Lugo: presentación do número 21 da revista Xistral, Revista Lucense de Creación Poética

Información achegada por Toño Núñez, coordinador da revista:
“O xoves, 28 de marzo, ás 20:00 horas, no Salón de Plenos do Concello de Lugo, presentouse o número 21 da revista Xistral, Revista Lucense de Creación Poética.
A revistra Xistral foi creada por Manuel María no ano 1949, cando tiña 21 anos e aínda non publicara Muiñeiro de Brétemas (1950). Un proxecto de xuventude que fundou en compañía do seu amigo Manuel Antonio Sopena. Pero, daquela, tan só deron sacado dous números en edición bilingüe. Aínda así, neses dous números chegaron a publicar, ademais de Manuel María, autores da talla de Cunqueiro, Pimentel e Aquilino Iglesia Alvariño.
Despois de medio século de silencio, no ano 2000, o Concello de Lugo recuperou a idea e puxo a andar de novo a Revista Xistral co subtítulo de Revista Lucense de Creación Poética. En realidade, a iniciativa quen a toma é Camilo Gómez Torres, que fora alumno de Manuel María en Monforte e, a esas alturas xa, un bo amigo do poeta. O propio Manuel María autorizou esta renacenza e, mesmo, chegou a escribir un texto de presentación para o número 3, número co que se iniciaba a segunda etapa desta revista. Será, pois, Camilo Gómez Torres, amigo persoal do poeta de Outeiro de Rei, quen se faga cargo da coordinación desta e das sucesivas edicións, dende a número 3 ata a número 20, converténdose no verdadeiro mantedor e dinamizador deste proxecto poético. Camilo Gómez Torres, exprofesor do IES Lucus Augusti de Lugo, realizou un traballo ímprobo con absoluta discreción, dándolle á revista unha personalidade singular.
Xistral é unha revista de poesía cun denominador común: a pluralidade. Poetas, homes e mulleres, de todas as idades, procedencias e con moi diferentes traxectorias poéticas e vitais; dende poetas que son xa referentes na poesía galega contemporánea, ata outros/as que comezan a dar os seus primeiros pasos na creación poética. Diversidade, igualmente, na temática, no estilo, na forma…
Pero, no ano 2017, Gómez Torres pediu o relevo e o número 21 sae baixo a coordinación de Toño Núñez, quen procurou darlle continuidade a un proxecto totalmente consolidado.
O Consello de Redacción desta publicación está integrado, dende o número 3, por Luz Pozo Garza, Marica Campo, Claudio Rodríguez Fer, Olga Novo e a concelleira de Cultura do Concello de Lugo; nestes últimos anos, Carmen Basadre.
Cabe salientar que todos os distintos grupos políticos que tiveron responsabilidades de goberno no Concello de Lugo dende ese ano 2000, creron no proxecto e mantivérono vivo.
Xistral 21 conta coas achegas de 77 poetas (44 homes e 33 mulleres) e con 144 páxinas, ao longo das que se van debullando preto duns 150 poemas. E con sete marabillosas e poéticas ilustracións da autoría do recoñecido artista lugués Christian Villamide, que axudan a que estas 144 páxinas se fagan moito máis atractivas aos nosos ollos. Tamén poderiamos salientar que a familia Xistral segue a medrar e que son varias as voces poéticas que publican por primeira vez en Xistral neste número.
O acto estaba previsto que rematase cunha sinxela, pero sentida, homenaxe a Camilo Gómez Torres, e coa entrega duns simbólicos agasallos. Mais, un imprevisto fixo que o acto tivese que quedar interrompido cando xa faltaba pouco para finalizar. Buscarase data e lugar para poder darllle un final axeitado.”

A Coruña: Homenaxe da Real Academia Galega a Salvador García-Bodaño

A Coruña: Mulleres sen cancelas

Luz Pozo Garza: “Un verdor de beleza cubría o pazo”

Desde El Progreso:
“Sendo nova un mozo preguntou a Luz se ía querelo “para sempre”. Ela botouse para atrás. Estaba asustada imaxinando anos e anos formando unha ringleira sen final no horizonte. Pero tamén estaba namorada. “Para sempre? Prefiro entregarche a miña alma”. Foi unha forma lírica e menos comprometida de prolongar o seu amor ata a eternidade.
Dende aquela, Luz Pozo Garza (Ribadeo, 1922) atravesou océanos de tempo. Tanto no seu corazón, que acolle 96 anos, como a través da súa estirpe materna, que se fixo patente no século XIV coa construción do pazo de Tor. Vén de dedicarlle un poemario, Pazo de Tor (Alvarellos), a ese palacio monfortino.
O tempo parece unha abundancia para Luz Pozo, pero non tivo ocasión de visitalo ata hai oito anos. “Estaba dando clase, non podía collerme uns días”. Cando o coñeceu valorou que “estaba moi ben porque había pouco que marchara a familia que o habitaba. Quedaban uns restos da torre da homenaxe. Estaba cuberto dun verdor que eu recordo como beleza”. A memoria pode quitar brillo mesmo á decadencia máis miserable. O pazo foi rehabilitado pola Deputación de Lugo.
“A miña nai foi a última descendente”, asegura a escritora. A nai era Luz Garza Feijoo, de quen Dolores Elvira Pozo Garza colleu o nome para dedicarlle libros. Un antepasado materno da autora era medio irmán do Padre Feijoo. “O seu pai recoñeceuno, pero despois casou cunha señora importante e tivo esoutro fillo”.
A nai deulle a liñaxe e a poesía. “Escribía poemas. Gustáballe lérnolos”. Tamén lle deu o mundo. “Era de Allariz. Os seus pais morreron cando era unha nena. Estudou en colexios de elite de Alemaña, Bélxica e Estados Unidos”. Notábaselle na presenza e nos idiomas falados. (…)”

