Pitões das Júnias, Montalegre: II Jornadas das Letras Galego-Portuguesas, os 11 e 12 de maio

O grupo/blogue despertadoteusono.blogspot.com tem a bem organizar para os próximos dias 11 e 12 de maio as II Jornadas das Letras galego-portuguesas. O programa inclui umas conferências, comidas de irmandade, poesia e visita a alguns dos lugares mais emblemáticos da Freguesia de Pitões e do Concelho de Montalegre. As vagas para a matrícula nas II Jornadas são limitadas e a inscrição acaba o dia 8 de maio de 2013. O programa é:

Dia 11 de Maio Sábado (Hora portuguesa)
12:00 h.: Juntança de irmandade, convívio e jantar na casa de Turismo Rural do Padre Fontes Nossa Senhora dos Remédios em Mourilhe.
16:00 h.: Apresentação em Pitões das II Jornadas das Letras galego-portuguesas. Temática: Lugares mágicos da Gallaecia.
16:30 h.: Recital de Poesia.
17:30 h.: 1ª Palestra: António Alijó: Árvores e pedras mágicas do mundo celta.
18:30 h.: 2ª Palestra: Rafael Quintia: Geografias míticas da Galiza e espaços hierofânicos. Mitos, rito e crença.
19:30 h.: Visita turística pela aldeia de Pitões.
20:30 h.: Ceia-Convívio na Taberna Celta.
22:00 h.: Atuação do Bruxo Queimam.

Dia 12 de Maio Domingo (Hora portuguesa)
10:00 h.: 3ª Palestra: Santiago Bernárdez: Os “Annála Ríoghachta Éireann” e as relações entre a Galiza e Éire na Idade Moderna.
11:00 h.: 4ª Palestra: Miguel Losada: Os que termam do céu. Imagens da Sacralidade antiga ou quando o mundo era um templo.
12:00 h.: Conclusões e encerramento.
14:00 h.: Comida num restaurante da aldeia.
16:00 h.: Roteiro e explicação pelos exteriores de Pitões.

Vagas limitadas
As jornadas são de graça. Não cobramos por assistência mas o jantar do dia 11 de maio ao meio-dia na casa do Padre Fontes em Mourilhe não é obrigatório para a inscrição nas jornadas mas terá um custo de 15 Euros.

Organização e Matrícula:
José Manuel Barbosa 0034-637-47.48.33
Ro Palomera 0034-673-04.88.59
barbosa_gz@hotmail.com
ros@live.cl

Lídia Jorge, o compromiso ético da escritora galega universal

Desde Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) entregará o 4 de maio, no transcurso da gala da XIV Edición dos premios que levan o seu nome, o galardón de Escritora Galega Universal á portuguesa Lídia Jorge. A Asemblea da asociación recoñece nesta creadora da palabra á “autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana”.
“Na tradición dos premios a escritores e escritoras universais da AELG hai dúas variábeis que temos en conta”, explica Césareo Sánchez Iglesias, presidente desta entidade, “por un lado que sexa un grande escritor, recoñecido no seu país, cunha traxectoria que se sustente en obras sólidas; por outro lado, que sexa un referente ético diante o deterioro moral que vivimos, con ausencia de valores éticos en determinadas capas desta sociedade”. E Lídia Jorge cumpre con esas dúas facetas. “É unha muller do 25 de abril, un referente non só para os portugueses, senón para todos”, argumenta o presidente da AELG.

