O Pranto Matricial, de viva voz

Desde Cultura Galega:
“A polifacética figura de Valentín Paz-Andrade tivo unha das súas expresións máis interesantes na poesía. Editouse en 1955 en Bos Aires, coincidindo co quinto aniversario da morte de Castelao, un pequeno libro de 35 páxinas, completado con fermosas ilustracións de Maside, Colmeiro, Souto e Torres. Presentamos este libro cunha gravación realizada polo propio autor en 1957 nos estudos San Martín de Bos Aires.”

Quiosco: Grial 194

“Ante a proximidade dos 150 anos da publicación de Cantares gallegos, a revista Grial dedícalle o seu número 194 cun monográfico a Rosalía de Castro. Dolores Vilavedra e María do Cebreiro coordinan esta sección con colaboracións internacionais nas que se abordan cuestións como a aculturación en varios personaxes da autora ou a situación das mulleres escritoras nos séculos XVIII e XIX. Canda a isto, Víctor Freixanes asina un artigo de lembranza ao recentemente falecido Xaime Isla Couto, Ramón Villares reflexiona sobre a importancia de Galicia como tarefa de Valentín Paz Andrade. Unha entrevista co escritor Tom McCarthy, e as habituais seccións de crítica e creación son outras dos contidos desta entrega.” Vía Cultura Galega.

Vigo: presentación de Castelao na luz e na sombra, de Valentín Paz Andrade

O martes 17 de xullo, ás 20:00 horas, no Museo do Mar de Galicia (Avenida da Atlántida, 160) de Vigo, preséntase a reedición de Castelao na luz e na sombra, de Valentín Paz Andrade, publicado en Galaxia. No acto participan Xesús Vázquez, Alfonso Paz Andrade, Víctor F. Freixanes e Miguel Anxo Seixas Seoane.

Canto (dixital) do pobo disperso

“En 1955, Valentín Paz Andrade escribiu en Bogotá o poemario Canto do pobo disperso, que o Consello da Cultura Galega editou como facsímile para conmemorar o Día das Letras Galegas dedicado a este autor. Co Canto do pobo disperso, o Consello inicia tamén a súa colección de libros electrónicos. As novas publicacións que o CCG está a preparar incluirán tamén unha versión en ePUB, co obxectivo de facilitar a lectura en tablets, móbiles e outros dispositivos de lectura electrónica. A edición estivo ao coidado de María Xesús Lama, profesora da Universidade de Barcelona, e autora do estudo introdutorio.” Vía Cultura Galega.

De Navia ata o Brasil: o mapa do idioma segundo Paz-Andrade

Artigo en Dioivo:
“”O mapa do idioma de Camões e Rosalía exténdese a catro continentes. É a terceira en importancia entre as linguas neo-latinas. Despois do inglés e do castelán, é a falada por maior número de persoas no hemisferio austral. Pero os datos reveladores da expansión que alcanzou palidecen ante os que permiten deducir o desenvolvemento futuro do mesmo fenómeno. Abonda ter presente o índice de acelerado crecemento demográfico e económico de Brasil, e valorar o seu porvir como potencia mundial, para comprender que un auxe paralelo experimentará o censo dos que falan o idioma galego-portugués en América. E non só o censo directo. Imperativos de orde económica e cultural abriranlle cada día maiores cauces para o intercambio, nos países anglosaxóns. Ten, por tanto, brillantemente asegurado o seu destino entre os grandes idiomas atlánticos”. Son palabras de Valentín Paz-Andrade, recollidas no seu libro Galicia como tarea (1959). O homenaxeado neste 17 de maio concibía o galego e o portugués como dúas variantes dunha mesma lingua.
As citas son claras, ao respecto, na súa obra ensaística. En La marginación de Galicia, (1970), que amplía e complementa as reflexións de Galicia como tarea, asegura que “se quixeramos poñer lindes ao territorio lingüístico, básicamente uniforme, do galego-portugués, teriamos que situar o do Norte en Navia e o do Oeste en Corumbá, co Atlántico polo medio”. Por iso, pregunta máis adiante no mesmo texto, “O galego debe manter unha línea autónoma na súa evolución como idioma, ou debe ter a máis estreita similaridade coa lingua falada, e sobre todo escrita, de Portugal e de Brasil?”. (…)”

