Parlamento das Letras: Luís Rei Núñez

Entrevista de Armando Requeixo a Luís Rei Núñez, no seu blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lles falta aínda ás nosas letras e que lles sobra definitivamente?
– Luís Rei Núñez (LRN): Creo, e aproveito para dicilo agora que ninguén nos oe, que ás nosas letras lles sobra a compracencia. Con todo, é bastante peor o que lles falta: ó meu ver, unha aposta pola internacionalización do bo que aquí se fai, que non corre só por conta dun único escritor. Tamén, e dentro do país, falta máis visibilidade social, moitas máis bibliotecas e edicións masivas e desacomplexadas, aínda que sexa á custa de reducir á metade o número de títulos. Quizais como consecuencia disto, considero que sería beneficioso contar con máis escritores que escriban co espírito do artesán, e non co do artista, algo máis ben repugnante, e lectores que lean desentendéndose das cubertas dos libros, como se fai co viño nas catas cegas, algo moi recomendable. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– LRN: Diría que a nosa literatura está acostumándose a vivir á marxe da saúde social da lingua, que atravesa momentos moi delicados, mesmo críticos. O certo é que o galego está no grupo dos derradeiros mohicanos dos idiomas, e os escritores somos ás veces os derradeiros mohicanos da Mohicania de Fisterra. Para evitar que esta situación nos anule, creo que paga a pena seguirmos traballando o máis abstraídos que poidamos. Con todo, e fronte a tantas razóns para o desánimo, o noso presente literario é para min, escritor, o meu presente literario. E o meu presente é seguir escribindo, a pesar de todo, por unha sinxela cuestión de saúde mental. Dicía Luís Seoane na dedicatoria dun libro: “A Lorenzo Varela e Arturo Cuadrado, por todo canto fixemos xuntos en Buenos Aires, perdendo. Por canto soñamos en Galicia desde Buenos Aires, escribindo, pintando, loitando e perdendo. Soios”. É dicir, nosoutros estamos mal, e talvez debemos queixarnos, pero xa se estivo peor, e non por iso se deixaron de facer cousas.”

Parlamento das Letras: Mariña Pérez Rei

Entrevista de Armando Requeixo a Mariña Pérez Rei, no blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– Mariña Pérez Rei: Creo que hai que enmarcalo nun proceso global que afecta a outras literaturas. Vese afectado por circunstancias que compartimos con outras linguas. Ten que ver con todo o que rodea o mundo da literatura: a aparición do libro electrónico, a crise económica, a crise de valores, escaso hábito de traballo e dedicación á lectura, a impaciencia, a présa por publicar, a sobrevaloración do inmediato, o desexo de acadar o éxito, o mercantilismo… Creo que sería fundamental que se reestruturase o mercado do libro. Esa calma obraría como un filtro. Todos teremos que reinventarnos, digo: libreiros, editores, lectores, autores… Por outra banda, creo que aínda que no caso do galego se arrastran dificultades de publicación ou de mercado, e aínda que o panorama vén marcado de raíz pola situación da nosa lingua, non se debería poñer en práctica unha literatura utilitaria, carente de orixinalidade. Tampouco determinar a nosa presenza no ámbito literario con valores cuantitativos e non pola súa relevancia como creación artística. Que importa se se publicaron tantos libros? Eu prefiro que se publiquen algúns libros determinantes. E se non é así, teremos que dicilo e asumilo, tampouco pasa nada. Boto en falta maior comunicación con outras literaturas peninsulares, a portuguesa, a éuscara, catalá… unha integración colectiva e unha conexión a nivel máis persoal; dígoo como experiencia enriquecedora a pé de terra, non estou a falar de actos institucionais para facer a foto de familia. Finalmente , gustaríame que houbese máis estudo crítico e unha boa formación da nosa crítica, e non me refiro a opinión, recensións, difusión etc., iso xa existe, senón estudo e contextualización nun marco máis amplo, mesmo a nivel internacional. (…)”.