Comprometida e cun cariño especial cara Galiza
Carlos Quiroga, responsábel da Lusofonía na AELG, afirma que a escritora homenaxeada “é un nome incontestábel en todos os sentidos, apreciada por crítica e público, un consenso difícil”. Romances, contos, literatura infantil, ensaio, a escritora de Boliqueime conseguiu ser “un caso raro” e chegar ao grande público. Multipremiada, cosmopolita, traducida para moitos idiomas e progresista en todos os aspectos. “Non é unha escritora fácil, de consumo rápido, mais tampouco complica”. Un dos segredos do seu éxito actual foi a adaptación do seu romance A Costa dos Murmúrios ao cinema en 2004 por Margarida Cardoso.
“Sempre tivo un compromiso”, sinala Quiroga, “todos aqueles valores nobres que se lle supoñen a unha intelectual”. Ademais de escritora, muller. “Nunca deixou de mergullar na psicoloxía feminina aplicada a territorios moi diversos”. Compromiso tamén para coa súa paixón literaria. “Puido facer carreira universitaria e foi profesora de instituto para ter tempo para escribir”.
Lídia Jorge visitou Galiza en varias ocasións convidada por institucións como a Universidade, o Consello da Cultura Galega ou a mesma AELG. Concederlle este galardón, recoñece Carlos Quiroga, tamén se fundamenta no “cariño especial” que ten por nós e que atopamos mesmo nalgún ensaio dela.
Na edición deste ano o galardón cumpre co recoñecemento á Lusofonía, algo que o seu responsábel na AELG pensa “debería ser sempre así”. Pon como exemplo os “moitos autores que nos teñen visitado, recoñecendo a raíz común e do pasado que merecen a literalidade de seren escritores galegos universais porque recoñecen na raíz galega a súa propia raíz”.”

Homenagem da literatura portuguesa a Rosalía. Rosa a rosa

Desde Sermos Galiza:
“A primeira obra literária da nossa Renascença viu a luz há um século e meio. Nela o povo galego viu-se no espelho com as suas festas e desgraças, paisagem e alma. Cantares Gallegos foi um extraordinário exercício linguístico e literário que desconhecendo o passado não só tratou de converter o galego em língua poética e reivindicar o seu uso, tremendo esforço para a época e realizado por uma mulher num contexto de intensa subalternidade feminina. Mas excedeu ainda a gesta com uma defesa do ser galego diante das províncias castelhanas, na redescoberta da nossa própria identidade.
Não admira, pois, que os versos de Rosalia de Castro, a filha ilegítima nascida na madrugada de 23 para 24 de Fevereiro de 1837, corressem de boca em boca, primeiro na Galiza e na Argentina, depois por toda a parte onde havia galegos, ficando como a primeira enciclopédia dos nossos sentimentos e modos de ser. Também não admira que neste 2013 em todas as escolas do país houvesse lembranças. E homenagens mais solenes. Outras diferentes ou inesperadas. Como a promovida durante o maior encontro de escritor@s de Expressão Ibérica de Portugal, as Correntes d’Escritas da Póvoa de Varzim, no dia 23 de Fevereiro e em paralelo à clausura. Manuel Jorge Marmelo, Rui Sousa, Ivo Machado, Maria do Rosário Pedreira, Luís Carlos Patraquim, Michael Kegler, Sara Figueiredo, Cláudia Ribeiro, Hélia Correia, Manuela Ribeiro, Possidónio Cachapa e João Tordo, foram ler dois versos cada, da parte IV do conhecido poema A Gaita Galega, a convite de Carlos Quiroga, que os gravou à hora do café e durante a tarde. Montou depois neste vídeo de dois minutos e 20 segundos, com música de gaita e cenas da manifestação compostelana do dia 3 –a condizer com o texto.”

Vila Nova de Cerveira: presentación do volume I da Obra completa de Roberto Vidal Bolaño

O sábado 16 de marzo, ás 16:00 horas (hora portuguesa), na Livraria Porta XIII de Vila Nova de Cerdeira, preséntase o volume I da Obra completa de Roberto Vidal Bolaño, publicada por Positivas. No acto, onde se falará do autor e da súa obra, participan Xosé Manuel Fernández Castro e Francisco Macías.

