Arquivo da categoría: Entrevistas

Cuestionario Proust: Xerardo Méndez

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xerardo Méndez:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Oscilo harmonicamente entre a fantasía e o solipsismo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Iso que se chama bonhomía.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Nada. Anque non o pareza hai cousas que non teñen prezo.
4.– A súa principal eiva?
– A dispersión.
5.– A súa ocupación favorita?
– Son polígamo neste terreo.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Non ter que traballar para comer.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non quero nin pensalo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Por sorte ou desgraza, eu mesmo.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste. Por algo o escollín.
10.– A súa cor favorita?
– O ceo dos días de neve.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As pequenas, esas das que esquecemos (ou ignoramos) o nome.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporroibo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Blanco Amor e outros mil detrás.
14.– E na poesía?
– Neruda, Ernesto Cardenal, Ferrín, Celso Emilio e outro tanto.
15.– Un libro?
– Canto General.
16.– Un heroe de ficción?
– Na ficción non hai heroes.
17.– Unha heroína?
– Calquera mestra de infantil.
18.– A súa música favorita?
– Aí matáchesme. Poñamos o «Alalá das mariñas», por dicir algo.
19.– Na pintura?
– Van Gogh.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– @s árbitr@s de calquera deporte, especialmente nos deportes minoritarios e nas categorías inferiores.
21.– O seu nome favorito?
– Albén.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O que che eu diga.
23.– O que máis odia?
– Odiar cansa moito.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O presente está cheo de miseria, prefiro non mirar atrás.
25.– Un feito militar que admire?
– A disolución do exército de Costa Rica.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Non quero máis, que non os dou atendido …
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– O meu avó, que en paz estea, acostumaba dicir: “uns morrerán e outros quedaremos”. Eu penso igual.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– O optimismo ben informado.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A caridade, ben entendida, empeza por un mesmo.
30.– Un lema na súa vida?
– «El destino se labra con las uñas». Creo que o dixo Mario Benedetti.”

Carlos Penela: “Ás veces existe un optimismo un tanto excesivo co estado da literatura galega actual”

Publicado o por

Entrevista a Carlos Penela en Letra en Obras:
“(…) – Letra en Obras (LeO): Poucos poetas poden presumir de ter os principais premios poéticos do país. Gañou o Espiral Maior, o Lorenzo Baleirón, o Caixanova e foi accésit no Esquío. Agora chega o González Garcés, dá vertixe ver tanto recoñecemento?
– Carlos Penela (CP): Os premios son un acaso e, si, tamén unha vía para exteriorizar un traballo; no meu caso, e ata ao momento, foi case o único medio que tiven para poder publicar, debido a motivos varios de certo aillamento e distancia e a outros sobre os que a min non me compete opinar (as editoras elaboran os seus catálogos cos seus propios criterios e os medios informan coa liberdade e as excepcións que consideran). En todo caso, acho que sería moito máis satisfactorio se o recoñecemento outorgado por ese premios -que eu agradezo, evidentemente- servise sobre todo para afondar nun diálogo máis amplo verbo do discurso literario galego do noso tempo, con liberdade e esixencia estética, máis alá da noticia puntual dun galardón que a min se me conceda ou non… Sexa como for, a miña tarefa é a de escribir co maior rigor, normalidade e independencia posibles en idioma galego, alí onde estiver. Máis nada. Fóra diso, ao meu ver, a miúdo córrese o risco de incorrer en imposturas e solipsismos algo innecesarios. Ademais, por parafrasear o poema de Elisabeth Bishop (unha autora que estimo especialmente), eu falaría tamén do facer poético como unha sorte de permanente “arte de perder”. (…)
– LeO: Son moitas as voces que o consideran un autor indispensable na poesía galega dos últimos 15 anos. Vostede leva xa ben anos residindo no estranxeiro, dende Viena, como se ve a literatura galega actual con máis de 2.400 km de terra por medio?
– CP: (…) Sobre o que vostedes me preguntan acerca da literatura galega actual vista desde a distancia: ben, a miña valoración creo que non variaría tanto de estar aí en lugar de estar en Viena como estou. Na medida do posíbel, tento manterme ao día a respecto das discusións e novidades que van aparecendo na literatura galega, as cales acompaño desde a rede e desde a bibliografía coa que me fago aquí. Doulle realmente moitas voltas a estes asuntos, na verdade…Ao meu entender, ás veces existe un optimismo un tanto excesivo co estado de cousas actual; boto tamén algo en falta unha maior variedade de propostas e discusións máis ricas e plurais sobre certos asuntos… Mentiría se dixese o contrario e lamento non mostrar máis entusiasmo. Considero, ademais, que o ensaio en galego ten aínda moito que percorrer (ensaio de todo tipo, porque nunha lingua viva e moderna isto ten que ser así ou acabamos na peor das endogamias) (…)”