Parlamento das Letras: Baldo Ramos

Entrevista de Armando Requeixo a Baldo Ramos en Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): Se tiveses que historiografar a túa propia traxectoria literaria, ¿que trazos salientarías?
– Baldo Ramos (BR): Empecei a escribir sen saber moi ben o que facía. Logo andei á procura das marxes da linguaxe. Dei coa pintura, coa caligrafía, e souben que a poesía é un territorio de creación ilimitado, no que a liberdade é unha escusa para ir sempre máis alá, para estar sempre experimentando. E nestes momentos estou desencantado da escrita convencional, por iso nos últimos tempos o que máis me interesa é esculcar nas posibilidades do libro como soporte, como continente: o libro obxecto, o libro de artista, a edición non seriada… (…)
– AR: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– BR: Ás nosas letras fáltanlles, evidentemente, lectores e máis espazos que fomenten ou acollan iniciativas orixinais. Tamén proxectos que as dean a coñecer aquí e fóra de aquí sen paternalismos nin partidismos. Con profundidade de miras e sen prexuízos extraliterarios. E sobrarlles, ao meu entender, non lles sobra nada. Ninguén pode estar de máis no ámbito da creación, interésenos máis ou menos o seu traballo. E os erros na literatura non deberían provocar condenas, senón revisións e melloras. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– BR: Coido que as nosas letras están a vivir un bo momento creativo, quizais o mellor momento creativo da súa historia. Pero os escritores galegos sabémonos nunha encrucillada. Non nos preocupa tanto ese debate trasnoitado de escribir para que, senón que o noso dilema pasa por atopar resposta á pregunta de escribir para quen. (…)”

Intervención de Armando Requeixo, Cesáreo Sánchez e Ángel de la Cruz en Eirado

Desde Criticalia, o blogue de Armando Requeixo:
“O pasado sábado día 3, os amigos do programa Eirado da TVG convidáronme a unha entrevista para falar da aparición do volume Criticalia. Con tal motivo, tiven o pracer de conversar co periodista Pemón Bouzas sobre diversas cuestións literarias que xiran arredor do libro. No mesmo programa participaron tamén o poeta Cesáreo Sánchez Iglesias e o escritor e cineasta Ángel de la Cruz; o primeiro en calidade de presidente da AELG para informar das últimas actividades que esta ten posto en marcha e o segundo co gallo do seu éxito na cerimonia dos Goya mercé ao filme de animación Engurras, co que recibiu, como guionista, o Premio ao Mellor Guión Adaptado deste ano. (…)”

Vinte e seis obras finalistas compiten polos Premios AELG 2012, que chegan á súa XIII edición

Os 417 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2011 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participan na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na Cea das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, que terá lugar o vindeiro 5 de maio en Santiago de Compostela.

Así pois, da conxunción de votos emitidos nunha primeira quenda resultaron finalistas:

Narrativa:
Extramunde, Xavier Queipo, Xerais.
Laura no deserto, Antón Riveiro Coello, Galaxia.
Non hai noite tan longa, Agustín Fernández Paz, Xerais.

Ensaio:
Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, Carlos Callón, Xerais.
Rosalía de Castro. Estranxeira na súa patria (a persoa e a obra de onte a hoxe), Francisco Rodríguez, Asociación Socio-Pedagóxica Galega.
Vivir, unha aventura irrepetíbel. Biografía de Mª do Carme Kruckenberg, Mercedes Queixas Zas, Galaxia.

Poesía:
balea2, Estevo Creus, Positivas.
Leopardo son, Pilar Pallarés, Espiral Maior.
Todas as mulleres que fun, Andrea Nunes Brións, Corsárias.

Teatro:
A función do tequila, Manuel Guede, Deputación da Coruña.
Chegamos despois a unha terra gris, Raúl Dans, Xerais.
Fábula galénica, Inácio Vilariño, Baía.

Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2011:
Anxo Tarrío.
Bieito Iglesias.
Iago Martínez.
Ramón Chao Rego.
Santiago Jaureguizar.

Literatura Infanto-Xuvenil:
Fantasmas de luz, Agustín Fernández Paz, Xerais.
Noutra dimensión, Marica Campo, Galaxia.
O meu gato é un poeta, Fran Alonso, Xerais.

Tradución:
Os trobadores de Occitania, Darío Xohán Cabana, Edicións da Curuxa.
Sonetos de Shakespeare, Ramón Gutiérrez Izquierdo, Xerais.
Versos escollidos (de Wisława Szymborska), Lucía Caeiro, Positivas.