X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega colabora, mediante o patrocinio da Secretaría Xeral de Política Lingüística, coa Universidade de Santiago no X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración.
O presente curso ten como finalidade formar e informar o alumnado participante dunha temática, as Literaturas Infantís e Xuvenís dos ámbitos lingüísticos ibéricos e iberoamericanos, xeralmente excluída, ou pouco ofertada, nos planos de estudo das licenciaturas, diplomaturas e graos e, con todo, dunha transcendencia fundamental en ámbitos básicos como a formación lectora e a expresión escrita na sociedade das Tecnoloxías da Información e Comunicación (TICs). Analízanse estas literaturas desde un enfoque comparativo para dar a coñecer que axentes literarios se presentan máis débiles en cada ámbito lingüístico. Nesta edición, o tema específico a tratar é PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
Xa se pode solicitar matrícula (até o 30 de abril) enviando cuberto, asinado e escaneado este modelo, xunto co documento de identidade tamén escaneado, a
marta.neirarodriguez@ceu.es, ou
blanca.roig@usc.es.

Directora: Blanca-Ana Roig Rechou. Universidade de Santiago de Compostela.
Coordinación e Secretaría: Marta Neira Rodríguez. Escola Universitaria CEU de Maxisterio. UVigo, e Isabel Soto López. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
Carga lectiva: 60 horas.
Datas de realización:
Parte virtual: do 3 de xuño ao 8 de xullo de 2013.
Parte presencial: do 9 ao 12 de xullo de 2013.
Lugar
Parte virtual: Presentación (3 de xuño de 2013 de 9:00 a 20:30 h.), Facultade de Filoloxía (Campus Norte). Salón de Graos.
Parte presencial: Biblioteca Novacaixagalicia (Frei Rosendo Salvado, 14-16/ 15701, Santiago de Compostela).
Requisitos de acceso: Profesionais do ensino, alumnado das facultades de Ciencias da Educación, da Comunicación (Xornalismo, Audiovisual, Publicidade), Maxisterio, Xeografía e Historia, Humanidades, Filoloxías, Tradución e Interpretación e profesionais de bibliotecas. Calquera interesado no tema.
Matrícula:
Preinscrición: ata o 30 de abril de 2013.
Formalización: do 2 ao 31 de maio de 2013.
Prezo e prazo de pagamento: 90 €. Un único prazo.
Número de prazas: 125.
Información:
Biblioteca Novacaixagalicia. Telf. 981 59 34 67. bibliofundacion@caixagalicia.es
Universidade de Vigo. Marta Neira Rodríguez. marta.neirarodriguez@ceu.es
Universidade de Santiago. blanca.roig@usc.es. Centro de Posgrao.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG). oficina@aelg.org
Organizan:
Universidade de Santiago de Compostela. LITER21.
Departamento de Filoloxía Galega.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG).
Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (CRPIH).
Colaboran:
Secretaría Xeral de Política Lingüística.
Biblioteca Novacaixagalicia.
Edicións Xerais de Galicia.
Editorial Caminho.
Editorial Edebé.
Instituto Vasco Etxepare.
Kalandraka Editora.
– Rede Temática As Literaturas Infantís e Xuvenís no Marco Ibérico e Iberoamericano (LIXMI).
– Asociacións: ANILIJ-ELOS; ELOS-GALICIA; Asociación de Antigos Alumnos e Amigos da USC.
Centro de Investigación de Procesos e Prácticas Culturais Emerxentes (CIPPCE) – USC.

PROGRAMA

Programa parte virtual
1. As Literaturas Infantís e Xuvenís no marco ibérico e iberoamericano. Bibliografía básica.
2. PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
2.1. Premios literarios.
2.2. Os premios no marco ibérico e iberoamericano.
2.3. Premios Andersen.
2.4. Premios Nacionais en España.
3. Ferramentas de comunicación: foros, conversas e correo electrónico con alumnado e profesorado.
4. AVALIACIÓN a partir dun comentario sobre o material proporcionado (entregarase ao recoller o material do curso presencial).