Xulio Pardo de Neyra: “Eu estaría moi honrado de que quen lese a miña novela se correse”

Publicado o por

Entrevista a Xulio Pardo de Neyra en Vivir na Coruña:
“(…) – Vivir na Coruña (VNC): Que tipo de historia atopará o lector ou lectora en Intensa e quente é a túa humidade azul?
– Xulio Pardo de Neyra (XPN): O lector, e a lectora por suposto, atopará unha historia de amor, unha desas historias de amor sen límites e condicionantes que, tal vez, sexa bastante difícil de atopar na vida real. Mais en todo caso, quen se achegue á novela vai atopar esa maxia intensa que só se desprende dunha relación intensa, dun mundo que bebe, que aspira e que se refai na intensidade azul dunha fartura física absoluta.
– VNC: Cualificas o libro como a primeira novela porno en galego. Cal é para ti a fronteira entre erotismo e pornografía?
– XPN: Para min, como para outros e outras investigadoras, o pornográfico, lonxe do rastreiro e do simple, é a maxia do explícito, mentres que o erotismo afunde na suxestión. Por tanto xulgo que a precitada fronteira estriba na forza do diáfano, da claridade.
– VNC: De onde te inspiras para crear os momentos sexuais da novela? Fantasías persoais, historias que che contan, momentos vividos…
– XPN: Hai de todo. As persoas somos fantasía e experiencias, e sobre todo cando nos achegamos á creación. Os momentos sexuais da novela proceden de variados ámbitos, da miña propia imaxinación e fantasías, de experiencias artísticas, en concreto literarias, e por suposto da miña vida real. (…)
– VNC: Nos teus doutorados, porque tes máis de un, abordas a temática cabaleiresca e a da Dama do Lago ou das augas, un elemento directamente relacionado coa fertilidade e sexualidade. Estas influído por este pouso?
– XPN: Si, claro. A miña faceta de investigador enche a miña vida por completo, e o asunto da forza da mitoloxía feminina da auga é algo que, amais de xulgar apaixonante, inflúe e influíu moito na miña escrita de creación. Na novela, ademais, fago un chisco de ollo tanto á miña propia actividade investigadora académica como, por outra parte, ao misterio da muller en chave ideolóxica relixioso-católica: non en van, nela fanse non poucas alusións á figura da María Madalena. (…)”

Eva Veiga: “A palabra permite conceptualizar a emoción”

Publicado o por

Entrevista a Eva Veiga en Vivir na Coruña:
“(…) – Vivir na Coruña (VnC): Eva, que é para ti a poesía? Que importancia pode ter para unha persoa, ou para a sociedade, como elemento de axuda?
– Eva Veiga (EV): Para min a poesía é unha arte e, como toda arte, é o modo de transformar a realidade dende un punto de vista da consciencia. Pero coido que a palabra ten algo que non teñen outras artes, que é a conceptualización. Ademais do sensible e o emocional, que é esencial, tamén está a capacidade de converter en concepto un pensamento ou emoción.
Concordo coas palabras de Octavio Paz nas que di que: “a historia ofrécenos a documentación do que se vive, pero a verdade é outra”, e a verdade vennos dada pola poesía. Ela expresa as emocións e sentimentos dun grupo humano, pero por riba disto danos a palabra en liberdade. Isto é para min o esencial. A poesía é fundamental a nivel social, universal, ten unha función crítica e fainos máis libres. Ao mesmo tempo tamén serve para establecer un vínculo afectivo co mundo xa que a poesía non existe sen emoción, ten que ser un golpe emocional que produza movementos tectónicos dentro.
Por outro lado a poesía tamén ten un valor terapéutico. Axuda a expresar o que un sente, ou o que non sabe que sente. Aquilo que está agochado. Axúdache a obxectivar o que tes dentro. Pensas que pensas, ou pensas que sentes, pero cando escribes decátaste da cantidade de sentimentos embarullados que hai no teu interior. A escrita axuda a poñer en orde isto. Axúdame a coñecerme a min mesma e a transformarme. A ir máis aló da palabras que conforman o imaxinario da nosa realidade e, quizais, transformar o meu mundo.
– VNC: Cal é a relación do poeta co lector?
– EV: A palabra debe ter visión prismática. Un bo poema ten que ter sempre un significado polisémico e a palabra non se cingue a unha lóxica determinada. Ao lector se lle dan algo rematado de sentido non ten nada que facer. O propio poema danos a posibilidade como lectores de reescribir ese poema. A ambición máis grande do escritor non é o propio libro que escribe, senón o libro que escribe con cada un dos seus lectores, que será distinto. (…)”