Luz Pozo Garza xa é filla adoptiva de Viveiro

Desde Sermos Galiza:
“A poeta e académica Luz Pozo Garza recibiu na mañá do domingo unha homenaxe ao ser nomeada como filla adoptiva de Viveiro, lugar en que pasou parte da súa infancia e onde exerceu a docencia.
O Teatro Pastor Díaz acolleu unha sentida homenaxe Luz Pozo Garza na mañá do domingo 18 de novembro, cando foi nomeada filla adoptiva de Viveiro. A poeta e académica, que fechou a súa intervención coa lectura de dous poemas que verán a luz nun próximo libro, viviu parte da súa infancia neste concello da Mariña, onde tamén exerceu a docencia durante anos.
O pleno da corporación municipal acordou outorgarlle a distinción a Luz Pozo Garza por unanimidade o pasado 11 de outubro a iniciativa de Luís Fernández e Marisol Prieto e que contou co apoio de máis de 160 veciñas e veciños da localidade. Non é o único recoñecemento que recibe Luz Pozo Garza en Viveiro. E é que no mes de marzo, o claustro da Escola Oficial de Idiomas de Viveiro decidiu poñerlle o seu nome ao centro educativo, que se sumou así á campaña Nomearnos en feminino do Observatorio pola Igualdade da Mariña.
Luz Pozo Garza (Ribadeo, 1922), decana das e dos poetas galegos en activo, é membro da Real Academia Galega desde novembro de 1996, ano en que ingresou co discurso Diálogos con Rosalía. É, en palabras da estudosa Rosario Álvarez, “unha voz ilustre na nosa poesía desde a publicación do seu primeiro poemario en galego, O paxaro na boca (1952), que inaugurou a colección Xistral”. O amor, o existencialismo, a patria e a liberdade son algúns dos campos temáticos que explorou nas oito décadas dedicada á poesía.”

Luz Pozo Garza, nomeada Filla Adoptiva de Viveiro

Desde Xornal da Mariña:
“A poeta Luz Pozo Garza (Ribadeo, 1922) foi nomeada este xoves Filla Adoptiva de Viveiro. A corporación aprobou por unanimidade a proposta para distinguir a autora presentada polo goberno municipal. O recoñecemento deu respaldo institucional a unha iniciativa a que se adheriron asociacións e colectivos de todo o concello ademais de persoas a título individual como o cronista oficial de Viveiro, Carlos Nuevo Cal.
Durante o pleno do xoves 11 de outubro, todos os grupos políticos destacaron a traxectoria literaria e o compromiso feminista da autora, voz fundamental da poesía galega dende a publicación de O paxaro na boca (1952) ao que seguirían Concerto de Outono, Códice Calixtino, Prometo a flor de loto ou Deter o día cunha flor, entre outros poemarios e ensaios.
A autora mantivo desde a súa crianza unha estreita vinculación con Viveiro onde viviu e exerceu como docente nas décadas dos cincuenta e sesenta. A Escola Oficial de Idiomas de Viveiro leva o seu nome desde o pasado mes de xuño. O claustro do centro solicitou o cambio de nomeamento para adherirse á campaña #NomearnosEnLila, impulsada polo Observatorio da Mariña Pola Igualdade.”

Quiosco: Clave Orión números XVI-XVII

Desde Cultura Galega:
“É a revista que creou a poeta Luz Pozo Garza despois da súa “aventura” na revista Nordés. Clave Orión acolle nos seus números XVI-XVII, editados nun único volume, o noveno. Contou como interventores con Luís Alonso Girgado e Armando Requeixo. A revista realiza un percorrido pola poesía galega actual entre 2009 e 2017. Conta coas colaboracións de Manuel Álvarez Torneiro, Carmen Blanco, Gabriel Bussi, Alex Evangelista, Cristina Fiaño, Arantxa Fuentes, Jacques Prévert e outros. A revista está editada co apoio do Centro Ramón Piñeiro e da Xunta de Galicia.”