Compostela: Alguén que respira!

II Encontro de Mulleres Repentistas da Galiza

Este sábado, 24 de febreiro, terá lugar o II Encontro de Mulleres Repentistas da Galiza en Vila de Cruces, organizado pola comunidade educativa do IES Marco do Camballón.
Neste Encontro, que ten como obxectivo visualizar a nova xeración de improvisadoras da Nova Regueifa Feminista e servir de foro de reunión para as protagonistas deste movemento, achegaranse a Vila de Cruces máis de quince repentistas de todo o país. O alumnado do instituto das Cruces convida a toda a veciñanza da comarca e da Galiza a participar neste evento aberto ao público.
A xornada comeza ás 11:30 cunha Asemblea de Mulleres Regueifeiras, onde se valorará a situación actual do movemento repentista. Á tarde, ás 16:30 terá lugar unha mesa redonda sobre Regueifa e feminismo e a continuación un espectáculo de regueifa onde participarán regueifeiras de toda Galiza.
No espectáculo participarán regueifeiras locais como Nuria das Cruzes ou Lorena Medela, ao lado doutras repentistas como Alba María, Sara Marchena, Sofia, a Gharota da Ribeira, Marisa Otero, Pia Lago, Lara do Ar, Silvinha, Aurora Redondo, Olaia Liñares ou Joana Santos Vilela e Estrela do Courel, crianzas do Clube de Regueifa da Escola Semente de Compostela.
No evento haberá un momento para unha homenaxe póstuma ás persoas que no ano 1980 foron gravadas pola musicóloga suíza Dorothe Schubart en Sabrexo e cuxas cancións forman parte do Cancioneiro Popular Galego e do patrimonio inmaterial do noso país.
Despois do espectáculo, terá lugar ás 20:30 unha foliada regueifesta no Bar Txapela.
O IES Marco do Camballón está a impulsar a improvisación oral en verso xunto ao IES de Baio através do Proxecto Regueifesta e con este Encontro quere facilitar ao alumnado do Camballón unha experiencia de organización e autoxestión. O alumnado da materia de 2º da ESO “Regueifa e improvisación oral en verso” dinamiza, xunto ao profesorado que orienta esta actividade, un proceso de xestión cultural do que son protagonistas.
O alumnado do IES Marco do Camballón convida a toda a veciñanza de Vila de Cruces a presenciar o Encontro de Mulleres Regueifeiras ás 18:00 no Auditorio Xosé Casal e ás 20:30 no Bar Txapela, actividades gratuítas e abertas para todas as idades.”

Morreu unha Mestra da Memoria, morreu Alsira Gil Ramos, das Pandeireteiras da Alén

A AELG lamenta fondamente a perda dunha das súas Mestras da Memoria.
Alsira Gil Ramos, tamén da estirpe dos “Xilotes”, naceu o 14 de setembro de 1920 e morreu o 16 de febreiro de 2018 con 97 anos. Muller independente, traballou e fixo por vida en por ela, así coma as outras homenaxeadas. Aínda que os anos debilitaron as súas forzas, aínda hai pouco era o día que se prestaba a axudar a quen precisase. Debaixo do corredor da súa casa hai un banco onde aos veciños lles prestaba sentar ao abrigo a falar con ela dos seus recordos da vida. A pandeireta estaba enriba, na casa, sempre pronta, e na súa memoria gardaba as coplas que sempre cantou nas festas da aldea. Coma as súas compañeiras, viviu a vida no lugar, sacado unha temporada que, de nova, pasou en Pontevedra. En palabras dela: «Alá a xente é moi falante, coma aquí.» Sempre tivo unha palabra amábel para os que se achegaron polo lugar, o lugarciño da Alén que

…de lonxe parece vila
se non foran os outeiros
que ten do lado de riba.

[Adaptación das palabras que o escritor Poldo Cañizo elaborou e pronunciou a laudatio ás Pandeireteiras da Alén na Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria de 2017]

O enterro tivo lugar o sábado 17 de febreiro, ás 15.30, na Igrexa de Xirarga, Beariz.

Vexa aquí o fondo videográfico coas participacións das Pandeireteiras da Alén no Proxecto Polafías.

Entrevista a Alba María sobre Regueifa en Bergantiños. Celestrino de Leduzo vs. Calviño de Tallo

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Alba María publica Regueifa en Bergantiños. Celestrino de Leduzo vs. Calviño de Tallo. Un libro-disco da ACentral Folque que xunta historia do xénero e memoria oral. A entrevista pode escoitarse aquí.”