Cuestionario Proust: María do Cebreiro

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a María do Cebreiro:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Algo a medio camiño entre a impulsividade e a constancia.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade, a alegría e a intelixencia (dalgún xeito, están relacionadas entre si).
3.– Que agarda das súas amizades?
– Simplemente me alegra que estean aí. Creo que non cómpre agardar nada das persoas, que temos que ser felices co que nos dan.
4.– A súa principal eiva?
– Entre as confesables: a impaciencia, a tendencia ao despiste e a desorientación espacial.
5.–A súa ocupación favorita?
– Escoitar música, escribir e, de cando en vez, a desconexión tecnolóxica.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Estar coas persoas que quero.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Confundir as prioridades.
8.– Que lle gustaría ser?
– Noutra vida, o contrario do que son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Onde vivo.
10.– A súa cor favorita?
– Vermella.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A gardenia.
12.– O paxaro que prefire?
– O pardal.
13.– A súa devoción na prosa?
– Beckett, Melville, Kafka, Coetzee e Proust.
14.– E na poesía?
– Rilke, Keats, Hölderlin, Wordsworth, Cunqueiro.
15.– Un libro?
– Rayuela, de Julio Cortázar. Talvez porque a lin na adolescencia, o certo é que non houbo, nin antes nin despois, ningún libro que me causase o mesmo efecto.
16.– Un heroe de ficción?
– Marlowe.
17.– Unha heroína?
– Elizabeth Costello.
18.– A súa música favorita?
– Teño un gusto musical moi disperso, no que conflúen, entre moitos outros, Bach, Billie Holiday, John Coltrane e Bob Dylan.
19.– Na pintura?
– Francis Bacon.
20.–Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera que o sexa e non se sinta como tal.
21.– O seu nome favorito?
– Andrés.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Son bastante flexible cos malos hábitos dos demais, e diría que xeralmente os desfruto.
23.– O que máis odia?
– A covardía, a deslealdade e o oportunismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Aqueles que se identificaron coas súas posesións.
25.– Un feito militar que admire?
– O asalto ao cuartel Moncada.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Talento matemático.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen enteirarme.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ou moi concentrada ou moi abstraída.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A torpeza e a timidez (no caso de que sexan defectos)
30.– Un lema na súa vida?
– O primeiro: “Atrévete a saber”. O segundo: “Daquilo do que non se debe falar, mellor calar”.”

Propostas con premio: Doe tanto a túa ausencia, de Eli Ríos, premio Francisco Añón de poesía

Publicado o por

Entrevista de Ramón Nicolás a Eli Ríos en Caderno da crítica:
“(…) -Ramón Nicolás (RN): Por outro lado, o xurado do premio Francisco Añón salientou o peso do dramático no teu libro [Doe tanto a túa ausencia], por que este camiño?
– Eli Ríos (ER): Principalmente por experimentar, por mergullarme nun desafío poético. Nunha conversa cun amigo falamos sobre a capacidade que ten a poesía para ser representada e interesoume moito o tema. Quixen ver até onde podía ir… e aquí estamos. (…)
– RN: Recoñeces como trazo singularizador o minimalismo e o desdobramento ao que aludiu o xurado na acta do mesmo?
– ER: Isto foi algo que destaquei no mesmo acto de entrega. Estaba alí sentada na cadeira, escoitando a acta do xurado (aínda non tivera ocasión de lela), e houbo un momento no que as palabras de Mercedes Queixas me meteron moito medo, puxéronseme todos os pelos de punta! Se non fose porque sei que non é posible até dubidaría se conseguiran lerme os pensamentos!
De feito, creo que o Concello da Serra de Outes debería plantexarse recoller as actas nalgún volume porque, hai uns días, nunha Feira, achegouseme unha persoa a pedir Doe tanto a túa ausencia e quería que llo asinase. Expliqueille que o poemario non se publica até o ano próximo e terqueoume que si, que vira a acta do premio, que lle interesaba moito e que o quería ler. Como ves, o xurado non só me impresionou a min coa súa lectura…
– RN: Combinas outras actividades con participación na web de crítica feminista A Sega. Como entendes esta plataforma e as túas colaboracións na mesma?
– ER: A Sega é moito máis do que unha plataforma. A xente que alí estamos somos cada unha de idades, formacións, orixes, etc, diferentes e temos unha cousa en común: a vontade de cambiar as regras deste xogo patriarcal que non queremos xogar. Isto fai que cada texto, cada acción, cada idea á que lle damos visibilidade teña por detrás un espazo de debate compartido no que nunca paras de aprender. Para min, é realmente enriquecedor contar cunha xentiña como as segadoras sempre dispostas a solucionar dúbidas, a facer as críticas constructivas que che axudan a mellorar ou entender as cousas… É un privilexio crear na colectividade e na sorodidade para dar voz a propostas que non terían cabida noutros medios.
As miñas colaboracións n´A Sega gustaríame que fosen máis habituais pero, por falta de tempo, faise o que se pode. Non se pode estar en misa e repenicando! E isto é fantástico na Sega. Sempre hai unha segadora na ceifa! Hai semanas que non me dá a virada para entrar ao grupo de debate e, cando o fago, sorpréndome con todas as aportacións que hai, propostas, recomendacións de lecturas, etc. E claro! Logo pasas outra semana rompendo os miolos sobre as teorías que se expoñen…, e cando te dás conta levas máis aprendido que nun ano de carreira universitaria. De aí que, cando unha colaboración que leva o meu nome sae n´A Sega, eu non a sinta de meu senón de todas e cada unha das segadoras que están nese proceso de aprendizaxe, de debate, de corrección, etc., que se propón na comunidade de crítica literaria feminista que é A Sega.”

