tanto em ser umha mulher quem tratasse da figura de Maria Solinha, a priori, tam atrativa na perspetiva feminista?
– ER: A figura de Maria Solinha está amplamente tratada na nossa tradiçom: aí temos as músicas de Carlos Núñez e Teresa Salgueiro, Luar na Lubre, etc, a biografia feita por Encarna Otero, o filme A paixón de María Soliña… mas todas (excetuando a biografia antes mencionada) bebem da transmissom patriarcal, som narradas com perspetivas masculinas ou, simplesmente, repetem as estrofes escritas por Celso Emilio Ferreiro.
Maria nom procura o rigor histórico nem inventar nada. Só tenta fazer uma viagem ao futuro e “dar” uma oportunidade de “vingar-se” da injustiça a todas aquelas marias que nalgum momento foram silenciadas pela sociedade patriarcal. Recordemos que no processo contra Maria Solinho havia oito mulheres mais… Esta tentativa de “re-apropriaçom” da historia por parte das vozes femininas e a liberdade criativa usando umha personagem histórica é sempre bem vista na narrativa e com óticas patriarcais mas na poesia continua sendo “freak”. Por quê? Pois pelo mesmo que no tratamento informativo da morte dumha mulher se focaliza o “morbo”, pelo mesmo que as instituiçons acham que nom devemos gerir o nosso próprio corpo, pelo mesmo que um homem sente que nos agradam os comentários sobre o nosso físico quando caminhamos pela rua… Resta muito por andar nom só no feminismo mas também na educaçom das pessoas e isso nom se faz num dia. A literatura vai da mao da sociedade. Em pleno século XXI lembro o caso do Lusocuria da Verónica Martinez Delgado que trata o tema da sexualidade feminina e foi qualificado pela crítica como um libro “porco” dumha autora “frustrada”. Nessas estamos ainda aqui na Galiza… (…)”
Coñécense os finalistas do II Premio Muíño do Vento de Textos de Contraportada
“Reunido o xurado do II Premio Muíño do Vento de Textos de Contraportada, formado por Sari Alabau Albors, Carmen Cuesta García, Ánxeles Pernas García, Elia Rico Lagarón e Antonio Yáñez Casal, que actúa en calidade de secretario, con voz e sen voto, acordou declarar como finalistas os textos das obras A illa de todas as illas, de Xabier P. DoCampo; As crónicas de Landereina: Bágoa de Lúa, de Sabela González; A Terra Queima, de Lalo Carnota e Xurxo Souto, e O Castañeiro de Abril, de Antonio Manuel Fraga.
Ferrol, 10 de marzo de 2014″
O xornalista Camilo Franco fala do seu proxecto Queres ser arte contemporánea?
Cuestionario Proust: Diego Ameixeiras
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Diego Ameixeiras:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Perseveranza, coido.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade, a intelixencia, o sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Lealdade, risas, silencios cómodos.
4.– A súa principal eiva?
– A timidez.
5.– A súa ocupación favorita?
– Escribir. Ler, ver películas, o fútbol.
6.– O seu ideal de felicidade?
– O sol, a luz, os días longos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Prefiro non pensalo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Escritor.
9.– En que país desexaría vivir?
– Polo momento, aquí.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello e o negro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Ningunha en especial.
12.– O paxaro que prefire?
– A Larry Bird, a Charlie Parker.
13.– A súa devoción na prosa?
– Rubém Fonseca, Andreu Martín. Hai moitos.
14.– E na poesía?
– José Ángel Valente.
15.– Un libro?
– O seminarista (Rubém Fonseca), Prótesis (Andreu Martín).
16.– Un heroe de ficción?
– Os personaxes marxinais de David Goodis.
17.– Unha heroína?
– Teena Brandon (Hillary Swank) en Boys don’t cry.
18.– A súa música favorita?
– Curtis Mayfield: Move on up, por exemplo.
19.– Na pintura?
– Os grafitis que había pola ribeira do Miño, en Ourense.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os meus pais.
21.– O seu nome favorito?
– Os alcumes dos escritores das novelas de peto.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Falar (moito) por non estar calado.
23.– O que máis odia?
– O medo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Aos xenocidas.
