Santiago Prol: “A Galicia oficial ignorou a Francisco Carballo”

Entrevista a Santiago Prol en La Voz de Galicia:
“Maceda será o escenario, mañá, do cuarto roteiro cultural que organiza a asociación Amigos de Francisco Carballo para pasear polos lugares nos que o intelectual e sacerdote -falecido en Salamanca no 2014- deixou pegada e formaron parte importante da súa biografía. Desta volta, o roteiro céntrase na vila de Maceda, comezando ás 11.30 na cafetería Castillo, para continuar cunha visita ao Museo do Médico Rural e cun acto central na biblioteca municipal Francisco Carballo, ás 12.15 horas.
– La Voz de Galicia (LVG): Cal é a motivación dos roteiros?
– Santiago Prol (SP): Carballo morreu en 2014, o 29 novembro e daquela decidimos facerlle unha homenaxe en Maceda. Bieito Seara decidiu facer unha asociación e eu, roteiros polos seus lugares, unha palabra que el dicía moito. O primeiro foi pola contorna de Asadur, a casa natal, o cemiterio. O segundo, por Vigo, Madrid, o terceiro pola contorna de Maceda e o santuario dos Milagres e o este cuarto, centrado na vila. O próximo será en Pontevedra, Queremos vindicar a súa figura e o seu legado. Era relixioso pero viviu de ser profesor universitario de Historia, sabía moito e creou unha escola de historiadores. Foi presidente da empresa editora de A Nosa Terra. Carballo da moita cancha. Foi teólogo, xornalista columnista, historiador e político.
– LVG: É aínda actual?
– FC: Na miña intervención, ao presentar a bitácora da asociación, www.fcarballo.blogspot.es -que ten dous anos de vida e 170 achegas- recuperarei a noticia da exposición do cadro de Castelao sobre o mestre Alexandre Bóveda cun post vencellado con isto. Carballo era un home incrible, tiña a potencialidade de estar actualizado con todo. Foi un intelectual de intelixencia impresionante. Este acto será na biblioteca que leva o seu nome. El legou todos os súa biblioteca persoal ao Concello de Maceda. Alí se proxectará un vídeo de Tareixa Navaza, o último da serie “Arredor de nós”, sobre Francisco Carballo.
– LVG: Pero en Maceda si era coñecido, non si?
– FC: En Maceda, si foi alguén central. Pero a Galicia oficial ignorou a Francisco Carballo por ser cura e nacionalista. Non se entendía. Viña dun teologado en Salamanca e renunciou á carreira eclesiástica e a ser bispo para vir a Vigo a un piso de curas obreiros, a facer igrexa de base. A Maceda viña cada ano, polo verán, e quedaba coa xente na cafetería Castillo. Alí montábase unha tertulia pois el era un grande orador.
– LVG: Céntranse este ano na faceta relixiosa del?
– FC: Cada ano dámoslle un enfoque. Intentamos convidar a xente vencellada con el. Intervirán dous teólogos, Manuel Peleteiro, un cura progre dos Milagres, e Antón Gómez, ex cura obreiro da etapa de Vigo. Nos seus últimos anos, Carballo volveu a unha etapa máis interior, máis ao pensamento relixioso aínda que sen descoidar os demais. Sempre participou no mitin do 25 de Xullo na Quintana.”

Ourense: presentación de Manuel Vidal, un presbítero ilustrado de Maceda, de Santiago Prol

O luns 5 de febreiro, ás 20:00 horas, no Salón Nobre do Liceo de Ourense (Rúa Valentín Lamas Carvajal, 5), Santiago Prol presenta o libro Manuel Vidal, un presbítero ilustrado de Maceda, publicado por Grupo Academia Postal Editores. No acto participan, xunto ao autor, Francisco Nóvoa Rodríguez, Leonardo Lemos Montanet, José Ignacio Vidal López, Valentín García Gómez e Miguel Santalices Vieira. Haberá un acompañamento musical a cargo do conxunto de música de cámara Ensemble Aurum.