Mellor Blog Literario:
As crebas, Miro Villar.
Caderno da crítica, Ramón Nicolás.
Criticalia, Armando Requeixo.

Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros dous galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG: o premio para a Institución que se caracterizase pola súa contribución á divulgación da literatura galega, que este ano será para os Equipos de Normalización Lingüística dos centros de ensino e Servizos de Normalización Lingüística dos concellos; e mais o Premio AELG 2012 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea ao escritor José Luis Sampedro, galardón que o distingue como autor que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana; a AELG agarda contar coa súa presenza na Cea das Letras.

Parlamento das Letras. Antonio Reigosa

Entrevista de Armando Requeixo a Antonio Reigosa, no blogue Criticalia:
“(…) – Criticalia (C): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Antonio Reigosa (AR): Sóbrannos prexuízos e fáltanos orgullo. Sóbrannos inimigos e fáltannos lectores e lectoras. Sóbranos marxinalidade e fáltanos visibilidade nos medios de comunicación, nas librerías e nas feiras do libro. Sóbrannos guetos e fáltanos recoñecemento social. Sóbrannos xestores culturais que militan no autoodio e fáltannos políticos cultos e orgullosos de xestionar a cultura do gran país que somos. (…)
– C: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– AR: Máis alá do obviedade de que nunca antes a literatura galega tivo tantos e tan bos creadores e creadoras, cun sistema e cunha industria tan desenvolvida, tamén percibo que a calidade da lingua literaria perde comba. Seguramente é consecuencia da perda de calidade do galego como lingua de comunicación oral, tamén pode ser debido a certas présas por encher mercado… Preocúpame esa rebaixa de nivel do galego literario. (…)”.

Francisco X. Fernández Naval: “Como narrador interésanme os seres humanos comúns”

Entrevista de Armando Requeixo a Francisco X. Fernández Naval en Criticalia:
“(…) — Armando Requeixo: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Francisco X. Fernández Naval: Fáltalle compromiso e promoción. Compromiso por parte da sociedade galega e promoción por parte das institucións. Coordino dende hai dous anos un club de lectura en galego na biblioteca Miguel González Garcés da Coruña e podo percibir que os lectores gozan dos libros que len, tendo en conta que lemos un libro cada 15 días e que imos traballando varias liñas: clásicos que xa non están e outros vivos, autores contemporáneos, incluíndo as e os máis novos. Para moitos deles é unha sorpresa marabillosa descubrir unha literatura tan rica, tan plural, tan ben escrita. Hoxe, aínda con algunha eiva, a literatura galega responde á sociedade da que nace e dialoga coas outras literaturas do mundo. Porén, a maioría dos galegos ignoran este feito e dáme a sensación de que a maior parte dos lectores posibles só reparan nos nosos escritores cando estes triúnfan fóra. Penso, tamén, e niso concordo con Xurxo Borrazás, que non escribimos literatura galega, facemos literatura que é galega pola lingua, sabendo tamén que a sociedade na que o escritor vive reflíctese na súa escrita.
Tamén falta protección. Non queremos unha literatura subvencionada, pero todas as administracións da nosa contorna apoian as súas literaturas cun compromiso maior que o que existe aquí e, ao cabo, todos os sectores están subvencionados: os medios de comunicación, as eléctricas, a automoción, o téxtil, a pesca e o marisqueo, o viño… Sei do que falo, que polo meu traballo xestionei durante moito tempo axudas para os sectores produtivos, pero hai a quen se lle enche a boca cando fala de que esta nosa é unha cultura subvencionada.
Eu boto moito de menos, tamén, unha profesionalización maior, non dos escritores, si do sistema. Carecemos, por exemplo, de axentes literarios, algo esencial no mundo no que nos movemos. (…)”

