Arquivo da categoría: Entrevistas
Entrevista a Mercedes Queixas na entrega dos Premios Xerais 2013
María Xosé Queizán: “A ideoloxía de que as mulleres estamos para parir non é unha volta a 25 anos atrás, senón a hai séculos”
Entrevista
de Montse Dopico a María Xosé Queizán en Praza:
“(…) – Praza (P): En todos os teus libros hai protagonistas femininas que se rebelan contra os roles que lles impoñen. A túa Antígona galega enfróntase co poder, Diana de Meu pai vaite matar líbrase dun home que a maltrata, igual que a moza de Ten o seu punto a fresca rosa se enfronta co seu pai pederasta. A idea é, supoño, que si se pode…
– María Xosé Queizán (MXQ): É que para iso escribo. E falo de mulleres que existiron no pasado ou de mulleres do presente, pero mulleres que si, que se rebelaron contra o que lles era imposto. É certo que os homes non adoitan facer a mulleres protagonistas das súas novelas. Ou que cando o fan o fan moitas veces seguindo un paradigma determinado de muller. Falabas antes do meu modo de tratar o tema do lesbianismo. En Meu pai vaite matar a cuestión non é que Diana e Odile sexan dúas mulleres. Non é que a parella de Diana sexa un home ou unha muller. A cuestión non é esa, senón ter unha relación igualitaria ou non. O que ocorre é que, como na literatura, en xeral, parece que as lesbianas non existen, eu fago que existan, e fágoo deliberadamente. Parece que na vida real só existen as parellas heterosexuais, e desde logo non é así.
– P: En relación con iso, o teu proxecto poético ten moito que ver con recuperar a palabra das mulleres. A palabra que se lles negou na historia. Os homes como donos da palabra están en Fóra de min, como en Metáfora da metáfora está o falso amor a mulleres inventadas, idealizadas, mitificadas pero negadas como suxeitos.
– MXQ: É que así foi na historia. Os homes eran os donos da palabra. A palabra da muller era desprezada, considerada cháchara… Porque a palabra que se valoraba era a palabra pública, a das leis, a do espazo público que lles era vetado ás mulleres. Ás mulleres correspondíalles só a palabra dirixida ao marido, aos fillos, a da expresión dos sentimentos. A palabra foi masculina e temos que recuperala. Pero creo que niso o feminismo non vai por bo camiño. Creo que non é necesario dicir “nenos e nenas” cando podemos dicir “infancia”. Non fai falta dicir “boas tardes a todos e todas” cando podemos dicir “boas tardes”. Mesmo antes se dicía máis “médica” que agora. Non sei cal pode ser a solución, pero a min o a/o non me convence. (…)”
Entrevista a Xesús Alonso Montero nos Premios Xerais 2013
Entrevista a Fran Alonso nos Premios Xerais 2013
Xosé Carlos Caneiro fala sobre A máscara de Ulises
Xavier Queipo: “A literatura galega vése como anomalía no mundo literario lusófono e castelán”
Entrevista
a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“- Sermos Galiza (SG): Existen poucos puntos de encontro para as literaturas portuguesa, brasileira, africana ou galega, non é?
– Xavier Queipo (XQ): Existen algúns mais tamén existe unha asimetría no tratamento. Para os portugueses, de quitado algunhas excepcións no norte do país, todo ben se pagamos nós, mais se a festa é deles entón hai que falar en portugués ou en español, pois o galego non o entenden nin teñen intención de entendelo. Nese aspecto compórtanse, case todos eles, de xeito moi primitivo e pouco flexíbel. As experiencias cos brasileiros son máis de respecto, se cadra porque non nos ven con tanto desprezo, senón simplemente como tipos estraños, un pouco loucos.
– SG: A literatura galega é grande descoñecida para o mundo editorial e literario lusófono?
