Á procura dunha lingua de ‘calidade’

Artigo en El País (Galicia):
‘As únicas linguas que non mudan son as mortas. A variación é característica esencial de calquera idioma. A uniformidade do rexistro estándar é resultado dun proceso complexo que non remata cunha variedade dialectal, que non é unha eiva, senón unha riqueza. E o galego non é excepción. Se algo o ameaza son as interferencias do castelán. O profesor da Universidade da Coruña Xosé Manuel Sánchez Rei reforza con argumentos coma estes a réplica a preconceptos sobre o galego no ensaio Lingua galega e variación dialectal, que acaba de publicar Laiovento. (…)
“É grave a deficiente colocación do pronome persoal átono, mesmo por eliminar as distintas opcións existentes e confluír co español, a introdución de tempos compostos, de maneira directa ou disimulada [a partir, por exemplo, da tradución de ‘haber’ a ‘ter’] e, en xeral, na ruptura da sintaxe do galego que mesmo galegofalantes poden non recoñecer ou traducen sistematicamente ao modelo español”, subliña Goretti Sanmartín. O problema está intrinsecamente relacionado coa percepción social do estándar. “Dun xeito inconsciente, moita xente asume que o galego é a lingua B e a o castelán a lingua A”, cre o profesor Freixeiro Mato. (…)”.

Antón Reixa: “O audiovisual asumiu esa misión de normalizar a lingua galega”

“Existe fame por crear e ler medios de comunicación en galego”. Foi unha das conclusións que se tiraron das xornadas Os medios en galego, importan?, segundo a vicedecana da Facultade de Ciencias da Comunicación, Marta Pérez Pereiro, que procedeu a clausuralas tras un terceiro día dedicado integramente ós medios de comunicación e producións audiovisuais en Galicia, que contaron, entre outros, con directores de cinema galego, como Antón Reixa ou Antón Dobao, e guionistas como Carlos Ares ou Araceli Gonda. (…)
Co gallo do idioma, Antón Reixa sinalou que o audiovisual “asumiu esa misión de normalizar a lingua”, e “á conquista do público dun xeito máis arriscado que os medios impresos”. Para o cineasta e artista audiovisual, “facer un produto en galego non exime de estar sometido ás dinámicas do mercado”, polo que independentemente da lingua, “os creadores deben afrontar igual o desafío entre creación e industria, xerando produtos con calidade que respondan ás demandas do público”. (…)
Antón Dobao, director de, entre outras, a adaptación cinematográfica de Sinbad, a obra de Cunqueiro, que recentemente se estreou nas salas do país, comezou o seu relatorio afirmando que, nun primeiro momento, “os directores déronlle as cóstas a unha realidade lingüística” como a galega, coas excepcións de Chano Piñeiro e algúns outros, curtametraxes… Mais o cinema galego non conseguiu aínda desprenderse dese estigma de “subalternidade con respecto ao cinema español”, nin doutros trazos como “a hipercaracterización”, “a territorialidade”, que, ao seu ver, necesitan eliminarse. Expresou tamén o desexo de que “Galicia poida ter a capacidade de expresarse culturalmente na súa lingua propia, tamén no cinema”. (…)”

As Pontes: presentación de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón

O venres 4 de novembro, ás 20:30 horas, na Biblioteca Municipal das Pontes, preséntase Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón, publicado en Xerais. No acto, coorganizado pola Mesa pola Normalización Lingüística, participa, xunto ao autor, Mónica da Silva.

