Artigo de Alberto Ramos en Praza:
“(…) Algo esta a moverse: a elaboración dunha proposta da lei de artes escénicas, o fornecemento de Escena Galega ao dobrar o pasado verán o número de compañías que aglutina ou o estoupido de novas formacións como son A Panadaría ou ilMaquinario.
A todas estas circunstancias hai que unirlles a creación dunha asociación profesional de dramaturgos e dramaturgas que en próximas semanas se dará a coñecer. Este colectivo únese así ao asociacionismo profesional no sector, do mesmo xeito que con anterioridade xa o fixeron os actores e as actrices na AAAG -que vén de cumprir trinta anos- ou as compañías, reunidas na asociación Escena Galega. Agora, os autores e autoras dramáticas buscan a unidade para facer fronte ás dificultades que atopan no seu desenvolvemento profesional.
Os atrancos son xa coñecidos e, probablemente, comúns para o resto de profesións dentro das artes escénicas. “Hai unha falta absoluta de promoción, non hai encontro entre os profesionais e, dentro do sistema editorial, resulta case imposible que se publique un texto dramático. Tampouco se atopan espazos de formación, agás en contadas ocasións, e institucións como o Centro Dramático Galego, fóra dos tempos de Cristina Domínguez, non se preocuparon por traballar a formación dos dramaturgos”, explica Santiago Cortegoso unha situación que ben se podería resumir nunha palabra rotunda e clara: invisibilidade.
Deste xeito, o traballo dos autores teatrais enfróntase a unha sorte, por dicilo dalgún xeito, de frustración á hora de emprender o seu traballo. “Tes a sensación de que escribir é un traballo en balde. Pensemos unha cousa: a concepción de toda peza de arte é unha mensaxe de emisores e receptores múltiples. Aquí falta a recepción porque a edición de textos é mínima e a dificultade para levala a escena, grande”, apunta pola súa banda Fran Godón. Nesta análise coincide tamén autores con gran saída, como é o caso de Cándido Pazó. “No meu caso, se eu non escribise cunha idea clara de montaxe, sexa cunha compañía propia ou cunha que me fai encarga, se non teño a data de estrea de antemán, resúltame complicado. Porque neses casos non tería vontade, sería complicado. Entendo esa frustración”, sinala Pazó. (…)”
Bases do 4º Concurso de Micro-relatos Ozocogz
O galego, protagonista no congreso da Modern Language Association
Desde Praza:
“A Modern Language Association (MLA) celebrou do 7 ao 10 de xaneiro en Austin (Texas, EUA) o seu congreso anual. Trátase do evento máis importantes de linguas e culturas do mundo e o galego e a literatura galega tiveron unha presenza protagonista, con catro paneis específicos, que acolleron a presentación de numerosos relatorios. O pasado ano a entidade creou unha sección permanente dedicada especificamente ás nosas letras. O congreso celebrado en Austin foi a primeira cita na que este protagonismo do galego se fixo oficial.
Os catro paneis dedicados aos estudos galegos foron Dialogues across the Miño: Galician-Portuguese Linguistic, Literary, and Cultural Relations (Diálogos a través do Miño: Relacións Lingüísticas, Literarias e Culturais galego-portuguesas); Translation, Bilingualism, Glocalization: New Linguistic Approaches in Galician Studies (Tradución, Bilingüísmo, Glocalización: Novas achegas lingüísticas nos estudos galegos); Rethinking the Rexurdimento: Nineteenth-Century Galician Literary Production in Castilian (Repensando o Rexurdimento; A produción literaria galega en castelán no século XIX); e Weaving, Burning, Growing: Material Readings in Galician Literature (Tecendo, queimando, crecendo: Lecturas de materiais na literatura galega).
Cómpre salientar, para valorar a importancia outorgada ao galego no congreso que, fronte aos catro paneis cos que contou a nosa literatura, outras linguas coma o catalán, o grego, o holandés, o turco ou o húngaro dispuxeron dun só panel, o hebreo de dous e as linguas escandinavas de tres.”
A Coruña: presentación do Caderno de Estudos Xerais Evocación e lembranza de Manuel Espiña Gamallo
Fernando M. Cimadevila: “O sistema editorial galego non buscou novos lectores”
Entrevista de César Lorenzo Gil a Fernando M. Cimadevila en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Non sei como enfoca un escritor a creación dunha serie de novelas cun protagonista tan marcado como son as de Basilius Hoffman. Que nace primeiro, un proxecto de novela ou un personaxe que se vaia desenvolvendo sen unha medida prevista?
– Fernando M. Cimadevila (FC): A xénese desta historia foi, en efecto, Basilius Hoffman. Eu tiña claro que quería escribir unha serie con el de protagonista pero tamén sabía que a saga ía limitarse a cinco títulos. Nas aventuras de Basilius están depositados todos os meus desexos literarios, é dicir, aquelas cousas que o meu eu lector de cando era mozo gustaría de ver reflectidas en libros. Pensar nunha pentaloxía permíteme incluír todas as cousas que me apetecen, todas as referencias que fun gañando co tempo. Durante catro anos fun dono dunha libraría especializada en cómic e en literatura fantástica. Foron tempos de moita aprendizaxe. Moito do que absorbín daquela aparece logo na saga do Basilius. (…)
– B: Pensa vostede que a literatura galega non pensa nos lectores?