Oriana Méndez: “Neste sistema económico non pode haber cidadanía porque só as persoas libres son cidadás”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Oriana Méndez en Magazine Cultural Galego:
“Oriana Méndez gañou o Premio de Poesía do Concello de Carral con O que precede a caída é branco, un poemario habitado por unha cidade sen cidadáns, por persoas expropiadas da súa liberdade. Mais tamén por traballadoras que se unen nun momento no que todo parece estar a piques de estourar. O libro amosa algunhas conexións coas obras anteriores da autora, Cero e Derradeiras conversas co Capitán Kraft. Como o ollar á opresión, ao poder e á súa violencia. Ou á memoria. Cero estaba escrito deste o estrañamento, o distanciamento respecto dunha realidade incomprensible. En O que precede a caída é branco hai unha urxencia de reaccionar ante o presente. Ante o que acabou perfilándose como unha guerra contra a clase obreira. Contra case todos e todas nós.
– Montse Dopico (MD): Salientara xa o xurado a unidade de contido e forma da obra. Que se cadra é a túa forma de escribir, non só neste libro.
– Oriana Méndez (OM): É verdade que concibo os libros como unha idea, unha proposta unitaria. Nos tres libros que teño publicados non fixen unha escolma de textos escritos en distintos momentos, senón unha proposta a partir dunha idea.
– MD: A idea é, se cadra, a da cidade sen cidadáns, senón unha “caterva humana/ que é/ expropiada de si mesma”, sometida ao “pensamento do servo”, na actual guerra contra a clase traballadora. O espazo urbano xa estaba, por outra banda, nos dous libros anteriores.
– OM: Comparto a lectura, si. É certo que falo do espazo urbano, e é normal porque é fundamentalmente o que coñezo. As referencias a Vigo son constantes, nese sentido. Pero podería ser calquera outra das cidades que coñezo. Si é unha cidade expropiada de cidadáns porque neste sistema económico non pode haber cidadanía porque só as persoas libres son cidadás. Hai unha guerra en curso na que unha parte pequena da poboación vai gañando e outra parte, a maioría, vamos perdendo. Falo disto nuns textos de forma máis explícita e noutros menos. (…)”

Cuestionario Proust: Carmen Panero

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Carmen Panero:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Son parsimoniosa.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A súa tolerancia.
3.– Que agarda das súas amizades?
– A comprensión das miñas eivas.
4.– A súa principal eiva?
– Non sei dicir que non.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e escribir (ou viceversa).
6.– O seu ideal de felicidade?
-Que amar non sexa o contrario de ser libre.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non poder valerme por min mesma.
8.– Que lle gustaría ser?
– Volvería ser a mesma.
9.– En que país desexaría vivir?
– Sempre en Galiza.
10.– A súa cor favorita?
– A cor azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A camelia branca.
12.– O paxaro que prefire?
-O moucho.
13.– A súa devoción na prosa?
-Yourcenar.
14.– E na poesía?
– Antonio Machado.
15.– Un libro?
–Arraianos, de X. L. Méndez Ferrín.
16.– Un heroe de ficción?
-Don Quixote.
17.– Unha heroína?
– A Penélope de Begoña Caamaño.
18.– A súa música favorita?
– O jazz.
19.– Na pintura?
– O expresionismo abstracto.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– …ao final, meu pai tamén tiña os pés de barro.
21.– O seu nome favorito?
– Aurora.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A maledicencia.
23.– O que máis odia?
– A agresividade.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco.
25.– Un feito militar que admire?
– Son pacifista… Pero, a resistencia armada é precisa e, sendo contraria á pena de morte, xustifico matar ao tirano.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Axilidade para responder.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen dor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– O bo humor.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os de quen baten sempre na mesma pedra.
30.– Un lema na súa vida?
– Coñécete a ti mesma.”