Ofrenda floral a Cunqueiro en Mondoñedo

“Como cada 28 de febreiro dende hai trinta anos, o pasado martes o Concello de Mondoñedo levou a cabo unha ofrenda floral ao escritor Álvaro Cunqueiro coincidindo co seu trixésimo primeiro cabodano. Con tal motivo, ás 11:30 h. desprazouse ata o cemiterio vello desta localidade unha comitiva da que formaban parte o rexedor e diversos edís mindonienses, amais dunha nutrida representación da corporación ferrolá, cidade coa que Mondoñedo está irmandada.
Presidindo a comitiva figuraba o profesor e crítico, tamén mindoniense, Armando Requeixo, quen foi o encargado este ano de oficiar de mantedor da ofrenda, na que se depositou unha rosa vermella na tumba do poeta Manuel Leiras Pulpeiro —de quen se cumpre este ano xustamente un século do seu pasamento— para logo pronunciar unhas breves palabras de recordo e homenaxe diante da tumba de Álvaro Cunqueiro ao tempo que se dispuñan ao pé desta diversos centros florais. A seguir, a comitiva trasladouse ao Salón de Plenos do Concello de Mondoñedo, onde o mantedor do acto pronunciou ás 12:15 h. unha breve alocución baixo o título de Álvaro Cunqueiro: mindoniense irrefutable, que foi seguida dunha lectura pública do poemario Herba aquí ou acolá á que o propio orador deu comezo e na que interviñeron autoridades e numeroso público asistente.” Desde Galicia Confidencial.

Parlamento das Letras: Olga Novo

Entrevista de Armando Requeixo a Olga Novo, no seu blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Tes algún hábito singular ou manía á hora de escribir?
– Olga Novo (ON): Ningún. Escribo como vivo, con entusiasmo natural e naturalidade entusiasmada. Non necesito nada especial para escribir, soamente o pulo vital que me leva a facelo. Ademais, eu creo que as poses literarias contradín a propia poesía. (…)
– AR: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– ON: Eu penso que cada quen debe ser libre de buscar a súa propia verdade literaria, alleo/a a modas e a correntes máis ou menos efémeras. Eu creo na independencia radical e, polo tanto, tamén na máis total e profunda independencia creadora. Creo precisamente que falta esta independencia e esta radicalidade. Penso que nas letras galegas, coma na literatura universal, falta Poesía e sobra Literatura, no sentido que a estas palabras lle deu Verlaine. (…)
– AR: Se desexas facer algunha outra consideración, túa é a palabra.
– ON: Na miña poesía, coma na miña vida, gustaríame que rexese esta máxima pompeiana escrita sobre un dintel, acompañando unha imaxe fálica: HIC HABITAT FELICITAS –Aquí habita a felicidade-, quizais a máis fonda revolución individual e, polo tanto, literaria e que, como quería Pascal, por fin lle quitemos a venda dos ollos a Eros e amor poida contemplar as belezas múltiples coa soa lucidez que importa.”

Parlamento das letras: Xosé Ramón Pena

Entrevista de Armando Requeixo a Xosé Ramón Pena no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que lecturas te acompañan decote ou a que escritores/as regresas con frecuencia?
– Xosé Ramón Pena (XRP): Son moi ecléctico niso. Ademais, por motivos profesionais, leo moita historia e historia da literatura. Por puro e duro pracer, leo cousas moi variadas. ¿Regresar con quen? Sempre con García Márquez —aínda que estilisticamente non me interesa nada; quero dicir, ten un estilo tan marcado que se pretendes imitalo, afogas—, Joseph Roth, John Le Carré, o xenial Conrad, London… e dos nosos, sempre Blanco Amor e Ferrín.
– AR: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– XRP: ¡O que lles falta é público! Hai xente que escribe moi, pero que moi ben. ¡O que lles sobra é esnobismo e a falta dunha crítica realmente crítica que separe de vez o trigo da palla! (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– XRP: O que dicía máis arriba: hai xente que escribe moi ben, que, realmente, fai unha literatura de primeira. Desafortunadamente, a canda dela hai —mesturados todos nun caixón de xastre/desastre— cousas absolutamente infumables. A crítica —ou certos críticos— teñen o gusto estragado ou carecen do que hai que ter para peneirar voces e ecos, o que é decente do que é puro esnobismo. Iso impide que se consolide un público, á súa vez, con criterios formados, que todo pareza o mesmo e que, en consecuencia, cadaquén se poida situar onde lle corresponde. Pero, repito: non é problema dos escritores, senón daquilo que os rodea, ¡quede claro!”.