– XQ: Non acontece exclusivamente co mundo literario lusófono, senón tamén co castelán, por poñer un exemplo tamén próximo. Vénnos como unha anomalía, como unha rareza propia de toleiráns ou de ilusos. Lembro cando o odiado/amado Premio Nóbel da Literatura Portuguesa, un tal Saramago, me espetou que eu era un iluso por escribir en galego, que o que un escritor tiña que procurar era lectores e porén tiña que escribir en castelán, que era a lingua do meu estado. Somos un sistema literario que sendo pequeno en produción e sobre todo en lectores ten unha puxanza e unha diversidade enorme o que “descoloca” un chisco aos editores foráneos. Mais supoño que acontecerá o mesmo con sistemas literarios de linguas menos expandidas como o armenio, o azarí ou o islandés, coa agravante que nós non temos estado e, porén, non temos nin institucións que nos apoien nin un pobo –e isto é fundamental- que se sinta identificado cun sistema literario propio (as vendas certifican todo o contrario).
– SG: Que vantaxes podería ter como escritor poder entrar nese mundo da lusofonía?
– XQ: É unha cuestión de números, supoño, de lectores potenciais. Seguindo a tese de Saramago habería que escribir en castelán ou, no peor dos casos, en portugués, as dúas linguas máis próximas, unha, o castelán, porque é na que a xente da miña xeración foi instruída dende a educación primaria até a universitaria e, porén, ten un certo dominio, ou ben en portugués, para aqueles que se sintan cómodos por razón de proximidade lingüística. Mais se imos aos números de lectores potencias se cadra deberiamos escribir en inglés, en chinés ou en bengalí. Non me sinto ben tendo que mudar de lingua. Non me sinto ben tendo que renunciar ao galego pois escollino como lingua de uso de xeito consciente e forma parte da miña vida e da miña maneira de ser e de estar no mundo. (…)”
Parlamento das Letras: Berta Dávila
Entrevista
de Armando Requeixo a Berta Dávila no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Berta Dávila (BD): Hai unha cousa que evidentemente nos sobra: o desleixo e o incumprimento da obriga de protección e promoción por parte das administracións públicas, tanto coa lingua como coa cultura. E outra cousa que nos falta: superar a fenda que existe entre os lectores para os que escribimos e nós. Decote teño a sensación de que escribo para un lector que non existe ou que existe de xeito absolutamente minoritario. Outras veces penso que escribo para que ese lector exista, desexando que exista. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– BD: Positiva, creo que é plural e rico. Inevitablemente algúns libros interésanme máis ca outros. Fuxo bastante da novela ou do poemario escritos para non incomodar, sen fallos mais tamén sen acertos nin luzadas. Isto non quere dicir que incomodar signifique para min o que talvez pode entenderse, porque realmente non existe nada máis canónico que a provocación cando é baleira. Creo, de todas formas, que non é o que máis abunda e que se cadra, polo tipo de sistema que temos, son moitas as obras afoutas, honestas e valentes, e mesmo aquelas cuxa proposta non é a miña, tamén me interesan.”
Antonio Manuel Fraga, premio Merlín 2013: “A historia chegou a absorberme case por completo”
Entrevista
de Ramón Nicolás a Antonio Fraga, no seu blogue Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Sinalaches que n´O castañeiro de abril foxes do edulcorado á mantenta, á marxe de concretas franxas de idade…
– Antonio Fraga (AF): Si, quixen protexer a obra de min mesmo e non dulcificarlles aos rapaces cousas que irían en detrimento do propio valor da historia. Acho que é moi sinxelo acadar empatía cos personaxes, principalmente con Baltasar, o protagonista, e se iso é así, en gran medida é pola dignidade e valor co que afrontan as distintas vicisitudes que lles xorden.
– RN: Tamén resultou gabada polo xurado a forma da novela, o nivel de expresión. Algo fundamental para calquera obra?
– AF: Alegreime especialmente de que iso fose tido en conta, porque tentei ser todo o coidadoso posíbel nese aspecto. Como persoa cuns estudos técnicos e afastados do eido da lingua, procurei ser o máis respectuoso posíbel no seu uso. Gustei da metáfora do canteiro traballando a pedra que empregou o xurado, porque tentei que os meus golpes co cicel fosen o máis precisos posíbeis.
– RN: No ámbito da LIX galega e internacional, no caso de telos, cales son os teus referentes?
– AF: Semella moi manido dicir isto, mais a nivel internacional o meu principal referente é Roald Dahl, porque consegue que goce como un raparigo cada vez que releo algún dos seus libros. A nivel galego hai moitos, mais se teño que ficar cun nome talvez sería o de Agustín Fernández Paz tamén polo moito que teño gozado coa súa obra. (…)”