Tucho Calvo: ”Paz Andrade aspirou a poñer os galegos no mundo e na vangarda”

Valentín Paz Andrade era unha desas personaxes que formaba parte dunha xeración que viviu unha situación que en nada se pode comparar coa nosa. Pasaron dúas ditaduras, atravesaron unha guerra civil e conviviron con dúas mundiais. Eles souberon loitar e tiveron azos para cambiar o país. Nós non podemos amedrentarnos”. Así definiu o homenaxeado nas Letras Galegas o escritor Tucho Calvo, autor do libro Valentín Paz-Andrade. A memoria do século XX, quen este luns participou nun encontro do Ateneo de Santiago para celebrar o 17 de maio. Calvo, que foi presentado polo académico Salvador García-Bodaño e o catedrático Anxo Tarrío, rememorou a longa entrevista en profundidade que lle fixo ao autor de Galicia como tarea nos anos oitenta que daría como resultado este libro. Un resultado que, en calquera caso, acabou por ser serodio, xa que o libro non vería a luz até 1998 con Edicións do Castro. “A editorial SEPT de Isla Couto encargárame unha serie de entrevistas longas con persoeiros da vida galega. A de Valentín ía ser un libro, mais non chegou a saír nunca”, explicou Tucho Calvo, quen rememorou ademais o lugar onde falou co fundador de Industrias Pesqueras. “Foi no seu despacho da casa de Pousanova do Mar, aos pés de Samil. El era realmente a memoria do século XX e ese despacho impresionaba, cheo de debuxos de Castelao, de esculturas, de manuscritos de moitos históricos. Impresionaba”, explicou o escritor. (…)” Vía Dioivo.

Cerdanyola: actividades do Día das Letras Galegas

O domingo 27 de maio, a partir das 12:00 horas, no Museu d’Art de Cerdanyola (MAC-Can Domènech), a Irmandade O Botafumeiro conmemora o Día das Letras Galegas coa actuación do músico Josep-Maria Ribelles, que interpretará obras de Emilio Cao, o concerto do coro da Irmandade, e a conferencia Valentin Paz-Andrade e Castelao, irmáns e mestres da nación-cultura galega como tarefa, a cargo de Camilo Valdehorras.

Méndez Ferrín: ”A Paz Andrade gustaríalle que se fixese un uso político do seu pensamento económico, que está máis vivo ca nunca”

Entrevista a Xosé Luís Méndez Ferrín en Galiciaé:
“(…) – Galiciaé (G): Este homenaxeado [Valentín Paz Andrade] ten escasa obra literaria. ¿Inflúe isto na percepción que del poida ter o público nun día como o das Letras Galegas?
– Xosé Luís Méndez Ferrín (XLMF): Non, a escaseza de obra literaria vén compensada cunha chea de obras de pensamento económico, político e literario. Agora a súa obra poética vaise incrementar porque se van publicar libros novos inéditos.
– G: Parece que a sociedade demanda un achegamento da RAG aos galegos. ¿Que lle parece o contacto entre a academia e os institutos?
– XLMF: A Real Academia Galega é unha institución que se resiste a ser unha momia. É a depositaria da memoria cultural e nacional do país, polo que ten que recibir as escolas e ter contacto coa xente. Ten que estar viva. (…)
– G: E como escritor, ¿séntese máis a gusto na poesía ou na prosa?
– XLMF: Á poesía esíxolle moito. Como escritor teño o vicio de ir sempre máis alá, forzar os límites. Interésanme máis os contos breves. (…)
– G: ¿Como ve a literatura galega actual?
– XLMF: Está nun intre de moita potencia. Hoxe a literatura máis nova está en mans de mulleres. Estamos nun momento moi rico, un signo de saúde deste pobo.
– G: Nós somos estudantes de portugués. ¿Que opina do ensino desta lingua nos institutos?
– XLMF: Sempre o pedín. Paz Andrade sostiña que hai que aprender portugués. De feito, Pescanova fíxose co monopolio da pesca en Mozambique grazas aos negociadores que sabían portugués.”