Xa están dispoñíbeis as actas da X Xornada de Literatura de Tradición Oral. Palabras con memoria: topónimos, ditos, frases, nomes… con historia

As actas da X Xornada de Literatura de Tradición Oral. Palabras con memoria: topónimos, ditos, frases, nomes… con historia xa están dispoñíbeis. Poden descargarse na imaxe de abaixo:

Faleceu Isidro Novo

Con profunda dor a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega comunica o pasamento do seu membro do Consello Directivo até 2017, o escritor Isidro Novo. Á calidade humana e á excelencia do seu múltiple traballo como creador súmase o compromiso activo e propositivo na defensa da cultura, da lingua e da literatura culta e popular. Foi vogal da AELG por Lugo e membro fundador da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG e partícipe en todas as iniciativas que desenvolveu (Xornadas de Literatura de Tradición OralPolafías, Obradoiros de Narración Oral, Letra das FestasGala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria), alén de coordinador do portal “Palabras con Memoria” da web da AELG. Destaca tamén o seu papel como excepcional guía en diversos obradoiros de creación literaria.

No seu espazo da web da AELG pódese ver unha mostra da súa traxectoria.

O seu corpo está no Tanatorio de Velatorios Lucenses As Arieiras (Camiño do Seixo, s/n, Lugo –como chegar). A incineración terá lugar o venres 2 de febreiro, ás 19:00. Estase organizando un acto de despedida previo en forma de recital, que terá lugar no propio tanatorio sobre as 18:30.

Morreu unha Mestra da Memoria, morreu Manuela Cortizo Medal, Manuela de Barro

A AELG lamenta fondamente a perda dunha das súas Mestras da Memoria.
Manuela de Barro, tamén coñecida por Manuela das Marianas, nacera o 13 de xullo de 1930 en Cerdedo (Pontevedra). De nena trasladouse ao lugar de Barro de Arén, no mesmo concello, onde residiu desde aquela. Alí casou con José Álvarez Sieiro, criou dúas fillas, Sinda e Ana, e dedicouse aos labores do campo.
Da súa tía, Mariana Cortizo Lorenzo, aprendeu os primeiros cantos que, coa súa prodixiosa voz, axiña lle deron renome e prestixio en toda a comarca. Tras unha vida intensa, dura, apenas escolarizada, cando chegou á xubilación promoveu a creación da agrupación “Pandereteiras de Barro de Arén”, grupo que chegou a gravar un disco e que achegou ao panorama da música popular tradicional un repertorio infinito de coplas e cantigas extraídas da memoria prodixiosa de Manuela. Con esta agrupación tamén participou en programas de radio e televisión, e foi entrevistada por numerosos investigadores do folclore popular galego, cuxo resultado se pode comprobar en libros como Cantares de Manuela de Barro, de Calros Solla, e Cantareira de Barro de Arén. Manuela Cortizo Medal, de Xosé Lois Foxo. O seu repertorio como cantareira é moi amplo: cantos de ronda, de berce, Reis, Nadal…, cantares de oficios (de arrieiros, alfareiros…), parrafeos, romances (históricos, de cego …), coplas de todo tipo, interpretadas con ou sen acompañamento da pandeireta.
Manuela foi unha muller alegre, de voz potente e transparente. Da calidade da súa voz, a mesma daquela nena á que ás súas tías lle pedían que cantase mentres alindaba as vacas polo monte para saber onde andaba, dá unha cabal idea o apelativo que lle dedica o escritor Calros Solla, biógrafo e gran recompilador do inmenso arquivo da súa memoria, cando a define como a “Monserrat Caballé de Terra de Montes”.
Poucas veces tropezamos nas nosas camiñadas polo país con persoas tan sensibles e amantes da cultura tradicional, tan preocupadas pola recreación e difusión dos cantos e das músicas populares. Grada na súa memoria milleiros de pezas para cantar, pero tamén contos e lendas ou historias da súa querida Terra de Cerdedo.
Por todos estes méritos o concello de Cerdedo concedeulle a Medalla de Ouro, o concello de Forcarei a Medalla “Gaiteiro de Soutelo”. Conta co Diploma da Real Banda de Gaitas da Deputación de Ourense, e co Diploma “Mestra da Memoria”, concedido pola AELG (Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega) o ano 2013.
Deixounos onte, 31 de xaneiro de 2018. Será enterrada hoxe, 1 de febreiro. A saída do Tanatorio de Cerdedo (sala 2) está prevista para as 16.45 cara a Igrexa Parroquial de San Xoán de Cerdedo, onde se celebrará o funeral ás 17.15.
Vexa o fondo videográfico coas participacións de Manuela Cortizo no Proxecto Polafías.”