Antón Cortizas: “O xogo tradicional foise perdendo porque a rúa deixou de ser das crianzas para ser dos coches”

Entrevista a Antón Cortizas en Diario de Ferrol:
“(…) – Diario de Ferrol (DF): Como se xestou o libro [Os versos da mariola]?
– Antón Cortizas (AC): É froito do Tastarabás e de Chirlosmirlos (dous traballos previos). Son versos dedicados a este xogo que en Ferrol chamamos a chapa, aínda que ten moitísimos nomes e tamén deseños. É un xogo iniciático, como un camiño de vida simbólico. A idea foi poemizar nel todos os valores do xogo tradicional.
– DF: Que vostede cultivou desde neno en Canido…
– AC: Si. Na tribo que eramos da rúa Atocha levabámonos moi ben nenos e nenas e non había un que mandase sempre. Seguiamos as pautas do xogo tradicional, así que iso se botaba a sortes.
– DF: A súa xeración, a que viviu a infancia nos anos 60, foi a última que puido gozar plenamente do xogo tradicional, do xogo na rúa?
– AC: Non, hóuboas posteriores. Por exemplo, cando estaba dando aulas en Mugardos nos 80 un dos meus labores foi divulgar o xogo tradicional e que non se perdese. Teño unha recolleita, contada polo meu alumnado, de máis de 140 diferentes. Só en Mugardos.
– DF: Chama a atención a enorme diversidade que hai neste eido…
– AC: Moita. En Chirlosmirlos, enciclopedia que publiquei despois, grazas a Henrique Sanfiz –chamoume para dicirme que aquel programa de radio que fixeramos nos 80 podía saír en libro–, aparecen 450 xogos diferentes. Posteriormente, en Tastarabás. Enciclopedia de brinquedos tradicionais, hai máis de 800 xoguetes. É unha riqueza espectacular. (…)”

A Coruña: presentación de Lobos doentes, de Antonio Tizón, o 1 de outubro

Desde Radiofusión:
“Un roteiro percorrerá lugares emblemáticos da Cidade Vella da Coruña o sábado 1 de outubro. Servirá como presentación do podcast Lobos doentes, dirixido por Eugenia Sanmartín, e con guión de Antonio Tizón, a partir da novela do mesmo nome que publicará Xerais en xaneiro de 2023. A cuarta novela negra da serie de Tizón -xa se publicaron libros e podcast de Un home estraño, A antesala luminosa e Os incurábeis– desenvolvese nesta ocasión en localizacións como o xardín de San Carlos, o convento dos dominicos, a praza da Fariña ou a rúa Tabernas.

Este é o programa previsto:
– 12:00 h. Libraría Berbiriana. Cidade Vella. Rúa Santiago, 7. A Coruña. Intervencións de Antonio Tizón, Henrique Sanfiz e as libreiras Alejandra e Cristina.
– 12:15 h. Diante da Academia Galega, Rúa Tabernas, 11. Intervención de Xosé Luís Axeitos, membro da Academia.
– 12:30 h. Praza de Azcárraga (antiga Praza da Fariña):
Eugenia Sanmartín canta “Adiós ríos, adiós fontes”.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Eugenia Sanmartín canta “A xusticia pola man”.
– 12:45 h. Viño na Leonesa, Rúa de Santo Domingo, 2.
Intervención de Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía.
– 13:15 h. Xardín de San Carlos.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Intervención de Xurxo Souto.
– 13:45 h. Hotel Finisterre.
Intervención de Anxo Angueira.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Intervención de Cándido Barral.
Antonio Tizón interpreta a Gustavo Gallego.
Eugenia Sanmartín canta “Cal lobos doentes”.
– 14:15 h. Xantar no hotel Finisterre.

Inscricións: sonradiofusion@gmail.com
609828743 / 722118925

As persoas colaboradoras de Son Radiofusión poden formalizar a súa reserva antes do 13 de setembro ás 12 do mediodía ao prezo de 40 euros. Desde esa data abrirase para a cidadanía en xeral cun prezo de 47 euros, incluíndo o correspondente seguro. As persoas interesadas deben formalizar a súa reserva no enderezo electrónico sonradiofusion@gmail.com “

Non penses nun elefante rosa. Antía Yañez

Desde Radiofusión:
Antía Yañez pon a protagonista da novela, Aurora, contra o espello. Brais é un rapaz de dez anos, da moito xogo, porque non ten as imposicións sociais que temos as persoas adultas. Son veciños do mesmo edificio. O rapaz pensa que ela é unha persoa interesante. A ela non lle gustan os nenos. Faille preguntas moi indiscretas e impertinentes. Cun extraordinario sentido do humor e abordando a fondo o tema da saúde mental, Antía Yañez relátanos a historia dunha millennial autoesixente e perfeccionista que vive a súa vida coma unha voráxine que non é quen de controlar. A escritora participou nun episodio do podcast “Clube de leitura” de Radio Fene Radiofusión. Falaron con ela Rafael Catoira, Antonio Tizón e Henrique Sanfiz. A entrevista pode escoitarse aquí.”

Dicionario irreal para un país imposible. Xavier Seoane

Desde Radiofusión:
““Hai unha densidade aquí tan grande como en Inglaterra, porque o noso pobo foi moi maltratado pola historia e as reviravoltas eran en moitas ocasións unha arma de defensa diante dos impostos abusivos e de tanto atropelo”. “Eu mesmo teño máis humor do que aparento, e admiro moito aos humoristas, xente moi intelixente, que ven os calcetíns do revés e nos revelan todo”. Os animais non rin, ou cando menos, nós cremos que non rin, pero o ser humano ten que fuxir do humor cruel, ácido e terrible. Gústame o humor á inglesa e á galega: “Por un lado xa ves e polo outro que queres que che diga” é toda unha declaración de principios, unha demostración de cintura. O humor non é máis que unha mistura de cultura e de intelixencia, indicaba Ramón de la Serna.
Un editor ten que ser moi valorado, porque del ven a nosa cultura e o mundo tipográfico é onde se asenta a cultura colectiva dun pais, apunta Xavier Seoane. Un libro difícil de clasificar canto a xénero, onde se mistura a poesía, o ensaio e moitas outras cousas. A Arcadio López Casanova parécelle un volume transversal. “E un mosaico con moitas teselas que en composición amosan a imaxe do pais”. “Utilicei a ironía e o humor para falar o que me petaba, de calquera palabra, dos tópicos de Galicia” indica o escritor. “Este é o libro galego máis orixinal e atractivo dos publicados o pasado ano” afirma o editor Manuel Bragado. “Palabras que, como as pedras no medio dun regato, serven para atravesar ese caudal de vida que é Galicia, e nomeadamente, a súa cultura”. Fala así Ramón Rozas no xornal El Progreso do Dicionario irreal para un país imposible” de Xavier Seoane publicado por Xerais. Falamos no clube de lectura de Radio Fene Radiofusión deste libro. Participaron Esther Val, Antonio Tizón, Henrique Sanfiz e Xavier Seoane.”
Pode escoitarse aquí.