Entrevista a Santiago Prol en La Región sobre Manuel Vidal

Entrevista a Santiago Prol en La Región:
“O macedao Santiago Prol, actualmente residente en Santiago de Compostela, vén de publicar un libro que recolle a vida e obra dun rexionalista ilustre pero descoñecido, en Manuel Vidal, un presbítero ilustrado de Maceda, que presentará en Ourense proximamente.
– La Región (LR): Como xurdiu a posibilidade de tratar esta senlleira figura literaria?
– Santiago Prol (SP): A publicación en decembro de 2001 en La Región foi clave para recuperar a figura esquecida de Manuel Vidal e serviume tamén como impulso para investigar a súa vida. Unha vez apareceu o artigo neste periódico, tamén apareceu na web do Concello de Maceda, abriuse un artigo sobre el na Wikipedia… Vidal empezou a existir trala publicación. (…)
– LR: A súa relación con Ourense foi importante?
– SP: El naceu e criouse en Maceda e faise crego no Seminario de Ourense. Exerceu como cura na igrexa de Don Franque de Maceda. Ordenouse sacerdote no seminario de Ourense e, ata que marchou para Madrid, estivo vencellado plenamente a Ourense. Xa na capital xuntouse co lobby dos curas ata que retornou a Santiago de Compostela, onde foi catedrático.
– LR: Destaca na súa bibliografía a triloxía que fixo sobre o Xacobeo cando aínda non estaba de moda…El sabía dese potencial?
– SP: Pódese dicir que era un adiantado ao seu tempo . Soubo valorar xa nos anos 20 o potencial do Xacobeo cando aínda nin se tiña en conta iso. Penso que debería estar mellor valorado en Santiago de Compostela, onde non lle teñen feito nin unha placa de homenaxe.
– LR: Considera, pois, que queda moito por recoñecerlle?
– SP: Por suposto. Empezando por Maceda, onde deberían darlle, alomenos, o nome da praza onde está a súa casa natal. E seguindo pola cultura galega xa que, malia ter só tres libros en galego, xa ten máis méritos que outros para que se plantexe que entre na nómina de homenaxeados nas Letras Galegas.

Santiago Prol: “Manuel Vidal é un adiantado ao seu tempo, un personaxe a recuperar”

Entrevista a Santiago Prol en La Voz de Galicia:
“Aínda que pasou varios veráns nas Torres de Meirás con dona Emilia Pardo Bazán, foi profesor de Isaac Díaz Pardo e Domingo García Sabell, fundou xunto a Basilio Álvarez a revista Galicia e estivo na mesa presidencial da fundación das Irmandades da Fala en Santiago, a figura do presbítero de Maceda Manuel Vidal (1871-1941) quedou esquecida. Dese esquecemento vén de rescatala o historiador Santiago Prol (Maceda, 1960), no libro Manuel Vidal, un presbítero ilustrado de Maceda.
– La Voz de Galicia (LVG): Non é a primeira vez que recupera a figura de persoeiros esquecidos: João da Nova, Benigno Álvarez
– Santiago Prol (SP): Manuel Vidal é unha materia que eu tiña pendente dende había moito tempo. Empecei facendo un pequeno traballo de investigación sobre el no 2001, que despois se converteu nunha entrada na Wikipedia e na Xacopedia. Pero quedou moi no aire, digamos que despois me dediquei a facer traballos de investigación sobre outra xente. Foi a partir do 2011 que me metín a fondo nel e descubrín que é un galego moi interesante cun montón de produción.
– LVG: Escribiu sobre Santiago e o mito xacobeo.
– SP: El ten unha triloxía, que se chama a Triloxía Xacobea, na que hai unha obra de teatro sobre a Raíña Lupa que é moi interesante e que preside nin máis nin menos o arcebispo que estaba naquel momento, que era Lago González. Fai un libro sobre o Pórtico da Gloria que se debería reeditar, que é boísimo. A min agasalláronme con ese libro, que é de 1926, no ano 1979, daquela era un rapaz de 18 anos. Mireino e pareceume moi interesante, pero a verdade é que quedou metido nun andel e recupereino en 1999. Ese foi o meu punto de arranque. En Maceda reeditouse Deixe que xa, que é un libro do ano 1931 e Don Porrazo o mi cubierto de plata, e eu aí fixen unha descuberta: a Maceda de finais do século XIX estaba toda plasmada no libro de Vidal. Houbo unha revolución, a revolución de outubro de 1870 que el describe tal e como foi a realidade. É un personaxe a recuperar e merecería que se pense como un dos candidatos ás Letras Galegas. (…)
– LVG: Por que a súa figura quedou esquecida?
– SP: A miña teoría é que porque era un home de dereitas. Pero para a súa época era un home moi avanzado. El era un home do rexionalismo, tiña un sentimento de Galicia moi potente, pero por riba estaba España.”