Programa parte presencial
Martes 9 de xullo
9:00-10:00 h. Recollida do material.
10:00-10:30 h. Inauguración: Director do Departamento de Filoloxía Galega, Directora do curso e Director da Biblioteca Novacaixagalicia.
10:30-11:30 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito castelán. Jesús Díaz (ULL. España).
Os premios no ámbito catalán. Gemma Lluch (UV. España).
Os premios no ámbito vasco. Xabier Etxaniz (UPV. España).
12:00-14:00 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito iberoamericano: Arxentina e México: Laura Guerrero (UIA.MX. México) // Brasil: João Luís Ceccantini (UNESP “Júlio de Mesquita Filho”. Brasil) // Uruguai: Liliana Dorado (Hope College. EUA).
Os premios no ámbito galego. Eulalia Agrelo (USC. España).
Os premios no ámbito portugués. José António Gomes (ESE. IPP. Portugal), Ana Margarida Ramos (UA. Portugal), Sara Reis da Silva (UMinho. Portugal).
16:00-17:30 h. Encontro con autores premiados de fóra de Galicia: Maite Carranza (Premio Nacional), Mariasun Landa (Premio Nacional), Rita Taborda Duarte (Prémio Branquinho da Fonseca). Conversa con Mar Fernández.
18:00-19:30 h. Encontro con autores Premios Nacionais de Galicia: Paco Martín, Xabier P. DoCampo, Fina Casalderrey (Premio Merlín), Agustín Fernández Paz (Premio Merlín). Conversa con Eulalia Agrelo.
19:30-20:30 h. Presentación do libro: Premios literarios e de ilustración na LIX. Interveñen: Darío Villanueva, Manuel Bragado, Blanca-Ana Roig.
20:30-21:00 h. Coloquio sobre as actividades do día. Modera Pilar Bendoiro.

Mércores 10 de xullo
25º Aniversario da colección Merlín. Premio Merlín.
9:00-11:30 h. Premios Merlín: Jacobo Fernández, Mar Guerra, Teresa González Costa. Conversa con Marta Neira.
12:00-14:00 h. Premios Merlín: Agustín Agra, Marcos Calveiro. Conversa con Carmen Ferreira.
16:30-18:30 h. Antonio García Teijeiro nas aulas. Premio Merlín. Conversa con Berta Dávila. Recital do autor.
19:00-20:00 h. Non hai mellor premio que un verso (poemas para que nos toque a lotería). Carlos Negro (CPI Eusebio Lorenzo Baleirón).
20:00-21:00 h. Coloquio sobre as actividades. Modera Mónica Álvarez.

Xoves 11 de xullo
9:00-11:30 h. A Editorial Kalandraka e os premios. Encontro cos ilustradores Federico Fernández, Pablo Otero, Ramón Trigo. Conversa con Isabel Mociño e Laura Blanco.
12:00-14:00 h. Obradoiro de ilustración. Pablo Otero.
16:00-18:30 h. A Literatura infantojuvenil no Plano Nacional de Leitura em Portugal. Fernando Fraga de Azevedo (UMinho. Portugal).
19:00-21:00 h. Obradoiro de creación literaria. Dores Tembrás (AELG).

Venres 12 de xullo
9:30-12:00 h. Sesión de contos e música. Equipo de animación á lectura de Kalandraka Editora.
12:30-13:30 h. Clausura: Reitor ou representante do Reitor. Secretario Xeral de Política Lingüística. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Presidente da AELG. Directora do curso.
13:30-14:30 h. Conclusións e entrega de certificacións.

