Arquivos da etiqueta: Carlos Casares

O recordo de Carlos Casares bate con forza en Xinzo de Limia

Publicado o por

Desde a Real Academia Galega (foto de Xosé Castro):
“(…) Alén da dimensión literaria de Carlos Casares analizada nas tres alocucións, o presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes, salientou na clausura do acto a dimensión do homenaxeado de xestor cultural que desenvolveu como editor, “que é unha maneira de organizar o coñecemento para difundilo”, á fronte de Galaxia desde 1986 ata o seu pasamento; e a dimensión como cidadán, “como home comprometido co seu país e co seu tempo”. “Carlos Casares traballou sempre desde o compromiso por Galicia, pola lingua e pola identidade”, expresou. E tamén, engadiu, desde o compromiso coas institucións, convencido de que Galicia precisa que estas sexan “cribles e capaces de concitar aceptación social”. Víctor F. Freixanes recordou neste sentido o labor de Casares como membro da RAG, presidente do Consello da Cultura Galega e mesmo como parlamentario, etapa na que foi un dos impulsores da Lei de normalización lingüística.
A Limia, “a primeira escola do fantástico”
“Tiña que ser aquí, na capital da comarca da Limia, onde hoxe batese con forza o recordo de Carlos Casares Mouriño (…). Aquí, no corazón da Limia, onde chegou dende o seu Ourense natal con apenas tres anos, despregou as súas ás de neno curioso para abrir as portas ao mundo das emocións e do coñecemento”, arrincou Fina Casalderrey na súa alocución, titulada “Carlos Casares, escritor de alma ao aire”. A académica recreou, coas palabras, lembranzas do neno que fabricaba andeis para os libriños que viñan cos paquetes do azafrán -aqueles que lle regalaban no ultramarinos de Xosé Ramón-, que lía tebeos de Suchai e que ía os domingos pola tarde ao cine, afección que deixou pegadas en páxinas como as de Ilustrísima.
Fina Casalderrey abriu o acto cunha intervención que empezou subliñando a importancia da comarca da Limia na vida e na obra do autor. “No ecosistema de Xinzo asistiu Casares á primeira escola do fantástico, aquí enraizou no cerne das esencias galegas e experimentou o feito prodixioso de comprobar que as pequenas cousas poden dar paso a grandes emocións e que, estas, permanecen habitándonos de por vida”, engadiu na sesión extraordinaria celebrada no salón de plenos municipal, que se puido seguir tamén desde a pantalla instalada na praza que leva o nome do homenaxeado. (…)”

Dolores Vilavedra: “En Deus sentando nun sillón azul hai unha gran película”

Publicado o por

Entrevista a Dolores Vilavedra na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Dolores Vilavedra (DV): Coido que, se nun primeiro momento tras o seu pasamento toda a sociedade galega gabou abondo os seus valores de estratega cultural, a súa capacidade de diálogo e mediación, e o seu labor institucional, hoxe resalta con rotundidade o valor da súa obra literaria.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– DV: Toda a súa obra narrativa e xornalística, a súa firme aposta dende Galaxia pola tradución e por una nova maneira de entender a literatura infantil e xuvenil; tamén o seu compromiso cuns determinados valores que o levaron non só ao Parlamento ou ás institución senón tamén a actos máis discretos: por exemplo -algo que non todo o mundo sabe- a acoller varios meses no seu fogar un escritor bosníaco durante a guerra dos Balcáns.
– RAG: Que pegada coida que deixou na cultura galega?
– DV: Moi fonda, polo seu talante e pola súa fidelidade ao galego como lingua de expresión literaria compatible cun europeísmo que el soubo converter na resposta que unha certa tradición do galeguismo podía dar aos desafíos da sociedade do seu tempo. Se nos centramos no seu labor xornalístico, as súas columnas de “Á marxe” demostraron como era posible achegar ao galego sectores sociais non militantes ou mesmo alleos na súa vida cotiá á práctica lingüística do noso idioma. (…)”

Henrique Monteagudo: “Casares foi guevarista e defensor de posicións moi próximas á teoloxía da liberación”

