Información
achegada por Toño Núñez, coordinador da revista:
“O xoves, 28 de marzo, ás 20:00 horas, no Salón de Plenos do Concello de Lugo, presentouse o número 21 da revista Xistral, Revista Lucense de Creación Poética.
A revistra Xistral foi creada por Manuel María no ano 1949, cando tiña 21 anos e aínda non publicara Muiñeiro de Brétemas (1950). Un proxecto de xuventude que fundou en compañía do seu amigo Manuel Antonio Sopena. Pero, daquela, tan só deron sacado dous números en edición bilingüe. Aínda así, neses dous números chegaron a publicar, ademais de Manuel María, autores da talla de Cunqueiro, Pimentel e Aquilino Iglesia Alvariño.
Despois de medio século de silencio, no ano 2000, o Concello de Lugo recuperou a idea e puxo a andar de novo a Revista Xistral co subtítulo de Revista Lucense de Creación Poética. En realidade, a iniciativa quen a toma é Camilo Gómez Torres, que fora alumno de Manuel María en Monforte e, a esas alturas xa, un bo amigo do poeta. O propio Manuel María autorizou esta renacenza e, mesmo, chegou a escribir un texto de presentación para o número 3, número co que se iniciaba a segunda etapa desta revista. Será, pois, Camilo Gómez Torres, amigo persoal do poeta de Outeiro de Rei, quen se faga cargo da coordinación desta e das sucesivas edicións, dende a número 3 ata a número 20, converténdose no verdadeiro mantedor e dinamizador deste proxecto poético. Camilo Gómez Torres, exprofesor do IES Lucus Augusti de Lugo, realizou un traballo ímprobo con absoluta discreción, dándolle á revista unha personalidade singular.
Xistral é unha revista de poesía cun denominador común: a pluralidade. Poetas, homes e mulleres, de todas as idades, procedencias e con moi diferentes traxectorias poéticas e vitais; dende poetas que son xa referentes na poesía galega contemporánea, ata outros/as que comezan a dar os seus primeiros pasos na creación poética. Diversidade, igualmente, na temática, no estilo, na forma…
Pero, no ano 2017, Gómez Torres pediu o relevo e o número 21 sae baixo a coordinación de Toño Núñez, quen procurou darlle continuidade a un proxecto totalmente consolidado.
O Consello de Redacción desta publicación está integrado, dende o número 3, por Luz Pozo Garza, Marica Campo, Claudio Rodríguez Fer, Olga Novo e a concelleira de Cultura do Concello de Lugo; nestes últimos anos, Carmen Basadre.
Cabe
salientar que todos os distintos grupos políticos que tiveron responsabilidades de goberno no Concello de Lugo dende ese ano 2000, creron no proxecto e mantivérono vivo.
Xistral 21 conta coas achegas de 77 poetas (44 homes e 33 mulleres) e con 144 páxinas, ao longo das que se van debullando preto duns 150 poemas. E con sete marabillosas e poéticas ilustracións da autoría do recoñecido artista lugués Christian Villamide, que axudan a que estas 144 páxinas se fagan moito máis atractivas aos nosos ollos. Tamén poderiamos salientar que a familia Xistral segue a medrar e que son varias as voces poéticas que publican por primeira vez en Xistral neste número.
O acto estaba previsto que rematase cunha sinxela, pero sentida, homenaxe a Camilo Gómez Torres, e coa entrega duns simbólicos agasallos. Mais, un imprevisto fixo que o acto tivese que quedar interrompido cando xa faltaba pouco para finalizar. Buscarase data e lugar para poder darllle un final axeitado.”
Arquivos da etiqueta: Aquilino Iglesia Alvariño
Vilagarcía: Xornada do 70 aniversario da publicación de Cómaros verdes, de Aquilino Iglesia Alvariño
Orixes da escrita: Aló en Lamanide
Desde Criticalia, de Armando Requeixo:
“Iníciase a sección ‘Orixes da escrita’, na que se irán recuperando textos emblemáticos da literatura galega especialmente vencellados a localizacións concretas, que serán ilustradas fotograficamente para os rememorar.