VII Certame de Recolla da Tradición Oral Galego-Portuguesa: Ponte a brincar. O patrimonio lúdico

“A Asociación Cultural e Pedagóxica Ponte… nas ondas! en colaboración coa Secretaría Xeral de Política Lingüística convoca o VII Certame de Recolla da Tradición Oral Galego-Portuguesa co lema Ponte a brincar. O patrimonio lúdico. No interese por descubrirlle ás novas xeracións a existencia dun rico e variado Patrimonio Cultural Común preséntase este Certame que ten unha dupla finalidade:
– Que a existencia deste patrimonio común forme parte da vida escolar nas aulas da Eurorrexión.
– Que o sistema educativo acometa decididamente a tarefa de rescatar esta tradición e poñela en valor nun proceso de transmisión deste patrimonio ás novas xeracións.
O xogo, entendido en sentido amplo como gozo do tempo de lecer, non remata nas idades infantís ás que máis doado nos resulta relacionar con estas actividades, senón que segue a mostrarse, en manifestacións acaídas, en todas as etapas da vida do ser humano.
A mocidade ten para o tempo de lecer un amplo repertorio de actividades de recreo e de xogos, mentres que nas idades adultas do ser humano a necesidade de xogo e brincadeira segue a aparecer e non remata ata que o fai a propia vida dos individuos. Os centros educativos son un espazo apropiado onde é doado transmitir os xogos tradicionais. O alumnado poderá ser o encargado de investigar, recolleitar e divulgar entre os seus compañeiros e compañeiras as prácticas dos xogos que se realizan nos períodos de lecer.
O Certame propón a recolla das formas de lecer tradicionais incluíndo todos os tipos de entretemento: xogos, regras e normas, xoguetes e a súa realización, adiviñas, cantigas, refráns… Trátase de realizar unha gravación das expresións orais e das formas de lecer na voz das “persoas portadoras“ que practican as diferentes actividades lúdicas e de lecer. Pódese acompañar a recolla con ilustracións ou documentación gráfica que aporten achegas á gravación. O xurado valorará o rigor e o interese das recollas realizadas así como os materiais que as acompañen.
O prazo máximo de admisión de traballos será o 1 de xuño de 2013. As bases completas pódense consultar aquí.”

Cos Merlín no Porto

Desde Brétemas, o blogue de Manuel Bragado:
“Foi intensa a xornada na Escola Superior de Educação do Porto participando nos décimo oitavos Encontros Luso-Galaico-Franceses do Livro Infantil e Juvenil. Particular interese para nós tivo a xornada de tarde na que se celebrou un encontro con escritores galegos premiados no Merlín (Fina Casalderrey, Ramón Caride, Antonio García Teijeiro e Marcos Calveiro), senllas sesións arredor de propostas de lectura na aula das novelas xuvenís de Ramón Caride e Agustín Fernández Paz, e un recital poético no que participou Antonio García Teijeiro, xunto a Vergílio Alberto Vieira e João Pedro Mésseder. Abríu o encontro cos escritores galegos Fina Casalderrey que comezou a súa intervención situando a colección Merlín como “imprescindible para tomarlle a temperatura a literatura infantil e xuvenil en Galicia”, afirmando despois que “se nalgún sitio me sentín máis libre foi en Xerais, onde as únicas ataduras son a ética e a estética. Calquera tema pode ser tratado a calquera idade. Na colección Merlín cabe o mundo enteiro”. Tras relatar a súa experiencia como gañadora do Merlín en 1991, cando se concedeu no Círculo das Artes de Lugo, rematou expresando a ledicia que lle proporcionaban esas “cartas de amor” que recibe decote dos lectores e defendendo o valor para todos da literatura infantil. Ramón Caride confesou na súa intervención que “foi un soño recibir o Premio Merlín co primeiro libro infantil que escribira”. Atribuíu o éxito da colección Merlín “a un traballo editorial ben feito” e “á renovación e reinvención constante da colección”. Comezou a súa intervención Antonio García Teijeiro reivindicando ao poeta como “roubaversos” para despois relatar que foi a súa muller quen presentou o orixinal, que rematara na casa de Rafael Alberti, ao premio Merlín, “Un premio que ten algo que non teñen os demais, quizais os mellor dos organizados en España”. Rematou as súas palabras apelando ao valor da poesía: “Todos os poetas do mundo fixemos medrar unha gran árbore universal, na que penduramos os nosos poemas, onde cabemos todos. Levo loitando toda a miña vida a prol da poesía. Amade a poesía, non lle teñades medo. Citando ao meu amigo o poeta Fran Alonso ‘a poesía non traba, non morde, sabe a chocolate, sanda as feridas’. Lede poesía”. Por último intervíu Marcos Calveiro que comezou a súa intervención confesando que este ano se presentara ao Merlín “porque xa o perdera noutras ocasións”, “no Merlín está o ADN da LIX galega, coa excepción de Docampo e Martín, que non se presentaron”. A continuación explicou as razóns da súa escrita: “escribo para non perder aquel capitán de quince anos que fun, un lector voraz. Todos os meus libros son un exercicio de nostalxia daquel lector de quince anos, cando un libro podía mudarte a vida. Esa sensación nunca a volvín ter, nunca”. Rematou salientando a súa convicción que que “escribir é unha das cousas máis divertidas do mundo. Escribir e ler son dúas dimensións da mesma realidade. Para escribir hai que ser lector”. Pechou o encontro unha breve intervención de Blanca-Ana Roig Rechou quen definíu “a literatura infantil e xuvenil como aquela que nos acompaña da nenez á vellez”. A pesar de que na viaxe de regreso choveu os sete choveres, volvimos todos moi satisfeitos, unha xornada literaria que pagou a pena. (…)”.