A AELG apoia o comunicado da Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua


Os/as técnicos/as de normalización lingüística dos concellos galegos, e no seu nome a Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua (CTNL), ante a situación xeral do proceso de fomento do galego e dos servizos de normalización lingüística (SNL), temos que expresar:

  • Os servizos de normalización lingüística (SNL) son os departamentos que desenvolven o traballo técnico de cara a avanzar no consensuado proceso de normalización da lingua galega. Un traballo necesario, xusto e ilusionante de fomento do galego no nivel de contacto máis directo coa cidadanía. Os SNL contribúen a difundir do xeito máis próximo entre a poboación, por exemplo, as creacións culturais galegas, desenvolven accións de dinamización e fomento da lingua, achéganlle á poboación máis nova alternativas de lecer en galego, difunden e xestionan os cursos de formación en lingua galega, velan pola calidade lingüística e comunicativa das institucións, velan pola garantía dos dereitos lingüísticos, difunden materiais, recursos e servizos en lingua galega, procuran a formación lingüística dos/as traballadores/as públicos/as e da cidadanía en xeral, ofrécenlles asesoramento lingüístico a empresas e asociacións, etc.
  • Aínda que a situación actual dos SNL é moi precaria e, polo tanto, moi mellorábel, chegar a ela significou un proceso de anos que non podemos botar por terra. Por iso, para non desbotar o conseguido até agora e para procurar mellorar a situación, cómpre o compromiso de todas as entidades públicas, que nun momento de dificultade económica como o que estamos a vivir non poden caer na irresponsabilidade de desprotexer o noso maior patrimonio común, a lingua galega.
  • A Xunta de Galicia suspendeu as axudas ao fomento do galego nos concellos, e isto non é, desgrazadamente, un feito puntual, xa que se enmarca nunha política de minorización e desprestixio da lingua galega por parte do goberno que debe ser freada canto antes. Esta irresponsábel decisión da Xunta supón a paralización e redución de múltiples actividades de dinamización por parte dos concellos e, polo tanto, unha redución de servizos e actividades dirixidas á cidadanía. Ademais, é incoherente que a SXPL leve dous anos anunciando e publicitando unha non nata Rede de Dinamización Lingüística local para, supostamente, apoiar e colaborar coas entidades locais na promoción da lingua, ao mesmo tempo que lles retira a estas entidades as xa moi escasas e precarias axudas que se veñen convocando desde hai 20 anos, e que, polo tanto, se provoque o peche de servizos de normalización lingüística e a non creación doutros novos.
  • A situación dos departamentos técnicos de normalización lingüística dos concellos é moi grave. Dos arredor de 60 existentes, a metade permanecen abertos dependentes do convenio de colaboración que a Deputación da Coruña mantén con concellos da súa provincia. Se nalgún momento a Deputación da Coruña decide reducir eses convenios, a metade dos SNL do país estarán en grave perigo de desaparición.
  • Todo isto demostra a situación de precariedade e inestabilidade total, o que nos leva a reiterar a proposta dun outro modelo de organización dos servizos de normalización lingüística na procura da planificación territorial e a estabilidade, de tal xeito que se cree unha estrutura real e coordinada de servizos técnicos para a normalización lingüística que abranga o conxunto do país e que, polo tanto, sexa máis eficiente, consiga mellores resultados e rendibilice mellor os recursos públicos. Neste sentido, a CTNL reitera a súa proposta de coordinación de SNL, agrupados nun consorcio interadministrativo, con unidades técnicas multidisciplinares a nivel comarcal.
  • Por estas razóns, dirixímonos á Xunta de Galicia e a diversas entidades para que coñezan esta situación, e á Real Academia Galega, ao Consello da Cultura Galega, ao Instituto da Lingua Galega, aos departamentos de galego das tres universidades e a diversas entidades privadas de defensa da lingua para solicitarlles que apoien este comunicado e as solicitudes que contén.
  • E dirixímonos tamén a todos os concellos galegos para solicitarlles que apoien e aproben as seguintes resolucións:
1. Demandámoslle á Xunta de Galicia que asuma a competencia de impulsar e coordinar os servizos de normalización lingüística (SNL) e de colaborar co fomento do uso do galego nos concellos, para o que debe dedicar os suficientes recursos económicos e materiais de xeito estábel. Solicitamos, pois, que se cree unha estrutura real e coordinada de SNL que abranga o conxunto do país, para o que se propón como posibilidade a figura dun consorcio interadministrativo.
2. Instamos á Xunta de Galicia e a todas as entidades públicas galegas a que adquiran o compromiso real de fomentar o uso e prestixio da lingua galega, con prácticas coherentes con ese compromiso e coa posta en marcha de medidas decidas e eficaces na procura da normalización lingüística. O noso concello tamén adquire este compromiso.
3. Comprometémonos a procurar acadar a partir de 2012 a porcentaxe do 0,3% do orzamento xeral do concello para o fomento da lingua galega, investindo estes recursos en servizos técnicos para planificar e xestionar o proceso de normalización lingüística, e en accións de fomento do galego no municipio.
4. Solicitámoslle á Xunta de Galicia que tamén adquira ese compromiso e que, polo tanto, tamén procure acadar a porcentaxe do 0,3% do seu orzamento a partir de 2012 para o fomento da lingua galega, investindo ese orzamento nunha estrutura de SNL coordinada que planifique e xestione o proceso, e en accións dinamizadoras do galego no conxunto da sociedade, e que o faga de xeito planificado, coordinado e colaborativo con outras entidades e administracións públicas, para así investir eses escasos recursos dispoñíbeis do xeito máis eficiente posíbel.