– FC: O sistema editorial en galego non buscou novos lectores durante moito tempo. Viviu pensando na venda institucional e deixou sen labrar nin sementar a renovación do seu lectorado. Non hai literatura no mundo que non atenda os seus diversos públicos. A sociedade galega é xa ampla abondo e tamén madura en moitos casos como para saber escoller aquilo que máis lle interesa. Insisto: non se combateu o preconcepto sobre as letras galegas, deixou que se espallase nas novas xeracións, que xa foron alfabetizadas na nosa lingua, que non había propostas que encaixasen cos seus gustos e intereses. Tamén penso que estas eivas, quizais por culpa da crise, se están a intentar corrixir.
– B: Neste tempo de crise, xa non só as editoriais teñen que traballar na difusión dos libros que publican. Os autores teñen que ter moitas máis capacidades alén da de saberen escribir.
– FC: Con certeza. Hoxe o labor de escrita é, no mellor dos casos, só a metade do traballo dun escritor que queira publicar e gañar lectores. Hai que achegarse á xente, contactar con blogs de lectura, visitar clubs, facer presentacións… Manexar e manter a atención nas redes sociais… É un traballo cansado e, sinceramente, non sei até que punto compensa. Quero dicir, pasar horas e horas no facebook facendo promoción en que se concreta? Cantos lectores se gañan? Hai outras vías, como ter axente literaria (no meu caso aínda non me conseguiu ningunha nova publicación) pero ao final sen un gran selo detrás, o fomento esixe moito do autor e réstalle tempo e folgos para o principal, que é escribir. (…)”
Compostela: presentación de Fontán, de Marcos Calveiro
O mércores 13 de xaneiro, a partir das 18:00 horas, na Gentalha do Pichel (Rúa Santa Clara, 21) de Santiago de Compostela, Marcos Calveiro falará sobre a súa obra narrativa Fontán, publicada en Galaxia.
María Alonso publica Despois do cataclismo
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Levamos séculos vivindo nunha distopía”. María Alonso publica Despois do cataclismo, unha historia sobre un futuro que se asemella ao pasado, en Urco Editora. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
Adolfo Caamaño gaña o certame Modesto R. Figueiredo
Desde La Voz de Galicia:
“O premio galego de narracións curtas Modesto R. Figueiredo deste ano xa ten dono. Trátase de Adolfo Caamaño Vázquez, escritor de Pontevedra, que gañou a convocatoria con Pinball do Pombal. O xurado reuniuse o sábado 9 de xaneiro no municipio de Teo, xa que este Concello colabora coa Fundación Pedrón de Ouro, organizadora deste concurso literario, unha participación que, segundo recoñece do Concello teense supón unha «honra».
Ao premio Modesto R. Figueiredo, que este ano chegou á edición número corenta e un, o que o converte no certame máis antigo e consolidado de Galicia, presentáronse 45 traballos orixinais. O gañador recibirá un premio de mil euros, pero non é o único recoñecemento en metálico, xa que o xurado tamén concedeu dous accésits. O primeiro foi para Sagradas Escrituras, de Diego Giráldez (O Porriño), e o segundo correspondeulle a obra Monsieur Bocskai, de Lionel Rexes (Alfoz). Nos dous casos, a asignación é de 400 euros. O xurado tamén tomou en consideración o texto A primeira pedra para a súa publicación, per sen dotación económica.
A entrega farase no concello de Teo o vindeiro 22 de xaneiro. Na selección das obras participaron como xurado Mercedes Queixas, en representación da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG); Eli Ríos, como integrante da organización do Pedrón de Ouro; X. M. Regueira, como membro do Concello de Teo; Manuel Guede, do Pen Clube de Galicia; X. R. Fandiño, presidente do Pedrón de Ouro; e David Otero, secretario do Pedrón e do xurado.”
Vilaboa, Culleredo: tertulia sobre Culleredo na Idade Media, con Carlos Pereira
O mércores 13 de xaneiro, ás 11:30 horas, na Biblioteca Xosé Cardeso Liñares de Vilaboa (Culleredo), terá lugar unha tertulia de historia a cargo de Carlos Pereira Martínez, baixo o título de Culleredo na Idade Media. A entrada será libre para o público interesado.
Un estudo sobre as mouras, gañador do Premio Vicente Risco de Ciencias Sociais
Desde Sermos Galiza:
“O gañador foi Rafael Quintiá Pereira, que presentou “un rigoroso ensaio sobre o valor simbólico da Moura como herdeira das deidades femininas arcaicas, con posibilidade de retrotraelas a tempos prehistóricos, mesmo ao neolítico”.
Segundo o xurado, o traballo gañador “ten o valor especial de desligalo do concepto amplo ‘mouros’ para chegar á cerna arcaica das deusas da terra e a súa transformación despois da cristianización, en diversas manifestacións da Virxe, que se apropia das cualidades positivas da moura, permanecendo as negativas para as bruxas o as mouras pagás”. O estudo baséase nun traballo de campo que achega abundante simplificación descritiva que se sustenta nunha dimensión comparativa coas mitoloxías universais.
Rafael Quintiá (Vigo, 1971) é licenciado en Antropoloxía Social e Cultural e en Ciencias Empresariais, escritor e músico tradicional. É membro fundador e presidente da Sociedade Antropolóxica Galega (SAGA) e membro fundador da asociación cultural e grupo de música tradicional Os Chichisos. Tamén foi membro fundador do Grupo de Estudos Etnográficos Serpe Bichoca. Ten publicado varios ensaios sobre antropoloxía, música e etnografía. Mantén un blog chamado ‘A sombra de Bouza Panda‘.
O traballo gañador titúlase Análise estrutural e simbólica do mito da moura galega. O premio está dotado con 4.500 euros e a obra gañadora será publicada por Sotelo Blanco Edicións.”