No crisol de Francisco Carballo

DesdeFrancisco Carballo Sermos Galiza:
“(…) No A Fondo desta semana -na quinta feira nos quiosques do país, na cuarta feira xa na nosa loxa- adentrarémonos nese perfil poliédrico que encarnaba Francisco Carballo: teólogo, historiador, nacionalista, político, sindicalista, promotor cultural e dono de tantas outras facetas fundidas nun mesmo crisol, como a de ter sido durante anos o presidente do consello de administración de A Nosa Terra, ben como compoñente do grupo promotor de Sermos Galiza. O caderniño de Sermos convértese así en homenaxe á persoa, ao intelectual e ao activista, falecido en novembro do pasado ano.
O A Fondo reúne a colaboración de persoas próximas a Carballo nas súas diferentes vertentes. O investigador Santiago Prol, organizador da homenaxe a Francisco Carballo en Maceda o pasado decembro, ganduxa as verbas deste intelectual na fronteira do eclesial e sempre na cerna do debate político e social, para tecer con elas unha caste de autorretrato. O texto fai así unha rápida panorámica vital, dende o seu nacemento en Maceda, os anos nun frío seminario da posguerra, o seu contacto co independentismo en Euskadi como superior da orde de San Vicente de Paúl en Barakaldo e a súa etapa como reitor do teologado en Salamanca, até a súa volta a Galiza, as súas investigacións como historiador, os intensos anos de activismo cultural e sindical en Vigo ou o seu paso pola primeira liña da vida política, como candidato da coligazón BN-PG por Ourense nas eleccións de xuño do 77. (…)
O historiador Anselmo López Carreira destaca o papel de Carballo na construción nacional a partir da súa investigación ao redor do pasado de Galiza. Defíneo como un historiador influenciado pola escola marxista e a dos Annales, que prioriza, fronte á historia d@s poderos@s, a investigación crítica ao redor das dimensións políticas, económicas, sociais e culturais. E lembra como mesmo chegou a ser sancionado por tal papel, procesado por cualificar de asasinato a morte de Moncho Reboiras. (…)”

Maceda: homenaxe nacional a Francisco Carballo, o sábado 27 de decembro

DesdeFrancisco Carballo Sermos Galiza:
“(…) A homenaxe do 27 de decembro terá lugar no Salón Multiusos de Maceda ás 17:00 horas, e está organizada polo Concello de Maceda. Ademais do alcalde Xabier Oviedo, intervirán o portavoz nacional do BNG -organización na que militou desde a súa fundación- Xavier Vence, o presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, Cesáreo Sánchez Iglesias, o presbítero Manuel Peleteiro, o ex-alcalde de Maceda Bieito Seara, a súa sobriña Milagros Calvo máis o editor e xornalista Xan Carballa e o investigador Santiago Prol, autores do libro de conversas con Francisco Carballo publicado por A Nosa Terra, xornal e editorial ao que estivo intensamente vinculado. Na homenaxe ademais de diversas actuacións musicais proxectarase o vídeo “Francisco Carballo, sempre no corazón”, no que se recollen imaxes e intervencións. Á homenaxe pódense adherir entidades, organizacións e persoas que deberán comunicalo ao Concello de Maceda para seren reseñadas no acto. (…)”