25.– Un feito militar que admire?
– Aos desertores.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da música.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen provocar demasiado sufrimento aos que me rodeen.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Vixiante.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Pasado o tempo, todos.
30.– Un lema na súa vida?
– Imos por partes.”
Día de Rosalía 2014 nos centros de ensino (XI)
O Día de Rosalía 2014 celebrouse no IES María Sarmiento de Viveiro coa participación no graffitiRosalía o luns 24 de febreiro.
No IES O Couto de Ourense, temos estas fotografías das actividades realizadas:
Brasília: Elena Gallego participa no XI EIDE (Encontro Internacional de Escritoras), a celebrar entre o 13 e o 17 de marzo
Desde Xerais:
“Espallar a maxia do dragón galego e buscar novos lectores para a súa triloxía fantástica é o obxectivo co que a escritora galega Elena Gallego Abad participa no Encontro Internacional de Escritoras (XI EIDE Brasil) que se celebra en Brasília do 13 ao 17 de marzo.
Promovido pola Academia de Letras e Música do Brasil, o XI EIDE celébrase por vez primeira nun país de lingua portuguesa, e reúne na Capital Federal do Brasil a escritoras, xornalistas e formadores de opinión de varios países, evidenciando o espírito creativo das mulleres e a súa capacidade de produción literaria. A programación xeral do evento abrangue unha serie de palestras, talk shows, oficinas e performances. Tamén unha exposición de libros, con lanzamentos e presentacións.
A saga Dragal será unha das obras literarias presentadas durante este encontro. Elena Gallego Abad impartirá unha palestra cuxo texto será publicado pola Fundação Alexandre Gusmão – FUNAG, vinculada ao Ministerio de Relações Exteriores de Brasil, nunha antoloxía bilingüe (castelán e portugués). Ademais de participar neste XI EIDE Brasil, durante os últimos días Elena Gallego xa mantivo encontros con editoras cariocas, que amosaron o seu interese por unha posible tradución de Dragal ao portugués. Máis información na web do encontro.”
A Coruña: recital de Antía Otero e Sergej Timofejev no Ciclo Poetas Di(n)versos
O luns
17 de marzo, ás 20:30 horas, no Auditorio do Centro Ágora (Rúa Ágora, s/n) da Coruña, terá lugar unha nova edición do Ciclo Poetas Di(n)versos, coordinado por Yolanda Castaño e promovido pola Concellaría de Cultura da Coruña, cun recital de obra propia nun man a man de Antía Otero e o poeta en lingua rusa Sergej Timofejev. Máis información aquí: Folleto Poetas Di(n)versos marzo 2014.
O pintor e poeta Baldo Ramos fala da exposición Onde beben os cervos que amansou o calígrafo
Amparo Castaño: “A miña filla usaba a poesía para entenderse a si mesma”
Entrevista a Amparo Castaño, nai de Xela Arias, en Atlántico Diario:
“- Atlántico Diario (AD): Que versos pensa que non deben faltar hoxe?
Amparo Castaño (AC): Como nai, muller e avoa sinto moi perto o Darío a diario, sen embargo calquera poema reflexa a súa implicación coa vida. A miña filla utilizaba a poesía como filtro para entenderse a si mesma e aos demáis. Nós falabamos moito, para min a súa obra é ela mesma.
– AD: É a segunda lembranza por parte dos seus compañeiros de Letras. Recibiu o mesmo recoñecemento por parte da Real Academia Galega?
Estamos moi agradecidos co trato que se lle está dando pero preferimos que sexa o ámbito cultural o que indique que lugar debe ocupar. Xela non admitiría inxerencias, simplemente tentamos cooperar no que poidamos. Tamén se fai un certame anual de poesía no IES da Sangriña, na Guarda, que leva o seu nome, ver aos nenos e mozos e a súa calidade supón unha grande ledicia, da que estaría moi orgullosa.
– AD: De Xela díxose que sentía a literatura como un modo de vida.