Lugo: presentación de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón

O xoves 3 de novembro, ás 20:00 horas, no Centro Uxío Novoneyra (Rúa Quiroga Ballesteros) de Lugo, preséntase Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón, publicado en Xerais. No acto, coorganizado pola Mesa pola Normalización Lingüística, participan, acompañando ao autor, Antón Bao e Carlos Vello.

Nace o dixital Praza Pública, “un instrumento para o cambio”

“A este país non lle cómpre o silencio”. É un dos avisos, breves e estralantes, na web do proxecto Praza Pública, que empezará a comunicar como xornal dixital en xaneiro. A liña ideolóxica tamén a explicitan: “Sermos un instrumento para o cambio, para o avance do país. Enriquecer o autogoberno, como expresión da pluralidade da sociedade”. Resume o que cumpría recuperar o xornalista Marcos Pérez Pena, no equipo fundador canda Manuel Barreiro e Filipe Díaz: “O obxectivo é ser un medio aberto e colaborativo, con aquel espírito do primeiro Vieiros, o barrio galego na Internet”. Coma o primeiro medio de comunicación en galego na Rede, Praza Pública está aberto a quen queira colaborar -cobrando, iso si, xornalistas e opinadores-, coa idea de trazar estratexias cooperativas co resto dos medios que seguen comunicando en galego ou teñen previsto facelo, como Sermos Galiza ou Diagonal-Galiza. “Queremos facer xornalismo en galego”, convén Pérez Pena, “de calidade e na Rede, para unha sociedade galega que o reclama porque non o ten”. (…)” Vía El País.

Santiago: debate sobre O discurso de promoción do galego, entre Henrique Monteagudo e Pilar García Negro

O luns 24 de outubro, ás 18:00 horas, na Aula 10 da Facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela, terá lugar un debate sobre O discurso de promoción do galego, problemática e propostas de futuro, en que participarán Henrique Monteagudo e María do Pilar García Negro. O acto está organizado pola Liga Estudantil Galega Filoloxía.

Lalín: presentación de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón

O venres 21 de outubro, ás 20:30 horas, no Museo Ramón Aller (Rúa Ramón Aller, 9) de Lalín, preséntase Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón, publicado en Xerais. No acto, coorganizado pola Mesa pola Normalización Lingüística, participa, acompañando ao autor, Luís Couto.

A Coruña: presentación de Lingua galega e variación dialectal, de Xosé Manuel Sánchez Rei

O venres 21 de outubro, ás 20:00 horas, no salón de actos da A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º) da Coruña, terá lugar a presentación do libro Lingua galega e variación dialectal, de Xosé Manuel Sánchez Rei, publicado en Laiovento. No acto estará acompañado por Francisco Pillado e Xosé Ramón Freixeiro.

Ponteceso: presentación de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón

O venres 7 de outubro, ás 20:00 horas, na Libraría A Tenda dos Libros (Avenida de Anllóns, 2, baixo) na Trabe (Ponteceso), preséntase Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, de Carlos Callón, publicado en Xerais. No acto participan, co autor, Silvana Castro e Pepe Alborés.