Dáse comezo a esta sección co poema “Aló en Lamanide”, de Aquilino Iglesia Alvariño (Abadín, 1909-Santiago de Compostela, 1961), recollido na sección “Cabrifollos e oucas” do seu libro Cómaros verdes (1947).
Lamanide é o nome dun fermoso altorelo con terras de labor e largacíos prados rodeados de frondosas arboredas situado a apenas un quilómetro ao surleste da casa natal do escritor, no lugar de Seivane, parroquia de San Xoán de Vilarente.
É alí, no espazo contiguo ao vilar de Albán que tamén figura no poema, onde se desenvolve a traxedia rústica que palpita nestes versos: a morte dun boi durante a arada, en plena canícula, e o regreso derrotado do labrego ao lar acompañado do outro bóvido solitario que sobrevive. Unha das mellores composicións do autor, na que se condensa a vivencia de todo un mundo e os seus valores que, malia a súa evidente transformación, no substantivo segue a conmovernos.
Aló en Lamanide
Aló en Lamanide, ô pe do río,
nunha leira de cómaros en sombra,
araba unha xugada de bois novos,
os cornos pequeniños, estrelados.
Ó facer un cadullo, de repente,
a xugada paróu.
Qué paz inmensa
nas maus daquela hora chea de sol,
leda coma un Mercurio!
No aire as loias
nin siquera o souperon. Un dos bois,
coas faces escumosas chegas de sangre,
caéu entre as sucadas.
Caéu morto!
—Ai, meus labregos do vilar de Albán!—
Sobre os longos vilares, o azul calmo
do bafexar calado das aradas.
Fontes de auga soñada, quedas, longas,
sombras de álamos regan a ribeira.
Coma nun liso mármore impasibre,
a señardá resalta en dôr calada
a un brutamontes, triste coma a noite,
o xato sin parexa dexunguido.
Na paz das veigas —sô— quedóu o arado
enrellado na cal.
Ó lado, inmenso,
sacrificado a un fado escuro e triste
un boi, inda xuvenco, doce morto.
Pol-os bosques abaixo, pol-os cómaros
de verdes prados moles, gurgullantes
por cen toupeiras vivas de auga nova,
co seu boi sin parexa dexunguido,
triste, calado e sô vai o labrego.
Entre us seixos, de prados arelante,
con zoquiñas de vidro patuxando,
salta un regueiro novo. O boi sin sede
mal bafexóu a i-auga e inchóu as faces
de ávidas ventás en fondo ardor,
coma de auroras ou mazás reinetas.
Arrimado á aguillada e ô carón,
cun non sei qué no peito derretido,
ollos estarulados e pasmados,
triste brañego, amigo de Virxilio,
deixa ir a cabeza do seu peso.
A i-auga tira d’ela contra a terra,
xogando coa sua sombra engueimadiña
leda e cruel, aló en Lamanide.”
Ars dedicandi: Aquilino Iglesia Alvariño
Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Tal día coma hoxe naceu hai cento seis anos en Seivane de Vilarente, Abadín, o gran poeta Aquilino Iglesia Alvariño. En moitos lugares dáse como data de nacemento o día de onte. É unha imprecisión que non responde á realidade dos feitos. (…)
Para lembrar tan sinalada data, recupérase unha dedicatoria do poeta ao escritor Antonio Couceiro Freijomil, a quen ofrece con cordialidade o seu primeiro libro, Señardá (1930), nacido ao abeiro das aulas do Seminario de Mondoñedo e das súas terras brañegas, nas que contou co consello do veterano Antonio Noriega Varela.”
Manuscritos: Aquilino Iglesia Alvariño
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica.
Cuestionario Proust: Luís Valle
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Luís Valle:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A paciencia.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A honradez.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Agardar, nada en concreto.
4.– A súa principal eiva?
– Teño moitas, a inconstancia, o egoísmo, o abatemento…
5.– A súa ocupación favorita?
– Procurar a poesía.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Ver felices aos outros.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a memoria e a conciencia dun mesmo.
8.– Que lle gustaría ser?
– En sentido estrito, non teño vocacións. No referente ao traballo ensináronme a valorar máis o ‘como se fai’ que o ‘que se é’.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– O negro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A orquídea.