– AC: Foi sempre moi independente e ao mesmo tempo moi familiar. Na casa sempre houbo ambiente de libros, viñan moitos amigos escritores. Valentín (o pai) escribiu un relato para as festas do San Xoán de Sarria, contaba que Xeliña falaba galego. Naqueles anos falar galego e estar entre letras era unha opción revolucionaria, e Xela seguiu co seu compromiso toda a vida, coas persoas, co galego e cos libros. Sempre estivo rodeada de libros. Era un medio no que se vía que disfrutaba, xa fose editando, corrixindo probas, traducindo, escribindo… era a súa vida.
– AD: Cando deu mostras de se interesar pola poesía?
– AC: Manuel María regaloulle O Principiño con sete anos, pediunos unha estantería para poñer os seus libros, coidábaos moito. Escribía contos e ganou varios concursos literarios en Vigo con dez anos, con once gañou o premio do Facho, na Coruña. A poesía veu máis tarde, coa primeira xuventude.
– AD: Nesta homenaxe estará representada parte da familia. Como a sinten?
– AC: Participamos no acto. É unha mezcla de sentimentos, pois lembrar todo o que nos deixou é moi emotivo. Temos a obriga de dar as grazas pero preferimos manternos nun segundo lugar.”
Laiovento, “proxecto de compromiso e de dignidade”
Reportaxe de Marcos Pérez Pena en Praza:
“En 1991 Xosé Manuel Beiras, Pepe Carreiro, Xesús Couceiro, Manolo González Millares, Francisco Pillado e Afonso Ribas botan a andar Laiovento (tomando o nome dun texto dramático de Otero Pedrayo) “coa pretensión de contribuír desde unha óptica progresista e aberta á normalización cultural e política de Galicia”. Outro dos compromisos adoptados inicialmente foi que, mentres non se acadase unha normativa “de consenso” para a lingua galega, “en todos os nosos libros respectaríase a opción ortográfica de cada autor ou autora”.
“Laiovento fixo e segue facendo un labor encomiable en tempos verdadeiramente duros, sobre todo ese labor de especialización no mundo do ensaio, que non existía nas editoriais galegas. E ensaio, ademais, non só de temática galega, senón ensaio de alcance universal. Coa visión que tivo sempre o galeguismo histórico: mirando o mundo dende Galicia. Ese diálogo nacionalismo-internacionalismo é algo permanentemente de manifesto”, destaca Xosé María Álvarez Cáccamo, unha opinión compartida por David Otero, que salienta que Laiovento “foi símbolo de liberdade en canto a normativas, en canto a temas, foi unha plataforma non acoutada senón aberta, unha plataforma de liberdade. Tanto na tradución de obras do pensamento e da literatura universal coma na publicación de obras de pensamento e de creación feitas en Galiza”.
“Laiovento é unha casa amiga, á que volves sempre” -subliña Mercedes Queixas– “É unha casa editora que acolleu sempre, dende o respecto escrupuloso, as escritoras e os escritores noveis, e que acolleu, moitas veces de xeito arriscado, temáticas que non tiñan cabida noutros selos editoriais. Laiovento cumpriu un papel histórico de ser un proxecto de compromiso e de dignidade. É unha editora que apostou, como algo nuclear, como eixo vertebrador, pola potenciación do ensaio e do teatro, xéneros algo máis deficitarios á hora da visualización editorial”. Queixas sinala igualmente a importancia do “achegamento máximo e sincero ao mundo da lusofonía, tanto a través do acollemento das e dos autores que escriben os seus textos de acordo coa normativa integradora, coma da investigación sobre o ámbito lusófono”.
“É unha editorial case case enciclopédica, porque trata practicamente todos os xéneros da escrita e todos os temas” -engade Manuel Lourenzo– “É unha editorial digna de Francia ou Alemaña, de países ricos que potencien os seus saberes e a súa cultura”. Un proxecto que ten moito de Pancho Pillado, pero que por suposto é froito do traballo colectivo de moitas persoas, como lembra Pepe Carreiro: “Xosé Manuel Beiras, Xesús Couceiro, Sandra Vilaseco, Afonso Ribas, Paco Souto, Mercedes Queixas, Manolo Millares… A editorial apoiouse desde o principio na experiencia que cada unha destas persoas tiña en áreas diversas: edición, comercialización, impresión, administración ou deseño gráfico. E este é, coido, un dos piares que a sustentan”. (…)”