Publicado o por

Entrevista de R. Castro a Henrique Monteagudo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Como biógrafo de Casares, como cres que pasará á historia a súa figura?
– Henrique Monteagudo (HM): Creo que basicamente como escritor. Ten facetas moi importantes como editor, de Galaxia e de Grial, e logo a contribución que fixo en canto a un aspecto máis institucional e público, no Consello da Cultura. Pero eu creo que o seu legado máis recordado vai ser a súa obra literaria. Para min non ten dúbida.
– SG: Como chegou o rapaz Casares a unha conciencia galeguista naquel contexto de ditadura?
– HM: El tiña unha relación cos círculos máis literarios e intelectuais de Ourense, aínda que aquilo non era exactamente un contacto co galeguismo. Foi realmente en Santiago, cando veu a estudar na Universidade, con aquela xente que acababa de fundar O Galo, como Arcadio López Casanova, como Salvador García Bodaño, e logo moi rapidamente a través destes dous chega ao contacto con Piñeiro. Realmente foi a través de Piñeiro, aínda que antes toma contacto co estudantado e coa xente nova máis mobilizada no ámbito cultural.
– SG: Que supuxo Piñeiro na súa vida?
– HM: Piñeiro foi fundamental, dío el mesmo, non só polo que supuxo de transmisión dunha memoria e dun coñecemento da historia cultural e política de Galiza que daquela era imposible obter se non era pola vía de coñecemento directo dalgunha persoa coma el que transmitía o legado do galeguismo republicano e do contacto co exilio. Logo nos primeiros anos de contacto con el, nos 60, Piñeiro axudoulle moito. Hai que recordar que tiña problemas serios de saúde, recaía en depresións constantemente, e iso mesmo lle chegou a impedir seguir os estudos. Houbo tres cursos nos que practicamente non fixo nada. Estivo en Xinzo apartado de todo e sen poder estudar. Aí Piñeiro axudoulle moito a saír desta situación, e orientouno na súa vocación literaria. El tiña unha vocación dirixida á poesía, e Piñeiro fíxolle ver que tiña máis dotes para a narrativa. E logo Piñeiro transmítelle o legado galeguista político e cultural. É como unha especie de ‘brúxula’ para el no ámbito político. El mesmo di que Piñeiro lle transmitiu unha visión do mundo e unha actitude fronte á vida. (…)”

“Casares: lembranzas alén dos moldes”

Publicado o por

Desde Cultura Galega:
“(…) A Praza de San Roque, onda a sede do Concello de Xinzo da Limia, acollerá ás 12 da mañá deste 17 maio unha xuntanza do Harley Davidson Galicia Chapter. Afeccionados a estas motocicletas danse cita nun encontro que fai parte da celebración do Día das Letras. Non moi lonxe de alí o hipódromo de Antela acolle dúas horas máis tarde o Gran Premio Día das Letras Carlos Casares, unha carreira de cabalos en homenaxe ao escritor. Como punto común, o interese do autor tanto nas motos como na hípica. Son estas quizais as mostras máis orixinais, pero non as únicas, dos curiosos xeitos nos que se vai celebrar esta xornada en toda Galicia. Outras homenaxes pouco convencionais serán a exposición que amosa fotografías realizadas por el mesmo canda á súa colección de cámaras, ou a que recupera a súa compilación de edicións internacionais de O principiño. Canda a elas, están a se desenvolver distintas iniciativas que lembran as súas afeccións a contar historias, o seu gusto polos trens ou o seu carácter viaxeiro, e revelan en boa medida como neste 2017 celebramos unha figura que transcende o escritor.
Un personaxe popular
Exemplos como este reflicten o carácter dun creador que contou cunha proxección pública sen moito parangón na nosa historia literaria. O carácter multidisciplinar da súa carreira, que alén da escrita integrou labores como docente, parlamentario, director de Galaxia ou presidente do Consello da Cultura Galega, entre outros, levou a Casares a contar cunha ampla exposición mediática. El mesmo contribuíu á súa integración como un personaxe do imaxinario colectivo do país a través das populares columnas Á marxe de La Voz de Galicia desde as que narraba, xa ben antes da existencia dos blogs, a súa cotidianidade e puña o público ao tanto das súas afección e intereses. Isto facilitou que os seus gustos e intereses (e ata o gato Samuel) pasasen a ser, en boa medida de dominio público. A relativa proximidade da súa morte, que fixo en marzo 15 anos, facilita tamén a percepción de falarmos dun personaxe aínda presente na sociedade. Algo que se reforza coas diferentes homenaxes que veu recibindo logo do seu falecemento e do traballo da fundación que mantén viva a súa memoria. Canda a isto, a continuidade de obras súas como lecturas recomendadas ou obrigatorias no ensino, tanto infantil como secundario, proxectos como a posta en escena por parte do Centro Dramático de As laranxas máis laranxas de todas as laranxas (en 2004 e 2014) e mesmo a denominación da rede de escolas infantís da Xunta como A Galiña Azul contribúen a manter presente o persoeiro e outórganlle a esta conmemoración o seu carácter distintivo.
As letras desde a figura
Segundo explica Håkan Casares, fillo do homenaxeado e administrador da fundación que leva o seu nome, esta orientación no Día das Letras que se lle dedica ao seu pai “é inevitable. Resulta unha figura moi popular, coñecida por moita xente que aínda vive e que o tratou. Entón isto transcende en todas as súas facetas. A de escritor é probablemente a máis importante, e seguramente sexa a que acabe por perdurar, pero as outras resultan tamén moi curiosas e moi interesantes”. Ao seu ver, estes xeitos de abordar a celebración teñen un grande potencial divulgativo e mesmo entroncan con boa parte da actitude de Casares. “Poden servir como forma de enganchar a xente que ao mellor non ten tanto interese pola literatura. Isto xa o practicou o meu pai en vida. Cando el escribía no xornal dunha forma deliberadamente sinxela para chegar a moita xente estaba a facer literatura en galego para públicos amplos a empregar temas en aparencia intranscendentes. E el mesmo explotaba facetas da súa vida privada absolutamente prosaicas como as historias do gato, a súa afección aos trens eléctricos ou calquera outro dos tópicos nos que hoxe se redunda”. (…)”