12.– O paxaro que prefire?
– Por razóns distintas, o merlo e o paporroibo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Juan Rulfo.
14.– E na poesía?
– Paul Celan.
15.– Un libro?
– Vou dicir tres, King Lear, À la recherche du temps perdu e Cómaros verdes.
16.– Un heroe de ficción?
– Gilgamesh.
17.– Unha heroína?
– Cordelia.
18.– A súa música favorita?
– O Rock and roll.
19.– Na pintura?
– Claudio de Lorena.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os meus pais.
21.– O seu nome favorito?
– Un hidrónimo, Azúmara.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Non aturo aos murmuradores, aos que falan da vida dos máis á lixeira, dun xeito morboso ou mesquiño.
23.– O que máis odia?
– Amólame a inxustiza.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O arquetipo do ditador ou do tirano, chámese como se chame.
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún. Admiro os feitos que, excepcionalmente, lograron evitar a guerra.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A beleza.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen dor e amando.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– De moderada infelicidade, pero optimista.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Aqueles froito das conviccións cívicas.
30.– Un lema na súa vida?
– Citando a Extremoduro: ‘¡Ama, ama…, y ensancha el alma!’.”
Unha carta inédita de Iglesia Alvariño a Carvalho Calero
Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Hoxe [14 de xuño] é un día especial para o escribidor deste blog, que a tal hora se fixo un ano máis vello. Para celebralo —para celebrármolo entre as amigas e amigos lectores do Criticalia—, o voso anfitrión pensou que vos debía un agasallo, así que hoxe vou dar á luz unha carta inédita de Aquilino Iglesia Alvariño a Ricardo Carvalho Calero datada o 4-2-1956. Xusto esta que podedes ver ampliada se clicades ao pé das imaxes que acompañan estas liñas e as do seguinte parágrafo. Se tivestes a curiosidade de lela, veriades que é unha misiva que confirma tres cousas: dunha banda, a excelente relación que unía os dous escritores; doutra parte, o fino espírito crítico que ambos gastaban; e, terzamente, a cortesía coa que é tradición dende vello que se atencionen cruzando as súas publicacións os escritores de noso. (…)”
Vilagarcía de Arousa: edición de xuño da Mesa das verbas
Unha coroa de loureiro para Ramón Cabanillas
Desde Cultura Galega:
“Foi a última homenaxe en vida ao poeta Ramón Cabanillas. No ano 1958, no Paseo do Espolón de Padrón, os intelectuais Paulino Pedret, Aquilino Iglesia Alvariño e Ramón Otero Pedrayo glosaron a obra do poeta cambadés. O acto rematou coa entrega da coroa de loureiro a Cabanillas, xa moi maior. O Arquivo Sonoro de Galicia publicou no ano 1999 este documento sonoro, que fai o número 17 da colección As nosas voces que estamos a dixitalizar.”
Acto conmemorativo do 50º aniversario do pasamento de Aquilino Iglesia Alvariño, o sábado 30 de xullo
O 
sábado 30 de xullo, ás 12:30 horas, no Cemiterio de Boisaca (diante da campa onde está soterrado o poeta) de Santiago de Compostela, terá lugar un acto conmeorativo do 50º aniversario do pasamento de Aquilino Iglesia Alvariño, organizado polo Centro PEN de Galicia, en colaboración co Concello de Santiago, Secretaría Xeral de Política Lingüística e Consellería de Cultura e Turismo, co seguinte programa:
– Palabras de presentación a cargo de Luís González Tosar (escritor e presidente do PEN Galicia).
– Intervencións de:
* Luciano Rodríguez. O pó dos días de Aquilino.
* Xurxo Martínez González. Pervivencia da poesía de Iglesia Alvariño.
* Xosé Luís Méndez Ferrín (Presidente da Real Academia Galega).
– Recital de poemas a cargo de: Miro Villar, Bieito Iglesias e Salvador García-Bodaño.
– Palabras de agradecemento de Aquilino Iglesia Ferreirós (fillo do homenaxeado).
– Ofrenda floral e interpretación da Marcha do Antigo Reino de Galicia.
Crónica posterior en Galiciaé.