Pontevedra: actos literarios no Culturgal para o sábado 1 de decembro

A Feira das Industrias Culturais, Culturgal 2012, continúa no Pazo da Cultura de Pontevedra, con horarios de 11:00 a 14:30 h. e de 16:30 a 21:30 h., e con entrada libre até completar capacidade. Deixamos aquí o programa: Culturgal 2012, dentro dos que destacamos os seguintes actos literarios para o seu segundo día:

Sábado, 1 de decembro
– 12:30 h. Xaime Estévez: Son do Fol. Método infantil de iniciación á gaita galega. NO SALÓN.
– 12:30 h. A Hora da Ilustración. Os profesionais da ilustración amosan os seus proxectos. NO GARAXE.
– 13:00 h. Pedro Feijoo: Os fillos do mar, publicado en Xerais. Unha historia de misterio na cidade de Vigo. NO SALÓN.
– 13:30 h. Félix Caballero: Humor en cadriños. Coloquio con Pepe Carreiro, Xosé Lois e Siro, obra publicada por Morgante. NO SALÓN.
– 14:00 h. N-550. Da estrada á rúa. Un proxecto editorial que analiza as cidades contemporáneas. NO SALÓN.
– 16:30 h. Mesa redonda: O nacemento do teatro profesional en Galicia. Organizada por Escena Galega. NO ESTUDIO.
– 17:00 h. Instituto Camões e X Mostra Portuguesa presentan: João Tordo. NO SALÓN.
– 17:30 h. Café con Pedro Feijoo e lectores de Redelibros.
– 17:30 h. Presentación de O carballo, de Calros Silvar. NA TENDA.
– 17:30 h. Benigno Campos: Volve a cociña de Larpeiros. NO SALÓN.
– 18:00 h. María Lorenzo e Manuel Lorenzo Baleirón: Tonas de laranxa, Premio Xerais 2012, publicado nesta editora. No acto participa, xunto aos autores, Anxo Angueira. NO SALÓN.
– 18:30 h. Fantasía en galego: encontro con editores, autores e lectores. NO SALÓN.
– 18:30 h. Tucho Calvo e Xosé Cobas: Paxaro de mar e vento. Ilustrando o nacemento dunha praia.
– 19:00 h. Xurxo Ayán asinará exemplares de Herdeiros pola forza.
– 20:00 h. Conversas de Xosé Manuel Pereiro con Luís Tosar, Farruco Castromán e cos autores de ciencia-ficción e fantasía Xesús Constela, Manuel Lourenzo González e Fernando M. Cimadevila. NO SALÓN.
– 20:00 h. Uxía: Andando a Terra. Poñendo música e voz aos poemas de Manuel María. NO PATIO.